Αμφιτρύων
Amphitryon, Αμφιτρύωνας

(αυθαίρετη σύγχρονη αναπαράσταση)

(αυθαίρετη σύγχρονη αναπαράσταση)

Ηγεμόνες Μυκηναϊκής Εποχής
13ος Αιώνας π.Χ.
Όνομα: Αμφιτρύων
Ηγεμονικά Ονόματα
Μυκήνες
Ηγεμόνες Μυκηνών
Άργος
Ηγεμόνες Άργους
Αργολίδα
Ηγεμόνες Αργολίδας
Αρκαδία
Ηγεμόνες Αρκαδίας
Κορινθία
Ηγεμόνες Κορινθίας
Σικυωνία
Ηγεμόνες Σικυωνίας
Αχαΐα
Ηγεμόνες Αχαΐας
Ηλεία
Ηγεμόνες Ηλείας
Πισάτιδα
Ηγεμόνες Πισάτιδας
Τριφυλία
Ηγεμόνες Τριφυλίας
Μεσσηνία
Ηγεμόνες Μεσσηνίας
Λακωνία
Ηγεμόνες Λακωνίας
Κυνουρία
Ηγεμόνες Κυνουρίας
Μέση Ελλάδα
Ηγεμόνες Μέσης Ελλάδας
Ήπειρος
Ηγεμόνες Ηπείρου
Θεσσαλία
Ηγεμόνες Θεσσαλίας
Μακεδονία
Ηγεμόνες Μακεδονίας
Θράκη Ηγεμόνες Θράκης
Κρήτη Ηγεμόνες Κρήτης
Αιγαιωτική Θάλασσα Ηγεμόνες Αιγαιωτικής Θάλασσας
Ιόνια Θάλασσα Ηγεμόνες Ιόνιας Θάλασσας
Τροία Ηγεμόνες Τρωάδας
Δαρδανία (Arzawa) Ηγεμόνες Ασιατικής Δαρδανίας
Χετταϊκή Αυτοκρατορία Ηγεμόνες Χετταϊκής Αυτοκρατορίας
Αιγυπτιακή Αυτοκρατορία Ηγεμόνες Αιγύπτου

