Πείραμα

Πείραμα

experiment

Επιστημονική Έρευνα
Μικροσκόπιο
Εργαστήριο

Δημόκριτος
Γνώση
Πείραμα
εμπειρία
Θεωρία
διάνοια

---

με σύγχρονη ορολογία
ο Δημόκριτος εννοούσε
το πείραμα και
την θεωρία

Πείραμα
Πειραματική Επιστήμη
Επιστημονικά Πειράματα

---

Πειράματα Αστρονομίας
Πειράματα Φυσικής
Πειράματα Χημείας
Πειράματα Βιολογίας
Πειράματα Γεωλογίας
Πειράματα Οικονομίας
Πειράματα Κοινωνιολογίας
Πειράματα Ψυχολογίας

Χημικό Πείραμα

Έρευνα
Πείραμα
Εξερεύνηση

Πειραματική Φυσική

Max Planck
πείραμα
μέτρηση

Ως Πείραμα χαρακτηρίζεται η οποιαδήποτε έμπρακτη δοκιμή ή εφαρμογή θεωρίας προς άσκηση ή μελέτη και γενικά ο κάθε έλεγχος της θεωρητικής γνώσης.

Ετυμολογία

Η ονομασία "Πείραμα" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Πείρα".

Περιγραφή

Ειδικότερα όμως πείραμα λέγεται η υπό του ανθρώπου μεθοδική αναπαραγωγή ενός φαινομένου με στόχο την εξακρίβωση της φύσης του, των αιτιών που το προκαλούν και των νόμων από τους οποίους διέπεται αυτό το φαινόμενο. Γενικά το πείραμα αποτελεί μέθοδο της επιστημονικής έρευνας, εξ ου καλούμενη και Πειραματική Μέθοδος. Ο ερευνητής που διεξάγει πείραμα ονομάζεται πειραματιστής, αλλά και πειραματικός. Το πείραμα καθώς και η παρατήρηση αποτελούν τις δύο ερευνητικές μεθόδους των καλουμένων Εμπειρικών επιστημών.

• Ετυμολογικά ο όρος, (ουδετέρου γένους) "το πείραμα" (του πειράματος), προέρχεται από το νεο-ελληνικό ρήμα "πειρώμαι", απαντάται δε στη νεοελληνική από το 1876, από τον Θ. Αφεντούλη. Χαρακτηριστική αρχαία φράση "εις πείραν έρχεται, ή μετέρχεται" [= δοκιμαζόμενη, αποδεικνύεται (πράξη)].

Πλεονεκτήματα

Το πείραμα συμπληρώνει την παρατήρηση και παρέχει γνωστικό υλικό με το οποίο ο ερευνητής - επιστήμονας έχει τουλάχιστον την ευκαιρία να παρακολουθήσει πλευρές του φαινομένου που ίσως στη Φύση, του είναι αδύνατον. Το πείραμα εκτός της έκδηλης αναγκαιότητάς του, ως εργαλείο έρευνας, εμφανίζει και τα ακόλουθα σημαντικά πλεονεκτήματα, ειδικότερα στην επιστημονική έρευνα:

1. Τα προκαλούμενα από πειράματα φαινόμενα είναι υποκείμενα στον επιθυμητό χρόνο και όχι εκείνο της φύσεως.

2. Παρέχεται το δικαίωμα της επανάληψης κατά βούληση και κάθε φορά που κρίνεται αναγκαίο.

3. Παρέχουν χρόνο εξαγωγής συμπερασμάτων.

4. Παρέχουν δυνατότητα διαχωρισμού των φαινομένων που δεν παρέχεται στη Φύση

5. Παρέχεται συχνά η δυνατότητα αυξομείωσης της ταχύτητας ενός φαινομένου που απαντάται στη φύση.

6. Παρέχεται η δυνατότητα ακριβέστερων μετρήσεων και

7. Παρέχεται επιπλέον η δυνατότητα της γραφικής παράστασης αυτού τούτου του φαινομένου.

