Αμαζόνες
Παρθένιος Ποταμός
Άλυς Ποταμός
Ίρις Ποταμός
Αμαζονομαχία
Δύο Έλληνες επιτίθενται σε Αμαζόνα.
Στο κέντρο η Αμαζόνα φορώντας Χετταϊκή αναξυρίδα
αμφορέας που αποδίδεται στον Πολύγνωτο
Αττική, 450 - 430 π.Χ.
Ο Αχιλλεύς ερωτεύεται την ψυχορραγούσα Αμαζόνα βασίλισσα Πενθεσίλεια.
Στην Αρχαία Εποχή, υπήρχε ο μύθος ότι οι Αμαζόνες ήταν ένα έθνος γυναικών που κατοικούσε στην Ανατολική Μικρά Ασία και ειδικότερα μεταξύ των ποταμών Θερμώδοντα και Φάσιδα.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Αμαζόνες", ενδεχομένως, σχετίζεται με την ονομασία "Σα(ρ)μάτες"
Εισαγωγή[]
Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τις Αμαζόνες ως πανέμορφες γυναίκες, οργανωμένες με αυστηρό στρατιωτικό σύστημα, καταπληκτικές ιππεύτριες και αδάμαστες στον πολεμικές δραστηριότητες.
Επιπλέον, υπέθεταν ότι οι Αμαζόνες από μικρές απέκοπταν το έναν τους μαστό για να μπορούν να τεντώνουν, ελεύθερα, το τόξο τους.
Τις Αμαζόνες τις θεωρούσαν κόρες του Άρεως, του θεού του πολέμου, εξ' αιτίας της πολεμικότητας και της μαχητικότητας που τις διάκρινε.
Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι Αμαζόνες να αποτελούν την μυθολογική μετεξέλιξη (ηχώ) του λαού των Χετταίων.
Φυλές Αμαζόνων[]
- Θεμισκύριες (Θεμίσκυρα) (Αμάσεια ή Αμισός, λιμένας του Πόντου) (στην Ξιμηνή)
- Χαδήσιες (Χετταϊκή Κυταία ( = Χαδησία) (Hattusa)
- Λυκάστειες Durhumit (Λύκος Ποταμός ~ Λευκοσυρία)
Τρεις Αμαζόνες
- η Σινώπη
- η Ωρείθυια,
- η Αλκίππη
είχαν ορκιστεί αιώνια αγνότητα, μία πληροφορία που, ενδεχομένως, υπονοεί τρείς πόλεις στην Χετταϊκή περιφέρεια που ο Χετταίος αυτοκράτορας άφησε αυτόνομες για εμπορικούς λόγους
δηλ.
Σινώπη, Αρητιάς (στις εκβολές του Άλυος), Ιασονία (απέναντι από την Κιλικόννησο)
Ηγεμονίδες των Αμαζόνων[]
Οι διασημότερες ηγεμονίδες των Αμαζόνων είναι:
- Οτρηρή
- Λυσίππη
- Μύρινα
- Ιππολύτη
- Αντιόπη
- Πενθεσίλεια
- Θάληστρις
η Αντιμάχη , η Κλεοπτόλεμη , η Θρασώ , η Λυκώπις , η Ανδρώ , η Λαομάχη , η Ξανθή , η Ιππομάχη , η Λαοδόκη , η Τόξαρις , η Φιλιππίς , η Προθόη ,η Σελήνη , η Φοίβη , η Αλκινόη , η Ιππώ , η Ευρύβια , η Τοξοφίλη , η Αμυνόμενη , η Λυσσίπη , η Αλεξίμαχη , η Αντιάνειρα , η Σκύλεια, η Γρύνη , η Ανδρομάχη , η Πολέμουσα , η Αλκίβια (Αλκιβίη ), η Αντάνδρη , η Θάληστρις , η Πιστώ, η Κελαινώ , η Αλκίππη , η Τόξις , η Λαμπετώ , η Μαρπησία, η Μύρινα , η Σμύρνα (Μύρρα), η Οτρήρη (Οτρηρή) , η Αγχιμάχη , η Άελλα , η Θίβα , η Μολπαδία , η Σανάπη (Σινώπη) ...
