Science Wiki
Register
Advertisement

Ημερολόγιο

Calendar, diary


Ημερολόγιο είναι σύστημα μέτρησης του χρόνου σε ημέρες, μήνες και έτη, με το οποίο γίνεται δυνατή η χρονική κατάταξη παρελθοντικών ή μελλοντικών γεγονότων.

Ετυμολογία[]

Η ονομασία "Ημερολόγιο " σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη " Ημέρα".

Σύγχρονο Ημερολόγιο[]

Το σύγχρονο ημερολόγιο στηρίζεται σε δύο βασικές μονάδες:

  • Την ημέρα, το χρονικό διάστημα δηλαδή μιας πλήρους περιστροφής της γης γύρω από τον εαυτό της, και
  • το ηλιακό έτος, το χρονικό διάστημα μιας πλήρους περιστροφής της γης γύρω από τον ήλιο.

Το μεν ημερονύκτιο διαρκεί 24 ώρες, το δε έτος περίπου 365 ημέρες.

Και τα δύο μεγέθη είναι ιδιαίτερα σημαντικά διότι προσδιορίζουν αφενός το χρονικό διάστημα μιας πλήρους εναλλαγής ημέρας-νύκτας (ημέρα) και αφετέρου το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο ολοκληρώνεται ένας κύκλος εποχών (τροπικό έτος). Η δε υποδιαίρεση του έτους σε 12 μήνες αντιστοιχεί σε παλιότερα ημερολόγια τα οποία βασίζονταν στον σεληνιακό κύκλο. Σήμερα πρόκειται για εντελώς συμβατική, ιστορικά εξηγούμενη διαίρεση του χρόνου, όπως άλλωστε και η υποδιαίρεση της ημέρας σε 24 ώρες.

Κεντρικό πρόβλημα του ημερολογίου στη βάση των προαναφερόμενων μεγεθών αποτελούσε ο ακριβής προσδιορισμός της σχέσης μεταξύ τους, το ερώτημα δήλαδή πόσες ακριβώς ημέρες αποτελούν ένα έτος.

Σταθμοί στην προσπάθεια επίλυσης υπήρξαν το Ιουλιανό (46 π.Χ.) και το Γρηγοριανό Ημερολόγιο (1582 μ.Χ.).

Το Ιουλιανό Ημερολόγιο[]

Το Ιουλιανό Ημερολόγιο που αποδίδεται στον Ιούλιο Καίσαρα αλλά είναι έργο του `Ελληνα αστρονόμου Σωσιγένη, προσδιορίζει τη διάρκεια του ηλιακού έτους σε 365,25 ημέρες. Για να μην υπάρχουν ελλιπείς ημέρες (0,25) θεωρείται οτι κάθε έτος διαρκεί 365 μέρες εκτός από τα δίσεκτα έτη, τα οποία διαρκούν 366, καθώς προστίθεται στο Φεβρουάριο μια επιπλέον ημέρα, ο οποίος πλέον έχει 29 ημέρες αντί για 28.

Δίσεκτο θεωρείται κατά το Ιουλιανό Ημερολόγιο κάθε τέταρτο έτος (365 ημέρες * 3 έτη + 366 μερες = 1461 ημέρες. 1461 ημέρες / 4 έτη = 365,25 ανά έτος). Ως πρακτικός κανόνας καθιερώθηκε να θεωρούνται δίσεκτα τα έτη, ο αριθμός των οποίων διαιρείται ακριβώς διά του 4 (2004, 2008, 2012 κλπ.). Το πρόβλημα του Ιουλιανού Ημερολογίου είναι ωστόσο ότι η πραγματική διάρκεια του ηλιακού έτους είναι κατι λιγότερο από 365,25 ημέρες. Η μικρή αυτή διαφορά δεν γίνεται φυσικά αισθητή μέσα σε λίγα χρόνια, με τον καιρό όμως οδήγησε σε προβάδισμα του ημερολογίου από τον πραγματικό χρόνο (τροπικό ημερολόγιο): Το 16ο αιώνα η εαρινή ισημερία απείχε 10 ημέρες από την προβλεπόμενη ημερομηνία στο Ιουλιανό Ημερολόγιο.

