Άραβες
- Ένας ιστορικός λαός της Δυτικής Ασίας
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Άραβες" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "[[ ]]".
Εισαγωγή[]
Νομαδικοί - ημινομαδικοί Σημιτικοί λαοί της αραβικής χερσονήσου και του δυτικού τμήματος της υπόλοιπης Μέσης Ανατολής, στα σύνορα με άλλους πολιτισμούς. Στο μεγαλύτερο μέρος της 1ης χιλιετίας π.Χ. εμφανίζονται ως επιδρομείς με συνεχείς διαρροές ομάδων σε μόνιμη εγκατάσταση κατοικημένων περιοχών (δηλ. σε βασίλεια).
Κατά τον 3ο π.Χ. αι. ομάδα αυτών οι Ναβαταίοι ανέπτυξαν ανθηρό πολιτισμό με κύρια δραστηριότητα το εμπόριο και επίκενρο την Πέτρα. Άλλες ομάδες ήταν οι Σαβαίοι (ή Σαββά) με βασίλισσά τους την Μπαλκίς ή Βαλκίς, οι Μηναίοι (ή Μινναίοι ή Μειναίοι ή Μαΐν), οι Χιμιαρίτες, οι Κατταβανοί, οι Χατραμώτες ή Χατραμωτίτες ή Χατραμούτ και οι Χαυλοταίοι αποκαλούμενοι όλοι και Ομηρείτες ή Ομηρίτες χωρίς να υπάρχει σχέση με τον Όμηρο.
Μέχρι την εμφάνιση του Χριστιανισμού η ιστορική έρευνα για τους Άραβες είναι πολύ δύσκολη, λόγω κυρίως έλλειψης μνημείων και κειμένων. Οι ίδιοι οι Άραβες ιστορικοί αποκαλούν όλη την περίοδο από την αρχαίότητα μέχρι της εμφάνισης του Μωάμεθ περίοδο "βακτ-ουλ-τζαχιλίγια" (= εποχή της άγνοιας). Έτσι η σύγχιση με αρχαίες ελληνικές παραδόσεις, εβραϊκές και χριστιανικές είναι λίαν έκδηλη. Τον δε Αβραάμ (Ιμπρα(χ)ήμ) τιμούν ως ιδρυτή του Μωαμεθανισμού αποκαλώντας τον, "Χαλίλ ουλλάχ" (= φίλο θεού).
Από τους Έλληνες πρώτος ο γεωγράφος Αγαθαρχίδης περιγράφει στο έργο του "Περίπλους της Ερυθράς Θαλάσσης" τους αραβικούς λαούς όπως τους είδε, ενώ από τους ιστορικούς ο Στράβων αναφέρει κάποια εκστρατεία των Ρωμαίων υπό τον Αίλιο Γάλλο το 26 π.Χ. που παρακολούθησε ο ίδιος από Αλεξάνδρεια μέχρι Συήνη (σημ. Ασσουάν) με 80 τριήρεις και στρατό 10.000 πεζών μεταξύ των οποίων 500 Εβραίοι και 1000 Ναβαταίοι που έγινε μέχρι της Λευκής Πόλης (σημ. Β.της Τζέντας).
Στην εποχή της Καινής Διαθήκης η κυριαρχία των Αράβων Ναβαταίων εκτεινόταν και ανατολικά της Δαμασκού.
Ασπαζόμενοι δε τον Χριστιανισμό εξεδίωξαν τους Χιμιαρίτες το 300 αποκτώντας έτσι εθνική συνείδηση. Οι δε Αρχηγοί τους έλαβαν το τίτλο Βασιλείς του Σαβά, Ραϊδαέ, Χαντμούτ και Υεμέν. Αντίθετα οι Χιμιαρίτες δεχθέντες τον Μωϋσιακό θρήσκευμα κατόρθωσαν να δημιουργήσουν νότια της Αραβίας εβραϊκό χιμιαριτικό βασίλειο.
