Γήρας
senility, Old age, γηρατειά
- Το τελικό στάδιο του βίου ενός εμβίου όντος
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Γήρας" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη " γήρανση".
Εισαγωγή[]
Το τελικό στάδιο της ζωής που αρχίζει από το 60ο έτος της ηλικίας.
Ο αριθμός αυτός δεν είναι απόλυτος, διότι εξαρτάται από πολλούς και ποικίλους παράγοντες (τρόπο ζωής, κληρονομική κατάφυση, ιδιοσυγκρασία, χαρακτήρα, πνευματικότητα κ.λ.π. ενός ατόμου). Συμβαίνει να υπάρχουν γέροντες 40 ετών και μεσήλικες των 70.
Μετά το στάδιο της νεότητας ο οργανισμός φθείρεται συνεχώς, γηράσκει, ελαττώνεται η μυϊκή και η πνευματική του δύναμη, η όραση, η ακοή.
Φθείρονται τα δόντια και ελαττώνεται η ζωτικότητα κάθε οργάνου του σώματος. Οι τρίχες πέφτουν, αδυνατίζουν και ασπρίζουν.
Η αναπαραγωγική ικανότητα ελαττώνεται και τελικά εξαφανίζεται.
Πολλές και ποικίλες παθήσεις εκδηλώνονται στη γεροντική ηλικία, όπως η αρθρίτιδα, ο ρευματισμός, η παχυσαρκία, η αρτηριοσκλήρωση, η μυοκαρδίτιδα, η νεφρίτιδα, ο καρκίνος.
Ο γεροντικός οργανισμός δεν έχει τη δύναμη να εξουδετερώνει τους παθογόνους παράγοντες και επομένως αυτοί δρουν ανεμπόδιστα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι επακολουθούν καταστροφές στα διάφορα όργανα και σε ολόκληρο τον οργανισμό.
Σχολιασμός από Arthour Schopenhauer[]
Όταν ο ενεργός βίος έχει, ως επί το πλείστον, διεκπεραιωθεί, ο γηράσκων άνθρωπος δεν έχει πλέον να περιμένει ουδέν σημαντικότερο.
Όσο, όμως, αυξάνει η ηλικία τόσο ευκολότερο και φυσικότερο γίνεται το sapere aude ( = τόλμα να γνωρίζεις).
Μετά δε, την εξηκονταετία η τάση για μοναχικότητα είναι πλέον μια ορμή φυσική, ενστικτώδης, καθώς πλέον όλα συμπράττουν για την προαγωγή της.
Η ισχυρότερη έλξη προς την κοινωνικότητα, (δηλ. ο έρωτας για τις γυναίκες και η γενετήσια ορμή), παύει να είναι κυρίαρχη. Ο άνθρωπος έχει πλέον απελευθερωθεί από τις περισσότερες πλάνες και ανόητες προσδοκίες που κυριαρχούν κατά την νεότητα.
Σχέδια, όνειρα και προθέσεις δεν έχουν σημασία πλέον. Οι πλείστοι της γενεάς στην οποία ανήκει δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή ή είναι ανενεργοί.
Περιβαλλόμενος από νέες (ουσιαστικά ξένες) γενεές, ο γηράσκων άνθρωπος είναι, ήδη, αντικειμενικά και ουσιαστικά, μόνος.
Καθώς παρατηρεί ότι η ροή του Χρόνου έχει επιταχυνθεί, θεωρεί συνετότερο να αξιοποιήσει πνευματικά αυτόν που του απομένει.
Διότι τώρα, εφόσον, βέβαια, ο εγκέφαλος έχει διατηρήσει τις νοητικές δυνάμεις του, οι πολλές αποκτηθείσες γνώσεις και εμπειρίες, η βαθμηδόν τελειωθείσα επεξεργασία όλων των σκέψεων και η μεγάλη ευχέρεια στην εξάσκηση όλων των πνευματικών δυνάμεων
του προσφέρει την μεγάλη ευκαιρία να επιδοθεί στην μελέτη του αντικειμένου που θεωρούσε στο παρελθόν σημαντικό και ενδιαφέρον αλλά δεν είχε τον χρόνο να αφοσιωθεί.
