Ατμός

τραίνο
- Ένα αέριο.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Ατμός" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη " ".
Εισαγωγή[]
Κάθε αέριο που προέρχεται αν θερμανθεί μια στερεά ή υγρή ουσία και ειδικότερα το αέριο που προκύπτει από τον βρασμό του ύδατος λέγεται υδρατμός.
Ο υδρατμός είναι άχρωμος και διαφανής και προκύπτει από την "ατμοποίηση", δηλ. γρήγορη εξαέρωση του νερού. Επίσης ατμό έχουμε και όταν από την ηλιακή θερμότητα τα νερά των θαλασσών, ποταμών και λιμνών μετατρέπονται σε αέριο, αλλά αργά, και τότε λέμε πως έχουμε εξάτμιση.
Με τους υδρατμούς αυτούς δημιουργούνται τα νέφη, η ομίχλη κ.ά.
Οι ατμοί του νερού είναι, όπως είδαμε, άχρωμοι και διαφανείς. Όσο, όμως, αναμιγνύονται με τους ψυχρούς ατμοσφαιρικούς ανέμους, συμπυκνώνονται σε σταγονίδια και γίνονται ορατοί ως νέφη για αρκετό χρόνο.
Το περίεργο είναι πως στα παλαιά χρόνια οι άνθρωποι, ενώ είχαν προχωρήσει τόσο πολύ στον πολιτισμό, δεν σκέφτηκαν να εκμεταλλευτούν την τεράστια δύναμη που έχει ο ατμός.
Τότε μόνο, τον 1ο αιώνα π.Χ., ο Ήρων ο Αλεξανδρέας κατασκεύασε την "αιολόσφαιρα", παρατηρώντας ότι βράζοντας το νερό βγάζει ατμό που έχει μεγάλη κινητήρια δύναμη και μπορούσε να κινήσει μια σφαίρα που περιστρέφονταν με την πίεση του ατμού στα δύο "ατρακτοειδή άκρα της". Δε χρησιμοποιήθηκε ποτέ, όμως, πρακτικά η "αιολόσφαιρα".
Την επινόηση αυτή τη θεωρούμε πρόδρομο των "ατμοστρόβιλων" ή των "αυτοπροωθούμενων", δηλαδή των μηχανών που δέχονται την κίνηση ίσια πάνω στην άτρακτο (αδράχτι), χωρίς άλλα βοηθητικά μέσα (αρθρώσεις και κομμάτια) καθώς γίνεται στις μηχανές που έχουν έμβολο.
Σιγά - σιγά όμως μερικοί ειδικοί σκέφτηκαν να μεταχειριστούν ως κινητήρια δύναμη τον ατμό.
Πρόσεξαν ότι το νερό, όταν θερμανθεί πολύ, αρχίζει να βράζει και φθάνοντας στους 100° Κελσίου μεταβάλλεται σε ατμούς.
Πρόσεξαν όμως και τις ιδιότητές του, που οι βασικότερες είναι:
- Όταν η θερμοκρασία του μεγαλώνει και η πίεσή του μένει σταθερή, ο ατμός εξογκώνεται.
- Αντίθετα, όταν η θερμοκρασία του μένει σταθερή και η πίεσή του ελαττώνεται ο ατμός διαστέλλεται.
Επίσης κάτω από άλλες θερμοκρασίες και πιέσεις (εκτός από πίεση 1 ατμ. και θερμοκρασία 100° Κελσίου) απαιτείται διαφορετικός συνδυασμός θερμοκρασίας και πίεσης, για να ατμοποιηθεί το νερό, αλλά είναι δυνατό και να αρχίσει να μετατρέπεται, κάτω από τέτοιες συνθήκες, ο ατμός πάλι σε ύδωρ.
Σε όλες αυτές τις ιδιότητες στηρίχθηκε η εφαρμογή του στις ατμομηχανές. Η χρησιμοποίησή του έδωσε μεγάλη ώθηση στη βιομηχανία και στις συγκοινωνίες και σ' όλους τους τομείς.
Πρώτη μηχανή κατασκευάζεται από το Γάλλο φυσικό Παπίνο που πρόσεξε την ελαστική δύναμη του ατμού και επέτυχε το 1707 να κινήσει ένα μικρό πλοίο με τροχούς. Η μηχανή εκείνη ήταν με έμβολο και τελειοποιήθηκε κατόπιν από άλλους ειδικούς (Νιουκόμεν, Σαβερύκ κ.ά.).
Δύο είναι όμως οι σπουδαιότεροι εφευρέτες σε αυτόν τον τομέα: ο Άγγλος Τζ. Βαττ και ο Βορειοαμερικανός Τζ. Φούλτον.
Ο Βαττ κατάφερε πρώτος να χρησιμοποιήσει πρακτικά την ατμομηχανή. Τελειοποιώντας την ολοένα από το 1765 ως το 1784, της έδωσε την ίδια, σχεδόν, βασική διαμόρφωση που έχει και σήμερα.
Με την εφεύρεσή του αυτή ο Βαττ δημιούργησε τεχνική επανάσταση και δίκαια θεωρείται ο πατέρας της ατμομηχανής.
Η εφαρμογή του ατμού άλλαξε τη μορφή του Κόσμου.
Ο Φούλτον, από την άλλη πλευρά, κατασκεύασε (1807) το πρώτο ατμόπλοιο και άλλαξε τα ως τότε μέσα θαλάσσιας συγκοινωνίας και μεταφοράς.
Έτσι, βαθμιαία, τα ιστία των πλοίων αχρηστεύτηκαν και αντικαταστάθηκαν με ατμομηχανή.
Τέλος, το 1814, ο Άγγλος Στήβενσον κατασκεύασε την ατμομηχανή του σιδηροδρόμου που με τον καιρό έγινε βασικό συγκοινωνιακό μέσο για μεταφορές της ξηράς.
Στη θάλασσα, οι συγκοινωνίες, μέχρι το 1800, γίνονταν με ιστιοφόρα κι οι ναυτικοί υπέφεραν από χίλιες δυο ασθένειες και κακές συνθήκες διαβίωσης και διατροφής παλεύοντας ημέρες και νύκτες με τους ανέμους και τα κύματα γιατί τα ταξίδια τους εξαρτώνταν από τους ασταθείς ανέμους. Συγχρόνως οι συγκοινωνίες αυτού του είδους δεν μπορούσαν ν' ανταποκριθούν στο αυξημένο θαλάσσιο εμπόριο.
Δημιουργήθηκε λοιπόν ένα οξύ ζήτημα που μονάχα η εξέλιξη του ατμού θα το έλυνε.
Για 100 έτη διάφοροι εφευρέτες είχαν προσπαθήσει να τελειοποιήσουν ένα πλοίο που θα εκινείτο με ατμό, ώσπου το 1801 ο Άγγλος Σύμιγκτον κατασκεύασε την πρώτη ατμομηχανή, ειδικά σχεδιασμένη για πλοίο. Έντεκα χρόνια αργότερα, το ατμόπλοιο "Κόμετ" ήταν εκείνο που άρχισε να εκτελεί τακτικά δρομολόγια στον ποταμό Κλάυντ.
Η εφαρμογή και χρησιμοποίηση του ατμού έχει δώσει μέχρι σήμερα τεράστια προώθηση στις συγκοινωνίες, στο εμπόριο, στη βιομηχανία.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- ατμομηχανή
- ατμοκίνηση
- ύδωρ
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
![]() ![]() |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)