Αμαζόνειες Πόλεις[]
Αναφέρεται ότι οι Αμαζόνες είχαν θεμελιώσει πολλές Μικρασιατικές πόλεις όπως:
Σύμφωνα με τη διήγηση που διασώζει ο Ηρακλείδης Ποντικός (4ος αι. π.Χ.) ο Ηρακλής παραχώρησε στις Αμαζόνες την περιοχή από την Πιτάνη μέχρι τη Μυκάλη.
Και ο Έφορος εξάλλου τοποθετεί τις Αμαζόνες μεταξύ Μυσίας, Λυδίας και Καρίας.
Αποδίδεται γενικά στις Αμαζόνες η ίδρυση και επωνυμία της Σμύρνης αλλά και της Εφέσου.
Επίσης παρακείμενες περιοχές φέρονται να αντλούν το όνομά τους από Αμαζόνες, όπως
- η Σίσυρβα από τη Σισύρβη,
- η Σμύρνα από τη Σμύρνη και
- η Σάμορνα από τη βασίλισσα και ιέρεια της Αρτέμιδος, μητέρα της Μαζούς, της πρώτης Αμαζόνας.
Αλλά και η Λατώρεια, μια ορεινή κώμη κοντά στην Έφεσο, αναφέρεται ότι ονομάσθηκε από μια Αμαζόνα.
Η Μύρινα ή Μυρίνη κτίστηκε και ονομάστηκε από την ομώνυμη βασίλισσα, ενώ η Πιτάνη (ή Πιτάνα) και η Πριήνη κτίστηκαν από τη Μύρινα και ονομάστηκαν από εξέχουσες Αμαζόνες της, όπως και η Κύμη, για την οποία επιπλέον μαρτυρείται ότι κατοικούνταν από Αμαζόνες και ονομαζόταν παλαιότερα Αμαζόνειον.
Όταν η Μύρινα, τέλος, κατέλαβε τη Λέσβο ίδρυσε τη Μυτιλήνη και της έδωσε το όνομα της αδελφής της που είχε συμμετάσχει στην επιχείρηση.
Σύμφωνα με αναφορά του Πλούταρχου, η περιοχή Πάναιμα της Σάμου, εξάλλου, ονομάστηκε κατά μια άποψη από τη σφαγή των Αμαζόνων που συντελέστηκε εκεί από το Διόνυσο. Οι Αμαζόνες διέφυγαν στην νήσο από την Έφεσο, ο θεός τις καταδίωξε και τις πολέμησε, σφαγιάζοντας πολλές από αυτές. Όσοι είδαν αργότερα το αίμα της σφαγής ονόμασαν τον τόπο Πάναιμα.
Και σε άλλες περιπτώσεις πόλεις ή τόποι ονομάστηκαν από Αμαζόνες, επειδή συνδέθηκαν με το θάνατο, την ταφή ή κάποιο πάθημά τους, όπως
- η Γρύνεια από την Αμαζόνα Γρύνη που βίασε ο θεός Απόλλωνας,
- η Αναία από την Αναία που τάφηκε εκεί
- η Θιβαΐς από μια Αμαζόνα που σκότωσε ο Ηρακλής.
- Η Σινώπη ονομάστηκε από μια Αμαζόνα που συζεύχθηκε το βασιλέα του Πόντου και έπινε πολύ, για αυτό πήρε το παρωνύμιο Σανάπη.
Από τη Σανάπη λοιπόν, εκ παραφθοράς, ονομάστηκε και η πόλη Σινώπη.
- Η Μύρλεια, όπως ονομαζόταν παλαιότερα η Απάμεια, έλαβε κατά μία άποψη το όνομά της από μια Αμαζόνα,
- όπως και η Κύννα και η Άμαστρις.
