Θουκυδίδης
Thucidides, Thoucidides
Θουκυδίδης
Θουκυδίδης
τύχη
τόλμη
Ιστορία
Γεωγραφία
Αρχαιολογία
Εξερεύνηση
Ιστορικοί Αρχαίας Εποχής
Ιστορικοί Μεσαιωνικής Εποχής
Ιστορικοί Γης
Ιστορικοί Χιλιετιών Γης
Γεωγράφοι Αρχαίας Εποχής
Γεωγράφοι Μεσαιωνικής Εποχής
Γεωγράφοι Γης
Εξερευνητές Αρχαίας Εποχής
Εξερευνητές Μεσαιωνικής Εποχής
Εξερευνητές Γης
Στρατιωτικοί Κλασσικής Εποχής
5ος Αιώνας π.Χ.
Όνομα: Θουκυδίδης
Ηγεμονικά Ονόματα
Αθήνα
Ηγεμόνες Αθήνας
Στρατιωτικοί Αθήνας
Πολιτικοί Αθήνας
Αττική
Ηγεμόνες Αττικής
Σπάρτη
Ηγεμόνες Σπάρτης
Στρατιωτικοί Σπάρτης
Πολιτικοί Σπάρτης
Λακωνία
Ηγεμόνες Λακωνίας
Θήβα
Ηγεμόνες Θήβας
Στρατιωτικοί Θήβας Θηβαίοι Βοιωτία
Ηγεμόνες Βοιωτίας
Άργος
Ηγεμόνες Άργους
Στρατιωτικοί Άργους
Αργολίδα
Ηγεμόνες Αργολίδας
Κόρινθος
Ηγεμόνες Κορίνθου
Στρατιωτικοί Κορίνθου
Κορινθία
Ηγεμόνες Κορινθίας
Φωκίδα
Ηγεμόνες Φωκίδας
Στρατιωτικοί Φωκίδας
Πελοπόννησος
Ηγεμόνες Πελοποννήσου
Μέση Ελλάδα
Ηγεμόνες Μέσης Ελλάδας
Θεσσαλία
Θεσσαλική Ομοσπονδία
Ηγεμόνες Θεσσαλίας
Ήπειρος
Ηγεμόνες Ηπείρου
Μακεδονία
Ηγεμόνες Μακεδονίας
Στρατιωτικοί Μακεδονίας
Στρατιωτικοί Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Θράκη
Ηγεμόνες Θράκης
Κρήτη
Ηγεμόνες Κρήτης
Αιγαία Θάλασσα
Ηγεμόνες Αιγαίας Θάλασσας
Ιόνια Θάλασσα
Ηγεμόνες Ιόνιας Θάλασσας
Ασιατική Αιολίδα
Ηγεμόνες Ασιατικής Αιολίδας
Ασιατική Ιωνία
Ηγεμόνες Ασιατικής Ιωνίας
Ασιατική Δωρίδα
Ηγεμόνες Ασιατικής Δωρίδας
Σικελία
Ηγεμόνες Σικελίας
Κάτω Ιταλία
Ηγεμόνες Κάτω Ιταλίας
Κυρήνη
Ηγεμόνες Κυρήνης
Καρχηδόνα
Ηγεμόνες Καρχηδόνας
Στρατιωτικοί Καρχηδόνας
Φοινίκη
Ηγεμόνες Φοινίκης
Περσική Αυτοκρατορία
Ηγεμόνες Περσικής Αυτοκρατορίας
Έπαρχοι Περσικής Αυτοκρατορίας
Στρατιωτικοί Περσικής Αυτοκρατορίας
Πρίγκιπες Περσικής Αυτοκρατορίας
- Ένας στρατηγός και ιστορικός της Αθήνας.
- Χρονική Περίοδος Ακμής: 5ος Αιώνας π.Χ.
- Γέννηση: 460 π.Χ.
- Θάνατος: 395 π.Χ.
Ετυμολογία[]
Το όνομα "Θουκυδίδης" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "[[ ]]".
