Αντίοχος Δ' ο Επιφανής
Seleucids, Μιθριδάτης
(αυθαίρετη σύγχρονη αναπαράσταση)
Αντίοχος Δ'
Αντίοχος Δ'
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Εποχής
2ος Αιώνας π.Χ.
Όνομα: Αντίοχος
Ηγεμονικά Ονόματα
Ελληνιστική Συρία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Συρίας
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Συρίας
Σελευκίδες
Ελληνιστική Αίγυπτος
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Αιγύπτου
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Αιγύπτου
Λαγίδες
Ελληνιστική Κύπρος
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Κύπρου
Ελληνιστική Κυρηναϊκή
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Κυρηναϊκής
Ελληνιστική Μακεδονία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Μακεδονίας
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Μακεδονίας
Ιολαΐδες
Αντιγονίδες
Μακεδονική Αυτοκρατορία
Ηγεμόνες Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Στρατιωτικοί Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Έπαρχοι Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Αργεάδες
Ελληνιστική Μυσία (Πέργαμος)
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Μυσίας
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Μυσίας
Ατταλίδες
Ελληνιστική Θράκη
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Θράκης
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Θράκης
Αγαθοκλείδες
Ελληνιστική Ήπειρος
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Ηπείρου
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Ηπείρου
Αιακίδες
Ελληνιστική Αιτωλία
Στρατιωτικοί Ελληνιστικής Αιτωλίας
Ελληνιστική Αχαΐα
Στρατιωτικοί Ελληνιστικής Αχαΐας
Αθήνα
Ηγεμόνες Αθήνας
Στρατιωτικοί Αθήνας
Πολιτικοί Αθήνας
Αττική
Ηγεμόνες Αττικής
Σπάρτη
Ηγεμόνες Σπάρτης
Στρατιωτικοί Σπάρτης
Πολιτικοί Σπάρτης
Λακωνία
Ηγεμόνες Λακωνίας
Ελληνιστική Βιθυνία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Βιθυνίας
Δοιδαλσίδες
Ελληνιστική Παφλαγονία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Παφλαγονίας
Πυλαμαινίδες
Ελληνιστικός Πόντος
Ηγεμόνες Ελληνιστικού Πόντου
Μιθριδατίδες
Ελληνιστική Καππαδοκία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Καππαδοκίας
Αριαραθίδες
Ελληνιστική Αρμενία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Αρμενίας
Αρταξιάδες
Ελληνιστική Κομμαγηνή
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Κομμαγηνής
Οροντίδες
Ελληνιστική Ιουδαία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Ιουδαίας
Ασμοναίοι
Πετραία Αραβία
Ηγεμόνες Πετραίας Αραβίας
Αρετάδες
Ελληνιστική Βακτρία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Βακτρίας
Ελληνιστική Ινδία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Ινδίας
Ινδοσκυθία
Ηγεμόνες Ινδοσκυθίας
Ινδοπαρθία
Ηγεμόνες Ινδοπαρθίας
Μαγαδία
Ηγεμόνες Μαγαδίας
Παρθική Αυτοκρατορία
Ηγεμόνες Παρθικής Αυτοκρατορίας
Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Ηγεμόνες Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Στρατιωτικοί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
- Ένας βασιλέας της Συρίας (175 - 164 π.Χ.).
- Χρονική Περίοδος Διακυβέρνησης: Ελληνιστική Εποχή, 2ος Αιώνας π.Χ.
- Γέννηση:
- Θάνατος:
Ετυμολογία[]
 Ηγεμόνες
|
|---|
| της Συρίας
|
| Βασιλείς |
- ο Μονόφθαλμος 306 - 301 π.Χ. - ο Πολιορκητής 306 - 301 π.Χ. - ο Νικάνωρ 301 - 281 π.Χ. - ο Σωτήρ 281 - 261 π.Χ. - ο Θεός 261 - 246 π.Χ. - ο Ευεργέτης 246 - 241 π.Χ. - ο Καλλίνικος 246 - 225 π.Χ. - ο Ιέραξ - ο Παίς - ο Κεραυνός 225 - 223 π.Χ. - ο Μέγας 223 - 187 π.Χ. - ο Φιλοπάτωρ 188 - 175 π.Χ. - ο Αφανής 176 - 170 π.Χ.