Γενικά τα πειράματα πραγματοποιούνται κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες, όπως ακριβώς εκείνες των Εργαστηρίων. Κατά τη διάρκεια δε αυτών πραγματοποιούνται διάφορες μετρήσεις, δηλαδή αντιστοιχίες φυσικών ποσοτήτων σε συγκεκριμένους αριθμούς (αριθμητικές τιμές) μετά από σύγκριση αυτών με πρότυπες ποσότητες, ίδιων μεγεθών, που έχουν γίνει αποδεκτές ως μονάδες. Σε όλες όμως τις μετρήσεις συνυπάρχουν σφάλματα που αποτελούν και τις σχετικές ανακρίβειες των μετρήσεων. Τα σφάλματα αυτά προέρχονται από τρεις παράγοντες που μπορεί και να συνυπάρξουν, το σφάλμα των οργάνων, το σφάλμα του παρατηρητή και οι συνθήκες του περιβάλλοντος.

Ειδικότερα στις Επιστήμες συμπεριφοράς η πειραματική μέθοδος καταλαμβάνει ιδιαίτερη σημαντική θέση με γενικευμένη χρήση. Χρησιμοποιείται ευρύτατα από ψυχολόγους και ψυχαναλυτές, κοινωνιολόγους, εγκληματολόγους κ.λπ. καθώς και σε πεδία πειραματικής παιδαγωγικής και ψυχοκοινωνιολογίας. Μάλιστα θεωρείται ως η μοναδική μέθοδος, επαλήθευσης ή όχι παρατήρησης θεμελιώνοντας αδιάσειστα την ψυχολογική επιστήμη, καθώς και την γενικότερη προαγωγή των επιστημών συμπεριφοράς, δημιουργώντας αλλά και σφυρηλατώντας ενότητες συναφών κοινωνικών κλάδων.
Παρά ταύτα για την πειραματική αυτή μέθοδο στην έρευνα ψυχολογικών φαινομένων πολλοί έχουν ασκήσει αντίθετη κριτική. Στη πλειονότητά τους οι επικριτές ουσιαστικά αντιπαραβάλουν επιμερισμένους τρόπους δικής τους επιστημονικής επιλογής. Γεγονός πάντως είναι ότι η πειραματική μέθοδος και στους κλάδους αυτούς συνεχώς τελειοποιείται, και διαφοροποιείται από τις άλλες μεθόδους έρευνας.

• Τα πειραματικά αποτελέσματα ερμηνεύονται με τη βοήθεια "υποθέσεων" οι οποίες και αποτελούν τις επιστημονικές "προτάσεις" ερμηνείας. Αυτές οι υποθέσεις εφόσον επαληθευτούν και αποδειχθούν, αποκτούν στη συνέχεια την ισχύ του επιστημονικού Νόμου ή Θεωρίας.

Είδη πειραμάτων

Βασική διάκριση των πειραμάτων, λαμβάνοντας υπόψη το πεδίο έρευνας, είναι τα πειράματα των θετικών Επιστημών, καλούμενα γενικά επιστημονικά πειράματα καθώς και εκείνα που αφορούν έρευνες συμπεριφοράς, των Συμπεριφορικών επιστημών, (Κοινωνιολογίας, Ψυχολογίας κ.λπ.). Άλλη διάκριση αυτών λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό ερευνητών, τον τόπο και τον τρόπο διεξαγωγής, είναι αντίστοιχα: ατομικά, ή ομαδικά (πειραματικές ομάδες), εργαστηριακά, στατιστικά, φυσικά, καθώς και τα λεγόμενα πειράματα δοκιμής και λάθους. Επίσης σοβαρή διάκριση των πειραμάτων είναι και αυτή που γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές επί των οποίων βασίζονται. Πολλοί τις αρχές αυτές χαρακτηρίζουν ως επιμέρους μεθόδους, οι οποίες και είναι:

1. Μέθοδος ή Αρχή της συμφωνίας. Κατ΄ αυτήν προσδιορίζεται μόνο μία αιτία του εξεταζόμενου φαινομένου, που δεν μεταβάλλεται κατά το πείραμα. Αν στη συνέχεια παραχθεί το εξεταστικό φαινόμενο και ταυτόχρονα μεταβάλλονται άλλες προϋπάρχουσες αιτίες, τότε η συγκεκριμένη είναι και η αιτία του φαινομένου.
2. Μέθοδος ή Αρχή της διαφοράς, αντίθετη της προηγουμένης. Εξετάζονται τα αίτια φαινομένου εκτός από ένα. Αν κατά το πείραμα δεν παραχθεί το φαινόμενο παρά την παρουσία άλλων αιτών, τότε προσδιορίζεται το πραγματικό αίτιο.
3. Μέθοδος ή Αρχή των υπολοίπων (αιτιών). Πρόκειται για συνέχεια των προηγουμένων. Αν από προηγούμενο πείραμα αποκλειστούν ορισμένες αιτίες, τότε το υπόλοιπο του φαινομένου αν παραχθεί θα προέρχεται από τα υπόλοιπα αίτια, και
4. Μέθοδος ή Αρχή των παράλληλων μεταβολών. Επειδή οι προηγούμενες χρησιμοποιούνται μόνο εφόσον έχουν προσδιοριστεί αιτίες ενός φαινομένου, στις περιπτώσεις που δεν κατέστη αυτό δυνατόν και παράλληλα όμως εκδηλώνονται και άλλα φαινόμενα που δεν μπορούν να απομονωθούν, τότε προκειμένου να εντοπιστούν τα αίτια μεταβάλλονται τα άλλα φαινόμενα και συνεπώς οι αιτίες αυτών. Παρακολουθώντας τα αποτελέσματα σταδιακά αν παραχθεί το φαινόμενο συμπεραίνεται η αμετάβλητη αιτία.

Παρά των παραπάνω ο όρος πείραμα χρησιμοποιείται πολλές φορές με ποιο γενικευμένη έννοια κυρίως στην εφαρμογή μιας σκόπιμης καινοτομίας, ειδικότερα όταν υπονοείται εισαγωγή δοκιμαστικής εφαρμογής επί κάποιας προσδοκίας, όπου τα αποτελέσματα στη περίπτωση αυτή παρακολουθούνται κατά την εφαρμογή.

Σχέση παρατήρησης - πειράματος

Στο σημείο αυτό αξίζει ν΄ αναφερθεί η διάκριση μεταξύ παρατήρησης και πειράματος.

Η άποψη ότι δεν υφίσταται ουσιαστική διαφορά μεταξύ παρατήρησης και πειράματος ανήκει σήμερα στο παρελθόν. Αυτό που ισχύει σήμερα είναι ότι και οι δύο αυτές έννοιες βρίσκονται πολύ κοντά μόνο από μεθοδολογική άποψη με σαφή όμως όρια η καθεμία σε ερευνητικό πεδίο.

Και οι δύο αποτελούν μεθόδους έρευνας ("πειραματικής", ή "μη-πειραματικής") με χρήση κάποιων μεταβλητών που διατηρούν κάποια συνάφεια μεταξύ τους (οι μεταβλητές).

Και στις δύο περιπτώσεις προηγείται η εκλογή του αντικειμένου που θα μελετηθεί και η οποία καθορίζεται από τις σχέσεις που υφίστανται μεταξύ του αντικειμένου ή γεγονότος και στην αναμονή της όποιας επιδίωξης.

Το πείραμα εν προκειμένω προετοιμάζει, ή ως ένα βαθμό προσδιορίζει την έκταση της παρατήρησης, ενώ από μόνη της η παρατήρηση δεν μπορεί να προσδιορίσει την έκταση του ενδιαφέροντος.

Τόσο όμως στη παρατήρηση όσο και στο πείραμα ο παρατηρητής /ερευνητής θέτει κάποιο ερώτημα όπου στη παρατήρηση μπορεί να είναι γενική και αόριστη που την απάντηση να μη γνωρίζει παρά μόνο ως εξίσου γενική και αόριστη, ενώ αντίθετα στο πείραμα ο ερευνητής θέτει ερώτημα υπό μορφή "υπόθεσης", δηλαδή κάποιας εικασίας, βασισμένη σε σχέσεις γεγονότων που εμπλέκονται στη πειραματική έρευνα.

