Διογένης ο Λαέρτιος
- Χρονική Περίοδος Ακμής: Ρωμαϊκή Εποχή, 3ος Αιώνας μ.Χ.
- Γέννηση:
- Θάνατος:
Ετυμολογία[]
Φιλόσοφοι |
---|
της Αρχαιότητας |
Φυσικοί |
|
Πυθαγόρειοι |
|
Ελεάτες |
|
Ατομικοί |
|
Αυτοδύναμοι |
|
Το όνομα "Διογένης" προέρχεται ή συνδέεται ετυμολογικά με την λέξη "Δίας".
Γενεαλογία[]
- Πατέρας:
- Μητέρα:
- Σύζυγος:
- Τέκνα:
Βιογραφία[]
Τα σημαντικότερα γεγονότα του βίου του είναι:
Ο Διογένης ο Λαέρτιος ήταν ιστοριογράφος της φιλοσοφίας της αρχαιότητας, συγγραφέας του έργου Βίοι φιλοσόφων.
Ήταν Ελληνικής καταγωγής, γεννημένος μάλλον στην πόλη Λαέρτη της Κιλικίας.
Προτείνεται όμως και η Λαέρτη της Καρίας
Πιθανολογείται ότι έζησε στις αρχές του 3ου μ.Χ. αιώνα, όμως για τη ζωή του, την καταγωγή του, τη μόρφωση του, το σύνολο του έργου του, την προσωπικότητα του, δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτε, ενώ δεν υπάρχουν και αντίστοιχα σοβαρά αποδεικτικά στοιχεία, καθώς οι αρχαίοι συγγραφείς δεν δίνουν σχετικές πληροφορίες.
Για τον λόγο αυτό, οι ερευνητές δεν μπορούν παρά να τον αναζητήσουν μέσα από το έργο του, από στοιχεία που σίγουρα είναι αποσπασματικά και δύσκολο να επαληθευτούν.
Βεβαιότητα δεν υπάρχει ούτε για το όνομα του αφού τα χειρόγραφα άλλες φορές δίνουν το όνομα Διογένης Λαέρτιος και άλλες Διογένης ο Λαερτιεύς.
Ο Sthar, στο Dictionary of Greek and Roman Biography (εκδ. Smith), προτείνει την εκδοχή ότι ένας από τους προγόνους του Διογένη Λαέρτιου είχε "προστάτη" μέλος της Ρωμαϊκής οικογένειας των Λαερτίων.
Σύμφωνα με την άποψη του Wilamowitz το «Λαέρτιος» ήταν λόγια προσωνυμία της μετακλασσικής περιόδου, η οποία δόθηκε για να διακρίνεται ο συγκεκριμένος Διογένης απ' όλους τους άλλους· είχε δημιουργηθεί, πάλι κατά τον Wilamowit, με βάση την Ομηρική κλητική προσφώνηση του Οδυσσέα ως "Λαερτιάδη".
Εξ ίσου δύσκολο είναι να τοποθετηθεί με ακρίβεια η εποχή που έζησε, αφού το στοιχείο που θα μπορούσε να βοηθήσει και συνάγεται από την ταυτοποίηση της περιόδου της τελευταίας φιλοσοφικής σχολής που περιγράφει δεν είναι ασφαλές, καθώς η κριτική του κειμένου δεν έχει καταλήξει αν στο έργο του δεν υπάρχουν μεταγενέστερες προσθήκες ή αν υπήρξε κάποιο σύγγραμμα το οποίο αντέγραψε ο Διογένης Λαέρτιος.
Τα επιχειρήματα που τοποθετούν τη ζωή του στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ. έχουν να κάνουν με την διερεύνηση της σκεπτικής σχολής στο βιβλίο Θ του έργου του, έως τον διάδοχο του Σέξτο Εμπειρικό στο τέλος του 2ου αιώνα μ.Χ., όπως επίσης με την διαπίστωση ότι δεν κάνει λόγο για τον Νεοπλατωνισμό.
Πάντως, σύμφωνα με τα ασφαλέστερα όρια που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν, ο Λαέρτιος δεν έζησε πριν το 200 μ.Χ., και με βάση τη μαρτυρία του Στέφανου Βυζαντίου που τον αναφέρει ως έναν αρκετά παλαιό συγγραφέα, μάλλον έζησε πολύ πριν το 500 μ.Χ. με πιθανή χρονολογία για τους περισσότερους ερευνητές τις αρχές του 3ου αιώνα.
Εργογραφία[]
Οι σημαντικότερες συνεισφορές του στην Φιλοσοφία είναι:
Το κυριότερο έργο του, που σώθηκε ολόκληρο, περιέχει τους βίους των αρχαίων φιλοσόφων και αποτελείται από 10 βιβλία. Είναι πιθανό για κάποιους, το έργο αυτό να κυκλοφόρησε την εποχή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αλεξάνδρου Σεβήρου (222-235 μ.Χ.). Συνήθως ονομάζεται Βίοι φιλοσόφων, αλλά στην πραγματικότητα έχει έναν μακροσκελή τίτλο: Βίοι και γνώμαι των εν φιλοσοφία ευδοκιμησάντων και των εκάστη αιρέσει αρεσκόντων εν επιτόμω συναγωγή.