- ο Επιφανής 175 - 164 π.Χ. - ο Ευπάτωρ 165 - 162 π.Χ. - ο σφετεριστής 163 - 160 π.Χ. - ο Σωτήρ 162 - 150 π.Χ. - ο Βάλας 151 - 145 π.Χ. - ο Φιλομήτωρ 148 - 145 π.Χ. - ο Νικάτωρ 145 - 140 π.Χ. 129 - 127 π.Χ. - ο Διόνυσος 144 - 142 π.Χ. - Διότιμος 142 - 137 π.Χ. - ο Σιδήτης 138 - 129 π.Χ. - η Θεά 126, 125 - 121 π.Χ. - ο Ζαβίνας 128 - 123 π.Χ. - ο Φιλομήτωρ 125 - 125 π.Χ. - ο Γρυπός 125 - 96 π.Χ. - ο Κυζικηνός 113 - 95 π.Χ. - ο Επιφανής 95 - 95 π.Χ. - ο Εύκαιρος 95 - 88 π.Χ. - ο Ευσεβής 95 - 92 π.Χ. - ο Φιλάδελφος 94 - 94 π.Χ. - ο Φιλάδελφος 94 - 83 π.Χ. - ο Βάκχος - ο Διόνυσος 88 - 84 π.Χ. - ο Φιλέλλην 85 - 72 π.Χ. - ο Μέγας 83 - 69 π.Χ.
- ο Κυβιοσάκτης - ο Φιλομήτωρ 83 - 69 π.Χ. - ο Ασιατικός 69 - 67 π.Χ. 65 - 63 π.Χ. - ο Φιλορρωμαίος 67 - 65 π.Χ.
65 π.Χ. |
Το όνομα "Αντίοχος" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "όχος" ( = φορτίο) και σημαίνει: "αντίπαλος" (ή πιθανότερα, "ανθιστάμενος") και τελικά, "επαναστάτης".
Γενεαλογία[]
- Οίκος: Σελευκίδες.
- Πατέρας: Αντίοχος Γ' ο Μέγας
- Μητέρα: Λαοδίκη Γ' η Σεπτή
- Αδελφός: Σέλευκος Δ' ο Φιλοπάτωρ
- Σύζυγος: Λαοδίκη Δ' η Πρωθιέρεια
- Τέκνα:
- Αντίοχος Ε' ο Ευπάτωρ
- Λαοδίκη ΣΤ'
- Αλέξανδρος Α' ο Βάλας (?)
Βιογραφία[]
Το πραγματικό του όνομα ήταν Μιθριδάτης, μετονομάστηκε όμως σε Αντίοχος, είτε μετά την άνοδό του στο θρόνο, είτε μετά το θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του, του Αντίοχου.
Κατά τη νεανική του ηλικία, όπως όρισε η Συνθήκη της Απάμειας ανάμεσα στους Σελευκίδες και τους Ρωμαίους (188 π.Χ.), ο Αντίοχος έζησε στη Ρώμη με την ιδιότητα του ομήρου. Όντας τριτότοκος, είχε ελάχιστες πιθανότητες διαδοχής.
Την επιστροφή του από την Ρώμη εξαγόρασε ο βασιλέας αδελφός του, Σέλευκος Δ' ο Φιλοπάτωρ, στέλνοντας σε αντάλλαγμα στην Ιταλία το νόμιμο διάδοχό του, Δημήτριο Α' τον Σωτήρα.
Μετά τη δολοφονία του βασιλέα αδελφού του, από τον Ηλιόδωρο, και την αρπαγή του θρόνου, ο Αντίοχος ηγήθηκε εξέγερσης που ανέτρεψε τον σφετεριστή (175 π.Χ.).
