Διαστημική
Αστροναυτική
Διαστημική
Διαστημική Εξερεύνηση ("καλλιτεχνική αναπαράσταση")
Αστροναυτική
Διαστημική
Αστροναύτης σε Μετεωρίτη
Καλλιτεχνική Αναπαράσταση
Ταχύτητα
Διαστημική Εξερεύνηση
Η εποποιία στο Διάστημα, ανήκει στην ιδαιαίτερη κατηγορία των γεγονότων που εισδύουν στη μοίρα ολόκληρης της ανθρωπότητας. Είναι ένα γιγάντιο γεγονός και έχει επιπλέον τούτο το καινούριο και μοναδικό: το ότι το γνωρίζει ολόκληρη η ανθρωπότητα.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Διαστημική" συνδέεται ετυμολογικά, με την λέξη "Διάστημα"
Εισαγωγή[]
Αστροναύτες στην Σελήνη. Το πρώτο μεγάλο ανθρώπινο διαστημικό επίτευγμα
εγκατάστασης
Διαστημικού Σταθμού
στον Πλανήτη Άρη
Μέσα στο κατόρθωμα αυτό μπορούμε να διακρίνουμε το συνθετικό προϊόν της πρώτης αστρονομίας των Βαβυλώνιων και των Αιγυπτίων, των υπολογισμών του Πυθαγόρα και του Αρχιμήδη, του φιλοσοφικού μόχθου της Αναγέννησης, των ανακαλύψεων του Γαλιλαίου, του Κοπέρνικου, του Νεύτωνα, των πειραμάτων του Λαβουαζιέ, των προδρομικών κειμένων του Ιουλίου Βερν και του Τσιολκόφσκι, των εξισώσεων του Einstein, το άθροισμα της μακριάς ιστορίας της τόλμης, από την ώρα που κάποιος άνθρωπος έριξε μια σχεδία στο ρεύμα, ως την πτήση του πρώτου αεροπόρου. Η καύσιμη ύλη, η κινητήρια δύναμη του πυραύλου είναι ολόκληρη η προσπάθεια του ανθρώπινου γένους μετά το τέλος της πρώτης περιόδου των πάγων.
Ιστορική Αναδρομή[]
Κάπου έξι χιλιάδες έτη πριν, Χαλδαίοι ιερείς ανέβαιναν πάνω σε πυργίσκους - παρατηρητήρια για να παρακολουθήσουν τα άστρα, να σημειώσουν τις κινήσεις τους για να συντάξουν με βάση αυτές ημερολόγια που τους χρειάζονταν στην καλλιέργεια του εδάφους και σε διάφορες θρησκευτικές τελετές.
Εκεί που σταμάτησαν οι Βαβυλώνιοι και οι Αιγύπτιοι συνέχισαν οι Έλληνες. Την εποχή εκείνη, τον 6ο δηλαδή π.Χ. αιώνα, τον αιώνα του Βούδα, του Κομφούκιου, του Λάο Τσε και των φιλοσόφων της Ιωνίας και του Πυθαγόρα, αποδεικνύεται ότι η Γη δεν είναι παρά το λίκνο μας μόνο.
Με το ταξίδι στη Σελήνη ο άνθρωπος έκανε το πρώτο κιόλας βήμα του έξω από αυτό, εγκαταλείποντάς το, για να μετατρέψει σε λίγο ολόκληρο το ηλιακό σύστημα σε παιδικό του κήπο. Με την καταστροφική έκρηξη της ατομικής βόμβας μέσα στο λίκνο του, στις 16 Ιουλίου 1945, ο άνθρωπος εισερχόταν θορυβωδώς στην εποχή της ατομικής ενέργειας. Το ίδιο, δώδεκα χρόνια αργότερα, στις 4 Οκτωβρίου 1957, με την πρώτη εκτόξευση του Σπούτνικ εισερχόταν ορμητικά σε μια καινούρια εποχή - της αστροναυτικής.
Η εποποιία του Διαστήματος[]
Με οραματιστές σαν το Ρώσο Κονσταντίν Τσιολκόφσκι, τον Αμερικανό Ρόμπερτ Γκόνταρντ και το Γερμανό Χέρμαν Όμπερθ ο άνθρωπος άρχισε να συλλαμβάνει την ιδέα της διαφυγής του προς το διάστημα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν το 1865 δολοφονήθηκε ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αβραάμ Λίνκολν, χρειάστηκαν δώδεκα ολόκληρες μέρες για να φτάσει η είδηση στην Ευρώπη. Σήμερα δεν χρειάζεται πάνω από ένα κλάσμα του δευτερόλεπτου για να μπορέσει να παρακολουθήσει σύσσωμος ο κόσμος τα λαμπρά κατορθώματα των Ρώσων και των Αμερικανών αστροναυτών στο διάστημα.
Στα πολύ παλιά χρόνια, όταν ξεκινούσε κανείς για μακρινό ταξίδι, συνήθιζε να παίρνει μαζί του και μια χούφτα πατρική γη. Πράξη καθαρά συναισθηματική. Και όμως με τα διαστημικά του ταξίδια ο άνθρωπος ξαναθυμήθηκε την παλιά αυτή παράδοση, δίνοντάς της φυσικά διαφορετική μορφή και περιεχόμενο. Στους θαλαμίσκους των διαστημόπλοιων δημιουργείται σε μικρογραφία ένα γήινο περιβάλλον, με όσο το δυνατό πιο επίγειες ανέσεις. Μόνο που το κομματάκι αυτό από τη γήινη ζωή μας δεν είναι πια εκδήλωση συναισθηματισμού. Είναι πράξη αμείλικτης ανάγκης.
Κατά τον προγραμματισμό μιας αποστολής μελετούνται όλες οι πιθανότητες. Οι ειδικοί παίζουν ένα παιχνίδι που το έχουν ονομάσει και αν γίνει αυτό και το εφαρμόζουν σε κάθε ειδική φάση της πτήσης. Οι λύσεις που βρίσκονται καταχωρούνται. Κατόπιν διαβιβάζονται σε πολυάριθμες ομάδες, που έχουν τις πιο λεπτομερείς γνώσεις για τα διάφορα τμήματα του διαστημοπλοίου και τις φάσεις πτήσης για την τελική ανάλυση.
Οι μεγάλες αποτυχίες[]
Απώλεια σκύλων[]
Όλα αυτά καταλήγουν σε ένα τελικό πρόγραμμα τροχιάς και μια σειρά από κανόνες που αποτελούν ένα χοντρό τόμο από κανόνες του παιχνιδιού που καθορίζουν τι θα πρέπει να γίνει σε καθεμιά περίπτωση χωριστά. Οι πρώτοι μάρτυρες του διαστήματος Το κατόρθωμα του Γκαγκάριν δεν ήταν κάτι που επιτεύχθηκε με το πρώτο και ξαφνικά. Είχαν προηγηθεί σοβαρές προετοιμασίες με έξι άλλα διαστημόπλοια που προηγήθηκαν από το Βοστόκ Ι. Σ' αυτά είχαν χρησιμοποιηθεί διάφορες κούκλες και σκύλοι. Το πρώτο μάλιστα δεν μπόρεσαν να το επαναφέρουν στη Γη, ενώ το τρίτο κάηκε μέσα στην ατμόσφαιρα μαζί με τα 2 σκυλάκια που είχαν κάνει 17 φορές το γύρο της Γης.
Απόλλων 1[]
Το 1967 φαίνεται ότι ήταν δίσεκτο για την οικογένεια τόσο των Αμερικανών όσο και των Σοβιετικών κοσμοναυτών.
Το Απόλλων 1 - πρώτη επανδρωμένη πτήση Απόλλων - είχε προγραμματιστεί για τις 21 Φεβρουαρίου 1967. Ένα μήνα όμως νωρίτερα (27-1-1967) οι τρεις Αμερικανοί αστροναύτες που θα την πραγματοποιούσαν, οι Χονάιτ, Γκρίσσομ και Τσάφφυ ήταν νεκροί. Ήταν οι πρώτοι μάρτυρες του διαστήματος, μόνο που η ειρωνεία της τύχης το θέλησε οι τρεις αστροναύτες να μην πεθάνουν στο διάστημα, αλλά σε τόσο μικρή απόσταση από το έδαφος της Γης, στην κορυφή ενός πυραύλου δίχως καύσιμα κατά τη διάρκεια ενός συνηθισμένου ελέγχου μηχανημάτων και μηχανισμών του θαλαμίσκου.
Σογιούζ 1[]
Το Σογιούζ 1 συνετρίβη πάνω στο έδαφος, έπειτα από 25ωρη πτήση και 18 περιστροφές γύρω από τη Γη, στις 23 Απριλίου 1967. Τρεις μήνες ύστερα από την Αμερικανική τραγωδία με τους τρεις αστροναύτες έχουμε τη Σοβιετική τραγωδία με θύμα τον 40χρονο Βλαντίμιρ Κομάρωφ, ο οποίος αφού εκτέλεσε την 25ωρη πτήση, με 18 περιστροφές γύρω από την Γη, σύμφωνα με το πρόγραμμα, ως το τελευταίο λεπτό και έλεγχε πλήρως την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα, καθώς άνοιγε το βασικό αλεξίπτωτο, σε ύψος 7 χιλιομέτρων, μπερδεύτηκαν τα λουριά του αλεξίπτωτου και το διαστημόπλοιο κατήλθε με μεγάλη ταχύτητα, με αποτέλεσμα το θάνατο του Κομάρωφ.