Έτσι άρχισαν σφοδροί αγώνες μεταξύ αυτών και των απέναντι στην Αβυσσηνία (Αιθιοπία)- (Αξούμης ή Αξώμης) χριστιανών των Αξωμιτών.
Για την σύρραξη αυτή αναφέρουν οι βυζαντινοί συγγραφείς και κυρίως ο Μαλάλας και ο εξ Αλεξανδρείας διάσημος τότε Έλληνας θαλασσοπόρος Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης που παραθέτει σχετική επιγραφή βρεθείσα στη Ανδούλη της Αξώμης ότι: ο βασιλέας της χώρας εκστράτευσε κατά ξηρά και θάλασσα εναντίον των πέραν της Ερυθράς λαών (δηλ. της Αραβίας) των λεγομένων Αραβιτών ή Κιναιδοκολπιστών (κατά Μαλάλα) των οποίων τους βασιλείς κατέστησε φόρου υποτελείς.
Ο ηγεμών της επιγραφής είναι ο Αφιλάς "Βασιλεύς των Αξωμιτών" κατα επιγραφή νομισμάτων, οι δε με το όνομα Κιναιδοκολπιστές μάλλον οι λεγόμενοι ιστορικά Κινανά ή Κινδάν κάτοικοι περιοχής της σημερινής Χοντέϊντα.
Ο Αφιδάς αυτός δεχθείς τον Χριστιανισμό συνήψε σχέσεις με τους Αυτοκράτορες του Βυζαντίου δεχόμενος τη βοήθειά τους, στους αγώνες του κατά των Χιμιαριτών δηλαδή πόλεμος μεταξύ Αραβοχριστιανών και Αραβοεβραίων ο οποίος μάλλον ήταν για εμπορικό ανταγωνισμό.
Στη μετέπειτα εποχή τον 6ο αι. συνεχίζονται οι συμπλοκές όπου βασιλέας των Αξωμιτών (αραβοχρι- στιανών) ήταν ο Αρέτας που σε συμπλοκή υπέστει μαρτυρικό θάνατο, ήταν το 5ο έτος της βασιλείας του αυτοκράτορα Ιουστίνου το 523.
Τούτο είχε ως συνέπεια εκστρατεία των Βυζαντινών κατά των Ιουδαϊζόντων Αράβων με 70 πλοία που διαπόρθμευσαν στην Αραβία 120.000 άνδρες που είχε συγκέντρωσει ο νέος βασιλέας των Αξωμιτών Ελεσβάς υπό την αρχηγία του χριστιανού ηγεμόνα της Μέκκας Νταούς-Ντου Τσαλμπάν. Η καταστροφή των Χιμιαριτών ήταν ολοκληρωτική ο δε βασιλέας τους Ντούς Νουβά συνελήφθηκε και φονεύθηκε. (Ο βυζαντινός χρονογράφος Γεώργιος Κεδρηνός αναφέρει ότι ο Ντούς Νουβά ρίφθηκε στη θάλασσα μόνος του). Ο δε Αρετάς ανακηρύχθηκε Άγιος.
Μετά την επιτυχία αυτή ο Ελεσβάς ίδρυσε πολλές εκκλησίες κυρίως στη Σαάνα της Υεμένης. Ο δε Χριστιανισμός διαδόθηκε τότε μέχρι την Σοκοτόρα (σημ. Σρι-Λάνκα, πρώην Κεϋλάνη) ή Διοσκούρεια Νήσο όπως την αποκαλούσαν οι από Πτολεμαϊκής Αιγύπτου Έλληνες άποικοι. Εξ αυτού του γεγονότος αργότερα ο Ιουστινιανός A' θα κηρύξει τον μεγάλο διωγμό κατά των Εβραίων σε κοινωνική απομόνωση.
Αργότερα κάποιος διοικητής φρουράς των Αξωμιτών στην Αραβία ο Αβράχα ή Άβραμος σχεδιάζοντας να ιδρύση κράτος αυτόνομο ήρθε σε ρήξη με τους Κουρεϊσίτες στη Μέκκα (οικογένεια που προέρχεται ο Μωάμεθ).
