Αίγυπτος Αρχαίας Εποχής
Ακολουθούν οι δυναστείες των αυτοκρατόρων (φαραώ) της Αιγύπτου, κατά χρονολογική σειρά.
Εισαγωγή[]
Πρότυπο:Rulers /Egypt
Χρονολόγιο της Αρχαίας Αιγύπτου[]
| Χρονολογία | Δυναστεία | Ηγεμόνας | Κοινωνία | Θρησκεία | Οικοδομική |
| Άγνωστη | Προδυναστική Περίοδος | Πιθανή πρώτη ένωση της Αιγύπτου από οπαδούς της λατρείας του Ράιδος (Ra), δημιουργία της Ηλιούπολης | Η ηλιακή λατρεία συνδέεται με την βασιλική δύναμη. Οι κυνηγετικοί και πολεμικοί θεοί αποκτούν τα χαρακτηριστικά της μετάβασης σε αγροτικές κοινωνίες. |
||
| Αρχαϊκή Περίοδος | |||||
| 3100-2884 | 1η | Μήνης (Ναρμέρ) (Djer) | Συγχωνεύσεις ανάμεσα στον μύθο του Όσιριδα και του Ώρου στην Άβυδο. Η πρωτεύουσα Μέμφιδα προωθεί τον Φθάιδα ως υπέρτατο δημιουργό θεό. Στην βασιλική ηλιακή λατρεία εσωματώνονται ο Ράις, ο Ώρος, η Άθωρ. Ο ζων Φαραώ ταυτίζεται με τον Ώρο. Ο νεκρός φαραώ ταυτίζεται με τον Οσίριδα. | Τεχνοτροπία Ναρμέρ από την Ιερακόπολη - Μασταμπά (πλινθόκτιστοι επίπεδοι τάφοι των πρώτων Φαραώ στη Σακκάρα, κοντά στη Μέμφιδα. | |
| 2884-2780 | 2η | Καθορίζεται κυρίως το ύφος της απεικόνισης των θεοτήτων | |||
| 2780-2680 | 3η | Ντζόζερ, Χάνυ, Σνεφερού | Ανεπτυγμένη ναυπηγική: εμπόριο με την Φοινίκη - Νίκες εναντίον της Νουβίας. Ορυχεία εξόρυξης χαλκού στη χερσόνησο του Σινά | Καθιέρωση τελετουργικού ταφής και μουμιοποίηση. Οι ηλιακές λατρείες καθίστανται αποκλειστικότητα της κυβερνώσας δυναστείας. |
Πρώτα λίθινα μνημεία: Κλιμακωτή πυραμίδα του Ντζοζέρ στη Σακκάρα, Πυραμίδα του Σνεφερού στο Μεϊντούμ |
| Παλαιό Βασίλειο ή Εποχή των Πυραμίδων | |||||
| 2680-2565 | 4η | Χέωψ (Κχουφού), Κχεφρέν (Κχαφρέ ή Χεφρήνος), Μυκερίνος (Μενκαουρέ) | Ενοποιημένη κοινωνική οργάνωση - ανεπτυγμένες γεωργικές τεχνικές επιτρέπουν επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας, όπως το κτίσμο των πυραμίδων. | Βασιλικοί πυραμιδικοί τάφοι. Τα αρχαία Αιγυπτιακά είναι η γλώσσα του Παλαιού Βασιλείου. | Οι μεγάλες πυραμίδες του Χέοπα, του Χεφρήνου και του Μυκερίνου στην Γκίζα. Η Μεγάλη Σφίγγα, στην Γκίζα, πιθανώς από τον Χεφρήνο. |
| 2565-2420 | 5η | Ουσερκάφ Σαχουρέ |
Πολιτική σταθεροποίηση και ευημερία. Εργαλεία και όπλα χαλκού. Χρήση του χρυσού και του αργύρου, Λάπις λάζουλι, απουσία νομίσματος. |
Ενδυνάμωση της βασιλικής ηλιακής λατρείας. Ο φαραώ ταυτίζεται με τον σύνθετο θεό Ρα-Χεράκτυ. Η σύζυγος του Μεγάλου Ιερέα ταυτίζεται με την Άθωρ και αναπτύσσεται η Kοσμογονία της Ηλιούπολης. |
Ναοί οβελίσκοι, αφιερωμένοι στον Ήλιο Ο μασταμπάς της Τίυ στη Σαχάρα |
| 2420-2258 | 6η | Φίωψ Α' (Pepi), |Φίωψ Β' (Pepi) Τελευταίος της δυναστείας | Η δύναμη των φαραώ σταδιακά φθίνει (από την ύστερη 5η δυναστεία) και γίνονται φεουδαρχικοί άρχοντες. Οι κυβερνήτες των επαρχιών αυξάνουν την ισχύ τους και το αξίωμά τους γίνεται κληρονομικό. |