<
Σογιούζ 11[]
p>Τραγική τύχη είχε το πλήρωμα του Σογιούζ 11 το οποίο αποτελούνταν από τους αστροναύτες Γκεόργκι Τ. Ντομπροβόλσκι, Βλαντισλάβ Ν. Βολκόφ, Βίκτορ Ι. Πατσάγιεφ που αφού συμπλήρωσε πτήση 23 ημερών (από 6/6 μέχρι 30/6/71) και 360 περιστροφές πέθαναν από απώλεια σταθερής ατμοσφαιρικής πίεσης κατά τη διάρκεια της επιστροφής στη Γη (την επανείσοδο του διαστημόπλοιου στη γήινη ατμόσφαιρα).
Θάνατος Γκαγκάριν[]
Ο πρώτος ήρωας του διαστήματος Γιούρι Γκαγκάριν, επτά χρόνια μετά το θρυλικό επίτευγμά του σκοτώθηκε από ατύχημα στη Γη στη διάρκεια μιας δοκιμαστικής πτήσης Μινγκ 15.
Στη Σοβιετική Ένωση έχει καθιερωθεί σαν παράδοση μια όμορφη συνήθεια. Κάθε αστροναύτης πριν από την εκτόξευσή του φυτεύει, κοντά στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, μια μικρούλα σημύδα που φέρει το όνομα του αστροναύτη που τη φύτεψε και τη φροντίζει. Δυο από τις σημύδες αυτές - του Γκαγκάριν και του Κομάρωφ - τις ποτίζουν τώρα οι δικοί τους.
Απόλλων 12[]
ΑΛΛΑΝ ΜΠΗΝ. Ο πρώτος τραυματίας στο διάστημα. Ένας από τους αστροναύτες του Απόλλων 12 ο Άλλαν Μπην κατά την προσθαλάσσωση της κάψουλας, κτυπήθηκε από μια φωτογραφική μηχανή 16 χιλιοστών, η οποία ξέφυγε από τη θήκη όπου βρισκόταν στερεωμένη και έπεσε με όλο το γήινο βάρος της στο κεφάλι του. Του άνοιξε μια πληγή πάνω στο δεξί μάτι και χρειάστηκε να του τη ράψουν μέσα στο θάλαμο καραντίνας στο αεροπλανοφόρο Χόρνετ.
Τσάλεντζερ[]
Η έκρηξη του Τσάλεντζερ μετά την απογείωσή του, που έγινε μπροστά στα μάτια της συγκλονισμένης ανθρωπότητας στις 28/1/1986, ήταν μια από τις πιο τραγικές στιγμές της σύγχρονης ιστορίας και είχε θύματά τους: Φράνσις Ρ. Σκόμπι, Μάικλ Τζ. Σμιθ, Ρόναλντ Ε. Μακνέρ, Έλλισον Σ. Ονιζούκα, Τζούντιθ Α. Ρέσνικ, Γκρέγκορι Μπ. Τζάρβις, Σάρον Κρίστα Μακολίφφι. Μετά το τρομερό αυτό ατύχημα, ανεστάλη το διαστημικό πρόγραμμα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δυο χρόνων. Δικαιώματα στις εξωγήινες περιοχές.
Νομικά Θέματα[]
Η πρώτη σημαία και τα πρώτα σημάδια που άφησε ο πρώτος περίπατος ανθρώπου στο φεγγάρι δημιουργούν και άλλο θέμα, νομικό: Το κράτος που έστειλε τους πρώτους αστροναύτες στη Σελήνη αποκτά δικαιώματα στις εξωγήινες περιοχές; Η απάντηση, σύμφωνα με το νομικό καθεστώς που διαμόρφωσαν οι συμφωνίες του ΟΗΕ είναι αναντίρρητα ΟΧΙ. Τα ουράνια σώματα, δεν είναι νομικά αδέσποτες περιοχές όπου ο πρώτος που θα τα καταλάβει γίνεται κυρίαρχός τους, αλλά κοινόχρηστα εδάφη που δεν υπόκεινται σε εθνική ιδιοκτησία.
Πρακτικά οφέλη[]
Όταν ένα πρωινό του 1783, στο Παρίσι, ρώτησαν το Βενιαμίν Φραγκλίνο, που παρακολουθούσε ανάμεσα σε μεγάλο πλήθος την πρώτη πετυχημένη πτήση αερόστατου και τι ωφελεί που ανεβαίνει έτσι ψηλά;, δίχως κανένα δισταγμό απάντησε: Τι ωφελεί ένα νεογέννητο μωρό;.
Επίσημες αμερικανικές πηγές - με στοιχεία του 1970 - αναφέρουν τους παρακάτω αριθμούς σαν οικονομία εκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο από τους μετεωρολογικούς και μόνο δορυφόρους με την προϋπόθεση μιας ακριβούς πρόγνωσης του καιρού πέντε μέρες νωρίτερα: Αγροτική οικονομία- 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο, ξυλεία - 45 εκατομμύρια δολάρια στο ίδιο διάστημα, μεταφορές επιφάνειας - 100 εκατομμύρια δολάρια, λιανικό εμπόριο - 75 εκατομμύρια, ύδρευση - 3 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Έτσι μόνο από τους τομείς αυτούς και με τη βοήθεια των μετεωρολογικών δορυφόρων έχουμε μια ετήσια οικονομία στις Ηνωμένες Πολιτείες από 5.720 εκατομμύρια δολάρια.
Και να σκεφτεί κανείς ότι την ίδια εποχή (1970) ο προϋπολογισμός της ΝΑSΑ ήταν κάπου 5.000 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Πράγμα που σημαίνει ότι το πρόγραμμα ενός και μόνο ειδικού δορυφόρου είναι σε θέση να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των αμερικανικών δαπανών στο διάστημα.
Ανάλογη οικονομία έχουμε και από τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους του προσφέρουν ήδη τις υπηρεσίες τους.
Τεχνητοί Δορυφόροι[]
Ποτέ ο άνθρωπος δεν είχε τη δυνατότητα να εποπτεύει ολόκληρο το ημισφαίριο του πλανήτη μας. Οι τεχνητοί όμως δορυφόροι έχουν κάνει το θαύμα τους και από αυτή την άποψη. Μπορούν να εξετάζουν τη Γη τόσο στην επιφάνειά της όσο και κάτω απ' αυτή. Με τις μαγνητικές, βαρομετρικές και θερμικές καταμετρήσεις - για να αναφερθούν οι σημαντικότερες μόνο - ερευνά τον πλανήτη μας σε έκταση και σε βάθος από ένα τεράστιο ύψος. Και αυτό δίνει την αίσθηση κάποιας τέταρτης διάστασης.
Τα μικροκύματα με τη βοήθεια δορυφόρων επικοινωνιών έκαναν τη δουλειά τους. Μόνα τους δεν θα το κατόρθωναν γιατί ταξιδεύουν μόνο σε ευθεία γραμμή, όπως το φως. Έτσι θα χρειάζονταν πελώριους πύργους αναμετάδοσης που να υψώνονται πάνω από θάλασσες και ωκεανούς. Αλλά το ύψος τέτοιων πύργων θα 'πρεπε να ξεπερνάει τα 650 χιλιόμετρα, να ήταν δηλαδή 2.000 φορές ψηλοί όσο ο Πύργος του Άιφελ στο Παρίσι. Το πρόβλημα λύθηκε με τους δορυφόρους επικοινωνίας. Από την οικογένεια αυτή των δορυφόρων πιο γνωστοί είναι οι Ηχώ, Σκόουρ και Κουριέ, οι Ρηλέη, Τέλσταρ και Συνκόμ, οι Κομσάτ, Άριαν, το περίφημο Πρωινό Πουλί, οι Μόλνιγια και άλλοι.
Ενώ μέχρι τώρα όλα τα δίκτυα μαζί δεν καλύπτουν παρά μόνο το 5% του κόσμου, ένας μόνο δορυφόρος μπορεί να καλύψει ολόκληρο τον κόσμο.
Οι τεχνητοί δορυφόροι της Γης έχουν δώσει στον άνθρωπο μια δύναμη που ποτέ που δεν ήταν δυνατό να φανταστεί. Μπορούν και επισημαίνουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές του πλανήτη μας. Έτσι μπορούν να λυθούν μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας όπως είναι η εξασφάλισή της με νερό και τρόφιμα. Ο εφοδιασμός με ορυκτά και πετρέλαια. Η παρακολούθηση της ρύπανσης των υδάτων και της ατμόσφαιρας.
Τα στοιχεία που συγκεντρώνουν οι δορυφόροι βοηθούν τους υδρολόγους στην αναζήτηση νέων αποθεμάτων νερού, στον καθορισμό της ρύπανσης των λιμνών και ποταμιών και στη ρύθμιση της κατανάλωσης νερού. Η φωτογράφηση με υπέρυθρες ακτίνες αποκαλύπτει τον τύπο του ρου των ποταμών, επίσης τον τύπο των εκβολών και των ακτών, που κάθε τόσο ξεπλένονται από τις παλίρροιες καθώς και για τη μελέτη των προσχώσεων. Μέσα σ' ελάχιστες στιγμές ένας δορυφόρος μπορεί να αποτυπώνει τους καθημερινούς μαιάνδρους των τεράστιων θαλασσινών ρευμάτων. Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατό να εντοπίζονται οι ακτές των θερμών περιοχών του Γκολφ Στρημ, όπου συχνάζουν μεγάλες ποσότητες ψαριών και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για τον ωκεανογράφο.