Στο προοίμιο του έργου του, ο συγγραφέας αναζητά την καταγωγή της φιλοσοφίας, και αναλύει τις ανατολικές επιδράσεις στους Έλληνες φιλοσόφους.
Δίνει τον ορισμό της φιλοσοφίας και παρά τη μετριότητα των κριτικών και αξιολογικών στοιχείων, προσφέρει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη βιογραφία και τη διδασκαλία γνωστών φιλοσόφων της αρχαιότητας.
Ο ίδιος δεν προβαίνει σε κρίσεις γιατί δεν ήταν οπαδός καμιάς φιλοσοφικής σχολής ούτε είχε λάβει συστηματική φιλοσοφική παιδεία. Ήταν όμως φιλομαθής και πρέπει να είχε διαβάσει τα περισσότερα σχετικά φιλοσοφικά συγγράμματα, από τα οποία άντλησε τεράστιο υλικό γνώσεων.
Αν κάποιος θα ήθελε να βρει σε ένα μόνο αρχαίο έργο μια περίληψη των ελληνικών ηθικών συστημάτων, αναμφισβήτητα το έργο αυτό θα ήταν οι Βίοι Φιλοσόφων του Διογένη Λαέρτιου.
Στην "Παλατινή Ανθολογία" υπάρχουν τριάντα έξι δικά του επιτύμβια επιγράμματα φιλοσόφων, ληφθέντα από τους Βίους.
Οι πηγές που χρησιμοποίησε μπορούν να ταξινομηθούν σε τρείς κατηγορίες:
- πρωτότυπα στοιχεία από διαθήκες, επιστολές (όχι πάντα γνήσιες) και δικαστικά κείμενα.
- λογοτεχνικά στοιχεία, όπως αναφορές από κωμωδίες εναντίον φιλοσόφων και στίχους από την Ιλιάδα και την Οδύσσεια.
- φιλοσοφικές πηγές, όπως επιμέρους συγγραφές για τους φιλοσόφους, τις αιρέσεις τους, τους καταλόγους μελών και ηγετών τους ή δοξογραφικές συλλογές που περιείχαν τα ουσιώδη σημεία της διδασκαλίας κάθε αιρέσεως.
Βίοι Φιλοσόφων[]
Η έκθεση της αρχαίας φιλοσοφίας, που επιχείρησε ο Διογένης Λαέρτιος, παρά τα συστηματικά και τα άλλα ελαττώματα της, αποτελεί πολύτιμη πηγή για τον σύγχρονο ιστορικό της φιλοσοφίας.
Το έργο του περιέχει συνολικά τα παρακάτω βιβλία:
- Βιβλίο Α
- Θαλής, Σόλων, Χίλων, Πιττακός, Βίας, Κλεόβουλος, Περίανδρος, Ανάχαρσις, Μύσων, Επιμενίδης, Φερεκύδης
- Βιβλίο Β
- Αναξίμανδρος, Αναξιμένης, αναξαγόρας, Αρχέλαος, Σωκράτης, Ξενοφών, Αισχίνης, Αρίστιππος, Φαίδων, Ευκλείδης, Στίλπων, Κρίτων, Σίμων, Γλαυκών, Σιμμίας, Κέβης, Μενέδημος
- Βιβλίο Γ
- Βιβλίο Δ
- Σπεύσιππος, Ξενοκράτης, Πολέμων (φιλόσοφος), Κράτης, Κράντωρ, Αρκεσίλαος, Βίων, Λακύδης, Καρνεάδης, Κλειτόμαχος
- Βιβλίο Ε
- Αριστοτέλης, Θεόφραστος, Στράτων, Λύκων, Δημήτριος, Ηρακλείδης
- Βιβλίο Στ
- Βιβλίο Θ
- ηράκλειτος, Ξενοφάνης, Παρμενίδης, Μέλισσος, Ζήνων ο Ελεάτης, Λεύκιππος, Δημόκριτος, Πρωταγόρας, Διογένης, Ανάξαρχος, Πύρρων, Τίμων
- Βιβλίο Ι
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- Φιλοσοφία
- Φιλόσοφοι Αρχαίας Εποχής
- Επικουρισμός
- Στωικισμός
- Ηδονισμός
- Κυνισμός
- Πλατωνισμός
- Αριστοτελισμός
- Μεγαρική Φιλοσοφία
- Ελεατική Φιλοσοφία
Βιβλιογραφία[]
- Γεωργούλης, Κωνσταντῖνος Δ., «Σημειώματα εἰς Διογένην τὸν Λαέρτιον » , Πλάτων, 5 (1953), σσ. 171-173
- Windelband W. - Heimsoeth H., Εγχειρίδιο Ιστορίας της Φιλοσοφίας, Τομ. Α΄, Μ.Ι.Ε.Τ. (Αθήνα 2001 δ΄), ISBN 960-250-051-4.
- William Keith Chambers Guthrie, A History of Greek Philosophy: Volume 1, The Earlier Presocratics and the Pythagoreans, 1962.
- Stefan Stenudd, "Cosmos of the Ancients. The Greek Philosophers on Myth and Cosmology", 2011
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Βίοι και γνώμαι των εν φιλοσοφία ευδοκιμησάντων
- Βίοι φιλοσόφων/B
- Βίοι φιλοσόφων/Z
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)