Τώρα πλέον, ο γηράσκων άνθρωπος μπορεί να διακρίνει με διαύγεια πάμπολλα πράγματα που παλαιότερα περιβάλλονταν από ομίχλη ψευδαισθήσεων, γεγονός που τον οδηγεί σε ένα συναίσθημα νοητικής υπεροχής έναντι παλαιού εαυτού του αλλά και των νέων ανθρώπων του περιβάλλοντός του.
Ως συνέπεια της μακρόχρονης πείρας, έχει παύσει να αναμένει πολλά πράγματα από τους συνανθρώπους του, καθώς αυτοί, συνολικά θεωρούμενοι, δεν αποδεικνύονται αξιόλογοι όταν κάποιος τους γνωρίσει καλύτερα. Αντίθετα, τώρα ο γηράσκων άνθρωπος γνωρίζει πλέον ότι (εξαιρουμένων ελαχίστων περιπτώσεων) τα άτομα που τον περιέβαλλαν, άμεσα ή έμμεσα, ήταν συνήθως ελαττωματικά δείγματα της ανθρώπινης φύσης, τα οποία είναι σοφότερο να μην προσεγγίζει.
Έτσι, ο άνθρωπος δεν υπόκειται πλέον στις συνήθεις πλάνες (ιδεολογικές, θρησκειακές, ταξικές, πολιτικές, οπαδικές κλπ), αλλά άμεσα διακρίνει το ποιόν όσων συναντά οπότε και σπανίως νοιώθει την επιθυμία να συσχετισθεί περισσότερο μαζί τους.
Τέλος, και ειδικά εάν ο άνθρωπος έχει αναγνωρίσει την μοναχικότητα ως προτιμότερη από την επώδυνη συντροφικότητα, έχει προστεθεί επίσης και η συνήθεια της αυτοαπομόνωσης και της αποκλειστικής ενασχόλησης με τα πραγματικά ενδιαφέροντά του.
Κατά συνέπεια, εφόσον επιτύχει να δαπανά τον χρόνο του μόνον για όσα τον ενδιαφέρουν και έχει απαλλαχθεί από περιττές δραστηριότητες της καθημερινότητας μπορεί να καταλήξει στο εντυπωσιακό συμπέρασμα ότι η μεν νεότητα αποτελεί θλίψη, το δε γήρας, ανακούφιση.
Όμως, ας σημειωθεί, ότι ο κάθε άνθρωπος μετατρέπει το γήρας σε προνόμιο, σε αναλογία προς τις διανοητικές του δυνατότητες.
Για τον έχοντα εξέχουσα νόηση η μοναχικότητα του γήρατος μπορεί να εκληφθεί ως ευλογία, ενώ
οι φέροντες ενδεείς και ευτελείς φύσεις εξακολουθούν να επιδιώκουν, και κατά το γήρας τους, την κοινωνικότητα της νεότητας. Τέτοιοι άνθρωποι, συνήθως, καταλήγουν να είναι φορτικοί, καθώς οι νέοι τους ανέχονται με δυσφορία, παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν η παρουσία τους ήταν περιζήτητη.
Γήρας και Σενέκας[]
Ανάμεσα σε άλλα, ο Σενέκας αναφέρει ότι πολλοί θεωρούν ότι η ζωή είναι σύντομη, στην πραγματικότητα όμως, όπως τονίζει, εμείς είμαστε εκείνοι που συντομεύουμε το χρόνο της ζωής μας.
Αν, αντίθετα, τον χρησιμοποιήσουμε με περίσκεψη και φειδώ, η ζωή μας θα είναι αρκετά μεγάλη.