Ένας νέος και σημαντικός τομέας αξιοποίησης των διαστημικών επικοινωνιών είναι η παιδεία. Το τηλεοπτικό δίκτυο είναι σήμερα τόσο καλά οργανωμένο ώστε να έχει γίνει δυνατό εκπομπές τηλεόρασης να μεταδίδονται στα σπίτια και στους δημόσιους χώρους ολόκληρου του κόσμου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η αναμετάδοση σε όλο τον κόσμο των διαστημικών πτήσεων, των παγκόσμιων αθλητικών αγώνων και διάφορων άλλων διεθνούς σημασίας γεγονότων.
Η χρησιμοποίηση όμως των διαστημικών επικοινωνιών για μορφωτικούς σκοπούς από μια διεθνή οργάνωση δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα. Αν αυτό γίνει, θα δώσει στην παιδεία καινούρια ώθηση και νέες διαστάσεις. Με τον τρόπο αυτό θα μεταδίδονται με τον πιο οικονομικό τρόπο γνώσεις και πληροφορίες σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Αλλά η τεχνική των εκπαιδευτικών συστημάτων με δορυφόρους επιβάλλει μια προηγμένη, σε γενική κλίμακα, τεχνική. Οι μορφωτικοί δορυφόροι θα πρέπει να είναι στην πλειοψηφία τους δορυφόροι τηλεόρασης. Και η χρησιμοποίηση της τηλεόρασης στο μορφωτικό τομέα είναι ακόμα πολύ περιορισμένη.
Για την παιδεία μέσω της τηλεόρασης χρειάζονται δαπανηρές εγκαταστάσεις, ενότητα σκοπών και άμεσος συντονισμός ανάμεσα στους διάφορους τομείς. Επιπλέον - όχι λιγότερο σημαντικό - δημιουργεί σοβαρά προβλήματα προγραμματισμού για την ικανοποίηση των μορφωτικών αναγκών ενός ανομοιογενούς κοινού.
Σπούτνικ[]
Στη σειρά των Σπούτνικ ανήκει η τιμή ότι άνοιξαν πρώτοι τον δρόμο προς το διάστημα. Με τον Σπούτνικ 1 στις 4 Οκτωβρίου 1957, η κατάκτηση του διαστήματος γινόταν πραγματικότητα. Στις 3 Νοεμβρίου 1957 ο Σπούτνικ 2 με επιβάτη του μια σκυλίτσα, πλούτιζε τα στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί με τον πρόδρομό της Σπούτνικ 1 και στις 15 Μαΐου 1958 ο Σπούτνικ 3 εγκαινίαζε την περίοδο των διαστημικών εργαστηρίων μια και ο ίδιος ήταν τέτοιος.
Δορυφόροι Κόσμος[]
Ο Κόσμος-1 εκτοξεύτηκε στις 16 Μαρτίου 1962. Την ημέρα εκείνη ανακοινώθηκε ότι το πρόγραμμα Κόσμος είχε για σκοπό του τη μελέτη δέκα βασικών σημείων (πυκνότητα φορτισμένων σωματίων στην ιονόσφαιρα - ακτινοβολία σωματίων του Ήλιου - σύνδεση ζωνών ακτινοβολίας Βαν Άλλεν - πρωτογενή κοσμική ακτινοβολία - μαγνητικό πεδίο της Γης - ακτινοβολία βραχέων κυμάτων από τον Ήλιο και άλλα άστρα - την άνω ατμόσφαιρα - τις επιπτώσεις των μετεωριτών πάνω στα διαστημόπλοια - το σχηματισμό και την κατανομή των νεφώσεων στην ατμόσφαιρα της Γης - την τελειοποίηση των διάφορων οργάνων και την κατασκευή διαστημόπλοιου).
Οι ρυθμοί εκτόξευσης των δορυφόρων Κόσμος από το 1962 και κατόπιν, συνεχώς εντείνονται. Από 12 δορυφόρους Κόσμος το 1962 και άλλους τόσους το 1963. Ο αριθμός τους αυξήθηκε στους 27 το 1964 και 52 το 1965 για να περιοριστούν και πάλι το 1966 στους 35 και ν' αυξηθούν στους 66 το 1967.
Τον ίδιο χρόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτόξευσαν 82 τεχνητούς δορυφόρους.
Δε χωράει αμφιβολία ότι οι δορυφόροι Κόσμος έστρωσαν το δρόμο για τα διάφορα διαστημόπλοια της σειράς των Βοστόκ, Βόσχοντ και Σογιούζ.
Σύμφωνα με τα κατά καιρούς επίσημα ανακοινωθέντα του ΤΑΣΣ, το Κόσμος 110 (26 Φεβρουαρίου 1966) είχε για επιβάτες του δυο σκύλους, που επέστρεψαν στη Γη στις 16 Μαρτίου του ίδιου χρόνου. Τον Οκτώβριο του 1967 ο Κόσμος-186 ενώθηκε με τον Κόσμο-188 στο διάστημα. Το Μάρτιο του 1968 οι Σοβιετικοί ανακοίνωσαν ότι ο Κόσμος-206 τοποθετήθηκε σε κυκλική τροχιά.
Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι, οι κάθε είδους και διαφόρων διαστάσεων δορυφόροι Κόσμος, άλλοι ήταν επιστημονικοί και άλλοι στρατιωτικοί και άλλοι διαστημόπλοια. Όπως αποδείχθηκε ο Κόσμος-110 ήταν το διαστημόπλοιο που προηγήθηκε από τις επανδρωμένες πτήσεις.
Πρότον[]
Η σειρά των ΠΡΟΤΟΝ είναι κυριολεκτικά δορυφόροι - ιπτάμενα εργαστήρια με διάφορα όργανα για την καταμέτρηση και διεξαγωγή πειραμάτων.
Έλεκτρον[]
Η σειρά των ΕΛΕΚΤΡΟΝ είχε για σκοπό της τη μελέτη των ζωνών ακτινοβολίας από μέσα και απ' έξω ταυτόχρονα. Όπως οι Σπούτνικ άνοιξαν το δρόμο για επανδρωμένα διαστημόπλοια Βοστόκ και Βόσχοντ, έτσι και οι δορυφόροι Κόσμος, Προτόν και Ελεκτρόν ανίχνευσαν τους δρόμους για μεγαλύτερες διεισδύσεις μέσα στο διάστημα.
<
Δορυφόροι Επικοινωνιών[]
Ο πρώτος Σοβιετικός δορυφόρος επικοινωνιών τοποθετήθηκε σε τροχιά στις 23 Απριλίου 1965 και είχε την ονομασία Μόλνιγια ΙΑ.
Στον ανταγωνισμό των υπερδυνάμεων, που κατασκευάζουν νέες οικογένειες πυραύλων, για διάφορους σκοπούς, μπήκαν κι άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιαπωνία, η Ιταλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Πολωνία κ.ά.
Πόροι για το Διάστημα[]
Μέσα στην πρώτη μόνο δεκαετία της διαστημικής εποχής, η μια και μόνο από τις μεγάλες διαστημικές χώρες - η Σοβιετική Ένωση - έθεσε σε τροχιά γύρω από τη Γη, τη Σελήνη και τον Ήλιο κάπου 254 σταθμούς και διαστημόπλοια, συνολικού βάρους πάνω από 736 τόνους.
Στο ίδιο διάστημα Ηνωμένες Πολιτείες και Σοβιετική Ένωση εκτόξευσαν 31 αστροναύτες μέσα σε 23 διαστημόπλοια σε τροχιές γύρω από τη Γη. Σε 22 μάλιστα σταθμούς δόθηκε ταχύτητα παραπλήσια με τη δεύτερη διαστημική ταχύτητα.
Η αμερικανική προσπάθεια τις πρώτες δεκαετίες για την κατασκευή πυραύλων και διαστημόπλοιων, απαίτησε τις συντονισμένες προσπάθειες 20.000 εργοληπτριών βιομηχανιών, αναρίθμητων πανεπιστημιακών εργαστηρίων και 400.000 ατόμων - επιστημόνων, τεχνικών, ειδικευμένων τεχνιτών, οικονομολόγων, γιατρών.
Οι ρυθμοί κατακτήσεως του διαστήματος κατά τη δεύτερη διαστημική δεκαετία εντάθηκαν πάρα πολύ. Το Μάρτιο του 1968 το σύνολο των διαστημικών οχημάτων - κάθε είδους - είχε ξεπεράσει τα 800 και το συνολικό τους βάρος έφτασε τους 2.300 τόνους.
Αν αυτοί οι ρυθμοί συνεχιστούν υπολογίζεται ότι το 1990 οι δορυφόροι κάθε είδους που θα περιφέρονται γύρω από τη Γη, θα έχουν φτάσει τις 500.000.
- Στη Διαστημική Λέσχη φυσικό είναι να προστίθενται όλο και περισσότερα μέλη. Το γεγονός όμως αυτό δεν αλλοιώνει μια βασική αλήθεια: ότι το προβάδισμα στο διαστημικό χώρο τον έχουν οι σημερινές δυο υπερδυνάμεις, με εναλλασσόμενες κάθε τόσο επιτυχίες, άλλοτε στις επανδρωμένες πτήσεις κι άλλοτε στις μη επανδρωμένες.