Οπότε και ακολούθησε ο "πόλεμος του ελέφαντα". Τότε οι Άραβες ζήτησαν την βοήθεια των Βυζαντινών κατά των Αξωμιτών στέλνοντας πρεσβεία με κάποιο Σέιφ-Μπεν-Ντι-Γιασάν. Απέτυχαν όμως αφού οι Αξωμίτες ήταν οι βασικοί σύμμαχοι των Βυζαντινών κατά των Ιουδαίων της Αραβίας. Ο Γιασάν τότε στράφηκε στους Πέρσες δια του βασιλέα του Χίρα (ενός άλλου αραβικού κράτους γειτονεύοντος της Περσίας, στο σημερινό Ιράκ). Ο ηγεμόνας αυτός ήταν υποτελής του Σασανίδη βασιλέως Χοσρόη των Περσών, Ανουσιρβά.
Έτσι οι Πέρσες άρχισαν να διεισδύουν βαθμιαία στην Αραβία διαδίδοντας και την θρησκεία τους την πυρολατρεία ή Ζαρατουστραϊσμό ή Ζωροαστρισμό ενώ οι Βυζαντινοί άρχισαν φοβερούς αγώνες κατά των Περσών. (Τις ενέργειες των Βυζαντινών κατά των Περσών έχουν καταγράψει ο ιστορικός Μαλάλας και ο διάσημος Πατριάρχης Φώτιος Κωνσταντινουπόλεως. Στους αγώνες όμως αυτούς ενίκησαν οι Πέρσες αφού κατέλαβαν όλη την Ανατολή, κατακτήσαντες την Υεμένη και το Ασίρ, όλα τα παράλια της Ερυθράς και εσωτερικά εδάφη της Αραβίας.
Τρία άλλα αραβικά κράτη την ίδια προμωαμεθανική αυτή περίοδο ήταν:
- το προαναφερόμενο του Χίρα με τους περισσότερους των υπηκόων του χριστιανούς αναφερόμενοι κατά τον 5ο αι. ως Νεστοριανοί με τελευταία δυναστεία τους, την Δυναστεία Λαχμιδών υποτελής των Περσών μέχρι το 602,
- Το κράτος του Υασάν 5ο-7ο αι. για το οποίο ο βυζαντινός ιστορικός Προκόπιος και ο Μαλάλας λέγουν ότι οι Υασανίτες ("οι εξ Αραβίου γένους χριστιανοί") χρησιμοποιήθηκαν ως ακρίτες και
- το κράτος των Κίνδα" που εμφανίζεται τον 5ο αι.
Εποχή του Μωάμεθ[]
Στην εποχή που εμφανίζεται ο Μωάμεθ η Αραβία είναι χωρισμένη σε πολλά κρατίδια στα οποία οι λαοί σε μεγάλη αναλογία είναι "ειδολολάτρες", ένα μέρος είχε εκχριστιανισθεί, ενώ η Ιουδαϊκή θρησκεία κυρίως στα νότια αγωνιζόταν κατά του χριστιανισμού. Γενικά επικρατεί θρησκευτική αναρχία την οποία επωφελήθηκε ο Μωάμεθ.
Ο κυρίως Αλλάχ (= θεός), ο Αλιλάτ ή Διόνυσος κατά Ηρόδοτο είχε πλέον λησμονηθεί, κάθε φυλή κατάντησε να έχει το δικό της θεό. Ένας πράγματι φετιχισμός, όπως ένας σύγχρονος του Μωάμεθ ομολογεί: "όπου εύρισκαν ένα λίθο τον λάτρευαν, και όταν δεν εύρισκαν λίθους μία σωρό άμμου"!
Τέτοιος λίθος είναι και ο προσκυνούμενος ο λεγόμενος Καάβα ή Καάμπα. {Αραβικά καάμπ = κύβος στα ελληνικά, οι λέξεις πράγματι παρουσιάζουν συγγένεια!}.
