Άδης
Hades, Πλούτων, Πλούτωνας
- Ένας Ολύμπιος Θεός της Ολυμπιακής Θρησκείας.
- Χώρες Λατρείας: Ελληνικός Κόσμος (κατά την 2η και 1η χιλιετία π.Χ.).
Γενεαλογία[]
- Γενεά: 3η Θεϊκή Γενεά των Ολύμπιων
- Τέκνα: Ζαγρέας
Ονομασία[]
Το όνομα Άδης, σύμφωνα με την Ολυμπιακή Θρησκεία, σήμαινε τόσο τον Κάτω Κόσμο όπου μεταβαίνουν οι ψυχές μετά θάνατο όσο και τον θεό (= ιδεατή ανθρωπόμορφη δύναμη) που κυβερνούσε αυτόν τον χώρο.
Η λέξη αρχικά αναφερόταν αποκλειστικά στον θεό αλλά τελικά κατέληξε να περιγράφει την κατοικία των νεκρών.
- Η αντίστοιχη Εβραϊκή λέξη είναι Σιεόλ, αφορά τον τόπο των νεκρών και σημαίνει κυριολεκτικά “αόρατος” ή “εκείνος που ζητάει”.
- Ο αντίστοιχος θεός της Ρωμαϊκής Θρησκείας, ήταν Δυσπάτειρος (Dispater) ή o Orcus.
- Ο αντίστοιχος θεός της Ετρουρκικής Θρησκείας θεός ήταν ο Άιτος.
- Ο όρος “Άδης” χρησιμοποιείται από τον Χριστιανισμό ως κλασσικιστικός ευφημισμός για την Κόλαση, η οποία κατά τα άλλα έχει λίγα από τα χαρακτηριστικά του Άδη.
Βιογραφία[]
Θεοί |
---|
της Ολυμπιακής Θρησκείας |
Πρώτη Γενεά |
Δεύτερη Γενεά, Τιτάνες |
- Τιτάνες (πρωτεύοντες): - Τιτάνες (δευτερεύοντες):
|
Τρίτη Γενεά, Ολύμπιοι |
- Ολύμπιοι (πρωτεύοντες): - Ολύμπιοι (δευτερεύοντες):
|
Παρα-Ολύμπιοι |
|
Σύμφωνα με την Ολυμπιακή Θρησκεία ο Άδης ήταν γιος των Τιτάνων Κρόνου και Ρέας.
Είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές, την Εστία, την Δήμητρα και την Ήρα, όπως επίσης δύο νεότερους αδελφούς, τον Ποσειδώνα και τον Δία. Μετά τη γέννησή του τον "κατάπιε" ο πατέρας του Κρόνος όπως και τους άλλους αδελφούς του.
Στην συνέχεια ο Δίας, που είχε διασωθεί από την παιδοκτόνο τακτική του πατέρα του, κατάφερε να τον αναγκάσει να εμέσει τους καταποθέντες. Μετά την απελευθέρωσή τους οι έξι νεότεροι θεοί, μαζί με τους συμμάχους που κατάφεραν να συγκεντρώσουν, διεκδίκησαν από τους γονείς τους και τους θείους τους την εξουσία προκαλώντας την Τιτανομαχία.
Οι τρεις αδελφοί έλαβαν από τους Κύκλωπες τα όπλα που θα τους βοηθούσαν στη μάχη μεταξύ των θεών. Ο Άδης έλαβε το Αΐδειο Περικεφαλέα ένα κράνος που καθιστούσε αόρατο όποιον το φορούσε.
Ο πόλεμος διήρκεσε 10 έτη και έληξε με τη νίκη των Ολυμπίων.
Μετά τη νίκη ο Άδης και οι δύο νεώτεροι αδελφοί του, ο Ποσειδώνας και ο Δίας, έριξαν κλήρο για να καθορίσουν τα βασίλεια που θα κυβερνούσαν.
Ο Δίας ανέλαβε τον ουρανό και κυρίαρχος των πάντων, ο Ποσειδών τις θάλασσες και κάθε υγρό στοιχείο, ενώ ο Άδης τον Κάτω Κόσμο, το αόρατο βασίλειο στο οποίο πηγαίνουν οι νεκροί όταν αφήνουν τον επίγειο κόσμο.