- Πέρα από την εθνικότητά τους οι τεχνικοί δορυφόροι, έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία ως προς την αποστολή που έχουν αναλάβει και έχουν χωριστεί σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με την ειδικότητα που έχει ο καθένας. Έτσι υπάρχουν δορυφόροι επικοινωνιών, μετεωρολογικοί, πλοήγησης και γεωδαιτικοί. Ακόμα, για τη μελέτη των μικρομετεωριτών και διαφόρων εφαρμογών. Δορυφόροι - παρατηρητές (αυτούς τους λένε και κατασκόπους) και τροχιακά παρατηρητήρια ή αστεροσκοπεία, διαστημικές εξέδρες.
Διαστημικό σουήπστεϊκ
Το Διαστημικό σουήπστεϊκ και οι προσπάθειες των δύο Μεγάλων Δυνάμεων είναι εκφράσεις ενός σοφά μελετημένου και καλά προετοιμασμένου προγράμματος, που η υλοποίησή του, στα πλαίσια ενός χρονοδιαγράμματος, εκπλήσσει κάθε τόσο την ανθρωπότητα.
Η Σοβιετική εξόρμηση[]
Μια σύντομη αναδρομή στους κυριότερους σταθμούς της διαστημικής τους εξόρμησης της Σοβιετικής Ένωσης: Η διαστημική εποχή στην ιστορία της ανθρωπότητας άρχισε με την πτήση του Γιούρι Γκαγκάριν στις 12 Απριλίου 1961. Είχε προηγηθεί φυσικά τέσσερα χρόνια νωρίτερα, στις 4 Οκτωβρίου 1957, η πρώτη εκτόξευση τεχνητού δορυφόρου, του περίφημου πια ΣΠΟΥΤΝΙΚ σε τροχιά γύρω από τη Γη.
- Στις 3 Νοεμβρίου 1957 ακολούθησε ο δεύτερος ΣΠΟΥΤΝΙΚ με ένοικο μια πανέξυπνη μικρή σκυλίτσα, τη Λάικα.
- Στις 2 Ιανουαρίου 1959 εκτοξεύτηκε ο Λούνα 1 που ξεπέρασε την ταχύτητα απαλλαγής από τη βαρύτητα (11,2 χιλιόμετρα, ανά δευτερόλεπτο) αλλά δεν πέτυχε τον στόχο του. Πέρασε 6,500 χιλιόμετρα μακρύτερα από τη Σελήνη.
- Ακολούθησαν πτήσεις πολλές, από τις οποίες σαν ιδιαίτερα σημαντικές θα μπορούσαν να αναφερθούν οι ακόλουθες: - Στις 13 Σεπτεμβρίου 1959 η πρώτη μηχανή από τη Γη έφθασε στο φυσικό δορυφόρο της, τη Σελήνη. Ονομαζόταν Λούνα 2 και ήταν ένα άθλος της Σοβιετικής επιστήμης και τεχνολογίας.
- Στις 4 Οκτωβρίου 1959, ο Λούνα 3 φωτογράφιζε την αθέατη πλευρά της Σελήνης.
- Στις 11-15 Αυγούστου 1962 έγινε η πρώτη δίδυμη και από κοντινή απόσταση, πτήση δύο διαστημόπλοιων, του Βοστόκ 3 και Βοστόκ 4 με κοσμοναύτες τους Αντριάν Νικολάγεφ και Πάβελ Ποπόβιτς.
- Στις 16-19 Ιουνίου 1963 πετούσε στο διάστημα, για πρώτη φορά γυναίκα, η Βαλεντίνα Τερεσκόβα. Με το διαστημόπλοιο της Βοστόκ 6 έπαιρνε μέρος σε δίδυμη ταυτόχρονη πτήση με το Βαλέρυ Μπισκόφσην, που βρισκόταν στο Βοστόκ 5.
- Στις 12-13 Οκτωβρίου 1964 πραγματοποιείται η πρώτη εξερευνητική αποστολή στο διάστημα. Πρόκειται για την πτήση σε τροχιά γύρω από τη Γη με το πολυθέσιο Βοσχόντ και πλήρωμά του, τους Βλαντίμιρ Κομάρωφ, Κονσταντίν Φεοκτίστωφ και Μπορίς Γιεγκόρωφ. Στο σύστημα προσανατολισμού του διαστημόπλοιου υπήρχαν τότε κινητήρες ιόντων.
- Στις 30 Νοεμβρίου 1964 το σύστημα προσανατολισμού του Σοβιετικού διαπλανητικού σταθμού Ζοντ 2 χρησιμοποιεί ηλεκτρικούς ωστικούς πυραύλους πλάσματος.
- Στις 18 Μαρτίου 1965 για πρώτη φορά ο άνθρωπος πραγματοποιεί έξοδό του στο διάστημα. Ο κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνωφ ήταν ο πρώτος άνθρωπος που περπάτησε στο διάστημα ενώ ο Πάβελ Μπελιάγιεφ κατηύθυνε το διαστημόπλοιο Βοσχόντ 2.
- Στις 3 Φεβρουαρίου 1966 ο αυτόματος σταθμός Λούνα 9 προσεδαφίζεται για πρώτη φορά ομαλά στη Σελήνη για να μεταδώσει την επομένη πανοραμικές φωτογραφίες της σεληνιακής επιφάνειας.
- Στις 18 Μαΐου 1967 με τη βοήθεια ενός δορυφόρου Μόλνια 1 για πρώτη φορά μεταδίδονται τηλεοπτικές εικόνες. Η λήψη των εικόνων αυτών έγινε από ένα ύψος 30-40.000 μέτρων.
- Στις 18 Οκτωβρίου 1967 ο διαπλανητικός αυτόματος σταθμός Βενέρα 4 προσεδαφίζεται για πρώτη φορά ομαλά στην επιφάνεια της Αφροδίτης και μετέδωσε στη Γη διάφορα στοιχεία σχετικά με την ατμόσφαιρα του μυστηριώδη πλανήτη.
- Στις 30 Οκτωβρίου 1967 γίνεται η πρώτη αυτόματη προσόρμιση σε τροχιά των τεχνητών δορυφόρων Κόσμος 186 και Κόσμος 188.
- Στις 15 Σεπτεμβρίου 1968 εκτοξεύεται ο διαστημικός αυτόματος σταθμός Ζοντ 5. Έπειτα από μια πτήση επτά ημερών από τη Γη - Σελήνη - Γη επιστρέφει.
- Στις 30 Οκτωβρίου 1968 το διαστημόπλοιο Σογιούζ 3 με τον αστροναύτη Γκεόργκι Μπερεγκοβόι, προσεδαφίζεται για πρώτη φορά χρησιμοποιώντας τις αεροδυναμικές ιδιότητες του σκάφους του μετά την είσοδό του στα πυκνά στρώματα της ατμόσφαιρας.
- Στις 16 Ιανουαρίου 1969 το Σογιούζ 4, πρώτος διαστημικός σταθμός, με πιλότο το Βλαντίμιρ Σατάλωφ, πλησίασε με σκοπό την προσόρμιση σε τροχιά με το Σογιούζ 5 όπου βρίσκονταν οι κοσμοναύτες Μπορίς Βολίνωφ, Γιεβγκένι Χρουνώφ και Αλεξέι Γιελισέγεφ. Οι δυο τελευταίοι βγήκαν στο διάστημα και αφού εκτέλεσαν διάφορους χειρισμούς συναρμολόγησης, επιστημονικά πειράματα και παρατηρήσεις, πέρασαν στο άλλο διαστημόπλοιο, το Σογιούζ 4. Στη συνέχεια τα δυο διαστημόπλοια αποσυνδέθηκαν για να προσεδαφιστούν στην προκαθορισμένη τους περιοχή.
- Το μεγάλο επίτευγμα των ΛΟΥΝΑ 16 και ΛΟΥΝΑ 17 με το ΛΟΥΝΟΧΟΝΤ 1 το πρώτο σεληνιακό αυτοκίνητο, το 1970, αποτελεί το επιστέγασμα ενός προγράμματος, όπου ο αυτοματισμός αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό του.
- Οι πρώτες διαστημικές πτήσεις των Γκαγκάριν και Τίτωφ, με τα διαστημόπλοια Βοστόκ 1 και Βοστόκ 2 άνοιγαν τον δρόμο προς το διάστημα.
- Ένα χρόνο αργότερα πραγματοποιήθηκαν η πρώτη δίδυμη πτήση διαστημοπλοίων και αστροναυτών. Στις 11 και 12 Αυγούστου του 1962 εκτοξεύτηκαν τα Βοστόκ 3 και Βοστόκ 4 με τον Αντριάν Νικολάγεφ στο πρώτο και τον Πάβελ Ποπόβιτς στο δεύτερο, που δεν ήταν μόνοι μέσα στα διαστημόπλοιά τους. Είχαν τοποθετηθεί σ' αυτά και διάφορα είδη ζώων για να γίνει δυνατή η παρακολούθηση των επιπτώσεων πάνω σ' αυτά των διαφόρων ακτινοβολιών και της έλλειψης της βαρύτητας.