Το 610 ή 611 αρχίζει την διδασκαλία του ο Μωάμεθ ως ο έσχατος των Προφητών (Χατίμ-ουλ-ινμπίγια) και απεσταλμένος του Θεού (ρεσούλ-ουλ-λλαχ) όπως ισχυρίζονται οι Άραβες. Με τον προσηλυτισμό όμως αυτό άρχισε σιγά σιγά να αφυπνίζεται η ψυχή του αραβικού έθνους.
Οι Εβραίοι στην αρχή εδέχθηκαν τον Μωάμεθ.
Οι πρώτοι προσήλυτοι με εθνική αραβική συνείδηση ήταν οι πρόσφυγες της Μέκκας οι "Μοχατζιρούν" (= πρόσφυγες) και οι προσήλυτοι της Μεδίνας οι "Άνσαρ".
Με αυτούς ο Μωάμεθ στρέφεται κατά πρώτα εναντίον των Βυζαντινών που τα σύνορά τους άγγιζαν αυτά της Αραβίας. Έτσι οι Άραβες στη συνάντηση με το τακτικό στρατό των Βυζαντινών υπό το Θεόδωρο Βικάριο αδελφό του Αυτοκράτορα Ηράκλειου νικήθηκαν "κατά κράτος" και διασκορπίστηκαν ο δε τόπος αυτής της συμπλοκής τιμάται σήμερα από τους Άραβες ως τόπος μαρτυρίου.
Στη συνέχεια ο Μωάμεθ στρέφεται στα δικά του εδάφη για προσηλυτισμό (και ανεύρεση στρατού) κυριεύοντας τη Μέκκα. Όταν απέθανε ο Μωάμεθ το 632 ολόκληρη η Αραβική χερσόνησος, μέχρι τα σύνορα της Συρίας, της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας είχαν κατακτηθεί. Η προσδοκία των απολαύσεων στο παράδεισο με άφθονα φαγητά και παρθένες (ουρί) που έδινε το Κοράνιο στους υπέρ πίστεως μάρτυρες σε σχέση με τις πλούσιες λείες των επιδρομών ασκούσαν σημαντική επιθετική ορμή στους προσήλυτους Άραβες.
Τον Μωάμεθ διαδέχθηκαν οι Χαλίφες. Ο δεύτερος Χαλίφης ο Ομάρ καταλαμβάνοντας τη Συρία το 636 νικά κατά κράτος τους Πέρσες το 637, καταλαμβάνει την πρωτεύουσά τους Κτησιφώνα και η Περσία παύει να υπάρχει πλέον. Στη συνέχεια αρχίζουν οι επιδρομές κατά της Κύπρου, της Ρόδου και των ακτών της Μικράς Ασίας με κίνδυνο και για την Κωνσταντινούπολη αν δεν είχε καταστραφεί ο αραβικός στόλος από τρικυμία στις ακτές της Χαλκηδόνας το 653. Στο μεταξύ το 643 ο Ομάρ με 16.000 άνδρες καταλαμβάνει την Αλεξάνδρεια και η Αίγυπτος από βυζαντινή επαρχία γίνεται επαρχία των Χαλίφων, μέχρι το 968. Το 644 ο Ομάρ δολοφονείται από ένα σκλάβο του και τον διαδέχεται ο Οσμάν που δολοφονείται στο ανάκτορό του στη Μεδίνα. Αυτόν διαδέχεται ο Αλής που δολοφονείται και αυτός το 661 την ώρα που έβγαινε από το Τέμενος της Κούφας που είχε καταστήσει ο ίδιος πρωτεύουσα του Αραβικού κράτους. Και ενώ αυτόν τον διαδεχόταν ο γιός του Χασάν, ο Μωαβίας το 661 αυτοανακηρύχθηκε Χαλίφης της Ιερουσαλήμ ιδρύοντας την Δυναστεία των Ομμεϋάδων.
