Δημήτηρ
Demeter, Demetra
Περσεφόνη
Δήμητρα
Δήμητρα
σίτος
Θεοί Ολυμπιακής Θρησκείας
Όνομα: Δήμητρα
Ηγεμονικά Ονόματα
Ολύμπιοι
Τιτάνες
Προ-Ολύμπιοι
Παρολύμπιοι
Θεοί Ολυμπιακής Θρησκείας
Όλυμπος
Ουρανομαχία
Τιτανομαχία
Κοσμογονία
Θρησκεία
Θεοί Γης
Θρησκείες Γης
Σουμεριακή Θρησκεία
Ακκαδική Θρησκεία
Βαβυλωνιακή Θρησκεία
Ασσυριακή Θρησκεία
Χετταϊκή Θρησκεία
Χαναναϊκή Θρησκεία
Φοινικική Θρησκεία
Αιγυπτιακή Θρησκεία
Ολυμπιακή Θρησκεία
Ρωμαϊκή Θρησκεία
Η Ολύμπια θεά Δήμητρα
- Μία Ολύμπια Θεά της Ολυμπιακής Θρησκείας.
- Χώρες Λατρείας: Ελληνικός Κόσμος (κατά την 2η και 1η χιλιετία π.Χ.).
Ετυμολογία[]
 Θεοί
 |
|---|
| της Ολυμπιακής Θρησκείας |
| Πρώτη Γενεά |
| Δεύτερη Γενεά, Τιτάνες |
|
- Τιτάνες (πρωτεύοντες): - Τιτάνες (δευτερεύοντες):
|
| Τρίτη Γενεά, Ολύμπιοι |
|
- Ολύμπιοι (πρωτεύοντες): - Ολύμπιοι (δευτερεύοντες):
|
| Παρα-Ολύμπιοι |
|
|
Το όνομά της προέρχεται από το Δη (δωρικός τύπος της λέξης Γη) και το μήτηρ και σημαίνει μητέρα Γη.
Γενεαλογία[]
- Γενεά: 3η Θεϊκή Γενεά των Ολύμπιων
- Σύζυγος:
Βιογραφία[]
Η Δήμητρα (Δημήτηρ στην αρχ. ελλ.), σύμφωνα με την Ολυμπιακή Θρησκεία, ήταν η ιδεατή ανθρωπόμορφη θεότητα της καλλιέργειας δηλαδή της Γεωργίας, αλλά και της ελεύθερης βλάστησης, του εδάφους και της γονιμότητας αυτού συνέπεια των οποίων ήταν να θεωρείται και προστάτιδα του γάμου και της μητρότητας των ανθρώπων. Ήταν Ολύμπια (κύρια) θεότητα.
Η Γέννηση της Δήμητρας[]
Η Δήμητρα ήταν κόρη του Κρόνου και της Ρέας. Αδελφή της Ήρας, της Εστίας, του Διός και του Ποσειδώνος. Η γέννηση της ακολούθησε την ίδια μοίρα με των αδελφών της. Ο Κρόνος κατάπινε τα παιδιά τους την στιγμή της γέννησής τους, από φόβο της απώλειας του θρόνου. Η Ρέα, μη αποδεχόμενη την φρικτή τύχη των τέκνων της, βοήθησε τον μικρότερο, τον Δία, να εκθρονίσει τον Κρόνο με ένα τέχνασμα και να ελευθερώσει τους αδελφούς του από την γαστέρα του πατέρα τους.
Δήμητρα και Ζεύς[]
Η Δήμητρα ήταν θεά που δεν ήταν γνωστή για τους έρωτες της. Ήταν αρκετά συντηρητική, για αυτό και οι εραστές της ήταν ολιγάριθμοι. Πρώτοι διεκδικητές της εύνοιάς υπήρξαν οι αδελφοί της.
Πρώτος ο Δίας, μεταμορφώθηκε σε ταύρο για να συνευρεθεί μαζί της. Σε ένδειξη μεταμέλειας για την πράξη του ευνούχισε ένα κριό και άφησε τα όργανά του στην αγκάλη της Δήμητρας. Εκείνη δέχθηκε τη συγνώμη του και μερικούς μήνες μετά γέννησε την κόρη της Περσεφόνη.
Δήμητρα και Ποσειδών[]
Ακολούθησε ο έρωτας του Ποσειδώνα για την θεά. Η Δήμητρα για να διαφύγει από την πολιορκία του μεταμορφώθηκε σε φοράδα και κρύφτηκε ανάμεσα στα βασιλικά ποίμνια του Όκνιου, υιού του Απόλλωνα. Όταν ο Ποσειδών το αντιλήφθηκε μεταμορφώθηκε σε ίππο και επέτυχε τελικά να συζευχθεί μαζί της.
Καρποί αυτής της συνεύρεσης ήταν:
- μία κόρη, η Δέσποινα, το όνομα της οποίας δεν έπρεπε ποτέ να προφέρεται, και
- ένας πτερωτός ίππος και μαύρη χαίτη, ο Αρίων.