- Το πρόγραμμα Βοστόκ τελειώνει το 1963 με δυο ακόμη επιτεύγματα, του νέου ρεκόρ - για την εποχή εκείνη - παραμονής στο διάστημα, επί 118 ώρες και 56 λεπτά, του Βαλέρυ Μπισκόφσην, που εκτοξεύθηκε με το Βοστόκ 5 στις 14 Ιουνίου 1963.
- Και μια μεγάλη πρεμιέρα της κοσμοναύτιδος Βαλεντίνας Τερεσκόβα. Εκτοξεύτηκε με το Βοστόκ 6 δυο μέρες αργότερα, στις 16 Ιουνίου, για να περάσει από κοντά του, σε απόσταση πέντε μόλις χιλιομέτρων. Η ομαδική αυτή πτήση κράτησε τρεις μέρες και στις 19 Ιουνίου ο Μπισκόφσην και η Τερεσκόβα προσγειώθηκαν στο Βόρειο Καζακστάν. Φαίνεται ότι όλα πήγαν καλά για να της επιτραπεί η παραμονή στο διάστημα επί τριήμερο, ενώ το αρχικό πρόγραμμα προέβλεπε παραμονή ενός 24ωρου μόνο. Πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι λίγους μήνες έπειτα από τη διαστημική της πτήση η Τερεσκόβα παντρεύτηκε το συνάδελφό της Άντριαν Νικολάγεφ και το 1964 απέκτησε μια πολύ υγιή κόρη, την Αλιόνκα.
Το πρόγραμμα Βοστόκ που έβγαλε για πρώτη φορά τον άνθρωπο στο διάστημα, από το Γκαγκάριν ως την Τερεσκόβα, με τους έξι κοσμοναύτες και τα ισάριθμα - και ομώνυμα - διαστημόπλοιά του, αποτέλεσαν σημαντική πρόοδο στις προσπάθειες του ανθρώπου να κατακτήσει το διάστημα.
- Το δεύτερο διαστημικό πρόγραμμα των Ρώσων ήταν χρονικά σύντομο και περιορισμένο σε αριθμό διαστημόπλοιων. Ονομάστηκε πρόγραμμα Βοσχόντ - όπως και τα δύο διαστημόπλοιά του - και ήταν εξάμηνης περίπου διάρκειας. Το διαστημόπλοιο Βοσχόντ, άνοιξε μια νέα σελίδα στην αστροναυτική με τα πρωτότυπα και πολύτιμα, για το επόμενο ιδιαίτερα σοβιετικό πρόγραμμα Σογιούζ, εγχειρήματά του.
- Το Βοσχόντ 1 εκτοξεύτηκε στις 12 Οκτωβρίου 1964 με πλήρωμα τους αστροναύτες Βλαντίμιρ Κομάρωφ, Μπόρις Γιεγκόρωφ και Κονσταντίν Φεοκτίστωφ. Πραγματοποίησε 16 περιστροφές γύρω από τη Γη μέσα σε 24 ώρες και 17 λεπτά.
- Στις 18 Μαρτίου 1965, έξι σχεδόν μήνες αργότερα, εκτοξευόταν το δεύτερο και τελευταίο Βοσχόντ 2 με τους Παβέλ Μπελιάγιεφ και Αλεξέι Λεόνωφ. Η διάρκεια της πτήσης και των δύο Βοσχόντ ήταν γύρω στο 24ωρο. Το πρώτο: 24 ώρες και 17 λεπτά. Το δεύτερο: 26 ώρες και 2 λεπτά.
- Όσο σύντομης χρονικής διάρκειας κι αν ήταν το πρόγραμμα: τα νέα κατορθώματα του ανθρώπου στο διάστημα με το Βόσχοντ δεν ήταν λιγότερο σημαντικά από του Βοστόκ. Για πρώτη φορά στο ίδιο διαστημόπλοιο βρισκόταν περισσότεροι από ένας κοσμοναύτες. Και μάλιστα από τους τρεις του Βόσχοντ 1 μόνο ο πιλότος του, σμήναρχος Βλαντίμιρ Κομάρωφ, ήταν αεροπόρος. Ο Γιεγκόρωφ ήταν γιατρός και ο Φεοκτίστωφ μηχανικός ηλεκτρολόγος.
- Με το Βόσχοντ 2 βρέθηκαν στο διάστημα δυο μόνο κοσμοναύτες. Η πτήση του όμως έμεινε ιστορική από ένα νέο κατόρθωμα. Για πρώτη φορά άνθρωπος εγκατέλειπε το διαστημόπλοιο και έβγαινε σε διαστημικό περίπατο πάνοπλος φυσικά με την διαστημική στολή του. Αυτός ήταν ο σμήναρχος Αλεξέι Λεόνωφ.
Θα ήταν άδικο να υποτιμηθεί η συμβολή του σμήναρχου Μπελάγιεφ στο κατόρθωμα του Λεόνωφ. Η πτήση είχε πάει πολύ καλά αλλά στη 17η περιστροφή και ενώ το Βόσχοντ 2 ετοιμαζόταν για την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα, το αυτόματο σύστημα προσανατολισμού παρουσίασε κάποια βλάβη. Πήρε εντολή να προσγειωθεί κατά την επόμενη περιστροφή του χρησιμοποιώντας τη χειροκίνητη ρύθμιση. Έτσι το Βόσχοντ 2 προσγειώθηκε μιάμιση ώρα αργότερα και πολύ πιο δυτικά από το προκαθορισμένο σημείο, σ' ένα πυκνόφυτο και καταχιονισμένο δάσος της Σιβηρίας. Ο Μπελάγιεφ γινόταν ο πρώτος Σοβιετικός πιλότος που προσγείωνε ο ίδιος το διαστημόπλοιό του επιτυχώς.Αμερικανική Εξόρμηση[]
Την ίδια εποχή, στην ήσυχη μικρή πόλη του Χάντσβιλ, της Αλαμπάμα ο Βέρνερ φον Μπράουν, επικεφαλής 3.500 και πάνω επιστημόνων και τεχνικών είχε στήσει στα σκαριά του τον πύραυλο Ρέντστοουν που εκτοξεύτηκε μ' επιτυχία το 1953. Τον Αύγουστο του 1954 ξεκινάει το πρόγραμμα Όρμπιτερ. Τον επόμενο χρόνο ο φον Μπράουν αρχίζει να κατασκευάζει τον πύραυλο Ζευς, βαλλιστικό βλήμα ανυψωτικής ισχύος 2.400 κιλών.Στις 20 Σεπτεμβρίου 1956 ο πύραυλος Ζευς C έφτανε σε ύψος 1050 χιλιομέτρων αναπτύσσοντας ταχύτητα 24.000 χιλιομέτρων την ώρα.
- Μεσολάβησε η αποτυχία της Φράπας στις 6 Δεκεμβρίου 1957 και στις 31 Ιανουαρίου 1958 τίθεται σε τροχιά ο δορυφόρος Εξπλόρερ 1 που εισήγαγε τις ΗΠΑ στη νέα εποχή της αστροναυτικής.
- Μια δεύτερη αποτυχία στις 5 Φεβρουαρίου 1958 - ύστερα μάλιστα από την επιτυχία του Εξπλόρερ - και στις 17 Μαρτίου 1958 ένας Βάγκαρντ 1 έθεσε σε τροχιά δορυφόρο που προβλέπεται να ζήσει κάπου διακόσια χρόνια.
- Από τον Απρίλιο ως τον Σεπτέμβριο του 1958 ακολούθησαν άλλες τέσσερις αποτυχίες του πυραύλου Βάγκαρντ. Μόνο στις 17 Φεβρουαρίου 1959 ο Βάγκαρντ 2 έθεσε σε τροχιά δορυφόρο βάρους 9,7 κιλών.
- Στις 18 Σεπτεμβρίου 1959 στέφεται μ' επιτυχία η εκτόξευση του Βάγκαρντ 3. Από 11 συνολικά εκτοξεύσεις Βάγκαρντ τρεις μόνο πέτυχαν, με αποτέλεσμα το 1960 το πρόγραμμα αυτό να εγκαταλειφτεί.
- Παρ' όλη την προσπάθεια οι Ηνωμένες Πολιτείες το 1961 ήταν ακόμη πολύ πίσω από την Σοβιετική Ένωση σε ότι αφορούσε τη διαστημική περιπέτεια που είχε πια γοητεύσει ολόκληρο τον κόσμο. Την άνοιξη του έτους αυτού (5 Μαΐου) ο Αλαν Β. Σεπάρντ έκανε μέσα σ' ένα θαλαμίσκο Μέρκιουρυ μια σύντομη εξωγήινη πτήση και έγινε ο πρώτος Αμερικανός που εισέδυσε στο διάστημα.
- Στις 21 Ιουλίου 1961 ο Βίρτζιλ Γκρίσσομ μέσα στο Λίμπερτυ Μπελλ7 πραγματοποιεί με τη σειρά του ένα άλμα 15 λεπτών μέσα στο διάστημα.
- Στις 20 Φεβρουαρίου 1962 ο Τζων Γκλενν πραγματοποίησε τρεις περιστροφές γύρω από τη Γη μέσα στο θαλαμίσκο Φρέντσιπ 7 του προγράμματος Μέρκιουρυ.