Αμαζονομαχίες[]
Αμαζόνα (αναπαράσταση)
Κώμη Αμαζόνων (από Κινηματογραφική Ταινία)
Αμαζόνες (από Κινηματογραφική Ταινία)
Σύγκρουση με Βελλερεφόντη[]
Ο Όμηρος αναφέρει ότι οι Αμαζόνες συγκρούσθηκαν με το Βελλερεφόντη που τις εξόντωσε, ενώ ο Πίνδαρος συμπληρώνει ότι τις φόνευσε με τα βέλη του, που τα εκτόξευε, ιππεύοντας τον διάσημο πτερωτό ίππο, τον Πήγασο.
Σύγκρουση με Ηρακλή[]
Ο θρύλος για τις υπέροχες Αμαζόνες είχε πάρει τεράστια έκταση στον Αρχαίο Κόσμο. Στη χώρα τους, ο μύθος αναφέρει, ότι έφθασε ο Ηρακλής, με εντολή του Ευρυσθέα, να πάρει τη ζώνη της βασίλισσάς τους της Ιππολύτης και να τη μεταφέρει στις Μυκήνες.
Οι Αμαζόνες, όμως, αντιστάθηκαν στην απαίτηση του Ηρακλής που, για να επιτύχει στο σκοπό του, συνέλαβε τη βασίλισσα και της πήρε την περίφημη ζώνη ενώ ταυτόχρονα δήωσε την πρωτεύουσα Θεμίσκυρα.
Η Ιππολύτη ήταν πρόθυμη να προσφέρει τη ζώνη της οικειοθελώς αλλά η Ήρα με τη μορφή Αμαζόνας, αναμίχθηκε με το πλήθος, διαδίδοντας φήμες ότι δήθεν ο Ηρακλής και οι Αχαιοί είχαν σκοπό να καταστρέψουν την πόλη τους και να απαγάγουν τη βασίλισσά τους.
Οι Αμαζόνες διέκοψαν τις διαπραγματεύσεις και η μάχη άρχισε.
Πρώτη αντίπαλος του Ηρακλή ήταν η Αέλλα ( = ανεμοστρόβιλος), η ταχύτερη μαχήτρια. Ωστόσο ο Ηρακλής απέφυγε την κεραυνοβόλο επίθεσή της και τη σκότωσε με το ξίφος του.
Ισχυρότερη αντίπαλος αποδείχθηκε η Προθόη η οποία είχε σκοτώσει επτά Αχαιούς οπλίτες. Τελικά φονεύθηκε και αυτή από το Ηράκλειο ξίφος.
Το επίλεκτο σώμα των Αμαζόνων αποτελούμενο από επτά συνοδούς της θεάς Αρτέμιδoς που θεωρούνταν ασυναγώνιστες στον χειρισμό των ακοντίων, φονεύθηκαν όλες από το ρόπαλο του ήρωα.
Οι πριγκήπισσες Μελανίππη και Αντιόπη συνελήφθησαν αιχμάλωτες.
Οι Αμαζόνες αναγκάσθηκαν να ζητήσουν ανακωχή.
Την ελευθερία της Μελανίππης εξαγόρασε η Ιππολύτη δίνοντας ως αντάλλαγμα τη ζώνη της ενώ την Αντιόπη παρέδωσε ο Ηρακλής στο Θησέα. Στη μετώπη του ναού της Ολυμπίας ωστόσο, ο Ηρακλής απεικονίζεται να ρίχνει στο έδαφος νεκρή τη βασίλισσα των Αμαζόνων επιτυγχάνονοντας έτσι να αποσπάσει τη ζώνη της.
Κατά άλλη εκδοχή, ο Θησεύς αιχμαλώτισε την Ιππολύτη και όχι την Αντιόπη, με την οποία απέκτησε το υιο του Ιππόλυτο.