Γενεαλογία[]
- Οίκος:
- Πατέρας: Όλορος
- Μητέρα:
- Σύζυγος:
- Τέκνα:
Βιογραφία[]
Ήταν σύγχρονος, αλλά πιο νέος από τον Ηρόδοτο. Καταγόταν από πλούσια και αριστοκρατική οικογένεια της Θράκης.
Το 424, στην περίοδο του Πελοποννησιακού Πολέμου, εκλέχθηκε στρατηγός και στάλθηκε επικεφαλής μοίρας του στόλου, για να φρουρήσει τις Θρακικές ακτές από τους Σπαρτιάτες.
Όταν η Αμφίπολη δέχτηκε επίθεση, ο Θουκυδίδης δεν μπόρεσε να τη βοηθήσει έγκαιρα και για αυτό κατηγορήθηκε για προδοσία και εξορίστηκε από την Αθήνα.
Διήγε στην εξορία επί είκοσι έτη και επέστρεψε στην Αθήνα μόνον όταν τελείωσε ο πόλεμος.
Από την εποχή της εξορίας του ο Θουκυδίδης άρχισε να συγγράφει την ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου. Πριν αρχίσει να γράφει, αφιέρωσε πολλά χρόνια στη συλλογή του υλικού. Το πιθανότερο είναι ότι ο Θουκυδίδης άρχισε να γράφει το έργο του ύστερα από την επιστροφή του στην Αθήνα και σκόπευε να εκθέσει την ιστορία όλου του πολέμου. Όμως ο θάνατος τον εμπόδισε να πραγματοποιήσει τη σκέψη του. Η έκθεσή του διακόπτεται στα 411 (εικοστό χρόνο από την έναρξη του πολέμου).
Συγγραφικό Έργο[]
Το έργο του Θουκυδίδη διαιρείται σε οκτώ βιβλία. Το πρώτο είναι η εισαγωγή στην ιστορία του πελοποννησιακού πολέμου. Αρχίζει από την ιστορία της Μυκηναϊκής Εποχής και οδηγεί τον αναγνώστη ως τα γεγονότα του πολέμου. Αυτή η διαίρεση, που έγινε ύστερα από το Θουκυδίδη, ανταποκρίνεται στην πορεία της έκθεσης και διατηρεί τη σημασία της μέχρι σήμερα.
Ο Θουκυδίδης είναι νεότερος από τον Ηρόδοτο μόνο 25-30 έτη, αλλά από την άποψη της κοσμοαντίληψης, του ύφους, της στάσης απέναντι στο αντικείμενο της έκθεσής του, τα έργα τους είναι έργα διαφορετικών εποχών.
Η ιστορία του Ηρόδοτου είναι ως ένα ορισμένο βαθμό λογοτεχνικό έργο: η φαντασία και η αλήθεια συνήθως είναι συγκεχυμένες.
Το έργο του Θουκυδίδη είναι έργο ενός σοβαρού ιστορικού και στοχαστή που από τότε εφάρμοσε τις μεθόδους και τους τρόπους της σημερινής ιστοριογραφίας, πράγμα που αποτελεί μια τεράστια κατάκτηση του αρχαίου κόσμου. Τόσο η κοσμοαντίληψη, όσο και οι πολιτικές απόψεις του Θουκυδίδη, διαμορφώθηκαν στην Αθήνα τον αιώνα του Περικλέους, που ο Θουκυδίδης παρέμεινε θαυμαστής του σε όλη του τη ζωή. Ήταν η εποχή της άνθισης της σοφιστικής, και ο Θουκυδίδης βρισκόταν κάτω από την αναμφισβήτητη επίδραση των σοφιστών. Αυτή η επίδραση φαίνεται τόσο στη γενική ορθολογιστική στάση του απέναντι στην πραγματικότητα, στην άρνησή του να εξηγήσει τα ιστορικά γεγονότα με την επίδραση υπερφυσικών δυνάμεων, όσο και στις προσπάθειες γενίκευσης, στην αντιπαράθεση των μαρτυριών και στην αντίκρουση αυτής ή εκείνης της γενικής θέσης, ακόμα και στο ίδιο το ύφος με το οποίο είναι γραμμένη η "Ιστορία του πελοποννησιακού πολέμου".
