Αντιβιοτικόν
Antibiotic , Αντιβιωτικό
Τα αντιβιοτικά είναι φαρμακευτικές χημικές ουσίες, οι οποίες είτε εμποδίζουν – αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό (βακτηριοστατικά) είτε φονεύουν τα βακτήρια (μικροβιοκτόνα).
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Αντιβιοτικό" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "βίος".
Εισαγωγή[]
Τα αντιβιοτικά δίνουν λύσεις σε πολλά προβλήματα, όμως δεν είναι πανάκεια, επειδή ακριβώς δεν θεραπεύουν τα πάντα. Υπάρχουν μερικοί περιορισμοί στην χρήση τους.
Τα αντιβιοτικά ανακαλύφθηκαν στην αρχή του προηγούμενου αιώνα. Όμως οι άνθρωποι γνώριζαν ανέκαθεν ότι κάποιες ουσίες όπως π.χ. το ελαιόλαδο, το όξος και το άλας συντελούν στην επούλωση των πληγών.
Η σύγχρονη επιστήμη, γνωρίζει πως οι ουσίες αυτές, για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία, εμφανίζουν αντιμικροβιακή δράση. Η συστηματική όμως γνώση των αντιβιοτικών είναι μία σύγχρονη κατάκτηση, που ξεκίνησε από ένα τυχαίο συμβάν.
Ο Βρετανός επιστήμονας Flemming παρατήρησε εντελώς τυχαία, ότι κάποιες καλλιέργειες μικροβίων καταστρέφονταν όταν έρχονταν σε επαφή με μύκητες του γένους Penicillium.
Την παρατήρηση αυτή ο Flemming μετέτρεψε σε επιστημονική επανάσταση. Απέδωσε την καταστροφή των μικροβιακών καλλιεργειών σε ουσίες που παράγουν οι μύκητες αυτοί. Σε λίγο καιρό, η πενικιλίνη, το πρώτο αντιβιοτικό αναδύθηκε.
Ανάλυση[]
Αντιβιοτικό είναι μια Χημική Ένωση που εμποδίζει ή καταργεί την αύξηση των μικροοργανισμών, όπως τα βακτηρίδια, οι μύκητες, ή τα πρωτόζωα.
Ο όρος αναφέρθηκε αρχικά σε οποιοδήποτε μέσο με βιολογική δράση κατά των μικροοργανισμών, εν τούτοις, σήμερα χρησιμοποιείται για την περιγραφή ουσιών με αντιβακτηριακή, αντιμυκητιακή ή αντι-παρασιτική δράση.
Οι πρώτες αντιβιοτικές ενώσεις που χρησιμοποιήθηκαν στη σύγχρονη ιατρική παρήχθησαν και απομονώθηκαν από ζωντανούς οργανισμούς, όπως η κατηγορία των αντιβιοτικών πενικιλίνης που παρήχθη από τους μύκητες γένους Penicillium ή streptomycin από τα βακτηρίδια του γένους Streptomyces.
Με τις προόδους στην Οργανική Χημεία πολλά αντιβιοτικά τώρα επίσης λαμβάνονται με χημική σύνθεση, όπως τα φάρμακα sulfa.
Πολλά αντιβιοτικά είναι σχετικά μικρά μόρια με μικρό μοριακό βάρος. Τα σημεία επίθεσης στα βακτηρίδια από τα αντιβιοτικά, αντίθετα από τις προηγούμενες θεραπείες για τις μολύνσεις, που ήταν συχνά οι χημικές ενώσεις όπως η στρυχνίνη και το αρσενικό - με την υψηλή τοξικότητα ενάντια στα θηλαστικά – έχουν λιγότερες παρενέργειες και υψηλότερη αποτελεσματικότητα.
Τύποι Αντιβιοτικών[]
Τα περισσότερα αντιβακτηριακά αντιβιοτικά δεν αναπτύσσουν τη δραστηριότητα κατά των ιών, τών μυκήτων, ή άλλα μικροβίων. Τα αντιβακτηριδιακά αντιβιοτικά μπορούν να ταξινομηθούν με βάση την εστίαση της δράσης τους σε:
- αντιβιοτικά «στενού - φάσματος», που στοχεύουν σε ιδιαίτερους τύπους βακτηριδίων, όπως τα θετικά (gram-positive) ή αρνητικά (gram-negative) κατά Gram βακτηρίδια, ενώ
- τα αντιβιοτικά «ευρέου-φάσματος» έχουν επιπτώσεις σε ένα ευρύ φάσμα βακτηριδίων.