Περίτεχνα πυραμιδικά κείμενα. Λατρείες των θεϊκών φαραώ. Εποχιακές λατρείες της γονιμότητας. Ανανεώνεται σε καθημερινή βάση η νίκη της κοινότητας επί του ερπετού Απέπ, υπό την καθοδήγηση του Φαραώ. | |
| Πρώτη Ενδιάμεση Περίοδος | |||||
| 2258-2255 | 7η, 8η | Εισβολές ξένων λαών. Κοινωνική αναταρχή και διάσπαση. Οι επαρχιακοί κυβερνήτες χρησιμοποιούν τις τοπικές λατρείες για να αυξήσουν τη δύναμή τους. |
Λατρεία του Χαρσαφή, θεού με κεφαλή κριού, ως κρατικής και γονιμοποιού θεότητας. | ||
| 2225-2134 | 9η, 10η | Η πρωτεύουσα μεταφέρεται στην Ηρακλεόπολη στη Μέση Αίγυπτο. Ανταγωνισμοί και συρράξεις ευγενών μεταξύ των Θηβών και της Ηρακλειούπολης. | Διανοητικές και θεολογικές ζυμώσεις. Η ελπίδα της μεταθανάτιας ζωής επεκτείνεται στον απλό λαό. Παρά την πολιτική αναταραχή ανθίζει η λογοτεχνία: Οδηγίες για τον Βασιλέα Μερυκάρε, Νουθεσίες του Ιπούβερ. |
||
| 2134--2000 | 11η | Οι βασιλείς των Θηβών κατακτούν και επανενώνουν όλη τη χώρα. Η πρωτεύουσα μεταφέρεται στις Θήβες στην Άνω Αίγυπτο. |
Ο Μοντ γίνεται προστάτιδα θεότητα του βασιλείου | Τάφοι των πριγκήπων του Μπένι Χασάν στη Μέση Αίγυπτο (20 χλμ. νότια της Μινύας. Τοιχογραφίες με θέματα της καθημερινής ζωής. | |
| Μέσο Βασίλειο | |||||
| 2000-1786 | 12η | Αμμένεμις Α' (Αμενεμχέτ) Σέσωστρις Α' |
Η πρωτεύουσα μεταφέρεται στο Λιστ, κοντά στην Μέμφιδα. Οι τοπικοί κυβερνήτες διατηρούν την ισχύ τους, όπως και η τάξη της αριστοκρατίας και το θρησκευτικό ιερατείο. Η αποκέντρωση λειτουργεί καταλυτικά για την προστασία της Αιγύπτου από την εισβολή νομάδων (από Νουβία και Ασία). |
Αιγυπτιακή Βίβλος των Νεκρών: Στα κείμενα ενσωματώνονται αρχαϊκές πεποιθήσεις. Ανάπτυξη της πίστης στην κρίση των νεκρών. Ο Άμμων προβάλλει ως μείζων θηβαϊκή θεότητα. Λατρεία της σύνθετης θεότητας, Άμων-Ρα. |
Πυραμίδα του Σέσωστρι Β', νότια του Φαγιούμ. Πυραμίδα και Λαβύρινθος (ταφικός ναός) του Αμενεμχέτ Γ' στην όαση Χαουάρα του Φαγιούμ. |
| Δεύτερη Ενδιάμεση Περίοδος (Οι δυναστείες 13 και 14 από ορισμένους ερευνητές περιλαμβάνονται στο Μέσο Βασίλειο) | |||||
| 1786-1650 | 13η 14η | Θηβαίοι κυβερνήτες, στο Δέλτα | Η Άνω και η Κάτω Αίγυπτος χωρίζονται. Ξένοι κατακτητές (το σημιτικό φύλο των Υξώς) εισβάλλουν στην Αίγυπτο χάρη στην χρήση του πολεμικού άρματος |
"Κείμενα των σαρκοφάγων" σε ξύλινες σαρκοφάγους, μετεξέλιξη των Κειμένων των Πυραμίδων | |
| 1650-1570 | 15η | Υκσώς, "Βασιλείς Ποιμένες". | Οι Υξώς, προερχόμενοι πιθανώς από τη Συρία, κυριαρχούν σε όλη την Αίγυπτο με πρωτεύουσατην Αβάριδα του Δέλτα. | Μισητοί ως ξένοι δυνάστες οι Υξώς εξαιγυπτίζονται και προωθούν την λατρεία του Σετ (Seth) | Η Σφίγγα των Υξώς στην Τάνιδα, του Δέλτα |