Στον θρόνο ανήλθε ο ανιψιός του, Αντίοχος Γβ' ο Παίδας, υιός του δολοφονηθένος Σελεύκου, ενώ ο Αντίοχος, συζευχθείς την Λαοδίκη Δ' την Πρωθιέρεια, χήρα του αδελφού του (και δική του αδελφή) ανακυρήχθηκε συμβασιλέας (175 π.Χ.).
Η δολοφονία του ανιψιού του, μία πενταετία αργότερα (170 π.Χ.), τον κατέστησε μοναδικό βασιλέα και αποδόθηκε σε αυτόν.
Άνοδος στην Εξουσία[]
Λίγο μετά την ενθρόνισή του, ο Αντίοχος φρόντισε να τοποθετήσει στην κενή θέση του αρχιερέα της Ιουδαίας στην Ιερουσαλήμ (την οποία είχε προσαρτήσει στην αυτοκρατορία ο πατέρας του πριν από 15 έτη περίπου) έναν εξελληνισμένο Ιουδαίο ιερέα με το ελληνικό όνομα Ιάσων.
Τον αντικατέστησε όμως, το 172 π.Χ. με τον αδελφό του, τον Μενέλαο, αφού εκείνος του υποσχέθηκε μεγαλύτερο φόρο.
Για να κερδίσουν την υποστήριξη του Αντίοχου, αυτοί οι αντιμαχόμενοι ιερείς εξελλήνισαν εντελώς την Ιερουσαλήμ, προωθώντας τον ελληνικό πολιτισμό και κτίζοντας ένα γυμνάσιο για ολυμπιακά αθλήματα.
Την πολιτική αυτή εξελληνισμού, ο Αντίοχος ακολούθησε και αλλού. Όχι μόνο υπήρξε ευεργέτης πολλών ιερών χώρων αφιερωμένων στους Ολύμπιους θεούς κατά μήκος της Ανατολικής Μεσογείου – συμπεριλαμβανομένου και του ναού του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα -, αλλά και προώθησε ενεργά τη λατρεία του εν ζωή ηγεμόνα όπως την ίδρυσε ο πατέρας του, προβάλλοντας τον εαυτό του ως ενσάρκωση του ανώτατου θεού, του Δία. Έτσι προκύπτει και το επίθετο “Επιφανής”. Με τον τρόπο αυτό μετέτρεψε την προώθηση του Ελληνικού πολιτισμού σε πολιτικό εργαλείο διαφήμισης των δικών του διεκδικήσεων για απόλυτη εξουσία. Παράλληλα ανέλαβε προσωπικά την ευθύνη για όλες τις θρησκευτικές εκδηλώσεις μέσα στην επικράτειά του.
Σημαντικά πολιτικά γεγονότα αυτής της περιόδου είναι η επανάσταση στην Κιλικία το 171 π.Χ. και ο γάμος της προγονής του Αντίοχου, Νύσσας με τον Φαρνάκη Α', βασιλέα του Πόντου, .
Εισβολή στην Αίγυπτο[]
Την περίοδο 170 – 168 π.Χ. οι Σελευκίδες και οι Πτολεμαίοι ενεπλάκησαν στον 6ο Συριακό Πόλεμο.
Οι αντιβασιλείς του νεαρού Πτολεμαίου ΣΤ' του Φιλομήτορος ζήτησαν την επιστροφή της Κοίλης Συρίας. Τότε ο Αντίοχος ναυπήγησε στόλο (παρά τους όρους της Συνθήκης της Απάμειας) και κατέλαβε όλη την Αίγυπτο εκτός από την περιοχή της Αλεξάνδρειας, καθώς και την νήσο Κύπρο.
Εκείνη την κρίσιμη στιγμή, όμως, εμφανίσθηκαν στην πολιτική σκηνή οι Ρωμαίοι.
Ο Αντίοχος συνάντησε κοντά στην Αλεξάνδρεια τον Γάιο Πόπλιο Λαΐνα, ο οποίος απαίτησε την αποχώρηση του από την Αίγυπτο και την Κύπρο. Ο Αντίοχος απάντησε ότι θα το σκεπτόταν με το συμβούλιό του.