- Στις 24 Μαΐου 1962 ο Σκοττ Κάρπεντερ επανέλαβε τη πτήση του Γκλενν με το Ωρόρα 7.
- Στις 3 Οκτωβρίου 1962 ο αστροναύτης Ουώλτερ Σίρρα μέσα στον θαλαμίσκο Σίγμα 7 πραγματοποιεί έξι περιστροφές γύρω από τη Γη.
- Στις 15 Μαΐου 1963 ο αστροναύτης Γκόρντον Κούπερ πραγματοποίησε 22 περιστροφές γύρω από τη Γη.
- Μια σειρά Ραίηντζερς και Παϊονίερς αφιερωμένη στις μελέτες και τις δοκιμές, δεν σημείωσαν επιτυχία. Στις 31 Ιουλίου 1964 με τον Ραίηντζερς 7 οι Αμερικανοί ανταμείφθηκαν. Ύστερα από μια πτήση 18 ωρών, με μια μόνο διόρθωση της τροχιάς, ο Ραίηντζερ συνετρίβη κοντά στη θάλασσα των Νεφών. Προτού όμως συντριβεί, οι έξι φωτογραφικές του μηχανές αναμετέδωσαν 4.308 φωτογραφίες της επιφάνειας της Σελήνης εξαιρετικής ποιότητας.
- Το Φεβρουάριο του 1965 ο Ραίηντζερ 8 συνετρίβη στη θάλασσα της Σιωπής έχοντας μεταδώσει 7.100 θαυμάσια φωτοσκιασμένες φωτογραφίες. Κατόπιν ο Ραίηντζερ 9 πήρε 5.800 φωτογραφίες του κρατήρα Αλφόνσου.
Η Σελήνη. Ο πρώτος διαστημικός ανθρώπινος στόχος
- Οι πρώτοι άνθρωποι που είδαν από κοντά τη Σελήνη ήταν οι Αμερικανοί αστροναύτες του Απόλλων 8, ο Φρανκ Μπόρμαν, ο Τζέημς Λόβελ και ο Ουίλλιαμ Άντερς.
- Στις 23 Μαρτίου 1965 γινόταν η πρώτη εκτόξευση του επανδρωμένου διαστημόπλοιου Τζέμινι 3 με τους Βιρτζίλ Γκρίσσομ και Τζων Γιαγκ.
- Στις 3 Ιουνίου 1965 ο Τζέημς Μακντίβιτ και ο Έντουαρντ Ουάιτ πραγματοποιούν με το Τζέμινι 4 62 περιστροφές γύρω από τη Γη. Ο Ουάιτ βγαίνει από το διαστημόπλοιό του για διαστημικό περίπατο που κρατεί 25 ολόκληρα λεπτά.
- Στις 21 Αυγούστου 1965 οι Γκόρντον Κούπερ και Τσαρλς Κόνραντ, παρέμειναν στο διάστημα με το Τζέμινι 5 επί 8 ημέρες.
- Το Δεκέμβριο του 1965 οι Μάρτιν Μπόρμαν και Τζέημς Λόβελ παρέμειναν στο διάστημα επί 330 ώρες και 35 λεπτά.
- Στις 15 Δεκεμβρίου 1965 εκτοξεύεται το Τζέμινι 6 με τους Ουώλτερ Σίρρα και Τόμας Στάφφορντ, το οποίο συναντιέται με το Τζέμινι 7. Το τελευταίο είχε εκτοξευτεί στις 4 Δεκεμβρίου 1965 με τους Μάρτιν Μπόρμαν και Τζέημς Λόβελ. Οι δυο θαλαμίσκοι φτάσανε σε σημείο να εγγίσουν ο ένας τον άλλο χωρίς όμως να γίνει αυτό. Η μικρότερη απόσταση μεταξύ τους είχε περιοριστεί στα 25 εκατοστά. Επρόκειτο για το πρώτο στην ιστορία της ανθρωπότητας διαστημικό ραντεβού.
- Στις 16 Μαρτίου 1966 οι αστροναύτες Νηλ Άρμστρογκ και Ντέηβιντ Σκοττ πετώντας με το Τζέμινι 8 ενώθηκαν με ένα πύραυλο Εητζίνα.
- Τρεις μήνες αργότερα ο Γιουτζήν Σέρνταν βγαίνει από το Τζέμινι 9 που οδηγούσε ο αστροναύτης Τόμας Στάφφορντ, για να παραμείνει στο διάστημα επί μια ώρα και επτά λεπτά.
- Στις 18 Ιουλίου 1966 εκτοξεύεται το Τζέμινι 10 με τους αστροναύτες Τζων Γιαγκ και Μάικλ Κόλλινς, που συνέδεσαν τον θαλαμίσκο τους με τον πύραυλο Εητζίνα 10. Ο τελευταίος είχε εκτοξευτεί 98 λεπτά νωρίτερα και τον εγκατέλειψαν σε μια απόσταση 400 χιλιομέτρων από τη Γη.
- Στις 12 Σεπτεμβρίου 1966 οι αστροναύτες Τσαρλς Κόνραντ και Ρίτσαρντ Γκόρντον του Τζέμινι 11, παρά τις δυσκολίες που συνάντησαν, κατόρθωσαν να φθάσουν στην απόσταση-ρεκόρ 1.370 χιλιομέτρων από τη Γη, στη διπλάσια δηλ. ακριβώς απόσταση από εκείνη που είχε φτάσει το Τζέμινι 10.
- Στις 11 Νοεμβρίου 1966 εκτοξεύτηκε το Τζέμινι 12 με τους αστροναύτες Τζέημς Λόβελ και Εντουίν Ώλντριν. Την επόμενη, στις 12 Νοεμβρίου, γινόταν το καθιερωμένο πια ραντεβού με τον πύραυλο Εητζίνα που τελικά εγκαταλείφθηκε γιατί υπήρχε κίνδυνος να πάρει φωτιά. Είχαν όμως την ευκαιρία να φωτογραφίσουν την ηλιακή έκλειψη.
Κοινή Αμερικανό-σοβιετική πτήση Σταθμό στην εποποιία του διαστήματος αποτέλεσε κοινή Αμερικανο- σοβιετική πτήση (1517-24/7/75) στη διάρκεια της οποίας συνδέθηκαν τα πληρώματα του Σογιούζ 19 (Αλεξέι Λεόνωφ - Βαλερί Λεόνωφ - Βελερί Κουμπάσωφ) και Απόλλων 18 (Βανς Μπραντ - Τόμας Π. Στάφφορντ - Ντόναλντ Κ. Σλέιτον) έκαναν κοινά πειράματα, μοιράστηκαν τις τροφές τους και απεύθυναν κοινή ειρηνική διακήρυξη.