| Αβέβαιη | 16η | Υξώς | Αβέβαιη: Πιθανώς συνέχεια της 15ης δυναστείας. | ||
| 1640-1550 | 17η | Κεμόσες (Κάμωσις) | Η τοπική αρχικά δυναστεία των Θηβών κυβερνά των Άνω Αίγυπτο. Ο Κάμωσις εκδιώκει τους Υξώς. | ||
| Νέο Βασίλειο | |||||
| 1550-1305 | 18η, Πρώτη αυτοκρατορία | Άχμωσις Α' (Άμασις) Τούθμωσις Α' |
Εξαλείφεται η αντίδραση των τοπικών αρχόντων προς τις Θήβες. Η Αίγυπτος επανεγκαθιδρύεται ως ιμπεριαλιστικό κράτος. Υπό τον Τούθμωσι Α' κατακτώνται περιοχές της Ασίας και η Νουβία (Κους). Η αυτοκρατορία που εγκαθιδρύει ο Τούθμωσις Γ' εκτείνεται πέραν του Ευφράτη. Ο διαρκώς αυξανόμενος πλούτος διοχετεύεται στην οικοδόμηση μνημείων. |
Η μητέρα του Αμώσιος Α' εξυψώνεται ως σύζυγος του Άμωνα-Ρα, που είναι πλέον βασιλικός θεός. Νέες θρησκευτικές επιδράσεις από τις ασιατικές εκστρατείες. Το ενδιαφέρον για τις ασιατικές θρησκείες οδηγεί σε θρησκευτικούς πειραματισμούς, όπως ο Ατενισμός (ηλιακός ενοθεϊσμός) υπό τον Αμενχοτέπ Δ' που μετονομάστηκε σε Ακενατόν. Οι "Επιστολές της Αμάρνα" αφηγούνται τη βασιλεία του Αμενχοτέπ Γ' και του Ακενατόν. Βίαιη εκδίωξη και καταστολή του Αθωνισμού. Η συντηρητική θρησκευτική άποψη ενδυναμώνεται περαιτέρω και επεκτείνεται στην τέχνη. Η δύναμη του θηβαϊκού ιερατείου του Άμωνα-Ρα εξασφαλίζεται από τον Χορεμχέμπ. |
Αναπτύσσεται η θηβαϊκή νεκρόπολη. Στην Κοιλάδα των Βασιλέων λαξεύονται τάφοι σε βράχο στη δυτική όχθη του Νείλου. Τάφοι του Αμενχοτέπ Β', Τούθμωσι Γ', Τουταγχαμών και Χορεμχέμπ. Κοιλάδα των Ευγενών (τάφος του Σενοφέρ) και Κοιλάδα των Βασιλισσών - μικρότεροι λαξευμένοι τάφοι σε βράχο. Ο ναός της Χατσεψούτ στο Ντέιρ ελ-Μπάχρι. |
| 1305-1200 | 19η, Δεύτερη Αυτοκρατορία | Ραμσής Α' |
Στρατιωτική Δυναστεία Ο Σέτι Α' επανακτά τα χαμένα εδάφη της Συρίας. |
Ενδυνάμωση της γηγενούς πολιτισμικής παράδοσης. Εντείνεται ο αγαθοεργός ρόλος του Σετ ως υπερασπιστή του βασιλικού οίκου. |
Θήβες: Κοιλάδα των Βασιλέων - τάφος του Σέτι Α' Άβυδος: Οσιρείον - ναός του Σέτι Α', ναός του Ραμεσή Β'. |
| 1190-1085 | 20η | Ραμσής Γ' και Τίυ Ραμσής Δ' |
Ο Ραμεσής Γ' ενώνει τους ανταγωνιστικούς οίκους στην Αίγυπτο για να αναχαιτίσει τη συμμαχία των λαών της θάλασσας, πιθανώς Φιλισταίων, Ελλήνων, Σαρδηνίων και Σικελών. Σχετική πτώση της δύναμης της Αιγύπτου. |
Προσκόλληση σε αρχαϊκές πεποιθήσεις και αντιγραφή της τεχνοτροπίας του Παλαιού Βασιλείου. Υπό τον Ραμεσή ΙΑ' γίνεται αρχιερέας του Άμωνα-Ρα ο Χεριχόρ, ανεξάρτητος κυβερνήτης του Νότου. |
Ναός του Ραμεσή Γ' στην Μεντινέτ Χαμπού, κοντά στις Θήβες με σκηνές από τις νίκες του επί των Λάων της Θάλασσας. Θήβες: Κοιλάδα των Βασιλέων - τάφοι του Ραμεσή Γ', Ραμεσή ΣΤ' και Ραμεσή Θ'. |
| Ύστερη Δυναστική Περίοδος Οι δυναστείες 21 και 22 ενίοτε περιλαμβάνονται στο Νέο Βασίλειο | |||||