Η αποτελεσματικότητα των μεμονωμένων αντιβιοτικών ποικίλλει ανάλογα με τη θέση της μόλυνσης, τη δυνατότητα του αντιβιοτικού να φθάσει στην περιοχή της μόλυνσης, και τη δυνατότητα του μικροβίου να αδρανοποιηθεί ή να καταστραφεί από το αντιβιοτικό.
- Μερικά αντιβακτηριδιακά αντιβιοτικά καταστρέφουν τα βακτηρίδια (βακτηριοκτόνα), ενώ
- άλλα αποτρέπουν τα βακτηρίδια από τον πολλαπλασιασμό (βακτηριοστατικά).
Τρόποι Λήψης[]
Άλλα αντιβιοτικά λαμβάνονται απλά από το στόμα ενώ τα ενδοφλέβια αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται σε σοβαρότερες περιπτώσεις, όπως οι βαθιές συστηματικές μολύνσεις. Τα αντιβιοτικά μπορούν επίσης μερικές φορές να χορηγηθούν τοπικά, όπως με σταγόνες ή αλοιφές.
Νέοι τύποι[]
Τα τελευταία έτη, τρεις νέες κατηγορίες αντιβιοτικών έχουν παρουσιαστεί στην κλινική χρήση. Αυτό ακολουθείται μετά από μια παύση 40-ετών στην ανακάλυψη νέων κατηγοριών αντιβιοτικών ενώσεων. Αυτά τα νέα αντιβιοτικά είναι των ακόλουθων τριών κατηγοριών:
- κυκλικά lipopeptides (daptomycin),
- glycylcyclines (tigecycline), και
- oxazolidinones (linezolid).
Το Tigecycline είναι ένα αντιβιοτικό «ευρέος φάσματος», ενώ τα δύο άλλα χρησιμοποιούνται για τις "θετικές κατά Gram" μολύνσεις. Αυτές οι εξελίξεις δίνουν υπόσχεση ότι θα υπερκερασθεί η αυξανόμενη βακτηριακή αντίσταση στα υπάρχοντα αντιβιοτικά.
Ιστορία[]
Αν και οι ισχυρές αντιβιοτικές ενώσεις για τη θεραπεία των ανθρώπινων ασθενειών που προκαλούνται από τα βακτηρίδια, όπως η φυματίωση, η βουβωνική πανούκλα, ή λέπρα, δεν ήταν απομονωμένες και προσδιορισμένες μέχρι τον εικοστό αιώνα, η πρώτη γνωστή χρήση αντιβιοτικών ήταν από τους αρχαίους Κινέζους πριν από περισσότερα από 2.500 έτη. Πολλοί άλλοι αρχαίοι πολιτισμοί, συμπεριλαμβανομένων των αρχαίων Αιγυπτίων και των αρχαίων Ελλήνων, χρησιμοποιούσαν ήδη μύκητες και φυτά για να θεραπεύσουν μολύνσεις, εξ αιτίας της παραγωγής των αντιβιοτικών ουσιών από αυτούς τους οργανισμούς. Εκείνη τη στιγμή όμως, οι ενώσεις που αναπτύσσουν την αντιβιοτική δράση ήταν άγνωστες.
Οι αντιβιοτικές ιδιότητες του Penicillium sp. περιγράφηκε αρχικά στη Γαλλία από τον Ernest Duchesne το 1897. Εν τούτοις, η εργασία του δεν επηρέασε την επιστημονική κοινότητα μέχρι την ανακάλυψη από τον Flemming της πενικιλίνης.
Η σύγχρονη έρευνα για την αντιβιοτική θεραπεία άρχισε στη Γερμανία με την ανάπτυξη του στενού-φάσματος αντιβιοτικού Salvarsan από τον Paul Ehrlich το 1909, επιτρέποντας για πρώτη φορά μια αποδοτική θεραπεία της διαδεδομένης σύφιλης.