Ακολούθως οι Αχαιοί εγκατέλειψαν τον Πόντο και επέστρεψαν στην Ελλάδα.
Αργοναυτική Εκστρατεία[]
Οι Αργοναύτες απέφυγαν την ακτή των Αμαζόνων όπως περιγράφεται στα Αργοναυτικά του Απολλώνιου[1]
Τρωικός Πόλεμος[]
Οι Αμαζόνες συμμετείχαν στον Τρωικό Πόλεμο ως σύμμαχοι των Τρώων με αρχηγό τους την περίφημη Πενθεσίλεια, την οποία ο Αχιλλεύς την φόνευσε και μετά την ερωτεύθηκε.
Μητριαρχία[]
Ο μύθος των πολεμικών αυτών γυναικών στον αρχαίο Ελληνικό Κόσμο θεωρήθηκε από ωρισμένους μελετητές ότι είναι ανάμνηση του παλαιού καθεστώτος της μητριαρχίας - της κυριαρχίας δηλαδή των γυναικών στην κοινωνική, πολιτική και στρατιωτική ζωή - που υποτίθεται ότι επικράτησε στα προϊστορικούς Χρόνους πριν από το καθεστώς της πατριαρχίας.
Βυζαντινή Εποχή[]
Οι θρύλοι για την ύπαρξη των γυναικοκρατούμενων πολιτειών από Αμαζόνες ήταν διαδεδομένοι και στην Μεσαιωνική Εποχή. Στα ακριτικά άσματα αναφέρονται οι σκληροί αγώνες του ήρωα Διγενή Ακρίτα κατά της Αμαζόνας Μαξιμούς, που ο λαός τη φαντάσθηκε ως μια υπερφυσική ύπαρξη, αρρενωπή με ένα μαστό. Για αυτό και την αποκάλεσε "Μονοβύζω".
Η παρουσία της Αμαζόνας Μαξιμώς ή Μαξιμούς, θα ήταν επιβεβλημένη σε ένα Μικρασιατικό ηρωικό Έπος. Φαίνεται μάλιστα ότι το όνομα της ηρωίδας ελήφθη από μια ταφική επιγραφή που βρέθηκε στην Σεβάστεια:
"Καισεννίαν Μάξιμαν την και Αμαζόνιν την σεμνοτάτην ματρώναν στολάταν αρχιέρειαν"
Ετυμολογικός Πίνακας[]
Συνοπτικά οι λαοί που οι ονομασίες τους συνδέονται ετυμολογικά με τους Σαρμάτες και τους Αμάδοκους αναφέρονται στον ακόλουθο πίνακα:
| Ετυμολογία: Σαρμάτες και Αμάδοκοι | ||
|---|---|---|
| Χώρα | Πιθανοί Ενδιάμεσοι Τύποι | Λαός |
| Λαοί "Μακεδονικού Χώρου" | ||
| Ημαθία | Αμάδοκοι < *Αμάγθες < *Αμάθες < Ημάθιοι | Ημάθιοι |
| Αμυδών (πόλη Βοττιαίας) (και Αμυθάων) |
Αμάδοκοι < *Αμυδοί < Αμυδό-νες | Αμυδόνες |
| Μακεδονία | Αμάδοκοι < *Αμάκδες < *Μάκδαι < *Μακδα-νοί < Μακεδνοί | Μακεδόνες |
| Μυγδονία | Αμάδοκοι < *Αμάκδες < *Μάγδαι < *Μύγδοι < Μύγδο-νες | Μύγδονες |
| Μαγνησία | Αμάδοκοι < *Αμάγδες < *Μάγθαι < *Μαγα-νοί < *Μάγναοι < Μάγνη-τες | Μάγνητες |
| Μαιδική | Αμάδοκοι < *Αμάδες < *Μάθαι < *Μαίδοι < Μαίδοι | Μαίδοι |