Η οργή της Δήμητρας για τον βιασμό της από τον Ποσειδώνα, της έδωσε το προσωνύμιο Ερινύα. Ο Δίας για να την κατευνάσει έστειλε τις Νύμφες να την λούσουν στον ποταμό Λάδωνα, οπότε έλαβε την προσωνυμία Λουσία.
Δήμητρα και Ιασίων[]
Ο τρίτος γνωστός εραστής της Δήμητρας ήταν ένας θνητός, ο Ιασίων, τον οποίο η θεά ερωτεύθηκε παράφορα.
Υπάρχουν δύο εκδοχές για την γνωριμία τους. Η πρώτη τους θέλει να γνωρίζονται στους γάμους του Κάδμου και της Αρμονίας. Η δεύτερη και επικρατέστερη, στην Κρήτη, στο όρος Ίδη όπου ο Ιασίων κυνηγούσε. Και οι δύο εκδοχές πάντως καταλήγουν στην ερωτική συνεύρεση της θεάς και του θνητού σε έναν αγρό που είχε οργωθεί τρεις φορές. Στην συνέχεια η θεά γέννησε τον Πλούτο που χάριζε στους ανθρώπους πλούτη και αφθονία.
Δήμητρα και Περσεφόνη[]
Η Δήμητρα και η κόρη της Περσεφόνη ήταν οι κεντρικοί χαρακτήρες στα Ελευσίνια Μυστήρια και πιθανότατα ήταν θεότητες που λατρεύονταν πριν από το Δωδεκάθεο. Σε αρκετές περιπτώσεις οι δύο θεότητες συγχέονται ή θεωρούνται μια θεά με δύο πρόσωπα.
Η αρπαγή της Περσεφόνης από τον θείο της Πλούτωνα, είχε ως αποτέλεσμα τον μαρασμό της Δήμητρας. Εγκατέλειψε τον Όλυμπο και άρχισε να περιπλανάται φορώντας μαύρα φορέματα και βουβή ανάμεσα στους ανθρώπους ψάχνοντας την. Η νεότητά της και το κάλλος της αντικατέστησαν από φαιά κόμη που ήταν συμβατή με το πένθος της.
Όταν έφθασε στην Ευλευσίνα και κάθισε κοντά στο "Καλλίχορον φρέαρ" πάνω σε ένα βράχο που ονομάστηκε αγέλαστος.
Εκεί την συνάντησαν οι τέσσερις κόρες του βασιλέα Κελεού. Η Δήμητρα δεν αποκάλυψε τη θεϊκή της ταυτότητα αναφέροντά τους ότι ερχόταν από την Κρήτη δραπευτεύοντας από πειρατές. Οι νέες την πληροφόρησαν πως οι γονείς τους λόγω γήρατος δεν μπορούσαν να αναλάβουν την ανατροφή του νεογέννητου γιού τους Δημοφώντα. Η Δήμητρα δέχθηκε να αναλάβει εκείνη την ανατροφή του βρέφους και υποσχέθηκε ότι το παιδίο θα μεγαλώσει χωρίς να ασθενήσει ποτέ. Όταν η θεά έφθασε στο αναάκτορο παρουσιάσθηκε στη σύζυγο του Κελεού, Μετάνειρα. Η αίθουσα φωτίστηκε από ένα δυνατό φώς, γεγονός που ενέπνευσε στη Μετάνειρα με δέος για την άγνωστη και της παραχώρησε το θρόνο της. Η Δήμητρα αρνήθηκε και κάθησε δίπλα στο θρόνο αρνούμενη οποιαδήποτε τροφή. Μόνο τα αστεία και οι ωδές μιας υπηρέτριας, της Ιάμβης, κατάφεραν να την κάνουν να γελάσει. Ετσι σύμφωνα με το μύθο δημηουργήθηκε το Ιαμβικό Μέτρο.
Η Δήμητρα ανέλαβε την ανατροφή του Δημοφώντα και αποφάσισε να του προσδώσει την αθανασία. Έτσι του άλειφε το σώμα με αμβροσία και κατόπιν τον τοποθετούσε σε πυρά για να καούν τα θνητά του μέλη. Όμως, η Μετάνειρα πληροφορήθηκε την περίεργη τελετή και την κρίσιμη στιγμή άρπαξε το γιό της από τα χέρια της θεάς. Η Δήμητρα τότε αναγκάσθηκε να αποκαλύψει την πραγματική της ταυτότητα. Διέταξε τον Κελεό να κτίσει ναό με βωμό στο Καλλίχορο και απομονώθηκε εκεί θρηνώντας για την κόρη της.
Δίδαξε στους γιους του Κελεού, Τριπτόλεμο, Διοκλή και Εύμολπο την τέλεση των Ελευσίνιων Μυστηρίων.
Τελικά, η θλίψη και η οργή για την αρπαγή της Περσεφόνης την οδήγησε στην απόφαση να απαγορεύσει την βλάστηση σε όλα τα φυτά της Γης.
