Αιγαία Θάλασσα
Aegean Sea, Αιγαίο Πέλαγος
Αιγαία Θάλασσα κατά την Κλασσική Εποχή.
Ιόνια Θάλασσα
Μυρτώα Θάλασσα
Το Αιγαίο είναι ένα τμήμα της θάλασσας της Μεσογείου και επομένως θεωρητικά ανήκει στις θάλασσες του Βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Αιγαίο" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "αυγή" ( = ηώς). Επομένως, Αιγαίο πέλαγος αρχικά σήμαινε "Ανατολικό Πέλαγος"
Αντίστοιχα, το Ιόνιο Πέλαγος που αρχικά αποκαλούταν Αυσόνιο Πέλαγος προήλθε από την ρίζα "αύος" ή "έος" που δήλωνε την δύση. Επομένως, Ιόνιο πέλαγος αρχικά σήμαινε "Δυτικό Πέλαγος".
Η βασική ρίζα και για τις δύο λέξεις είναι η ηχοπλαστική λέξη "έως". Υποτίθεται ότι η αρχέγονη αυτή λέξη προήλθε από την κραυγή "εέω" που σήμαινε για τους ανθρώπους των πρώτων κοινωνιών την αρχή της κοινωνικής εργασίας, κατά την ανατολή του Ηλίου (και πιθανόν και το τέλος της κατά την δύση του).
Αργότερα με την ίδια λέξη "ηώς" δηλώθηκε και το ηλιακό φως.
Στην συνέχεια για να διαχωρισθούν οι δύο έννοιες
- η μεν λέξη "έως" με ψιλή δήλωσε την αρχή και την Ανατολή (π.χ. Ηώς, Εωσφόρος (Eosphorus) και ίσως Ασία) ενώ
- η ίδια λέξη "έως" με δασεία δήλωσε το πέρας και την Δύση και (π.χ. Έσπερος (Vesper)), Εσπερία).
Ωστόσο υπάρχουν πολλές παρετυμολογίες.
- 1η Παρετυμολόγηση
Έλαβε την ονομασία από την πτώση και πνιγμό στα ύδατά του του Αιγέα, όταν είδε να επιστρέφει το πλοίο του υιού του Θησέα με μαύρα ιστία.
- 2η Παρετυμολόγηση.
Ο Πλίνιος αναφέρει ότι η ονομασία προέκυψε από μία ύφαλο που την ονόμασαν Αίγα.
- 3η Παρετυμολόγηση.
Σε πολλές πόλεις της αρχαίας Ελλάδας, που ήταν παράλιες, έδιναν το όνομα Αιγαί. Σε αυτές τις πόλεις γινόνταν τελετές για το θεό της θάλασσας, τον Ποσειδώνα. Επειδή, όμως, το πέλαγος προστατευόταν από αυτόν το Θεό είναι πιθανό να έχει ονομαστεί Αιγαίο από το όνομα αυτών των πόλεων.
Γενικά τα ονόματα τόπων που παράγονται από το θέμα αιγ- δηλώνουν παραλιακά μέρη, πηγές ή ποταμούς. Οι νεότεροι γλωσσολόγοι θεωρούν ότι το θέμα "αιγ-" βρίσκεται στο αρχαίο ινδικό "εγιάτι", που σημαίνει ταχεία κίνηση. Τον Δία τον ονόμαζαν αιγίοχο, για να δείξουν τη δύναμή του να κινεί τις καταιγίδες.
- 4η Παρετυμολόγηση.
Ο Σουίδας αναφέρει ότι την ονομασία αυτή την έλαβε από την ορμητικότητα των ρευμάτων του.
- 5η Παρετυμολόγηση.
Μία περισσότερο ορθολογιστική ετυμολόγηση διακρίνει την ύπαρξη κοινής ρίζας στις λέξεις "Αιγαίο", Ωγυγία και Ahhiyawa.
- Ως Ωγυγία χαρακτηρίζεται στην ελληνική μυθολογία η Αττική και η Βοιωτία.
- Ahhiyawa είναι ο ναυτικός αντίπαλος των Χετταίων κατά την 2η χιλιετηρίδα π.Χ. που έχει ταυτιστεί, από αρκετούς επιστήμονες, με τους Αχαιούς.
Τοποθεσία[]
Βρίσκεται ανάμεσα στη Μικρά Ασία (ανατολικά), Θράκη και Μακεδονία (Βόρεια), Θεσσαλία και Μέση Ελλάδα και Πελοπόννησο (Δυτικά) και Κρήτη (Νότια). Τα νότια σύνορα τα καθόρισε το Διεθνές Συνέδριο του Λονδίνου το 1919. Το Αιγαίο επικοινωνεί με τον Εύξεινο Πόντο, με το Ιόνιο Πέλαγος από τον Ισθμό της Κορίνθου, με τη Μεσόγειο από τα νότια.
Διαμερισμός[]
Μικρότερα τμήματα του Αιγαίου είναι τα εξής:
- Θρακικό Πέλαγος,
- Μυρτώο Πέλαγος,
- Ικάριο Πέλαγος,
- Καρπάθιο Πέλαγος και
- Κρητικό Πέλαγος.
Μορφολογία[]
Οι ακτές του Αιγαίου αποτελούνται από πολλούς κόλπους και ακρωτήρια με θαυμάσιες φυσικές ομορφιές. Είναι πλήρες από ωραία μικρά και μεγάλα νησάκια πολλά από τα οποία έχουν γίνει γνωστά σαν τουριστικά μέρη.