Η αναζήτηση της αλήθειας είναι, σύμφωνα με τα ρηθέντα του Θουκυδίδου, ο βασικός σκοπός του έργου του.
Για τους προγενέστερους ο Θουκυδίδης μιλάει με περιφρόνηση. Για τους λογογράφους (και ανάμεσα σε αυτούς, καθώς φαίνεται, τοποθετεί και τον Ηρόδοτο) ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι όπως συνθέσανε τις αφηγήσεις τους "ενδιαφέρονταν περισσότερο για την ευχαρίστηση των ακροατών τους παρά για την αλήθεια, εφόσον τα γεγονότα που αφηγούνται είναι αδύνατο να εξακριβωθούν και πολλά από αυτά με την πάροδο του χρόνου κατάντησαν απίστευτα παραμύθια".
Τον Θουκυδίδη μπορούμε να τον θεωρήσουμε ιδρυτή της ιστορικής κριτικής. "Και όσα γεγονότα συνέβησαν τον καιρό του πολέμου δεν θεώρησα σωστό να τα γράψω - αναφέρει ο Θουκυδίδης - όπως τα πληροφορήθηκα από οποιονδήποτε που παραβρέθηκε σε αυτά, ούτε όπως εγώ νόμιζα. Αλλά περιέγραψα τα γεγονότα - και σε όσα βρέθηκα ο ίδιος και όσα άκουσα από τους άλλους - αφού προηγούμενα τα εξέτασα ένα προς ένα και με κάθε δυνατή ακρίβεια". (σσ Θουκυδίδη, Ιστορία του πελοποννησιακού πολέμου). Η επιλογή των πηγών και ο καθορισμός της αυθεντικότητάς τους παρουσίαζε σημαντικές δυσκολίες: "...γιατί οι αυτόπτες μάρτυρες των ξεχωριστών γεγονότων δε διηγούνταν με τον ίδιο τρόπο το ίδιο γεγονός, αλλά όπως τους έκανε να τα βλέπουν η συμπάθειά τους προς τους αντίπαλους ή όπως τα είχε συγκρατήσει η μνήμη τους". (σσ στο ίδιο). Έτσι ο Θουκυδίδης έπαιρνε υπόψη του τις ανακρίβειες της μετάδοσης και το μεροληπτικό χαρακτήρα των μαρτυριών των συγχρόνων του. Έδινε μεγάλη σημασία στην εκλογή του υλικού και επισκέφτηκε ο ίδιος τα σημεία εκείνα όπου διαδραματίστηκαν τα σπουδαιότερα γεγονότα του πελοποννησιακού πολέμου. Εκτός από τις μαρτυρίες των συγχρόνων του, ο Θουκυδίδης χρησιμοποίησε και ντοκουμέντα, και μερικά απ΄ αυτά τα παρέθεσε ολόκληρα στο έργο του. Η συνθήκη της Αθήνας με το Αργος, τη Μαντίνεια και την Ηλιδα έφθασε ως εμάς και με το έργο του Θουκυδίδη και με μορφή επιγραφής. Η σύγκριση που έγινε έδειξε ότι τα δύο κείμενα είναι σχεδόν ολότελα όμοια. Υπάρχουν μόνο μερικές αλλαγές στο ύφος, που μπορούμε να τις εξηγήσουμε με το γεγονός ότι το κείμενο του Θουκυδίδη έφτασε στα χέρια μας με κάποιες αλλοιώσεις.