| 1085-945 | 21η | Τανιτική Δυναστεία |
Η Άνω και η Κάτω Αίγυπτος χωρίζονται. Ιερείς-βασιλείς στις Θήβες σε αντίθεση με τους φαραώ της Τανίς |
||
| 945-750 | 22η | Λίβυα Δυναστεία |
Αυξάνεται η δύναμη της επικράτειας του Δέλτα. Ενθρονίζονται Λίβυες φαραώ. |
Οι Λίβυες φαραώ υιοθετούν τη θεά Μπαστ ως κρατική θεότητα και προσπαθούν να τη συγχωνεύσουν με την Σεκμέτ. Ο φαραώ Σεσόνκ Α' ορίζει τον γιο του Αρχιερέα του Άμμωνα-Ρα, επανενώνοντας την χώρα. |
Οικοδομείται ιερό της Μπαστ στις Θήβες. Προστίθεται διάκοσμος στους ναούς της Μπαστ στην Βούβαστι |
| 750-720 |
720-710 | 23η 24η |
(Λίγα είναι γνωστά για αυτήν την περίοδο) | ||
| 710-663 | 25η | Νουβιακή ή Αιθιοπική Δυναστεία Πιάνκι |
Η Αίγυπτος κατακτάται από τους Σουδανούς υπό τον Πιάνκι, πρίγκηπα του Σαμπάτα. Ο Σαμπάκα εγκαθιστά την πρωτεύουσα στις Θήβες. |
||
| 663-525 | 26η | Σαϊτική περίοδος (Αναγέννηση) Νεχώ Α' |
Ο Νεχώ, κυβερνήτης της Σαΐδας ορίζεται βασιλέας από τους Ασσύριους. Η πρωτεύουσα μεταφέρεται στην Σαΐδα. Περί το 650 γίνεται γενική χρήση του σιδήρου στην αρχαία Αίγυπτο που συνδέεται με τον Σετ ως κρατική θεότητα. Ο Ψαμτίκ Α' εξωθεί τους Ασσύριους από την Αίγυπτο. |
Σε αυτή την περίοδο οι Φαραώ χρησμοποιούν τον μύθο του Όσιρι ως πειστήριο της διακυβέρνησής τους και όχι τις προγενέστερες ηλιακές λατρείες. Ο Σετ μεταβάλλεται σε προσωποποίηση του κακού. |
Οικοδομείται ναός από γρανίτη Για τον Άπι-Ταύρο στη Σαχάρα. |
| 525-404 | 28η | Αχαιμενίδες | 525: Οι Αιγύπτιοι ηττώνται από τον Πέρση βασιλέα Καμβύση Β'. Διακυβέρνηση των Αχαιμενιδών με τους Καμβύση Β' και Δαρείο Α'. |
||
| 404-399 | 27η (παρεμβ>) | Αμυρταίος | Δυναστεία ενός φαραώ. Πρωτεύουσα η Σαΐς |
||
| 399-380 | 29η | Άχωρις | Η 29η και η επόμενη 30η δυναστεία είναι οι τελευταίες γηγενείς δυναστείες. Οι Αιγύπτιοι αντιστέκονται στις περσικές επιθέσεις με τη βοήθεια των Ελλήνων. |
||
| 380-343 | 30η | Νεκτανεβώ Α' (Νεκτνέμπφ) Τακώς |
Η Σεβέννυτος γίνεται πρωτεύουσα. Και οι δύο Νεκτανεβώ επιδίδονται σε οικοδομική δραστηριότητα και ταυτόχρονα ανθίστανται στους Πέρσες. |
Εκλείπουν οριστικά οι αρχαίες ηλιακές λατρείες. | |
| 305-30 Π.Κ.Ε. | Πτολεμαϊκή δυναστεία | Πτολεμαίοι Α' - ΙΔ' |
305: Ο Πτολεμαίος αυτοανακηρύσσεται φαραώ, εγκαθιδρύοντας νέα δυναστεία. Η Αίγυπτος ελέγχει ναυτικά όλη την ανατολική Μεσόγειο. |
Επίσημη θεότητα του κράτους γίνεται ο Σέραπις (Οσάραπις). Μετά τον Πτολεμαίο Β', οι φαραώ λατρεύονται ως ζώντες θεοί. |
Τούνα ελ-Γκέμπελ (Ερμούπολις): Τάφος του αρχιερέα Πετόσιρι και νεκρόπολη της Ίβιδας και των Πιθήκων (Θωθ). Εντφού: Οικοδομείται ναός του Ώρου (257-237) από τον Πτολεμαίο Γ'. |
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)