Ο Άδης έλαβε ως σύζυγό του, την Περσεφόνη, μέσα από τέχνασμα, μια ιστορία που συνέδεσε τα αρχαία Ελευσίνια Μυστήρια με το Ολύμπιο πάνθεον, σε μια πρώιμη αλληγορική παρουσία - σύνδεση ζωής και θανάτου.
Ο Άδης κυβερνούσε τους νεκρούς, βοηθούμενος από δαίμονες επί των οποίων είχε απόλυτη εξουσία. Απαγόρευε αυστηρά στους υποτελείς του να φύγουν από την περιοχή του και οργιζόταν αν κάποιος προσπαθούσε να διαφύγει, (να επανέλθει στη ζωή), ή αν κάποιος προσπαθούσε να του αφαιρέσει ότι του ανήκε.
Εκτός από τον Ηρακλή, οι μόνοι άλλοι ζώντες άνθρωποι που επέτυχαν να εισέλθουν στον Κάτω Κόσμο και να επιστρέψουν, επίσης όλοι ήρωες, ήταν:
Κανείς τους δεν ευχαριστήθηκε ιδιαίτερα από ό,τι είδαν στο βασίλειο των νεκρών. Συγκεκριμένα, ο ήρωας του Τρωικού πολέμου Αχιλλεύς, τον οποίο ο Οδυσσέας συνάντησε στον Άδη είπε:
- "Μη προσπαθείς να με παρηγορήσεις, ένδοξε Οδυσσέα. Θα προτιμούσα να είμαι δούλος οποιουδήποτε ζωντανού, παρά να είμαι κύριος μεταξύ των νεκρών."
Άδης ως Κάτω Κόσμος[]
Υπήρχαν πολλοί τομείς του Άδη, συμπεριλαμβανομένων των Ηλυσίων Πεδίων και του Ταρτάρου.
Στην Ρωμαϊκή Θρησκεία, μια είσοδος στον κάτω κόσμο που βρισκόταν στο Αβέρνους, έναν κρατήρα κοντά στην Κύμη (Cumae) της Καμπανίας, ήταν ο δρόμος που ο Αινείας χρησιμοποίησε για να κατέβει στον Κάτω Κόσμο. Συνεκδοχικά, η λέξη Αβέρνους έγινε ταυτόσημη με τον "Κάτω Κόσμο". Οι Ινφέριι Ντίι ήταν οι Ρωμαίοι θεοί του κάτω κόσμου.
Οι νεκροί εισέρχονταν στον κάτω κόσμο διασχίζοντας τον ποταμό Αχέροντα, με τη λέμβο του Χάροντα, ο οποίος χρέωνε έναν οβολό για το πέρασμα, τοποθετημένο κάτω από τη γλώσσα του νεκρού από τους πιστούς συγγενείς του. Οι άποροι και όσοι δεν είχαν φίλους παρέμεναν για πάντα στην όχθη του ποταμού.
Η αντίπερα όχθη φυλασσόταν από τον Κέρβερο, τον τρικέφαλο σκύλο που νικήθηκε από τον Ηρακλή. Πέρα από τον Κέρβερο, οι σκιές των τεθνεώτων εισέρχονταν στον Τάρταρο, τη γη των νεκρών.
Οι πέντε ποταμοί του Άδη ήταν οι Αχέρων, Κωκυτός, Φλεγέθων, Λήθη και Στυξ.
Η πρώτη περιοχή του Άδη περιλαμβάνει τους λειμώνες με τους ασφόδελους, που περιγράφονται στην Οδύσσεια, όπου οι σκιές των ηρώων περιφέρονται απελπισμένα μεταξύ κατώτερων πνευμάτων, που τιτιβίζουν γύρω τους όπως οι νυκτερίδες.
Στην συνέχεια βρισκόταν το Έρεβος, που μπορεί να θεωρηθεί ως ευφημισμός του Άδη, το όνομα του οποίου προκαλούσε φρίκη.
Υπήρχαν δύο πηγές,
- η πηγή της Λήθης, όπου οι κοινές ψυχές συνέρρεαν για να σβήσουν κάθε μνήμη, και
- η πηγή της Μνημοσύνης, όπου αντιθέτως έπιναν οι μύστες των Μυστηρίων.