| Μοισία, Μυσία, Μίεζα | Αμάδοκοι < *Αμάδες < *Μαδοί < *Μοισοί < Μοισοί | Μοισοί |
| Άλλοι Συγγενείς Λαοί | ||
| Μοισοί Ευρώπης, Μυσοί Ασίας, Masa Χετταϊκής Αυτοκρατορίας, Αμαζόνες ( = Χετταίοι) | ||
| Σα(ρ)μάτες, Αρμένιοι Δαλμάτες, Σαλαμίνα, Σαλμώνη Ηλείας, Γερμάνιοι ( = Καρμάνιοι) και Γερμανοί | ||
| Μήδοι, Subartu Μεσοποταμίας | ||
| Σημείωση | ||
| Η εκβολή του αρχικού φωνήεντος δεν είναι τόσο σπάνιο φαινόμενο:
π.χ.: Άμαρδοι ~ Μαρδοί και Ατιντάνες ~ Τιντανοί | ||
Υποσημειώσεις[]
- ↑ καί νύ κε δηθύνοντες Ἀμαζονίδεσσιν ἔμιξαν ὑσμίνην, καὶ δ’ οὔ κεν ἀναιμωτί γ’ ἐρίδηναν-- οὐ γὰρ Ἀμαζονίδες μάλ’ ἐπήτιδες, οὐδὲ θέμιστας τίουσαι πεδίον Δοιάντιον ἀμφενέμοντο· ἀλλ’ ὕβρις στονόεσσα καὶ Ἄρεος ἔργα μεμήλει· 2.990δὴ γὰρ καὶ γενεὴν ἔσαν Ἄρεος Ἁρμονίης τε νύμφης, ἥ τ’ Ἄρηϊ φιλοπτολέμους τέκε κούρας, ἄλσεος Ἀκμονίοιο κατὰ πτύχας εὐνηθεῖσα-- εἰ μὴ ἄρ’ ἐκ Διόθεν πνοιαὶ πάλιν Ἀργέσταο ἤλυθον· οἱ δ’ ἀνέμῳ περιηγέα κάλλιπον ἀκτήν, 2.995ἔνθα Θεμισκύρειαι Ἀμαζόνες ὡπλίζοντο. οὐ γὰρ ὁμηγερέες μίαν ἂμ πόλιν, ἀλλ’ ἀνὰ γαῖαν κεκριμέναι κατὰ φῦλα διάτριχα ναιετάασκον· νόσφι μὲν αἵδ’ αὐταί, τῇσιν τότε κοιρανέεσκεν Ἱππολύτη, νόσφιν δὲ Λυκάστιαι ἀμφενέμοντο, 2.1000νόσφι δ’ ἀκοντοβόλοι Χαδήσιαι. ἤματι δ’ ἄλλῳ νυκτί τ’ ἐπιπλομένῃ Χαλύβων παρὰ γαῖαν ἵκοντο.
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
- Διόδωρος 2, 45, 1 κ.ε. και 3, 52-55
- Απολλώνιος ο Ρόδιος 2, 370-387 και 2, 905-1000
- Απολλόδωρος 2, 98
- A. D. Mordtmann, Die Amazonen (1862)
- W. Stricker, Die Amazonen in Sage und Geschichte (1868)
- A. Klugmann, Die Amazonen in der attischen Literatur und Kunst (1875)
- H. L. Krause, Die Amazonensage (1893)
- F. G. Bergmann, Les Amazones dans l'histoire et dans la fable (1853)
- P. Lacour, Les Amazones (1901)
- articles in Pauly-Wissowa's Realencyclopadie, and W. H. Roscher's Lexikon der Mythologie
- George Grote, History of Greece, pt. i. ch. 11.
- J. A. Salmonson, The Encyclopedia of Amazons (1991), ISBN 0-385-42366-7
- Josine H. Blok, The Early Amazons: Modern and Ancient Perspectives on a Persistent Myth (1995)
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)