Έγκλισις
- Ένας Γραμματικός Τύπος.
Ετυμολογία[]
![]() ![]() |
---|
Γραμματικοί Τύποι |
Α. Λεξικοί Τύποι
|
Ονοματικοί Τύποι |
|
Ρηματικοί Τύποι |
|
Άκλιτοι Τύποι |
|
Β. Ονοματικά Παρεπόμενα
|
Πτώσεις |
|
Γένη |
|
Αριθμοί |
|
Κλίσεις |
|
Γ. Ρηματικά Παρεπόμενα |
Εγκλίσεις |
|
Φωνές |
Χρόνοι |
- A. Μέλλοντες Χρόνοι -
- Β. Παρόντες Χρόνοι -
- Γ. Παρελθόντες Χρόνοι -
|
Αριθμοί |
|
Πρόσωπα |
|
Η ονομασία "έγκλιση" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "κλίση".
Εισαγωγή[]
Η Έγκλιση είναι γραμματικό φαινόμενο της Ελληνικής γλώσσας, το οποίο διακρίνεται σε
Τονική Έγκλιση[]
- Μονοσύλλαβες ή Δισύλλαβες λέξεις χάνουν τον τόνο τους ή τον ανεβάζουν στη λήγουσα της προηγούμενης λέξης, όταν προφέρονται στενά ενωμένες μαζί της. Οι συχνότερες εγκλιτικές λέξεις είναι οι μονοσύλλαβοι τύποι της προσωπικής αντωνυμίας μου, με, μας, σου, σε, σας, τος, τον, τοι, τη, τες κλπ.
- Ο τόνος του εγκλιτικού μεταφέρεται:
- στη λήγουσα της προηγούμενης λέξης, όταν αυτή τονίζεται στην προπαραλήγουσα, π.χ. ο δάσκαλός μας,
- στην προηγούμενη λέξη, όταν είναι κι αυτή εγκλιτική και η πριν από αυτήν είναι παροξύτονη ή προπερισπώμενη, π.χ. δώσε μας το.
- Ο τόνος του εγκλιτικού αποβάλλεται όταν η προηγούμενη λέξη τονίζεται στη λήγουσα ή στην παραλήγουσα, π.χ. η γη μας, η αυλή μας, ο κήπος του κλπ.
Κανόνες[]
Ο τόνος
- Αποβάλλεται σε όλα τα εγκλιτικά, όταν υπάρχει μπροστά οξύτονη ή περισπώμενη λέξη (ναός τις, δικός μου).
- Ανεβαίνει στη λήγουσα της προηγούμενης λέξης όταν η προηγούμενη λέξη είναι προπαροξύτονη ή προπερισπώμενη ή άτονη ή εγκλιτική (κήρυκές τινες, βοήθειά σας).
- Παραμένει στη θέση του, όταν η προηγούμενη λέξη είναι προπαροξύτονη και το εγκλιτικό δισύλλαβο (φίλοι τινές), όταν η προηγούμενη λέξη έχει πάθει έκθλιψη ή όταν πριν από το εγκλιτικό υπάρχει στίξη και όταν υπάρχει έμφαση ή αντιδιαστολή (παρά σού).
Ρηματική Έγκλιση[]
Η μορφή του ρήματος που φανερώνει την ψυχική διάθεση εκείνου που ομιλεί.
Στην αρχαία ελληνική γλώσσα οι εγκλίσεις είναι τέσσερις,
- Η Οριστική: παρουσιάζει αυτό που σημαίνει το ρήμα ως βέβαιο και πραγματικό.
- π.χ. Βλάπτει τον άνδρα θυμός.
- Η υποτακτική ως επιθυμητό ή προσδοκώμενο:
- π.χ. Το σώμα γυμνάζωμεν.
- Η ευκτική ως ευχή εκείνου που ομιλεί:
- π.χ. Μή μοι γένοιθ` α βούλομαι αλλ` α συμφέρει.
- Η προστακτική ως διαταγή, αξίωση, συμβουλή, παράκληση ή και ευχή εκείνου που ομιλεί:
- π.χ. Άπτε, παι, λύχνον.
Η ευκτική με το δυνητικό μόριο αν κανονικά σημαίνει ότι είναι δυνατό να γίνει αυτό που δηλώνει το ρήμα. Στις δευτερεύουσες προτάσεις η σημασία των εγκλίσεων ποικίλλει ανάλογα με την περίπτωση.
Στη νέα ελληνική γλώσσα οι εγκλίσεις είναι,
- Οριστική: Ο πατέρας μου σκαλίζει τον κήπο.
- Υποτακτική: Ο γυμναστής είπε να γυμνάζουμε το σώμα.
- Προστακτική: Πρόσεχε πώς μιλάς.
Ταξινομία[]
Διακρίνουμε έξι εγκλίσεις:
Α. Τέσσερεις κύριες
Β. Δύο δευτερεύουσες
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
![]() ![]() |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)