- Χρονική Περίοδος Διακυβέρνησης: Μυκηναϊκή Εποχή, 14ος Αιώνας π.Χ.
- Γέννηση:
- Θάνατος:
Ετυμολογία[]
![]() ![]() |
---|
των Μυκηνών |
Περσείδες |
Ατρείδες |
|
Το όνομα "Αμφιτρύων" συνδέεται ετυμολογικά με την λέξη "αμφί".
Γενεαλογία[]
- Μητέρα:
- Σύζυγος: Αλκμήνη
Βιογραφία[]
Γιος του Αλκαίου, βασιλέα της Τίρυνθας, και της Ιππονόης (ή Λυσιμάχης ή Λαονόμης) και εγγονός του ήρωα Περσέα. Από τον πατέρα του κληρονόμησε τον θρόνο της Τίρυνθας και από τον πεθερό του Ηλεκτρύωνα τον θρόνο των Μυκηνών.
Ο Αμφιτρύωνας κατά την διάρκεια ενός κυνηγίου φόνευσε, με ένα ρόπαλο, τον Ηλεκτρύωνα. Αν και ο ίδιος απέδωσε τον φόνο σε λάθος πολλοί θεώρησαν ότι έγινε εκ προμελέτης. Σε αυτό το γεγονός στηρίχθηκε, αργότερα, ο θείος του Σθένελος και βρήκε αφορμή να τον διώξει και να καταλάβει ο ίδιος τους δύο θρόνους, της Τίρυνθας και των Μυκηνών.
Ο Αμφιτρύων τότε κατέφυγε στη Θήβα μαζί με τη σύζυγό του Αλκμήνη και τον ετεροθαλή αδελφό της Λικύμνιο. Ο βασιλέας των Θηβών Κρέοντας τους υποδέχθηκε καλά, καθάρισε από το μίασμα του φόνου, με ειδική τελετή, τον Αμφιτρύωνα και έκανε γαμβρό του τον Λικύμνιο. Στην συνέχεια ο Αμφιτρύωνας δρώντας ως στρατηγός της Θήβας, λυτρώνοντας τη πόλη από την τρομερή Τευμασία Αλώπεκα με τον ακατανίκητο σκύλο του.
Στην συνέχεια η Αλκμήνη ζήτησε από τον Αμφιτρύωνα να εκστρατεύσει κατά των Τηλεβοών ή Ταφίων για να τους εκδικηθεί επειδή είχαν σκοτώσει τους αδελφούς της εκτός από τον Λικύμνιο. Με αυτό τον όρο εξάλλου του είχε δώσει την Αλκμήνη ως σύζυγο σε «λευκό γάμο» ο Ηλεκτρύων, δηλαδή να μη την αγγίξει προτού εκδικηθεί τους Ταφίους. Ο Αμφιτρύων αναγκάσθηκε τότε να εκστρατεύσει κατά των Τηλεβοών με συμμάχους τον βασιλέα του Θορικού Αττικής Κέφαλο, τον βασιλέα των Φωκέων Πανοπέα, τον βασιλέα του Άργους Έλειο και τον ίδιο τον Κρέοντα. Η συμμαχία αυτή κατενίκησε τους Τηλεβόες , και σύμφωνα με τον Απολλόδωρο το πέτυχε με την βοήθεια της Κομαιθούς κόρης του βασιλέα Πετρέλαου, η οποία τον είχε ερωτευτεί (Ηρόδοτος Ε 59, Πινδ. Νεμ. Χ 14, Απολλόδωρος Β 4-7).
Στο μεταξύ όμως, στην οικία του Αμφιτρύωνα συνέβαινε κάτι που δεν θα το φανταζόταν: Ο θεός Δίας, έχοντας πάρει τη μορφή του Αμφιτρύωνα, αποπλάνησε την Αλκμήνη και κοιμήθηκε μαζί της τρεις ολόκληρες νύκτες, ή μάλλον διέταξε τον Ήλιο να μη βγει για δύο ημέρες, τριπλασιάζοντας έτσι τη διάρκεια μιας νύκτας, ώστε να απολαύσει τον έρωτά του καλύτερα. Επιστρέφοντας ο πραγματικός σύζυγος την επόμενη ημέρα από την εκστρατεία, δεν βρήκε την Αλκμήνη όσο «θερμή» την περίμενε ύστερα από την πολύμηνη απουσία του. Ακούγοντας μάλιστα τις εξηγήσεις της υποψιάσθηκε εύλογα απιστία και απεφάσισε να την κάψει ζωντανή. Αλλά ο Δίας έσβησε με μία καταρρακτώδη βροχή την πυρά και ο Αμφιτρύωνας πείσθηκε τελικώς για ό,τι πραγματικά είχε γίνει, ύστερα και από σχετικές διαβεβαιώσεις του μάντη Τειρεσία. Μετά από εννέα μήνες η Αλκμήνη γέννησε τον Ηρακλή και τον Ιφικλή. Ο πρώτος ήταν γιος του Δία (αφού νήπιο κιόλας στην κούνια του κατόρθωσε να πνίξει δύο φίδια), ενώ ο δεύτερος του Αμφιτρύωνα. Ο Απολλόδωρος αναφέρει (Β 4, 11) ότι ο Αμφιτρύωνας σκοτώθηκε πολεμώντας κατά των Μινυών.
Τέχνη και Λογοτεχνία[]
Με τον μύθο του, που αποτελεί μέρος του κύκλου του Ηρακλή, ασχολήθηκαν η Λογοτεχνία και η Τέχνη, αρχαία και νεότερη. Σε αγγεία ο Αμφιτρύωνας απεικονίζεται δίπλα στην πυρά που είχε ανάψει για να κάψει τη σύζυγό του Αλκμήνη, ή κοντά στο άρμα του Ηρακλή.
Σε τοιχογραφίες απεικονίζεται να παρακολουθεί τον πνιγμό των δύο φιδιών από το βρέφος Ηρακλή. Ως προς τους λογοτέχνες, ενέπνευσε από τον Ησίοδο, τον Σοφοκλή, τον Ευριπίδη και τον Πλαύτο, μέχρι τους Μολιέρο (1668 μ.Χ.), Τζων Ντρύντεν (1690), Χάινριχ φον Κλάιστ (1807) και Ζαν Ζιροντού ("Amphitryon 38", 1929). Στον εικοστό αιώνα ξεχωρίζουν επίσης τα έργα του Γκέοργκ Κάιζερ «Διπλούς Αμφιτρύων» (Zweimal Amphitryon, 1943) και του Πέτερ Χακς.
Από τη φράση στο έργο του Μολιέρου "Le véritable Amphitryon est l'Amphitryon où l'on dîne", η λέξη «αμφιτρύων» στη γαλλική γλώσσα έγινε συνώνυμη του καλού και γενναιόδωρου οικοδεσπότη, όρος που ως «μερικό» αντιδάνειο ήρθε και στη νέα ελληνική, όπου «αμφιτρύων» σημαίνει και τον οικοδεσπότη που μας προσφέρει γεύμα ή δείπνο.
Υποσημειώσεις[]
Βιβλιογραφία[]
- Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό "Πάπυρος - Λαρούς", Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα 1964.
- "Λεξικό της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Μυθολογίας", Pierre Grimal, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1980.
- Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969
- Ο «Αμφιτρύων» του Πλαύτου, DM Christenson - 2000 - Cambridge University Press.
Ιστογραφία[]
![]() ![]() |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)