Ο Θουκυδίδης διακρίνει καθαρά τις αιτίες και τις αφορμές των γεγονότων. Σε αντίθεση από τον Ηρόδοτο, που δεν είχε απαλλαχθεί από την απλοϊκή πίστη στα θαύματα, τον Θουκυδίδη μπορούμε να τον ονομάσουμε ορθολογιστή ιστορικό. Αν και αναφέρει κάθε είδους προβλέψεις, όμως αμφιβάλλει για αυτές και οπωσδήποτε δεν τους δίνει ιδιαίτερη σημασία. Θεωρεί την καταιγίδα, την έκλειψη, το σεισμό σαν καθαρά φυσικά φαινόμενα και δε βλέπει σε αυτά τίποτε το υπερφυσικό, όπως μερικοί προληπτικοί σύγχρονοί του. Όμως ο Θουκυδίδης δεν κατόρθωσε να υπερνικήσει την πίστη του στη μοίρα, που είναι χαρακτηριστική για τους συγχρόνους του και εκφράστηκε με θαυμασμό για την τραγωδία. Οι άνθρωποι είναι ανίσχυροι να παλέψουν με τις αναποδιές της τύχης, να είναι "οι ταμίες" της δηλ. οι κύριοί της. Η πίστη στη μοίρα χαρακτηρίζει και όλη την κατοπινή αρχαία ιστοριογραφία, τόσο την ελληνική όσο και την ρωμαϊκή.
Τα είκοσι κεφάλαια του πρώτου βιβλίου (σύμφωνα με την καθιερωμένη διαίρεση) φέρουν συνήθως τον τίτλο "Αρχαιολογία του Θουκυδίδη" και χρησιμεύουν σαν εισαγωγή, στην αφήγηση των γεγονότων που συνέβησαν αμέσως πρίν από τον πελοποννησιακό πόλεμο. Η εισαγωγή έπρεπε να αντικατοπτρίζει τη βασική ιδέα του Θουκυδίδη, που καταλήγει στο ότι στο παρελθόν της Ελλάδας δεν υπήρξαν πόλεμοι μεγάλης έκτασης όπως ο Πελοποννησιακός. Ο Θουκυδίδης προφανώς αγνοεί παντελώς την Κρητο-Μινωική Εποχή.
Ο βασιλέας Μίνως που αναφέρει ανήκει στην Κρητο-Μυκηναϊκή Εποχή.
Ο εγχώριος πληθυσμός, κατά τη γνώμη του, εμφανίστηκε στην Ελλάδα πριν λίγο καιρό. Λαμβάνει δε υπόψη του το ρόλο των φυσικών συνθηκών, την εξάρτηση των ασχολιών των κατοίκων από την ανάπτυξη των ανταλλαγών και το ρόλο του εμπορίου στην ανάπτυξη και τη στερέωση των πόλεων.
Το γεγονός ότι οι αρχαίες πόλεις κτίστηκαν σε κάποια απόσταση από τη θάλασσα, ο Θουκυδίδης το εξηγεί με το ότι οι κάτοικοι φοβούνταν τις επιθέσεις των πειρατών.
Αναφέροντας την εκστρατεία κατά της Τροίας, γράφει: "Νομίζω ότι ο Αγαμέμνονας πέτυχε να συγκεντρώσει δυνάμεις για την εκστρατεία περισσότερο γιατί ήταν ο ισχυρότερος από τους συγχρόνους του ηγεμόνες, παρά γιατί είχε στη διάθεσή του τους μνηστήρες της Ελένης, που ήταν δεμένοι (προς το Μενέλαο) με τους όρκους του Τυνδάρεω". (σσ Θουκυδίδη, Ιστορία του πελοποννησιακού πολέμου).
Ο Θουκυδίδης αναπαριστά το παρελθόν με βάση τα υπολείμματα του πολιτισμού: το έθιμο που έχουν μερικές περιοχές της Ελλάδας να οπλοφορούν, είναι κατά τη γνώμη του, απόδειξη ότι κάποτε όλοι οι Έλληνες οπλοφορούσαν όπως και οι βάρβαροι.