Το φάρμακο, που ήταν επίσης αποτελεσματικό και ενάντια σε άλλες μολύνσεις, δεν είναι πλέον σε εφαρμογή στη σύγχρονη ιατρική.
Τα αντιβιοτικά αναπτύχθηκαν περαιτέρω στη Μεγάλη Βρετανία μετά από την επανακάλυψη της πενικιλίνης το 1928 από τον Flemming. Περισσότερο από δέκα έτη αργότερα, ο Ernst Chain και ο Howard Florey έδειξαν ενδιαφέρον στην εργασία του και βρήκαν την καθαρισμένη μορφή της πενικιλίνης. Οι τρεις τους μοιράστηκαν το βραβείο Nobel του 1945 στην ιατρική.
Ο όρος «αντιβιοτικό» χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να αναφερθεί μόνο στις ουσίες που εξήχθησαν από έναν μύκητα ή άλλο μικροοργανισμό, αλλά σήμερα περιλαμβάνει επίσης τα πολλά συνθετικά και ημισυνθετικά φάρμακα που έχουν αντιβακτηριδιακά αποτελέσματα.
Παραγωγή[]
Από τις πρώτες πρωτοποριακές προσπάθειες των Howard Florey και Ernst Chain το 1939, η σημασία των αντιβιοτικών στην ιατρική έχει οδηγήσει σε πολλές έρευνες για την ανακάλυψη και την παραγωγή τους. Η διαδικασία της παραγωγής περιλαμβάνει συνήθως τη διαλογή ενός μεγάλου φάσματος μικροοργανισμών, της δοκιμής και της τροποποίησης. Η παραγωγή πραγματοποιείται χρησιμοποιώντας τη ζύμωση μια διαδικασία που είναι σημαντική σε αναερόβιες συνθήκες όταν δεν υπάρχει οξειδωτική φωσφορυλίωση για να διατηρήσει την παραγωγή του τριφωσφορικού άλατος αδενοσίνης (ATP) με γλυκόλυση.
Παρενέργειες[]
Παρενέργειες[]
Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και τα αντιβιοτικά, έχουν παρενέργειες.
Η υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, ενώ η μακροχρόνια χορήγηση προκαλεί αντοχή των μικροβίων.
Σε περίπτωση που πρέπει να χορηγηθούν δύο αντιβιοτικά ταυτόχρονα, ή ένα αντιβιοτικό ταυτόχρονα με άλλο φάρμακο, π.χ. παυσίπονο, αντιφλεγμονώδες, πρέπει να εξετάζουμε αν οι δύο ουσίες ταιριάζουν μεταξύ τους ή όχι.
Οι πιθανές παρενέργειες είναι ποικίλες, εξαρτώνται από τα χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά και τους μικροβιακούς οργανισμούς που στοχεύουν. Τα δυσμενή αποτελέσματα μπορούν να κυμανθούν από τον πυρετό και τη ναυτία ως σημαντικές αλλεργικές αντιδράσεις συμπεριλαμβανομένου της φωτοδερματίτιδας.
Μια από τις πιο κοινές παρενέργειες είναι η διάρροια, που προκαλείται μερικές φορές από το αναερόβιο βακτηρίδιο clostridium difficile, που προκύπτει από το αντιβιοτικό που αναστατώνει την κανονική ισορροπία της εντερικής χλωρίδας. Μια σχετιζόμενη με τα αντιβιοτικά διάσπαση του πληθυσμού των βακτηριδίων που κανονικά υπάρχουν ως συστατικά της κανονικής κολπικής χλωρίδας μπορεί επίσης να εμφανιστεί, και μπορεί να οδηγήσει σε υπεραύξηση των ειδών του γένους Candida στη περιοχή.
Άλλες παρενέργειες μπορούν να προκύψουν από την αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα, όπως ο υψηλός κίνδυνος ζημίας τενόντων.
Είναι ένας κοινός ισχυρισμός ότι μερικά αντιβιοτικά μπορούν να παρεμποδίσουν την αποδοτικότητα των αντισυλληπτικών ( =δισκίων ελέγχου γέννησης). Αν και παραμένουν λίγο γνωστές οι περιπτώσεις της περιπλοκής, η πλειοψηφία των αντιβιοτικών δεν παρεμποδίζει την αντισύλληψη, παρά τη διαδεδομένη παραπληροφόρηση αντιθέτως.