Γρηγοριανό Ημερολόγιο[]

Τη λύση στο πρόβλημα δίνει από το 1582 μ.Χ. το λεγόμενο Γρηγοριανό ημερολόγιο, το οποίο πήρε το ονομά του από τον πάππα Γρηγόριο VIII που το έφερε σε ισχύ. Το Γρηγοριανό ημερολόγιο παραλλάσσει το Ιουλιανό κατά το ότι σε διάστημα 400 χρόνων αφαιρεί 3 ημέρες του Ιουλιανού Ημερολογίου. Πρακτικά το επιτυγχάνει με το να θεωρεί ως δίσεκτα μόνο εκείνα τα έτη αιώνων, που διαιρούνται ακριβώς δια του 400. Έτσι, ενώ κατα το Ιουλιανό Ημερολόγιο τα έτη 1700, 1800, 1900, 2000 είναι όλα δίσεκτα, κατά το γρηγοριανό ημερολόγιο είναι μόνο το έτος 2000 δίσεκτο (366 ημέρες) διότι μόνο αυτό διαιρείται ακριβώς δια του 400. Με τον τρόπο αυτό η μέση διάρκεια του έτους, όπως προκύπτει από το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, προσεγγίζει ακριβέστερα το τροπικό έτος.

Το σύγχρονο ημερολόγιο[]

Το σύγχρονο ημερολόγιο βασίζεται στο γρηγοριανό τρόπο υπολογισμού. Λαμβάνει ωστόσο υπόψη για τον ακριβή καθορισμό των δίσεκτων ετών το γεγονός ότι και το γρηγοριανό ημερολόγιο οδηγεί σε μέση διάρκεια έτους αποκλίνουσα κατά τι από το τροπικό έτος - η απόκλιση αυτή οδηγεί σε διαφορά μιας μέρας κάθε 3333 χρόνια.

Λόγω θρησκευτικών διαφορών δεν καθιερώθηκε το γρηγοριανό ημερολόγιο ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες. Οι καθολικές χώρες Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία καθώς και το καθολικό τμήμα της Γερμανίας το υιοθέτησαν ήδη από το 1582, ενω άλλες χώρες ακολούθησαν σταδιακά. Στην Ελλάδα το γρηγοριανό ημερολόγιο εισήχθη το 1923.

Παγκόσμια Ημερολόγια[]

Γενικώς ακολουθείται στην Γη το χριστιανικό ημερολόγιο του Δυτικού Κόσμου. Για λόγους εμπορικούς ακόμη και οι μουσουλμάνοι ακολουθούν τους δικούς μας μήνες και τις ημέρες αργίας.

Για παράδειγμα, οι Πέρσες και οι Κούρδοι γιορτάζουν το Νοβρούζ, που σημαίνει «νέα ημέρα» στα περσικά, και είναι μια ιεροτελεστία της άνοιξης στις 21 Μαρτίου. Αυτή η ημερομηνία θεωρείται η αρχή του νέου έτους.

Στην Αιθιοπία έχουν 12 μήνες των 30 ημερών συν 5 ημέρες επαγόμενες, όπως λέγονται, στο τέλος της χρονιάς φτιάχνοντας δικό τους μήνα και μια έκτη που προστίθεται κάθε τέσσερα χρόνια. Το 2005 η αρχή του έτους ήταν στις 11 Σεπτεμβρίου.

Για τους Κινέζους - οι οποίοι ακολουθούν στις δημόσιες υπηρεσίες το δικό μας - το παραδοσιακό έτος αρχίζει αυτή τη χρονιά στις 29 Ιανουαρίου και είναι το Ετος του Σκύλου.

Στο εβραϊκό ημερολόγιο η 1η του έτους πέφτει Σεπτέμβριο ή αρχές Οκτωβρίου,

Για τους μουσουλμάνους δεν υπάρχει ακριβής ημερομηνία. Οχι μόνον ακολουθούν τη Σελήνη, οπότε το δικό μας έτος είναι μεγαλύτερο από το μουσουλμανικό κατά περίπου 11 ημέρες, αλλά και η 1η του μήνα είναι μόλις εμφανιστεί το πρώτο αχνό σημάδι της Σελήνης. Γι' αυτό και δεν υπάρχει ακρίβεια ως προς το πότε αρχίζει ο κάθε μήνας. Επειδή κάθε 30 χρόνια χάνονται 11 ημέρες, αυτές προστίθενται από μία μέσα στην κάθε τριακονταετία, διάσπαρτα σε 11 διαφορετικά χρόνια στο τέλος του τελευταίου μήνα της χρονιάς. H πρώτη ημέρα του πρώτου μήνα, που λέγεται Μουχάρ-ρεμ, είναι η Πρωτοχρονιά.