Το γεγονός ότι στον Όμηρο δεν υπάρχει η λέξη "βάρβαρος" αποδείχνει ότι εκείνη την εποχή οι Έλληνες δεν ξεχώριζαν ακόμα τους εαυτούς τους από τους άλλους βάρβαρους λαούς.
Έτσι ο Θουκυδίδης έκανε την πρώτη απόπειρα να αναπαραστήσει το παρελθόν, αναλύοντας κριτικά τα ντοκουμέντα και τις αφηγήσεις των συγχρόνων και αυτών που πήραν μέρος στα γεγονότα, τους ποιητικούς θρύλους και τα υπολείμματα των εθίμων και των νόμων που ίσχυαν προηγούμενα.
Την καθαυτό ιστορία του πολέμου την εκθέτει ο Θουκυδίδης με χρονολογική σειρά. Σπάνια βγάζει συμπεράσματα και αυτό το αφήνει στον αναγνώστη.
Στην πρώτη γραμμή βάζει την πολεμική ιστορία. Οι εκστρατείες, η κατάσταση των στρατευμάτων, η πορεία των πολεμικών επιχειρήσεων περιγράφονται από αυτόν με μεγάλη γνώση του θέματος, και ορισμένες φορές με εξαντλητική πληρότητα. Αυτό ανταποκρίνεται στο σκοπό, που διατυπώνεται στην αρχή του έργου, όπου αναφέρει ότι το έργο του "...το άρχισε μόλις εξερράγη ο πόλεμος, γιατί σχημάτισε τη γνώμη ότι θα είναι μεγάλος και αξιολογότατος από όλους τους προηγούμενους πολέμους".
Τα ζητήματα της εσωτερικής και της διπλωματικής ιστορίας ο Θουκυδίδης τα εξετάζει μόνο τόσο, όσο του χρειάζεται για να περιγράψει τις πολεμικές επιχειρήσεις.
Βλέπει καθαρά τη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στην ιστορία του πολέμου και την εσωτερική ζωή της χώρας. Αφηγείται τον τρόπο επίδρασης στην πορεία των πολεμικών γεγονότων ο αγώνας στο εσωτερικό των ξεχωριστών κρατών, ιδιαίτερα στην Αθήνα.
Σχετικά με τις πολιτικές του πεποιθήσεις ο Θουκυδίδης είναι μετριοπαθής δημοκράτης, θαυμαστής - όπως είπαμε - του Περικλή και εκτιμά πολύ το Θηραμένη, μετριοπαθή ολιγαρχικό (411 π.Χ.)
Ταυτόχρονα ο Θουκυδίδης είναι αντίθετος με τους ριζοσπαστικούς δημοκρατικούς: Τον Κλέωνα π.χ. τον ονομάζει "αισχρότερο απ΄ όλους τους πολίτες".
Ωστόσο οι πολιτικές του συμπάθειες δεν τον εμποδίζουν να βλέπει τις αντικειμενικές αιτίες των γεγονότων. Βρίσκουμε κιόλας σ΄ αυτόν αντιλήψεις για τη νομοτέλεια των ιστορικών φαινομένων, την πεποίθηση ότι οι ίδιες αιτίες προκαλούν τα ίδια αποτελέσματα. Ο Θουκυδίδης πιστεύει όμως ότι η ανθρώπινη φύση μένει αμετάβλητη. Νομίζει ότι στις περιπτώσεις που εξαφανίζονται οι κατασταλτικές αρχές, η κυριαρχία των παθών κλονίζει τις βάσεις της κοινωνικής τάξης.
Θάνατος[]
Σύμφωνα με μία πληροφορία του Στεφάνου Βυζαντίου, απέθανε στην Παρπαρία (ή Παρπαρηνή), μία κώμη της Ασιατικής Αιολίδας
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Ομώνυμο άρθρο στην Astronomia
- Πελοποννησιακός Πόλεμος (Μετάφραση Ε. Βενιζέλου)
- [ ]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)