Από το σημείο όμως αυτό και μετά, στην παρατήρηση εξετάζονται αντικείμενα ή γεγονότα όπως αυτά υφίστανται ή συμβαίνουν φυσικά ή συμπτωματικά που τούτο όμως εκφεύγει του πειραματισμού, όπου το παρατήρημα μπορεί να υποστεί σκόπιμες μεταβολές, ή εκθέσεις σε διαφορετικές επιδράσεις με έκδηλη την διαφορετικότητα των μεθόδων.

Ειδικότερα το πείραμα προκαλείται και ελέγχεται από τον ερευνητή χάνοντας όμως έτσι την έννοια του αυθόρμητου, ενώ κερδίζει στην ακρίβεια και την αντικειμενικότητα.

Ένα επίσης μείον του πειράματος είναι ότι αυτό δεν μπορεί να επεκταθεί απεριόριστα και χρονικά σε παρατηρήσεις συμπεριφορών που είναι ποικιλότροπες.

Διάσημα Πειράματα

Τα 10 διασημότερα πειράματα στην ιστορία της Φυσικής

1. Το πείραμα της διπλής σχισμής του Young, εφαρμοσμένο για τη συμβολή μεμονωμένων ηλεκτρονίων
2. Το Πείραμα Γαλιλαίου για την Ελεύθερη Πτώση (1600)
3. Το πείραμα Millikan με τις σταγόνες ελαίου (1910)
4. Η ανάλυση του ηλιακού φωτός με πρίσμα από τον Νεύτωνα (1665-1666)
5. Το πείραμα Young για την συμβολή του φωτός (1801)
6. Το πείραμα Cavendish με τον ζυγό στρέψης (1798)
7. Η μέτρηση της περιφέρειας της Γης από τον Ερατοσθένη (3ος αιώνας π.Χ.)
8. Τα πειράματα του Γαλιλαίου με τις κυλιόμενες σφαίρες σε κεκλιμένα επίπεδα (1600s)
9. Η ανακάλυψη του πυρήνα από τον Rutherford (1911)
10. Το εκκρεμές Foucault (1851)

Αναλυτικά:

1) Πείραμα Νο 1: Η κυματική φύση του ηλεκτρονίου

• Επιστήμονας : Louis de Broglie ( 1892 – 1987 )
• Χώρα: Γαλλία
• Έτος: 1924 (Το πείραμα απλά σχεδιάστηκε τότε από το Louis de Broglie . Αναφέρεται ότι στο εργαστήριο έγινε το 1961 από τον Claus Jönsson του Tübingen)

Η κυματική φύση του ηλεκτρονίου Μία δέσμη ηλεκτρονίων προσκρούει σε ένα πέτασμα με δύο σχισμές από τις οποίες περνούνε τα ηλεκτρόνια και αποτυπώνονται σε μία επιφάνεια πίσω από το πέτασμα. Ακολουθώντας τους νόμους της κβαντομηχανικής η δέσμη των σωματιδίων χωριζεται στα δύο και η σύνθεση των επιμέρους δεσμίδων αλληλεπιδρά με τέτοιο τρόπο, ώστε να σχηματιστεί το ίδιο σχήμα των φωτεινών και σκοτεινών λωρίδων, όπως γίνεται και με την περίπτωση που το πείραμα εκτελείται με μία φωτεινή δέσμη.

2) Πείραμα Νο2: Ελεύθερη πτώση

• Επιστήμονας : Galileo Galilei (1564– 1642)
• Χώρα: Ιταλία
• Έτος: Τέλη του 16ου αιώνα (Οι ιστορικοί της επιστήμης δεν επιβεβαιώνουν ότι ο Γαλιλαίος έκανε πράγματι το περίφημο πείραμα της πτώσης δύο σωμάτων διαφορετικού βάρους από το Πύργο της Πίζας. Πιθανά αυτό να είναι ένας μύθος)

Ο Galileo Galilei λέγεται ότι έριξε δύο διαφορετικού βάρους αντικείμενα από την κορφή του πύργου της Πίζας, τα οποία έφτασαν στο έδαφος την ίδια χρονική στιγμή.