Στο προαύλιο του ανακτόρου του Άδη και της Περσεφόνης κάθονται τρεις κριτές του Κάτω Κόσμου: ο Μίνως, ο Ραδάμανθυς και ο Αιακός.
Εκεί, μέρος ιερό αφιερωμένο στην Εκάτη, όπου συναντώνται τρεις δρόμοι, κρίνονται οι ψυχές και επιστρέφουν στους λειμώνες με τους ασφόδελους αν δεν είναι ούτε ενάρετες ούτε κακές, στέλνονται στον Τάρταρο αν είναι ασεβείς ή κακές, ή οδηγούνται στα Ηλύσια για να συντροφέψουν τις ηρωικές και τις ευλογημένες.
Λατρεία[]
Ο Άδης ήταν τρομακτική μορφή για όσους ζούσαν. Μη έχοντας καμία βιασύνη να τον συναντήσουν, ήταν σιωπηλοί στους όρκους στο όνομά του. Για πολλούς, μόνο η εκφορά της λέξης Άδης ήταν τρομακτική. Γι' αυτό και χρησιμοποιήθηκε ένας ευφημισμός. Αφού πολύτιμα ορυκτά προέρχονται κάτω από τη γη (δηλ. τον κάτω κόσμο κυβερνώμενο από τον Άδη), θεωρήθηκε πως κυβερνούσε και αυτά, και αναφερόταν ως Πλούτων (Πλούτων, συγγενής της λέξης πλούτος), εξ ου και το Ρωμαϊκό όνομα Pluto. Ο Σοφοκλής αναφερόμενος στον Άδη ως τον “πλούσιο” εξήγησε: “ο καταθλιπτικός Άδης εμπλουτίζει τον εαυτό του με τους αναστεναγμούς μας και τα δάκρυά μας”. Επιπροσθέτως, αποκαλείτο Κλυμένος, Ευβουλεύς και Πολυδέγμων.
Αν και ήταν Ολύμπιος, δαπανούσε τον περισσότερο χρόνο του στο σκοτεινό του βασίλειο. Φοβερός στη μάχη, απέδειξε την αγριότητά του στην Τιτανομαχία, την μάχη των Ολυμπίων εναντίον των Τιτάνων, που καθιέρωσε την εξουσία του Δία.
Εξ αιτίας της σκοτεινής και μακάβριας προσωπικότητάς του δεν ήταν ιδιαίτερα αρεστός ούτε από τους θεούς ούτε από τους ανθρώπους. Ο χαρακτήρας του περιγράφεται ως “άγριος και αμείλικτος”, και από όλους τους θεούς ήταν κατά πολύ ο μισητότερος από τους θνητούς. Ωστόσο, ήταν δίκαιος. Ο Άδης δεν ήταν ο ίδιος ο θάνατος. Η πραγματική προσωποποίηση του θανάτου ήταν ο Θάνατος.
Όταν οι Έλληνες προσεύχονταν στον Άδη, κτυπούσαν τα χέρια τους στο έδαφος για να είναι σίγουροι πως τους ακούει. Μαύρα ζώα, όπως πρόβατα, θυσιάζονταν προς τιμήν του, και πιστεύεται πως κάποια στιγμή προσφέρθηκαν ακόμα και ανθρωποθυσίες. Το αίμα από τις θυσίες στον Άδη έσταζαν σε λάκκο για να τον φτάσουν. Το πρόσωπο που πρόσφερε τη θυσία έπρεπε να στρέψει την κεφαλή του. Κάθε εκατό έτη λάμβαναν χώρα εορτές προς τιμή του.
Το όπλο του Άδη ήταν ένα δίκρανο, με το οποίο διέλυε ό,τι βρισκόταν στο δρόμο του ή ό,τι δεν του ήταν αρεστό, σχεδόν ότι έκανε και ο Ποσειδών με την τρίαινά του.