Γεωλογία[]
Πρώιμη Ολόκαινη Εποχή
Όταν η Γη βρισκόταν στην περίοδο της Μεσόκαινης γεωλογικής ηλικίας της, εμφανίστηκε από τα κύματα της Τηθύος θάλασσας η Αιγηίδα ξηρά (από την Κωνσταντινούπολη ως την Κρήτη).
Αργότερα, όμως, ως την τεταρτογενή περίοδο της Γης, άρχισε η καταβύθιση της ξηράς, η θάλασσα εισχώρησε σε πολλές περιοχές αφήνοντας μόνο λίγα τμήματα ξηράς έξω, (τις σύγχρονες νήσους), μερικές οροσειρές που έγιναν ακρωτήρια και σχηματίσθηκε έτσι το Αιγαίο πέλαγος.
Οι νήσοι του Αιγαίου ήταν απομονωμένες για περισσότερο από 450.000 έτη και όμως υπήρχε μεταξύ τους ναυσιπλοΐα.
Κλιματολογία[]
Θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας. Η θερμοκρασία εξαρτάται από την ηλιακή ακτινοβολία, τα ρεύματα της θάλασσας ως και από τους ανέμους. Ακόμη και από το διαφορετικό σε κάθε περιοχή βάθος της θάλασσας του Αιγαίου.
Περισσότερο κρύο κάνει προς τα Δαρδανέλια και λιγότερο στη νήσο Ρόδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μήνα Νοέμβριο, αν εξαιρεθεί το βορειανατολικό τμήμα του Αιγαίου, η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από ότι το Μάιο.
Αιτία είναι οι άνεμοι του φθινοπώρου, θερμοί και υγροί και το ότι η θάλασσα κρυώνει βραδύτερα από ότι θερμαίνεται.
Ιστορία[]
Το Αιγαίο πέλαγος είναι το σημαντικότερο πέλαγος της Μεσογείου θάλασσας, ίσως και όλου του κόσμου. Τούτο οφείλεται στη γεωγραφική του θέση, τη διαμόρφωση των ακτών του και στις πολλές νήσους, πολλές από τις οποίες έχουν στρατηγική σημασία. Από τους πανάρχαιους χρόνους (5η, 4η, 3η χιλιετίες π.Χ.) ήταν μέσο επικοινωνίας των λαών που ζούσαν στα ανατολικά μέρη αυτού με εκείνους που ζούσαν δυτικά.
Προϊστορική Εποχή[]
Ο μύθος του Θησέα, με το μίτο και το Μινώταυρο δείχνει τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι τότε ναυτικοί να βρουν τον εύκολο και γρήγορο δρόμο ανάμεσα από τις Κυκλάδες. Ο Θησέας ξέχασε να αλλάξει, όπως λέγουν, τα πανιά του πλοίου που ήταν μαύρα, μόλις τα είδε ο πατέρας του ο Αιγέας, έπεσε από το Σούνιο και πνίγηκε από τη στενοχώρια του. Αυτά λέγονται για το νότιο άκρο του Αιγαίου.
Και το βόρειο, όμως, μέρος το είχαν δαμάσει οι Έλληνες, όπως δείχνουν οι μύθοι για το Χρυσόμαλλο Δέρας και την Αργοναυτική Εκστρατεία. Η περίφημη Αργώ του Ιάσονα είναι το πρώτο αναφερόμενη εκστρατεία που διαπέρασε το βόρειο Αιγαίο. Οι Συμπληγάδες Πέτρες συμβολίζουν τις δυσκολίες που είχε το πέρασμα των πλοίων στο Βόσπορο.
Ο Τρωικός Πόλεμος μαρτυρεί την προσπάθεια των Ελλήνων να εγκατασταθούν στα παράλια της Μ. Ασίας.
Κλασσική Εποχή[]
Το Αιγαίο, λοιπόν, πέλαγος έγινε μέσο για την ανάπτυξη του ελληνικού στόλου και κοιτίδα του ελληνικού πολιτισμού. Οι Περσικοί Πόλεμοι έγιναν αιτία για τη ναυτική υπεροχή των Αθηνών. Κατά τους χρόνους των Ρωμαίων το Αιγαίο παύει να παίζει το ρόλο που είχε άλλοτε.
Μεσαιωνική Εποχή[]
Το Αιγαίο εμφανίζεται πάλι στο προσκήνιο στους χρόνους που κυριαρχούν οι Βυζαντινοί που τους διαδέχονται οι Ενετοί της Ιταλίας. Οι τελευταίοι ήρθαν σε ρήξη πολλές φορές με τους Τούρκους και πεδίο αυτών ήταν το Αιγαίο Πέλαγος.
Νεότερη Εποχή[]
Το 18ο αιώνα άρχισε να ξαναζεί η ελληνική εμπορική ναυτιλία. Οι Τούρκοι ανέθεσαν τα πλοία τους στους Έλληνες που ωφελήθηκαν πολλά απ' αυτό το γεγονός. Αργότερα, στους χρόνους της Επανάστασης, το Αιγαίο έγινε κέντρο ελληνο - τουρκικών ναυμαχιών. Μετά την καταστροφή της Μ. Ασίας έμειναν ελληνικά τα νησιά του Αιγαίου εκτός από δύο (Ίμβρος και Τένεδος).
Και στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αποτέλεσε κέντρο των θαλασσινών επιχειρήσεων. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από την Γερμανική κυριαρχία επήλθε ειρήνευση, αν και εξακολουθεί να παραμένει περιοχή στρατηγικής σημασίας.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Γεωλογική Ιστορία Αιγαίου
- Ancient Humans May Have Sailed The Mediterranean 450,000 Years Ago
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)