Τρόποι Δράσης[]
Εδώ και αρκετά έτη είναι γνωστοί οι τρόποι δράσης των αντιβιοτικών.
Αναφέρουμε συνοπτικά ορισμένους από αυτούς:
- Παρεμπόδιση της σύνθεσης του κυτταρικού τοιχώματος των βακτηρίων.
- Παρεμπόδιση της σύνθεσης πρωτεϊνών από το βακτήριο.
- Καταστροφή οργανίδιων του βακτηρίου.
- Καταστροφή του γενετικού υλικού του βακτηρίου, δηλαδή το DNA.
Αυτό που παρατήρησαν οι ειδικοί επιστήμονες ήταν ότι όλα τα αντιβιοτικά δεν ήταν το ίδιο ισχυρά. Η έρευνα έδειξε ότι κάθε αντιβιοτικό, ανάλογα με τον τρόπο δράσης του, είναι σε θέση να καταστρέψει κάποια είδη μικροβίων μόνο και όχι όλα τα μικρόβια γενικώς.
Υπάρχουν φυσικά και αντιβιοτικά, τα οποία είναι δραστικά εναντίον πολλών ειδών μικροβίων και τα ονομάζουμε ευρέως φάσματος. Όμως υπάρχουν μικρόβια που διαφεύγουν και από αυτά ακόμα.
Η ανθεκτικότητα των βακτηρίων[]
Ένα αντιβιοτικό, που ήταν αρκετά αποτελεσματικό, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα έχανε την αποτελεσματικότητά του και κάποια στιγμή ήταν πρακτικά άχρηστο. Μετά από πολλή ερευνητική εργασία, αποδείχθηκε βαθμιαία ότι τα μικρόβια αποκτούσαν αντοχή απέναντι στο συγκεκριμένο αντιβιοτικό, την οποία μάλιστα μεταβίβαζαν κληρονομικά στους απογόνους τους.
Αυτή η διαδικασία αποδείχθηκε ότι ήταν κανόνας που αφορούσε όλα τα αντιβιοτικά χωρίς καμία εξαίρεση. Το πότε θα εμφανίζονταν τα ανθεκτικά στελέχη ήταν απλά ζήτημα χρόνου. Έτσι, αυτό που γίνεται στην πράξη είναι ένας αγώνας δρόμου: από την μία πλευρά τα μικρόβια αποκτούν αντοχή σε όλο και περισσότερα αντιβιοτικά, από την άλλη η επιστημονική κοινότητα παρασκευάζει καινούργια και πιο αποτελεσματικά αντιβιοτικά, μέχρι και αυτά να αχρηστευτούν για να κατασκευαστούν καινούργια, κ.λ.π.
Αντιβιόγραμμα[]
Σε όσες περιπτώσεις αντιμετωπίζουμε κάποια επίμονη λοίμωξη, π.χ. ωτίτιδα ή ουρολοίμωξη, η λύση είναι το αντιβιόγραμμα.
Λαμβάνεται παθολογικό υλικό, π.χ. υγρό από το αυτί ή ούρα και τα απλώνουμε σε ειδικά θρεπτικά υποστρώματα, στα οποία αναπτύσσονται τα υπεύθυνα μικρόβια. Ακολούθως καλλιεργείται εκ νέου και σε κάθε καλλιέργεια τοποθετείται ένα αντιβιοτικό ή κάποιους συνδυασμούς αντιβιοτικών.
Έτσι διαπιστώνεται ποια ουσία είναι η πλέον κατάλληλη και προτείνεται για την αγωγή.
Αδράνεια κατά των Ιών[]
Ένας τελευταίος μύθος που πρέπει να καταρριφθεί και σχετίζεται με τα αντιβιοτικά είναι η δράση τους εναντίον των ιών.
Οι ιοί δεν είναι βακτήρια. Όμως σε πολλές ιώσεις, επειδή εξασθενεί ο οργανισμός, πολλά μικρόβια εισβάλλουν σε αυτόν. Αυτός είναι ο λόγος που ίσως πρέπει να χορηγούνται σε κάποιες ιώσεις αντιβιοτικά, τα οποία όμως ούτως ή άλλως είναι τελείως ανίσχυρα εναντίον των ιών.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)