Η αμφισβήτησή του στον Αριστοτέλη μπορεί να του στοίχισε τη δουλειά του, αλλά έδωσε το μήνυμα ότι αυτό που ορίζει ο κοινός νους μπορεί σε μία επανεξέτασή του να καταρρεύσει.

3) Πείραμα Νο 3: Μέτρηση ηλεκτρικού φορτίου του ηλεκτρονίου

• Επιστήμονας : Robert Andrews Millikan ( 1868 – 1953)
• Χώρα: ΗΠΑ
• Έτος: 1909

Ο Millikan χρησιμοποιώντας έναν ψεκαστήρα αρώματος ψέκασε σταγόνες λαδιού μέσα σε έναν διαφανή θάλαμο. Στην κορυφή και στη βάση του θαλάμου υπήρχαν μεταλλικές πλάκες συνδεδεμένες με μπαταρία δημιουργώντας έναν θετικό και έναν αρνητικό πόλο.

Εφόσον κάθε σταγονίδιο λάμβανε ένα ελάχιστο φορτίο στατικού ηλεκτρισμού καθώς ταξίδευε στον αέρα, η ταχύτητα της κίνησής του μπορούσε να ελεγχθεί με αλλαγές της τάσης στις δύο πλάκες.

Όταν ο χώρος μεταξύ των δύο πλακών ιονίζεται με ακτινοβολία, τα ηλεκτρόνια του αέρα επικολλώνται στα σταγονίδια του ελαίου προσδίδοντάς τους αρνητικό φορτίο. Ο Milikan παρατήρησε πολλά σταγονίδια μεταβάλλοντας την τάση και ελέγχοντας το αποτέλεσμα. Μετά από πολλές επαναλήψεις συμπέρανε ότι το φορτίο μπορεί να λάβει μόνο κάποιες συγκεκριμένες τιμές. Οι μικρότερες από τις τιμές αυτές αντιστοιχούν στο φορτίο του ηλεκτρονίου.

4) Πείραμα Νο 4: Η ανάλυση του λευκού φωτός μέσω ενός πρίσματος

• Επιστήμονας: Sir Isaac Newton (1643 – 1727 )
• Χώρα: Αγγλία
• Έτος: 1671

Σύμφωνα με την τρέχουσα γνώση της εποχής το λευκό φως ήταν η καθαρότερη μορφή φωτός, ενώ τα διάφορά χρώματά του αποτελούσαν κάποιο είδος αλλαγών που θεωρούσαν ότι είχε υποστεί το φως.

Για να ελέγξει την υπόθεση αυτή ο Νεύτωνας κατηύθυνε μία ακτίνα ηλιακού φωτός σε ένα πρίσμα και ανακάλυψε ότι αναλύεται σε ένα φάσμα χρωμάτων. Εκείνο που φαινόταν επιφανειακά τόσο απλό όπως μία ακτίνα φωτός, εάν το παρατηρούσε σε μεγαλύτερο βάθος έκρυβε μία θαυμάσια πολυπλοκότητα.

5) Πείραμα Νο 5: Η συμβολή του φωτός

• Επιστήμων : Thomas Young ( 1773 – 1829)
• Χώρα: Αγγλία
• Έτος: 1803

Ο Young πειραματίσθηκε με μία λεπτή κάρτα που την τοποθέτησε με την κόψη της στη διαδρομή μιας φωτεινής ακτίνας, χωρίζοντάς την στα δύο. Με το πέρασμα των χρόνων το πείραμα αυτό επαναλήφθηκε με μία κάρτα η οποία είχε δύο τρύπες ώστε να χωρίζει στα δύο τη φωτεινή δέσμη. Αυτά τα επονομαζόμενα 'πειράματα διπλής σχισμής' αποτέλεσαν το πρότυπο για τον καθορισμό της κυματικής κίνησης. Ένα θέμα που έμελλε να αποκτήσει εξέχουσα σημασία τον επόμενο αιώνα, όταν έκανε την εμφάνισή της η κβαντική θεωρία.