Τότε ο απεσταλμένος της Ρώμης προέβη σε μία πράξη που θα άφηνε ανεξίτηλο ίχνος στην Ιστορία ως το απόλυτο χαρακτηριστικό στοιχείο της τεράστιας στρατιωτικής απήχησης της Ρωμαϊκής ισχύος.
Χάραξε έναν κύκλο στην άμμο, πέριξ του Αντίοχου, και του ανήγγειλε κατηγορηματικά: «Πριν διέλθεις τον κύκλο αυτό, θέλω την απάντηση σου στη Σύγκλητο».
Το μήνυμα ήταν σαφές:
- ή άμεση αποχώρηση από τα κατακτηθέντα Αιγυπτιακά εδάφη
- ή πόλεμος με τη Ρώμη.
Οι μνήμες από τον Ρωμαιο-Συριακό Πόλεμο ήταν ακόμη νωπές. Ο Αντίοχος δεν θέλησε να ριψοκινδυνεύσει μια νέα σύρραξη που πιθανώς θα οδηγούσε σε πλήρη καταστροφή του. Έτσι προτίμησε την απόλυτα ταπεινωτική και εξευτελιστική υποχώρηση με αποδοχή του Ρωμαϊκού αιτήματος ( 168 π.Χ. ).
Εξέγερση στην Ιερουσαλήμ[]
Κατά τη διάρκεια της απουσίας του Αντίοχου στην Αίγυπτο, η διαμάχη των δύο ιερέων, του Ιάσονα και του Μενελάου, συνεχιζόταν με αμείωτη ένταση στην Ιερουσαλήμ.
Το 169 π.Χ. οι υποστηρικτές του πρώτου εισήλθαν στην πόλη και θανάτωσαν τους αντιπάλους τους.
Όταν ο Αντίοχος επέστρεψε το 167 π.Χ., λεηλάτησε την πόλη και την μετέτρεψε σε οχυρό των Σελευκιδών. Πολλοί κάτοικοι θανατώθηκαν και μέσα στο Ναό της Ιερουσαλήμ έγιναν πράξεις που προσέβαλαν τους Ιουδαίους. Η λατρεία τους απαγορεύτηκε και εγκαθιδρύθηκε αυτή του Αντίοχου, με τη μορφή του Δία.
Άμεση συνέπεια ήταν η Μακκαβαϊκή Επανάσταση.
Οι Μακκαβαίοι επέτυχαν να επανακτήσουν την Ιερουσαλήμ και να δημιουργήσουν ανεξάρτητο Ιουδαϊκό κράτος.
(Τα γεγονότα αυτά περιλαμβάνονται στην Παλαιά Διαθήκη (Βιβλία Μακκαβαίων) και σε ανάμνηση της επιτυχημένης αυτής επανάστασης οι Εβραίοι εορτάζουν κάθε έτος τη γιορτή της "Χάνουκα").
Θάνατος[]
Τους τελευταίους του μήνες ο Αντίοχος τους πέρασε σε μια εκστρατεία κατά της ανερχόμενης Παρθιακής Αυτοκρατορίας στα ανατολικά του σύνορα.
Κατέκτησε την Αρταξία, την πρωτεύουσα της Αρμενίας, τη Βαβυλωνία και την Ελυμαΐδα.
Όμως, ενώ καταλάμβανε την Περσίδα και ασθένησε αιφνιδίως άφησε την τελευταία του πνοή εκεί (164 π.Χ.)
Διαδοχή[]
Η βασιλεία του υπήρξε η τελευταία περίοδος ακμής για το κράτος των Σελευκιδών, αλλά κατά κάποιο τρόπο ήταν και η αρχή του τέλους της, καθώς μετά το θάνατό του άφησε ως διάδοχο το υιο του Αντίοχο Ε' τον Ευπάτορα, που ήταν ακόμη σε νηπιακή ηλικία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την έναυση αιματηρών πολέμων για τη διαδοχή.