Η γενική τύφλωση που επικρατεί στους ανθρώπους στο θέμα της αξίας του χρόνου είναι εκπληκτική: Αντιστέκονται σθεναρά εναντίον οποιουδήποτε τολμήσει να τους στερήσει τη γη ή τα χρήματά τους, επιτρέπουν όμως στους άλλους να παραβιάζουν ελεύθερα το χρόνο τους, που στην ουσία δεν είναι παρά η ίδια η ζωή τους. Γίνονται έτσι σπάταλοι με το μόνο πράγμα όπου θα ήταν απολύτως έντιμη η φιλαργυρία.
Ο άνθρωπος, σύμφωνα με την Φιλοσοφία, διάγει τον βίο του ως να επρόκειτο να ζήσει αιώνια και αναβάλλει διαρκώς την ανάπαυση και την ενασχόληση με τη φιλοσοφία για μετά τα πενήντα ή τα εξήντα έτη του ως να είχε εξασφαλισμένο το πόσα ακριβώς έτη πρόκειται να ζήσει. Ο σοφός όμως άνθρωπος ποτέ δεν πρόκειται να αφήσει να λαφυραγωγούν τις ώρες του οι άλλοι` και η ζωή του θα είναι μεγάλη, γιατί θα αφιερωθεί στη βελτίωση και στην προαγωγή του ατόμου του. Πολλοί άνθρωποι, που τώρα πλέον έχουν γεράσει, απλώς υπήρξαν για πολύ` δεν έζησαν επί πολύ. Και όμως, παρά την αλόγιστη σπατάλη του πολυτιμότερου πράγματος που έχει ό άνθρωπος, δηλαδή του χρόνου του, μόλις εμφανιστεί έστω και ο παραμικρός κίνδυνος θανάτου, αμέσως αρχίζει να ικετεύει να του δοθεί λίγος ακόμα χρόνος ζωής. Το να μάθει όμως κανείς τον τρόπο του ζειν και, κυρίως, πώς να πεθαίνει απαιτεί μια ολόκληρη ζωή. Συνήθως η γεροντική ηλικία έρχεται σαν έκπληξη στους ανθρώπους και ο θάνατος τρομοκρατεί όλους όσοι δαπάνησαν τον βίο τους υπεραπασχολημένοι με θέματα που δεν βελτίωναν την ποιότητά τους, ή σπαταλούσαν τη ζωή τους στην τροφή και στις ηδονές. Ο άνθρωπος λοιπόν θα πρέπει να διαθέτει ένα ικανοποιητικό χρονικό περιθώριο, ώστε να ασχοληθεί με τη φιλοσοφία, η οποία και μόνη είναι ικανή να τον συνδέσει με το παρελθόν και με όλους τους σοφούς, οι οποίοι, χωρίς να επιζητούν αντάλλαγμα, θα φροντίσουν για την καλλιέργεια του εσωτερικού του κόσμου και τον εμπλουτισμό του πνευματικού του ορίζοντα. Ότι προσφέρει η φιλοσοφία είναι πέραν από τη φθορά και τη βλάβη που προκαλεί ο χρόνος. Η σοφία των αιώνων θα ανοίξει στον άνθρωπο τους δρόμους της αθανασίας και θα δώσει νόημα στην διέλευση του από τη Γη.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- γεροντολογία
- γηριατρική
- Γηροκομεία Ελλάδας
- ευγηρία, γηρασμός
- επανέωση
- γηροαναστροφή, Αρνητικός Γηρασμός
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Βρεφοκόμοι – Γηροκόμοι - Κατάλογος Ελλάδας
- Γηροκομεία – Κατάλογος Ελλάδας
- Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων – Κατάλογος Ελλάδας
- Οίκοι Ευγηρίας – Κατάλογος Ελλάδας
- lecturesbureau.gr, ARTHUR SCHOPENHAUER
- ARTHUR SCHOPENHAUER
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)