6) Πείραμα Νο 6: Μέτρηση της σταθεράς της βαρύτητας

• Επιστήμων : Henry Cavendish ( 1731 – 1810 )
• Χώρα: Αγγλία
• Έτος 1798

Μέτρηση της σταθεράς της βαρύτητας Η πειραματική διάταξη αποτελούνταν από μία ράβδο στις άκρες της οποίας υπήρχαν δύο μικρά μεταλλικά σφαιρικά βάρη και η οποία ήταν κρεμασμένη από το κέντρο βάρους της και ισορροπούσε. Σε μικρή απόσταση από τα βάρη αυτά υπήρχαν δύο βαριές μολύβδινες σφαίρες. Η έλξη που ασκούσαν τα ζεύγη των βαρών μεταξύ τους προκαλούσε μία ελαφριά περιστροφή της ράβδου, μέσω της οποίας μπόρεσε να γίνει ο πρώτος υπολογισμός της τιμής για τη βαρυτική σταθερά G. Το πείραμα αυτό είναι ευρέως γνωστό ως το ζύγισμα της Γης, καθώς ο καθορισμός του G επέτρεψε να υπολογιστεί η μάζα της.

7) Πείραμα Νο 7: Η μέτρηση της περιφέρειας της Γης

• Επιστήμονας : Ερατοσθένης ο Κυρηναίος ( 276 π.Χ. – 195 π.Χ. )
• Χώρα: Ελληνιστική Αίγυπτος
• Έτος: περίπου 230 π.Χ.

Στο Ασουάν, περίπου 800 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, οι ηλιακές ακτίνες έπεφταν κάθετα το απόγευμα του θερινού ηλιοστασίου. Ο Ερατοσθένης υπέθεσε πολύ σωστά ότι η απόσταση του ήλιου ήταν πολύ μεγάλη, ώστε οι ακτίνες του που φθάνουν στη Γη καταλήγουν να είναι πρακτικά παράλληλες μεταξύ τους. Υπολογίζοντας την απόσταση μεταξύ του Ασουάν και της Αλεξάνδρειας μπόρεσε να μετρήσει την περιφέρεια της Γης.

8) Πείραμα Νο 8: Κυλιόμενες Σφαίρες σε κεκλιμένα επίπεδα

• Επιστήμονας : Galileo Galilei (1564 – 1642)
• Χώρα: Ιταλία
• Έτος: Τέλη του 16ου αιώνα

Ο Galileo πήρε μία επιφάνεια με μήκος περίπου 6 μέτρα και πλάτος 25 εκατοστά και σκάλισε στο κέντρο της μία αύλακα, όσο το δυνατόν πιο ίσιο και λείο. Το έγειρε ώστε να γίνει κεκλιμένο και άφησε να κυλήσουν μπρούτζινες σφαίρες διανύοντας διάφορες αποστάσεις, μετρώντας την κάθοδό τους με μία κλεψύδρα ύδατος. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η ταχύτητα κάθε κυλιόμενης σφαίρας θα έπρεπε να είναι σταθερή και ο διπλασιασμός του χρόνου κύλισης θα σήμαινε και διπλασιασμό του διαστήματος που διάνυσε. Ο Γαλιλαίος όμως με το παραπάνω πείραμα απέδειξε ότι το διάστημα είναι ανάλογο του τετραγώνου του χρόνου.