Στα αντικείμενα που κατείχε και τον προσδιόριζαν ανήκε και ένα περίφημο κράνος, προσφερθέν από τους Κύκλωπες, που καθιστούσε όποιον το φορούσε αόρατο. Είναι γνωστό πως ο Άδης μερικές φορές δάνειζε το κράνος του αυτό και σε θεούς και σε ανθρώπους (όπως στον Περσεά). Το σκοτεινό του άρμα, συρόμενο από τέσσερεις μελανούς ίππους, πάντοτε ήταν εντυπωσιακό και τρομακτικό στη θέα. Επίσης στον Άδη αποδίδονται ο Νάρκισσος και τα κυπαρίσσια, η Αΐδειος Κλείδα και ο Κέρβερος, ο τρικέφαλος σκύλος. Καθόταν σε έναν εβένινο θρόνο.
Τέχνη[]
Ο Άδης σπανίως απεικονίζεται στις κλασσικές τέχνες, εκτός από απεικονίσεις της Αρπαγής της Περσεφόνης.
Περσεφόνη[]
Η σύζυγος του Άδη, και αρχαϊκή βασίλισσα του Κάτω κόσμου, πριν καθιερωθούν οι Ολύμπιοι, ήταν η Περσεφόνη, παρουσιαζόμενη από τους Έλληνες ως κόρη του Δία και της Δήμητρας.
Η Περσεφόνη δεν υπέκυψε με τη θέλησή της στον Άδη, αλλά απήχθη από αυτόν ενώ μάζευε λουλούδια με την παρέα της. Ο Άδης αγάπησε την Περσεφόνη τόσο πολύ που δεν την απελευθέρωσε από τον Κάτω Κόσμο. Η μητέρα της Περσεφόνης πενθούσε για την απώλεια της κόρης της και έριξε κατάρα στο έδαφος προκαλώντας μεγάλη πείνα.
Ο Άδης ξεγέλασε την Περσεφόνη να φάει έξι σπόρους ροδιού, πράγμα που σήμαινε πως δεν θα μπορούσε να φύγει από τον Κάτω κόσμο ακόμα και με τη βοήθεια του Δια.
Η Περσεφόνη ήξερε για την κατάθλιψη της μητέρας της και ζήτησε στον Άδη να την επιστρέψει στην επιφάνεια, με τον όρο να μείνει έξι μήνες κάθε έτος μαζί του, έναν για κάθε σπόρο που έφαγε. Κάθε έτος ο Άδης ταξιδεύει στη επιφάνεια με την Περσεφόνη στο άρμα του. Κατά τους μήνες που η Περσεφόνη πηγαίνει στον Κάτω Κόσμο υπάρχει πάντα πείνα (χειμώνας).
Ορφέας και Ευρυδίκη[]
Ο Άδης έδειξε έλεος μόνο μία φορά: Επειδή η μουσική του Ορφέα ήταν τόσο λυπητερή, του επέτρεψε να επαναφέρει την σύζυγό του, Ευρυδίκη, στη γη των ζωντανών υπό τον όρο πως θα περπατούσε πίσω του και δεν θα γύριζε να την κοιτάξει μέχρι να βγουν στην επιφάνεια. Ο Ορφέας συμφώνησε αλλά, ενδίδοντας στον πειρασμό να κοιτάξει πίσω του, απέτυχε και έχασε την Ευρυδίκη ξανά. Ενώθηκε μαζί της ξανά μόνο μετά το θάνατό του.
Λευκή και Μινθώ[]
Όπως ο αδελφός του Δίας και οι άλλοι αρχαίοι θεοί, ο Άδης δεν ήταν ο πιο πιστός σύζυγος. Κατεδίωξε και ερωτεύτηκε την νύμφη Μινθώ και για να την τιμωρήσει γι’ αυτό, η ζηλιάρα σύζυγός του Περσεφόνη μετέτρεψε την Μινθώ στο φυτό μέντα. Παρομοίως, η νύμφη Λευκή, η οποία επίσης αρπάχτηκε από τον Άδη, μεταμορφώθηκε από αυτόν σε λευκή λεύκα μετά τον θάνατό της.
Ηρακλής[]
Ο τελευταίος άθλος του Ηρακλή ήταν να συλλάβει τον Κέρβερο. Αρχικά, ο Ηρακλής πήγε στην Ελευσίνα για να μυηθεί στα Ελευσίνια Μυστήρια. Αυτό το έκανε για να απαλλάξει τον εαυτό του από τις ενοχές επειδή σκότωσε τους Κενταύρους και για να πληροφορηθεί τον τρόπο εισόδου και εξόδου από τον Κάτω Κόσμο.