Επηνδρωμένες πτήσεις[]
Διαστημικά Ταξίδια Σημαντικές επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις
| α/α | Πλήρωμα | Διαστ/πλοιο | Ημ/νία | Όνομα αποστολής |
| 1 | Γιούρι Γκαγκάριν | Βοστόκ 1 | 12/4/61 | Βοστόκ 1 |
| 2 | Άλαν Β. Σέπαρντ | Μέρκιουρι | 5/5/61 | Ρεντστόουν 3 |
| 3 | Βίρτζιλ Ι. Γκρίσσομ | Μέρκιουρι | 21/7/61 | Ρεντστόουν 4 |
| 4 | Χέρμαν Σ. Τίτοφ | Βοστόκ 2 | 6/8 - 7/8/61 | Βοστόκ 2 |
| 5 | Τζων Χ. Γκλενν | Μέρκιουρι | 20/2/62 | Άτλας 6 |
| 6 | Μ. Σκοτ Κάρπεντερ | Μέρκιουρι | 24/5/62 | Άτλας 7 |
| 7 | Άντριαν Τζ. Νικολάγιεφ | Βοστόκ 3 | 11/8-15/8/62 | Βοστόκ3 |
| 8 | Πάβελ Ρ. Πόποβιτς | Βοστόκ 4 | 12/8 - 15/8/62 | Βοστόκ 4 |
| 9 | Γουόλτερ Μ. Σίρρα | Μέρκιουρι | 3/10/62 | Άτλας 9 |
| 10 | Λ. Γκόρντον Κούπερ | Μέρκιουρι | 15/5-16/5/63 | Άτλας 10 |
| 11 | Βαλερί Φ. Μπικόφσκι | Βοστόκ 5 | 14/6 - 19/6/63 | Βοστόκ 5 |
| 12 | Βαλεντίνα Τερέσκοβα | Βοστόκ 6 | 16/6-19/6/63 | Βοστόκ 6 |
| 13 | Βλαντιμίρ Κομάροφ Κ. Π. Φεοκτίστοφ Μπόρις Γιεγκόροφ | Βόσχοντ 1 | 12/10/64 | Βόσχοντ 1 |
| 14 | Πάβελ Ι. Μπελγιάγιεφ Αλεξέι Α. Λεόνοφ | Βόσχοντ 2 | 18/3/65 | Βόσχοντ 2 |
| 15 | Βίρτζιλ Ι. Γκρίσσομ Τζων Γ. Γιανγκ | Τιτάν | 23/3/65 | Τζέμινι 3 |
| 16 | Τζέιμς Α. Μακ Ντίβιττ Έντουαρτ Χ. Γουάιτ ο Β' | Τιτάν | 3/6-7/6/65 | Τζέμινι 4 |
| 17 | Λ. Γκόρντον Κούπερ Τσαρλς Κόνραντ | Τιτάν | 21/8-29/8/65 | Τζέμινι 5 |
| 18 | Φρανκ Μπόρμαν Τζέιμς Α. Λόβελλ | Τιτάν | 4/12-18/12/65 | Τζέμινι 7 |
| 19 | Γουόλτερ Μ. Σίρρα - Τόμας Π. Στάφφορντ | Τιτάν | 15/12-16/12/65 | Τζέμινι 6α |
| 20 | Νηλ Α. Άρμστρονγκ - Ντέιβιντ Ρ. Σκοττ | Τιτάν | 16/3 - 17/3/66 | Τζέμινι 8 |
| 21 | Τζων Γ. Γιανγκ - Μάικλ Κόλλινς | Τιτάν | 18/7-21/7/66 | Τζέμινι 10 |
| 22 | Τσαρλς Κόνραντ - Ρίτσαρντ Φ. Γκόρντον | Τιτάν | 12/9-15/9/66 | Τζέμινι 11 |
| 23 | Τζέιμς Α. Λόβελλ - Έντουιν Ε. Άλντριν | Τιτάν | 11/11-15/11/66 | Τζέμινι 12 |
| 24 | Βλαντιμίρ Μ. Κομάροφ | Σογιούζ 1 | 23/4/67 | Σογιούζ 1 |
| 25 | Γουόλτερ Μ. Σίρρα - Ντον Φ. Έισελε - Γουόλτερ Κάννινγκαμ | Κρόνος | 11/10-22/10/68 | Απόλλων 7 |
| 26 | Γκέοργκι Τ. Μπερεγκοβόι | Σογιούζ 3 | 26/10-30/10/68 | Σογιούζ 3 |
| 27 | Φρανκ Μπόρμαν - Τζέιμς Α. Λόβελλ - Γουίλλιαμ Α. Άντερς | Κρόνος | 21/12-27/12/68 | Απόλλων 8 |
| 28 | Βλαντιμίρ Α. Σαλάτοφ | Σογιούζ 4 | 14/1 -17/1/69 | Σογιούζ 4 |
| 29 | Μπόρις Β. Βολιάνοφ, Αλεξέι Σ. Γιελισέγιεφ, Γιεβγένι Β. Κρούνοφ | Σογιούζ 5 | 15/1-18/1/69 | Σογιούζ 5 |
| 30 | Τζέιμς Α. Μακ Ντίβιττ - Ντέιβιντ Ρ. Σκοττ - Ράσελ Λ. Σβάικαρτ | Κρόνος | 3/3 - 13/3/69 | Απόλλων 9 |
| 31 | Τόμας Π, Στάφφορντ - Ευγένιος Α. Κέρμαν, Τζον Γ. Γιανγκ | Κρόνος | 18/5 - 26/5/69 | Απόλλων 10 |
| 32 | Νηλ Α. Άρμστρονγκ,- Έντουιν Ε. Άλντριν, Μάικλ Κόλλινς | Κρόνος | 16/7 - 24/7/69 | Απόλλων 11 |
| 33 | Γκεόργκι Σ. Σόνιν - Βαλερί Ν. Κουμπάσοφ | Σογιούζ 6 | 11/10-16/11/69 | Σογιούζ 6 |
| 34 | Ανατόλι Β. Φιλιπτσένκο - Βλατισλάβ Ν. Βολκόφ, Βίκτορ Β. Γκορπάκτο | Σογιούζ 7 | 12/10 - 17/10/69 | Σογιούζ 7 |
| 35 | Τσαρλς Κόνραντ - Ρίτσαρντ Φ. Γκόρντον -Άλαν Λ. Μπιν | Κρόνος | 14/11-24/11/69 | Απόλλων 12 |
| 36 | Τζέιμς Λόβελλ, - Φρεντ Γ. Χέιζ -Τζον Λ. Σβίγκαρντ | Κρόνος | 11/4-17/4/70 | Απόλλων 13 |
| 37 | Άλαν Μπ. Σέπαρντ - Στιούαρτ Α. Ρούζα - Έντγκαρ Ντ. Μίτσελ | Κρόνος | 31/1 - 9/2/71 | Απόλλων 14 |
| 38 | Γκέοργκι Τ. Ντομπροβόλσκι, Βλαντισλάβ Ν. Βολκόφ, Βίκτορ Ι. Πατσάγιεφ | Σογιούζ 11 | 6/6-30/6/71 | Σογιούζ 11 |
| 39 | Ντέιβιντ Ρ. Σκοτ - Άλφρεντ Μ. Γουόρντεν - Τζέιμς Μπ. Ίρβιν | Κρόνος | 26/7 - 7/8/71 | Απόλλων 15 |
| 40 | Τσαρλς Μ. Ντιουκ - Τόμας Κ. Μάκινγκλι, Τζων Γ. Γιανγκ | Κρόνος | 16/4 - 27/4/72 | Απόλλων 16 |
| 41 | Ευγένιος Α. Κέρμαν, - Ρόναλντ Ε. Έβανς, Χάρισσον Χ. Σμιτ | Κρόνος | 7/12-19/12/72 | Απόλλων 17 |
| 42 | Τσαρλς Κόνραντ - Τζόζεφ Π. Κέρβιν - Πωλ Τζ. Γέιτζ | Σκάιλαμπ | 25/5 - 22/6/73 | Σκάιλαμπ 2 |
| 43 | Άλαν Λ. Μπιν, Τζακ Ρ. Λούσμο, Όουεν Κ. Γκάρριοτ | Σκάιλαμπ | 28/7 - 25/9/73 | Σκάιλαμπ 3 |
| 44 | Τζέραλντ Π. Καρρ, Έντουαρντ Τζ. Γκίμπσον, Γουϊλλιαμ Πογκ | Σκάιλαμπ | 16/11/73-8/2/74 | Σκάιλαμπ 4 |
| 45 | Αλεξέι Λεόνοφ, Βαλερί Κουμπάσοφ | Σογιούζ 19 | 15/7 - 21/7/75 | Σογιούζ 19 |
| 46 | Βανς Μπραντ, Τόμας Π. Στάφφορντ, Ντόναλντ Κ. Σλέιτον | Κρόνος | 15/7-24/7/75 | Απόλλων 18 |
| 47 | Λεονίντ Κιζίμ - Βλαντιμίρ Σολόβγιοφ - Όλεγκ Άτκοφ | Σολιούτ7 | 8/2 - 2/10/84 | Σολιούτ7 |
* Οι αριθμοί της πρώτης στήλης αναφέρονται στον προηγούμενο πίνακα.