9) Πείραμα Νο 9: Δομή ατόμου

• Επιστήμονας : Ernest Rutherford ( 1871 - 1937 )
• Χώρα: Ν. Ζηλανδία
• Έτος: 1911

Ο Rutherford εκτόξευσε σωματίδια α προς ένα λεπτό φύλο χρυσού και παρατήρησε ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτά αναπήδησε προς τα πίσω. Άρα το μεγαλύτερο μέρος της μάζας του ατόμου θα έπρεπε να είναι συγκεντρωμένο σε έναν μικροσκοπικό πυρήνα, ενώ τα ηλεκτρόνια θα έπρεπε να κυκλοφορούν γύρω από αυτόν. Ανατράπηκε έτσι η πεποίθηση ότι τα άτομα αποτελούνταν από συμπαγείς μάζες με θετικό ηλεκτρικό φορτίο, που στο εσωτερικό τους κυκλοφορούσαν τα αρνητικά φορτισμένα ηλεκτρόνια.

10) Πείραμα Νο 10: Η γη περιστρέφεται περί τον άξονά της

• Επιστήμονας : Jean-Bernard-Léon Foucault ( 1819 - 1868 )
• Χώρα: Γαλλία
• Έτος: 1851

Η Γη περιστρέφεται περί τον άξονά της ( Το εκκρεμές του Foucault): Μία σιδηρά σφαίρα βάρους 28 κιλών αιωρούνταν από τον θόλο του Πανθέου, στο Παρίσι. Για να καταγραφεί την κίνησή της, ο Foucault στερέωσε μια μικρή ράβδο σε αυτήν, η οποία αποτύπωνε την τροχιά της στο έδαφος, η επιφάνεια του οποίου ήταν στρωμένη με άμμο. Αποδείχθηκε τότε ότι το εκκρεμές κάνει μία κυκλική κίνηση. Στη πραγματικότητα, βέβαια, Κυκλική Κίνηση κάνει το δάπεδο του Πανθέου αλλά με αυτόν τον τρόπο ο Foucault επέτυχε να δείξει ότι η Γη στροβιλίζεται περί τον άξονά της.

Διάσημα Πειράματα

• Πείραμα Afshar
• Πείραμα Cavendish
• Πείραμα Davisson-Germer
• Πείραμα Double-slit
• Πείραμα Eötvös
• Πείραμα Fizeau
• Πείραμα Franck-Hertz
• Πείραμα Geiger-Marsden
• Πείραμα Ives-Stilwell
• Πείραμα Kennedy-Thorndike
• Πείραμα Magdeburg
• Πείραμα Michelson-Morley
• Πείραμα Pound-Rebka
• Πείραμα Rossi-Hall
• Πείραμα Stern-Gerlach
• Πείραμα Trouton-Noble
• Πείραμα Trouton-Rankine
• Πείραμα Babar
• Πείραμα Hershey-Chase

Εσωτερική Αρθρογραφία

• Νοητικό Πείραμα
• Φυσική Θεωρία
• Δεοντολογία
• Μεροληπτικότητα
• Μέτρηση
• Ευστάθεια
• Πείραμα Οβίδας Νεύτωνα
• Χορδιακό Αδιέξοδο, "Τέλος των Δεδομένων"

Βιβλιογραφία

• Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τομ.ΙΘ΄, σελ.861.
• UNESCO "Λεξικό Κοινωνικών Όρων" (Ελληνική Έκδοση) 3 τόμοι, Εκδ. Ελληνική Παιδεία Αθήναι 1972, τομ.2ος, σελ.696.
• Θρασ. Μπέλλας "Η Έρευνα στις Επιστήμες της Συμπεριφοράς" - Αθήνα 1977. τομ.1ος, σελ.24.
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica τομ.48oς, σελ.178.

Ιστογραφία

• Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
• Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
• Ομώνυμο άρθρο στην Astronomia
• [ ]
• [ ]

Κίνδυνοι Χρήσης

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη, την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει. "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο, η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης" του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει." Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς, και για μακρά χρονική περίοδο, αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία, ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε. Επίσης, Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)" (όχι μόνον, της Sciencepedia αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)), αν και άκρως απαραίτητοι, είναι αδύνατον να ελεγχθούν (λόγω της ρευστής φύσης του Web), και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο. Ο αναγνώστης πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

---

>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)

---