Ανεμόμυλος
- Μία μηχανή
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Ανεμόμυλος" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "μύλος".
Εισαγωγή[]
Ο ανεμόμυλος είναι μία Αιολική Μηχανή οριζόντιου άξονα περιστροφής. Χρησιμοποιήθηκε για την άλεση των δημητριακών και την άντληση υδάτων. Γνωστός από την Αρχαία Εποχή, διαδόθηκε σημαντικά στον Ευρωπαϊκό και Ελληνικό χώρο.
Λειτουργία[]
Χαρακτηριστικό του ανεμόμυλου είναι το στροφείο (= φτερωτή) που βρίσκεται στο εμπρόσθιο μέρος του άξονα.
Είναι ένας μεγάλος κορμός δένδρου τοποθετημένος παράλληλα και αντίθετα με τη φορά του ανέμου.
Το στροφείο έχει ιστούς ( = αντένες) και σε αυτές τυλίγονται τα ιστία, τα οποία με τη βοήθεια του ανέμου περιστρέφουν τον άξονα και ο άξονας με τη σειρά του τον μυλόλιθο.
Ο μυλόλιθος περιστρέφεται με τη βοήθεια ενός ξύλινου οδοντικού τροχού, που εφάπτεται με την ανέμη.
Ο καρπός (π.χ. σίτος) από τη χοάνη πίπτει στο άνοιγµα της περιστρεφόµενου μυλόλιθου, αλέθεται μεταξύ των δύο τμημάτων του, το κινητό (ρώτορας) και το στατικό (= στάτορας) και εξέρχεται περιφερειακά λόγω της φυγόκεντρης δύναµης, μετατρεπόμενος σε σκόνη (π.χ. άλευρο).
Η χοάνη είναι εφοδιασµένη µε ρυθµιστή παροχής καρπού, ανάλογα µε την ταχύτητα περιστροφής.
Μυλόλιθος[]
Ένα από τα πρώτα λίθινα εργαλεία που κατασκεύασε και χρησιμοποίησε ο άνθρωπος ήταν ο μυλόλιθος
- για την άλεση των δημητριακών,
- την επεξεργασία των καρπών και της ελαίας,
- για τη θραύση των ορυκτών και μεταλλευμάτων.
Ο μυλόλιθος είχε πρωταρχικό ρόλο στην παραγωγική οικονομία του ανθρώπου, από την Προϊστορική περίοδο έως τη σύγχρονη εποχή.
Eξόρυξη λίθων για την κατασκευή μυλόλιθων γινόταν στη Μήλο, την Κίμωλο, την Πολύαιγο, τη Θήρα, τη Νίσυρο, τη Σκύρο, την Αίγινα, τον Πόρο, τη Μεθώνη, τη Λήμνο, τη Λέσβο.
Η εμπόρευσή τους κάλυπτε όλη τη Μεσόγειο. Οι μυλόλιθοι από τη Μήλο και την Κίμωλο είχαν άριστη ποιότητα, και για αυτό ήταν ακριβότεροι.
Ιστορία[]
Περί στο 700 π.Χ. στη Μεσοποταμία και την Κίνα άρχισαν να χρησιμοποιούνται ανεμόμυλοι κατακόρυφου άξονα περιστροφής, όπως το πανεμόνιο.
Αυτούς τους ανεμόμυλους έφεραν στην Ευρώπη κατ' αρχήν οι Σταυροφόροι, μετά την 1η Σταυροφορία και αργότερα οι εξερευνητές της Κίνας.
Γνώρισαν εξάπλωση στην Ιβηρική και τη Νότια Ευρώπη. Αργότερα, περί το 1500, χρησιμοποιήθηκαν στην Ολλανδία ως μέρος του αντιπλημμυρικού συστήματος της χώρας. Κυρίως χρησιμοποιήθηκαν για την άλεση γεωργικών προϊόντων και την άντληση ύδατος.
Μια παραλλαγή ανεμόμυλου είναι και η αργή αιολική μηχανή, που ονομάζεται "αμερικανικός ανεμόμυλος" λόγω της διάδοσης που γνώρισε στις ΗΠΑ.
Ο ελληνικός ανεμόμυλος[]
Ο πρώτος ανεμόμυλος σχεδιάστηκε από τον Ήρωνα τον 3ο προ Χριστού αιώνα. Ήταν οριζόντιου άξονα περιστροφής και ειχε τέσσερα πτερύγια.
Στην Ελλάδα η χρήση των ανεμόμυλων υπήρξε αρκετά εκτεταμένη, λόγω του πλούσιου αιολικού δυναμικού της χώρας.
Αν και είχαν εμφανιστεί πολλούς αιώνες πριν, η χρήση τους καθιερώθηκε κατά τη Βυζαντινή περίοδο, γνωρίζοντας ακόμα μεγαλύτερη διάδοση κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, κυρίως στο ανατολικό Αιγαίο Πέλαγος αλλά και στην ενδοχώρα.
Κατά κανόνα στεγάζονταν σε κυλινδρικά, πέτρινα, διώροφα κτίρια. Στον επάνω όροφο βρισκόταν ο άξονας και το σύστημα μετάδοσης της κίνησης, ενώ στον κάτω όροφο γινόταν η άλεση και αποθήκευση των σιτηρών.
Τα πτερύγιά τους ήταν υφασμάτινα, 5-15 μέτρα σε μήκος και πλάτος το 1/5 του μήκους τους. Ένας ανεμόμυλος μπορούσε να αλέσει 20-70 κιλά σιτηρών την ώρα, ανάλογα με την ένταση και τη φορά του ανέμου. Σήμερα οι περισσότεροι ανεμόμυλοι έχουν ερειπωθεί και διατηρούνται ελάχιστοι, κυρίως για τουριστικούς λόγους.
Μια παραλλαγή ανεμόμυλου χρησιμοποιήθηκε στο οροπέδιο του Λασιθίου στην Κρήτη, για την άντληση ύδατος. Αυτοί ήταν σιδηρές κατασκευές με υφασμάτινα πτερύγια. Από τους 6.000 που υπολογίζεται ότι υπήρχαν στις αρχές του 20ου αιώνα, σήμερα λειτουργούν περίπου οι χίλιοι.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)