Στον άθλο του αυτό είχε τη βοήθεια της Αθηνάς και του Ερμή. Ο Ηρακλής ζήτησε την άδεια του Άδη για να συλλάβει τον Κέρβερο.
Ο Άδης δέχθηκε με τον όρο πως ο Ηρακλής δεν θα του κάνει κακό, αν και σε άλλες εκδοχές, ο Ηρακλής έριξε ένα βέλος στον Άδη. Όταν ο Ηρακλής έσυρε τον σκύλο έξω από τον Άδη, πέρασε μέσα από τη σπηλιά Αχερουσία.
Ο Άδης στον Νεοπαγανισμό[]
Πολλοί νεοπαγανιστές σήμερα, ιδιαίτερα Ελληνιστικοί νεοπαγανιστές στις ΗΠΑ, έχουν αυτό που πολλοί θα θεωρούσαν new-age θεωρήσεις του Άδη. Ο Άδης, η μετά θάνατον ζωή, θεωρείται ως ενδιάμεση κατοικία (Λίμπο), περιέχοντας τομείς για αυτούς που είναι καλοί, αλλά όχι αρκετά καλοί για να εισέλθουν στα Ηλύσια και τομείς για αυτούς που είναι κακοί, αλλά όχι τόσο κακοί ώστε να ριχτούν στον Τάρταρο.
Πολλοί νεοπαγανιστές πιστεύουν πως ο τομέας του Άδη είναι εκεί που πηγαίνουν όλες οι ψυχές για να κριθούν από την θεότητα Άδη, που θεωρείται πως κρατά το Βιβλίο της Ζωής όπου καταγράφονται όλες οι πράξεις των θνητών, καλές ή όχι. Ο θεός Άδης θεωρείται πως δεν ενδιαφέρεται για οποιαδήποτε μορφή λατρείας και θυσίας, και εντελώς απαλλαγμένος από συμπόνια ή συναισθήματα για θνητούς. Οι σύγχρονοι νεοπαγανιστές μερικές φορές πιστεύουν πως η θεότητα Άδης συμβουλεύεται την Θέμιδα και τον Υπερίωνα όταν αποφασίζει την μοίρα ενός θνητού.
Αν ένας θνητός παρατηρείται από τον Υπερίωνα ως κακός, αλλά ακατάλληλος για αιώνια βασανιστήρια, η ψυχή ρίχνεται στα κατώτερα επίπεδα του Άδη, σε μια μονότονη και δυσάρεστη ύπαρξη στην οποία μπορεί να τιμωρηθεί ή όχι. Αν ένας θνητός παρατηρηθεί από τον Υπερίωνα ως ενάρετος, αλλά όχι άξιος να εισέλθει στα Ηλύσια, ο Άδης επιτρέπει στον θνητό να περιπλανάται ελεύθερα στα ανώτερα επίπεδα του Άδη, που θεωρούνται αρκετά παρόμοια με τη ζωή στη Γη. Η Θέμις, αφού οι παρατηρήσεις έχουν γίνει, συμβουλεύει τον Άδη, που αποδίδει Δικαιοσύνη.
Το αν μια ψυχή επιτραπεί να εισέλθει στα Ηλύσια ή να ριχτεί στον Τάρταρο πιστεύεται από πολλούς Παγανιστές να εξαρτάται από το αν οι παρατηρήσεις του Υπερίωνα για τις κακές πράξεις και τις αρετές κάποιου στη γη φέρουν δυσανάλογο βάρος. Για παράδειγμα, μερικοί πιστεύουν πως η Ζυγός του Άδη (που μεταφέρει η Θέμις) θα γύρει σε κάθε παρατήρηση, και το πόσο απέχουν οι ζυγαριές από το να είναι ισορροπημένες καθορίζει το αν κάποιος θα τιμωρηθεί ή θα επιβραβευθεί, καθώς και η επακόλουθη αυστηρότητα της τιμωρίας ή μέγεθος της επιβράβευσης.
Χάρτες του Άδη[]
- http://www.thanasis.com/undrmapr.jpg
- http://virgil.org/maps/images/cumae.gif
- http://homepage.mac.com/cparada/GML/Underworldmap.html
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)