Το Αρχαιότερο Ημερολόγιο[]

Το αρχαιότερο ημερολόγιο που έχει βρεθεί είναι, κατά πάσα πιθανότητα, ένα εύρημα στη Γαλλία, κοντά στο χωριό Πλακάρ. Οστό από αετό με χαραγμένες επάνω του δέσμες μικρών ευθύγραμμων τμημάτων που μάλλον είναι ομαδοποιημένες με βάση τις φάσεις της Σελήνης:

πρώτο τέταρτο, πανσέληνος, τελευταίο τέταρτο, για να επανέλθει η νέα Σελήνη.

Υπολογίζεται ότι χαράχθηκε 11.000 χρόνια π.X.

Αρχαία Ελληνικά Ημερολόγια[]

Από τα έργα του Ησιόδου, του Ομήρου και τις πήλινες πινακίδες του 13ου αιώνα π.X. συνάγεται ότι στον ελλαδικό χώρο οι άνθρωποι δεν τα βρήκαν όλα έτοιμα και δεν τα αντέγραψαν από τους Βαβυλωνίους, όπως πιστεύουν μερικοί.

Χρησιμοποίησαν και οι Ελληνες το σεληνιακό έτος με 354 ημέρες, αλλά είχαν αρκετές γνώσεις για να καταλάβουν ότι δεν μετρούσε με ακρίβεια τη διάρκεια ενός ηλιακού έτους - δηλαδή, όπως είναι το σημερινό δικό μας - και άρχισαν οι προσπάθειες για να διορθωθεί.

Ο Αθηναίος αστρονόμος και γεωμέτρης Μέτων ο Παυσανίου το 433 π.X. κατάφερε όχι μόνο να υπολογίσει ότι η διάρκεια του έτους έπρεπε να είναι 365 ημέρες και 5/19 της ημέρας, αλλά έδειξε και τον τρόπο να προβλέπονται ακριβώς οι ημερομηνίες των φάσεων της Σελήνης για μια περίοδο 19 ετών και ποιες διορθώσεις έπρεπε να γίνουν, ώστε έφθασε να είναι το κάθε έτος ίσο με 365 ημέρες, 6 ώρες και 19 λεπτά περίπου (αν σκεφθούμε ότι το έτος 2000 μ.X. υπολογίστηκε ότι είχε διάρκεια 365 ημέρες, 5 ώρες και 49 λεπτά περίπου, είχε κάνει πολύ καλή δουλειά).

Και άλλοι έλληνες διαπρεπείς αστρονόμοι, όπως ο Κάλλιππος και ο Ιππαρχος, βελτίωσαν το ημερολόγιο, φθάνοντας το σφάλμα μόλις στη 1 ημέρα κάθε 222 χρόνια, μόνο που όλοι επέμεναν στη σχεδόν αδύνατη προσπάθεια να διαιρούν το ηλιακό έτος σε ακέραιους σεληνιακούς μήνες. Ισως διότι το ήπιο κλίμα της Αττικής τούς επέτρεπε να κάνουν τις διορθώσεις που ήθελαν και να τις προσθέτουν όταν τις ήθελαν, χωρίς κάποια έντονα καιρικά φαινόμενα να δείχνουν ότι δεν είχαν δράσει εγκαίρως.

Πρωτοχρονιά στην Αττική των κλασσικών χρόνων είχαν τον μήνα Εκατομβαιώνα, μόλις εμφανιζόταν η νέα Σελήνη μετά την (σημερινή) 21η Ιουνίου, ενώ αυτή την εποχή διήνυαν τον μήνα Ποσειδεώνα.

Υποσημειώσεις[]

Εσωτερική Αρθρογραφία[]

Βιβλιογραφία[]

Ιστογραφία[]


Ikl Κίνδυνοι ΧρήσηςIkl

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες
σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια
ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι
η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη,
την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει.

"Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα
να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο,
η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης"
του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει."

Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι
όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς,
και για μακρά χρονική περίοδο,
αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία,
ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε.



Επίσης,
Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)"
(όχι μόνον, της Sciencepedia
αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)),
αν και άκρως απαραίτητοι,
είναι αδύνατον να ελεγχθούν
(λόγω της ρευστής φύσης του Web),
και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν
σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο.
Ο αναγνώστης πρέπει να είναι
εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

IonnKorr-System-00-goog



>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)


Advertisement