Από τη σύζυγό του Λαοδίκη Δ', που ήταν χήρα του αδελφού και προκατόχου του, είχε επίσης αποκτήσει μια κόρη, την Λαοδίκη ΣΤ'.
Είχε επίσης έναν νόθο υιο, τον Αλέξανδρο Α' τον Βάλα και την Αντιοχίδα την εταίρα.
Χρονολόγιο[]
| Έτος (π.Χ.) | Γεγονός | ||
|---|---|---|---|
| π. 215 π.Χ. | Γέννηση του Αντίοχου (με το όνομα "Μιθριδάτης"). | ||
| 188 π.Χ. | Υπογραφή της Συνθήκης της Απάμειας, ανάμεσα στους Σελευκίδες και τους Ρωμαίους. Ο Αντίοχος αποστέλλεται όμηρος στη Ρώμη. | ||
| 187 π.Χ. | Άνοδος στο θρόνο του αδελφού του Αντίοχου, Σέλευκου Δ' του Φιλοπάτορος. | ||
| 178 π.Χ. | Ο Σέλευκος Δ' αποστέλλει στη Ρώμη το υιο και διάδοχό του, το Δημήτριο Α' τον Σωτήρα, απελευθερώνοντας έτσι τον Αντίοχο. | ||
| 175 π.Χ. | Ο Σέλευκος Δ' δολοφονείται και διάδοχός του ορίζεται ο ανήλικος υιος του, Αντίοχος αΔ' ο Παίδας. Ο Αντίοχος γίνεται αντιβασιλέας. | ||
| 174 π.Χ. | Ο Ιάσων γίνεται ανώτατος ιερέας στην Ιερουσαλήμ. | ||
| 172 – 171 π.Χ. | Η προγονή του Αντίοχου Νύσσα, συζευγνύεται τον Φαρνάκη Α', βασιλέα του Πόντου. | ||
| 171 π.Χ. | Τον Ιάσονα αντικαθιστά ο Μενέλαος. Επανάσταση στην Κιλικία. | ||
| 170 π.Χ. | Ο νεαρός βασιλέας Αντίοχος αΔ' ο Παίδας δολοφονείται. | ||
| 170 – 168 π.Χ. | 6ος Αιγυπτο-Συριακός Πόλεμος. Σελευκίδες κατά Πτολεμαίων. Εισβολή και κατάκτηση της Αιγύπτου (εκτός από την Αλεξάνδρεια ) και της Κύπρου από τον Αντίοχο. | ||
| 168 π.Χ. | Η διπλωματική πίεση των Ρωμαίων αναγκάζει τον Αντίοχο να αποσυρθεί από τα Αιγυπτιακά εδάφη. | ||
| 167 π.Χ. | Ανάμειξη στην Ιουδαία. Λεηλάτηση της Ιερουσαλήμ και βεβήλωση του Ναού της. | ||
| 166 π.Χ. | Έκρηξη της Μακκαβαϊκής Επανάστασης. | ||
| 165 π.Χ. | Ο Αντίοχος κινείται ανατολικά και καταλαμβάνει την πρωτεύουσα της Αρμενίας. | ||
| 164 π.Χ. | Ο Αντίοχος στη Βαβυλωνία και την Ελυμαΐδα. Αποτυχημένη επίθεση στα Σούσα και θάνατος. Τον διαδέχεται ο υιός του Αντίοχος Ε' ο Ευπάτωρ. | ||
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
- Amelie Kuhrt and Susan Sherwin-White, From Samarkhand to Sardis. "A new approach to the Seleucid empire", 1993 London.
- G.F. Del Monte, "Testi dalla Babilonia ellenistica". Vol. 1. Testi Cronografici. Roma 1997, 213-259.
- Bert van der Spek, "New Evidence from the Babylonian Astronomical Diaries Concerning Seleucid and Arsacid History" in: Archiv für Orientforschung 44/45 (1997-1998) 167-175.
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Μεταξύ Ελληνισμού και Ιουδαΐσμου. Η επανάσταση των Μακκαβαίων
- [ ]
| Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)