Οι συνέπειες για την ανθρωπότητα ήταν φοβερές καθώς ο λιμός άρχισε να εξολοθρεύει τους ανθρώπους. Τότε ο Δίας αποφάσισε να επέμβει. Έστειλε αρχικά την Ίριδα και στην συνέχεια διαδοχικά αρκετούς θεούς με δώρα για να την πείσει να επαναφέρει την πρότερη κατάσταση και η ίδια να επιστρέψει στον Όλυμπο. Η Δήμητρα όμως απαιτούσε την επιστροφή της Περσεφόνης. Έτσι, ο Δίας απέστειλε στον Άδη τον Ερμή ζητώντας του να αποδώσει την Κόρη στην μητέρα της. Ο Πλούτων αρχικά αρνήθηκε αλλά τελικά επήλθε συμβιβασμός. Η Περσεφόνη θα παρέμενε τέσσερεις μήνες στον Κάτω Κόσμο με τον σύζυγό της και τέσσερεις με την μητέρα της, στον Όλυμπο. Τους υπόλοιπους τέσσερεις θα τους διέθετε η ίδια κατά βούληση.
Μετά τον διακανονισμό η Δήμητρα επέτρεψε και πάλι την βλάστηση και επέστρεψε στον Όλυμπο.
Λατρεία[]
Μικρά και Μεγάλα Ελευσίνια[]
Τα Μικρά Ελευσίνια ή Ελευσίνια της Άγρας, (από την περιοχή της Αθήνας Άγρα), τελούνταν το μήνα "Ανθεστηριώνα", (δηλαδή μέσα Φεβρουαρίου με μέσα Μαρτίου), όταν η Περσεφόνη ανέβαινε στον Όλυμπο. Ήταν στην ουσία, προετοιμασία και εξαγνισμός για τα Μεγάλα Ελευσίνια. Σύμφωνα με το μύθο ιδρύθηκαν από την Δήμητρα για τον εξαγνισμό του Ηρακλή από τους φόνους των Κενταύρων, όταν ο ήρωας εξέφρασε την επιθυμία να συμμετάσχει στα Μεγάλα Ελευσίνια.
Τα Μεγάλα Ελευσίνια τελούνταν το μήνα "Βοηδρονιώνα", (δηλαδή, μέσα Αυγούστου με μέσα Σεπτεμβρίου), όταν η Περσεφόνη επέστρεφε στον Κάτω Κόσμο.
Θεσμοφόρια[]
Η μεγαλύτερη εορτή που γινόταν προς τιμήν της Δήμητρας ήταν τα Θεσμοφόρια, το μήνα "Πυανεψιώνα", (δηλαδή μέσα Σεπτεμβρίου με μέσα Οκτωβρίου), την εποχή της σποράς. Τελούντο σε όλη την Ελλάδα και ήταν εορτή που συμμετείχαν μόνο ύπανδρες γυναίκες. Όσο διαρκούσαν τα Θεσμοφόρια οι γυναίκες απείχαν από σαρκικές απολαύσεις, νήστευαν και αντάλλασαν μεταξύ τους άσεμνα αστεία, πιθανώς προς τιμήν των αστείων της Ιάμβης που έκανε τη Δήμητρα να γελάσει. Η εορτή ολοκληρωνόταν με τα Καλλιγένεια όπου οι γυναίκες διασκέδαζαν. Από τη εορτή των Θεσμοφορίων αποδόθηκαν στη Δήμητρα τα ονόματα Θεσμοφόρος και Καλλιγένεια.
Σύμβολα της Δήμητρας[]
Σύμβολα της Δήμητρας ήταν οι γερανοί, το στάχυ, ο νάρκισσος, η μυρτιά και ο κρόκος.
Οι μέλισσες θεωρούντο ιερείες της και στις θυσίες προς τιμήν της προσέφεραν ταύρους, μόσχους και μέλι.
Προσωνυμίες της Δήμητρας[]
Πρίν το όργωμα οι αγρότες θυσίαζαν στην Προηροσία Δήμητρα, στο θερισμό στην Δρεπανηφόρον, στο αλώνισμα στην Αλωάδα και την άνοιξη στην Δήμητρα Χλόην. Άλλα ονόματα που της απέδιδαν είναι Ιουλώ, Αγλαόκαρπος, Σιτώ, Πολύκαρπος, Σπερμία, Σταχυοτρόφος και Φιλόπυρος.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Εκτός από τη Βιβλιοθήκη του Απολλόδωρου σημαντικές πηγές όπου αναφέρεται η Δήμητρα είναι οι "Ομηρικοί Ύμνοι" που αναφέρονται σε αυτήν, ο Ησίοδος με τη Θεογονία του και ο Παυσανίας.
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Τα Ελευσίνια Μυστήρια, Μάρση Κοκκινάκη
- Πλούτων και Δήμητρα, μεγάλη συλλογή εικόνων (αγγεία, αγάλματα, πίνακες ζωγραφικής κ.α.)
- Ορφικός Ύμνος Δήμητρος Ελευσινίας, Καλλιμάχου Ύμνος εις Δήμητρα
- Demeter Goddess of agriculture and fertility
- Homeric, Orphic and other Hymns to Demeter
- The Cult of Demeter
- Πηγές για τη Δήμητρα (στα Αγγλικά)
| Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)