Διαστημικά ταξίδια με τα διαστημικά λεωφορεία[]
Διαστημικά ταξίδια με τα διαστημικά λεωφορεία
| Όνομα | Ημερ/νία | Πλήρωμα |
| Κολούμπια | 12/4 - 14/4/81 | Ρόμπερτ Λ. Κρίππεν, Τζων Γ. Γιανγκ |
| Κολούμπια | 12/11 - 14/11/81 | Τζόε Ενγκλ, Ρίτσαρντ Τρούλι |
| Κολούμπια | 22/3 - 30/3/82 | Τζακ Λούζμα, Γκόρντον Φούλερτον |
| Κολούμπια | 27/6 - 4/7/82 | Τόμας Μάττινγκλι ο δεύτερος, Χένρι Χάρτσφιλντ |
| Κολούμπια | 11/11 - 16/11/82 | Βανς Μπραντ, Ρόμπερτ Όβερμάιερ. Γουίλλιαμ Λένουαρ, Τζόζεφ Άλλεν. |
| Τσάλλεντζερ | 4/4 - 9/4/83 | Πωλ Γέιτζ, Κάρολ Μπόμπκο, Στόρι Μασγκρέιβ, Ντόναλντ Πίτερσον. |
| Τσάλλεντζερ | 18/6 - 24/6/83 | Ρόμπερτ Λ. Κρίππεν
|
| Τσάλλεντζερ | 30/8 - 5/9/83 | Ρίτσαρντ Τρούλι, Ντάνιελ Μπραντενστάιν. Γουίλλιαμ Θόρντον, Γκούιον Μπλούφορντ (ο πρώτος Αμερικανός νέγρος στο διάστημα), Ντέιλ Γκάρντνερ |
| Κολούμπια | 28/11 - 8/12/83 | Τζων Γιανγκ, Μπρούστερ Σόου, Ρόμπερτ Πάρκερ, Όουεν Γκάρριοττ, Μπάιρον Λίχτενμπεργκ, Ουλφ Μέρμπολντ. |
| Τσάλλεντζερ | 3/2 - 11/2/84 | Βανς Μπραντ, Ρόμπερτ Γκίμπσον, Ρόναλντ Μακνέρ, Μπρους Μακκάντλες, Ρόμπερτ Στιούαρτ. |
| Τσάλλεντζερ | 6/4 - 13/4/84 | Ρόμπερτ Λ. Κρίππεν, Φράνσις Ρ. Σκόμπι, Τζωρτζ Ντ. Νέλσον, Τέρρι Τζ. Χαρτ, Τζέιμς Ντ. Βαν Χόφτεν. |
| Ντισκάβερι | 30/8 - 5/9/84 | Χένρι Γ. Χάρτσφιλντ, Μάικλ Λ. Κόουτς. Στήβεν Α. Χόουλεϊ, Τζούντιθ Α. Ρέσνικ. Ρίτσαρντ Μ. Μαλλέιν, Τσαρλς Ντ. Γουώκερ. |
| Τσάλλεντζερ | 5/10 - 13/10/84 | Ρόμπερτ Λ. Κρίππεν, Τζων Α. Μακμπράιντ, Κάθριν Ντ. Σάλλιβαν, Σάλλυ Κ. Ράιντ, Μαρκ Γκαμώ (ο πρώτος Καναδός), Ντέιβιντ Σ. Λέεστμα, Πωλ Ντ. Σκούλλυ - Πάουερ. |
| Ντισκάβερι | 8/11 - 16/11/84 | Φρέντερικ Χ. Χοκ, Ντέιβιντ Μ. Γουώκερ, Άννα Λ. Φίσερ, Τζόζεφ Π. Άλλεν, Ντέιλ Α. Γκάρντνερ. |
| Ντισκάβερι | 24/1 - 27/1/85 | Τόμας Κ. Μάττινγκλι, Λόρεν Τζ. Σρίβερ, Τζέιμς Φ. Μπούτσλι, Έλισσον Σ. Ονιζούκα, Γκάρι Ε. Πέιτον. |
| Ντισκάβερι | 12/4 - 19/4/85 | Κάρολ Τζ. Μπόμπκο, Ντόναλντ Ε. Γουίλλιαμς. Τζέικ Γκαρν, Τσαρλς Ντ. Γουώκερ, Τζέφρεϊ Α. Χόφφμαν, Ντέιβιντ Γκριγκς, Μ. Ρέα Σέντον. |
| Τσάλλεντζερ | 29/4 - 6/5/85 | Ρόμπερτ Φ. Όβερμάιερ. Φρέντερικ Ντ. Γκρέγκορι, Ντον Λ. Λιντ. Τέιλορ Τζ. Γουάνγκ, Λοντέβιτζκ βαν ντεν Μπεργκ, Νόρμαν Θάγκαρντ, Γουίλλιαμ Θόρντον. |
| Ντισκάβερι | 17/6 - 24/6/85 | Τζων Ο. Κρέιτον. Σόννον Γ. Λούσιντ, Στίβεν Ρ. Νέιτζελ, Ντάνιελ Σ. Μπραντενστάιν, Τζων Γ. Φάμπιαν, Σαλμάν αλ Σάουντ (ο πρώτος Άραβας), Πάτρικ Μπόντρι. |
| Τσάλλεντζερ | 29/7 - 6/8/85 | Ρόι Ντ. Μπρίντζες, Άντονι Γ. Ίνγκλαντ, Κάρι Τζ. Χενάιζ Στόρι Μασγκρέιβ, Γκόρντον Φούλλερτον, Λώρεν Άκτον, Τζων Ντέιβιντ Μπαρτόε |
| Ντισκάβερι | 27/8 - 3/9/85 | Τζων Μ. Λάουντζ. Τζέιμς Ντ. Βαν Χόφτεν, Γουίλλιαμ Φ. Φίσερ. Τζόε Ενγκλ, Ρίτσαρντ Ο. Κόβεϊ |
| Ατλαντίς | 4/10 - 7/10/85 | Κάρολ Τζ. Μπόμπκο, Ρόναλντ Τζ. Γκρέιμπ, Ντέιβιντ Σ. Χίλμερς, Γουίλλιαμ Α. Ρέιλς, Ρόμπερτ Σ. Στιούαρτ. |
| Τσάλλεντζερ | 30/10-6/11/85 | Χένρι Χάρτσφιλντ, Στήβεν Ρ. Νέιτζελ, Μπόνι Τζ. Ντούνμπαρ, Τζέιμς Φ. Μπούτσλι, Γκούιον Σ. Μπλούφορντ, Ερνστ Μέσσερσμιντ, Ράινχαρντ Φούρρερ, Γούμπο Τζ. Όκελς |
| Ατλαντίς | 26/11 - 3/12/85 | Μπρούστερ Χ. Σόου, Μπράιαν Ντ. Ο' Κόννορ, Τσαρλς Γουώκερ, Ροντόλφο Νέρι (ο πρώτος Μεξικάνος), Τζέρρι Λ. Ροςς , Σέργουντ Σ. Σπρινγκ, Μαίρη Λ. Κλίβι |
| Κολούμπια | 12/1 - 18/1/86 | Ρόμπερτ Λ. Γκίμπσον, Τσαρλς Φ. Μπόλντεν, Τζωρτζ Ντ. Νέλσον, Μπιλ Νέλσον (ο πρώτος αστροναύτης μέλος του Κογκρέσσου) , Φράνκλιν Ρ. Τσανγκ - Ντιάζ, Στήβεν Α. Χόουλεϊ. Ρόμπερτ Τζ. Σένκερ |
| Τσάλλεντζερ | 28/1/86 - εξερράγη μετά την απογείωση | Φράνσις Ρ. Σκόμπι, Μάικλ Τζ. Σμιθ , Ρόναλντ Ε. Μακνέρ. Έλσσον Σ. Ονιζούκα. Τζούντιθ Α. Ρέσνικ. Γκρέγκορι Μπ. Τζάρβις, Σάρον Κρίστα Μακολίφφι |
Αμερικανικές, μη επανδρωμένες Αποστολές[]
Σημαντικές αμερικανικές, μη επανδρωμένες αποστολές και πλανητικές αποστολές.
| Διαστ/πλοιο | Ημ/νία | Αποστολή | Παρατηρήσεις εκτόξευσης |
| Μάρινερ 2 | 27 Αυγούστου 1962 | Αφροδίτη | Πέρασε σε 22.000 μίλια από την Αφροδίτη στις 14/12/62. Η επαφή χάθηκε στις 3/1/63 στα 54 εκατομμύρια μίλια |
| Ραίηντζερ 7 | 28 Ιουλίου 1964 | Σελήνη | Παρέδωσε πάνω από 4.000 φωτογραφίες |
| Μάρινερ 4 | 28 Νοεμβρίου 1964 | Άρης | Πέρασε πίσω από τον Άρη στις 14/7/65. Πήρε 22 φωτογραφίες από 6.000 μίλια |
| Ραίηντζερ 8 | 17 Φεβρουαρίου 1965 | Σελήνη | Παρέδωσε πάνω από 7.000 φωτογραφίες |
| Σερβέιορ 3 | 17 Απριλίου 1967 | Σελήνη | Μάζεψε και εξέτασε σεληνιακό χώμα. |
| Μάρινερ 5 | 14 Ιουνίου 1967 | Αφροδίτη | Σε ηλιακή τροχιά. Πλησιέστερη πτήση στην Αφροδίτη στις 19/10/67 |
| Μάρινερ 6 | 25 Φεβρουαρίου 1969 | Άρης | Έφτασε σε 2.000 μίλια από τον Άρη στις 31/7/69. Έστειλε πίσω στοιχεία, φωτογραφίες. |
| Μάρινερ 7 | 27 Μαρτίου 1969 | Άρης | Έφτασε σε 2.000 μίλια από τον Άρη στις 5/8/69 |
| Μάρινερ 9 | 30 Μαίου 1971 | Άρης | Το πρώτο σκάφος που μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Άρη στις 13/11/71. Έστειλε πίσω πάνω από 7.000 φωτογραφίες |
| Παϊονίερ 10 | 3 Μαρτίου 1972 | Δίας | Πέρασε από τον Δία στις 3/12/73. Βγήκε από το ηλιακό σύστημα στις 14/6/83 |
| Μάρινερ 10 | 3 Νοεμβρίου 1973 | Αφροδίτη | Πέρασε από την Αφροδίτη Ερμής στις 5/2/74. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε η βαρύτητα ενός πλανήτη (Αφροδίτη) για να κινηθεί γρήγορα το διαστημόπλοιο προς κάποιον άλλο (Ερμής) |
| Βάικινγκ 1 | 20 Αυγούστου 1975 | Άρης | Προσεδαφίστηκε στον Άρη στις 20/7/76. Πραγματοποίησε επιστημονική έρευνα, έστειλε φωτογραφίες. Λειτούργησε 6 1/2 χρόνια |
| Βάικινγκ 2 | 9 Σεπτεμβρίου 1975 | Άρης | Προσεδαφίστηκε στον Άρη στις 3/9/76. Λειτούργησε 3 1/2 χρόνια |
| Βόγιατζερ 1 | 5 Σεπτεμβρίου 1977 | Δίας | Συνάντησε το Δία στις 5/3/79, τον Κρόνο στις 13/11/80 |
| Βόγιατζερ 2 | 20 Αυγούστου 1977 | Δίας | Συνάντησε το Δία στις 9/7/79, τον Κρόνο στις 26/8/81, τον Ουρανό στις 8/1 και 27/1/86 |
| Παϊονίερ 12 | 20 Μαΐου 1978 | Αφροδίτη | Μπήκε στην τροχιά της Αφροδίτης στις 4/12/78. |
| Παϊονίερ 13 | 8 Αυγούστου 1978 | Αφροδίτη | Συνάντησε την Αφροδίτη στις 9/12/78. |
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- Αστρονομία
- Αστροναυτική
- Διάστημα
- Σύμπαν
- Ουράνιος Θόλος
- Εξώσφαιρα
- Ηλιακό Σύστημα
- Ενδοαστρικό Κενό
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)