Οι Άραβες στην Ισπανία[]
Επί της ηγεμονίας του 5ου Χαλίφη της Ιερουσαλήμ, του Ουαλίντ Α' ή Βαλίντ Α' (705 - 715) Ομμεϋαδών συνέβει ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στην Ιστορία όχι μόνο των Αράβων αλλά και της Ευρώπης και μάλιστα με τα δεδομένα της εποχής ίσως και παγκόσμια.
Ο νόμιμα διεκδικών τον ισπανικό Θρόνο Ακύλλας εκάλεσε τους Άραβες για να τον βοηθήσουν εναντίον του σφετεριστή βασιλέως των Βησιγότθων του Ροδρίγου (ή Ροδερίχου). Έτσι οι Άραβες εισέβαλαν στην Ισπανία καταλαμβάνοντας το Γιβραλτάρ. Νικήσαντες τους Βησιγότθους έγιναν κύριοι πολλών περιοχών (716). Συνέχισαν όμως τις εκστρατείες τους και εντός των Γαλλικών εδαφών φθάνοντας μέχρι τη Ναρμπόν (720). Γρήγορα όμως εκδιώχθηκαν μετά την ήττα που υπέστησεν στη μάχη της Πουατιέ.
Παραταύτα στην Ισπανία εδραιώθηκαν πολύ καιρό επηρεάσαντες το τοπικό πολιτισμό και τη τέχνη έντονα. Όλα τα μνημεία αυτής της περιόδου σήμερα στη Ισπανία αποτελούν πόλο έλξης ιδιαίτερου θαυμασμού. Επίσης μέσω των Αράβων έφτασε στην Ευρώπη το σκάκι.
Περίοδος 800 - 1258[]
Σ' αυτή την περίοδο σημειώνονται οι μεγαλύτερες μηχανορραφίες αλλά και αντιζηλίες μεταξύ των Αράβων. Οι δολοπλοκίες μεταξύ των Χαλίφηδων και των Δυναστειών τους δεν έχει προηγούμενο. Αυτή τη περίοδο εκμεταλλεύτηκαν οι Σελτζούκοι Τούρκοι έτσι ώστε αυτό το απέραντο κράτος των Αράβων σιγά σιγά να φθίνει μέχρι την ολική κατάλυσή του το (1258).
Κύριοι υπαίτιοι βέβαια οι Χαλιφικές Δυναστείες αλλά και ένα στοιχείο λίγο άγνωστο μέχρι σήμερα στην ιστορική έρευνα είναι ότι: Και η θρησκεία των Χριστιανών και εκείνη η Μωϋσαϊκή των Εβραίων δεν έφερναν κωλύματα στην άσκηση εμπορίου τόσα πολλά όσο ο Μωαμεθανισμός. Έτσι μόνο οι συνεχείς πόλεμοι θεωρούντο "ευλογία Θεού" και "τιμή" για τους μάρτυρες της πίστεως.
Βέβαια αυτό για τους αραβικούς πληθυσμούς δεν μπορούσε να συνεχίζεται, έτσι οι αραβικοί λαοί άρχισαν να προβαίνουν σε αναζήτηση κάποιας μόνιμης εγκατάστασης, και εκεί δημιουργούσαν δική τους Χαλιφική Δυναστεία περιοριζόμενοι σε ίδιες ανάγκες επιβίωσης. Και βέβαια το αποτέλεσμα που επήλθε δεν διαφέρει σε τίποτε από εκείνο το των επιγόνων του Αλεξάνδρου του Μέγα.
Επειδή από το 800 μ.Χ. και μετά, μέχρι το 1258 ο αραβικός κόσμος διασπάται σε ανεξάρτητες Δυναστείες η ιστορική έρυνα ακολουθεί την ιστορία των Χαλιφικών Δυναστειών κάθε μίας χωριστά μέχρι της οριστικής κατάλυσης το 1258 του χαλιφάτου των Αββασιδών από τους Μογγόλους του Ουλεγκού Χαν όπου και ακολουθούν η περίοδος της τουρκικής κατάκτησης και εκείνης των εθνικών ανεξαρτησιών.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)