Science Wiki
Register
Advertisement

Ημιαστήρ

Quasar, κβάζαρ


Quasars-06-goog

Quasar

Ως quasar, στην Αστρονομία εννοείται κάθε εξαιρετικά λαμπρός και απομακρυσμένος ενεργός γαλαξιακός πυρήνας, που εμφανίζεται στο ορατό φως ως Σημειακή Πηγή (ως αστέρας), και όχι ως εκτεταμένο σώμα (όπως οι Γαλαξίες).

Ετυμολογία[]

Η ονομασία "quasar" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "[[ ]]".

Προφορά στα αγγλικά «κουέιζαρ», σύντμηση από τη φράση QUASi-stellAR object ή QSO)

Στον Schmidt ανήκει και η πατρότητα του όρου quasi-stellar. Η σύντμηση quasar εφευρέθηκε από τον Κινεζοαμερικανό αστροφυσικό Hong-Yee Chiu το 1964, και καταγράφηκε για πρώτη φορά στο Α΄ Συμπόσιο Σχετικιστικής Αστροφυσικής του Τέξας (Ντάλας, 16-18 Δεκεμβρίου 1963).

Εισαγωγή[]

Quasars-02-goog

Quasar με τον ενδεικτικό πίδακα

Από εκεί προέρχεται και η ονομασία των ημιαστέρων (quasars), αφού quasi-stellar σημαίνει «παρόμοιος με αστέρα». H αρχική απόδοση του όρου στα ελληνικά, όταν πρωτοανακαλύφθηκαν περί το 1960, ήταν ημιαστέρας.

Διακρίνονται από τους αστέρες (και έτσι ανακαλύφθηκαν) από τη μεγάλη μετατόπιση προς το ερυθρό που παρουσιάζουν τα φάσματά τους, ενώ ταυτοχρόνως αποτελούν και σημειακές ραδιοπηγές.

Μέχρι τη δεκαετία του 1990 υπήρχε κάποια αμφιβολία ως προς τη φύση τους αλλά πλέον όλοι σχεδόν οι αστροφυσικοί συμφωνούν ότι αυτό που παρατηρείται ως ημιαστέρας (quasars) είναι μία σχετικώς πυκνή άλως υλικού που περιβάλλει την κεντρική Μελανή Οπή, μεγάλης μάζας, ενός νεαρού Γαλαξία.

Παρατήρηση[]

Quasars-03-goog

Quasar με τον ενδεικτικό πίδακα

Οι ημιαστέρες (quasars) εμφανίζουν πολύ μεγάλες μετατοπίσεις προς το ερυθρό ως αποτέλεσμα της διαστολής του Σύμπαντος, επειδή βρίσκονται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις από εμάς και σύμφωνα με το Νόμο του Hubble.

Το ότι είναι ορατοί σε τέτοιες αποστάσεις σημαίνει ότι η ενέργεια που εκπέμπουν ως Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία υπερβαίνει την αντίστοιχη κάθε άλλου ουράνιου σώματος, και μπορεί να ισοδυναμεί με την ενέργεια εκατοντάδων συνηθισμένων Γαλαξιών μαζί, ή περίπου ένα τρισεκατομμύριο φορές την ενέργεια που εκπέμπει ο Ήλιος στο ορατό φάσμα.

Σε ένα τηλεσκόπιο, οι ημιαστέρες (quasars) εμφανίζονται ως σημειακές πηγές φωτός, μολονότι από τη δεκαετία του 1990 και μετά έχουν ταυτοποιηθεί οι «φιλοξενούντες Γαλαξίες» πολλών ημιαστέρων. Οι ίδιοι οι Γαλαξίες είναι συνήθως πολύ αμυδροί για να γίνουν αντιληπτοί.

Κβάζαρ "3C 273"[]

Αντιθέτως, μερικοί ημιαστέρες (quasars) μπορούν να παρατηρηθούν με μεγάλα ερασιτεχνικά τηλεσκόπια: ο λαμπρότερος είναι ο "3C 273", που έχει μέσο Φαινόμενο Μέγεθος 12,8 και, σε υπολογιζόμενη απόσταση από τη Γη 2,44 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, είναι ένα από τα πιο απομακρυσμένα σώματα που μπορούν να παρατηρηθούν απ' ευθείας με ερασιτεχνικό εξοπλισμό. Βρίσκεται στον αστερισμό της Παρθένο. Το Απόλυτο Μέγεθος του 3C 273 είναι –26,7. Αυτό σημαίνει ότι αν βρισκόταν σε απόσταση 32,6 ετών φωτός από τη Γη θα έλαμπε στον ουρανό τόσο έντονα όσο και ο Ήλιος.

Φωτεινότητα[]

Quasars-04-goog

Quasar με τον ενδεικτικό πίδακα

Μερικοί ημιαστέρες (quasars) εμφανίζουν γρήγορες μεταβολές στη φωτεινότητα, γεγονός που υπονοεί ότι η έκτασή τους είναι μικρή (η φωτεινότητα μιας πηγής δεν μπορεί να μεταβάλλεται σε χρόνο μικρότερο από αυτόν που χρειάζεται το φως για να τη διασχίσει).

Η υψηλότερη μετατόπιση προς το ερυθρό που είναι γνωστή για ημιαστέρες (quasars) (στοιχεία Ιανουαρίου 2003) είναι Ζ = 6,4 και αντιστοιχεί, με τη σήμερινή αποδεκτή τιμή για τη σταθερά Habble, σε απόσταση περίπου 28 δισεκατομμύρια έτη φωτός (Ας σημειωθεί ότι υπάρχουν μερικές «ιδιαιτερότητες» στον ορισμό των κοσμολογικών αποστάσεων, ώστε μπορούν να υπάρξουν αποστάσεις μεγαλύτερες σε έτη φωτός από αυτές που αντιστοιχούν στην ηλικία του Σύμπαντος σε έτη).

Υφή[]

Quasars-05-goog

Quasar με τον ενδεικτικό πίδακα

Η ενέργεια των ημιαστέρων (quasars) πιστεύεται ότι προέρχεται από την πρόσπτωση υλικού σε μαύρες τρύπες στα κέντρα των φιλοξενούντων μακρινών Γαλαξιών, γεγονός που τους καθιστά μια κατηγορία των Ενεργών Γαλαξιών ή «Ενεργών Γαλαξιακών Πυρήνων» (AGN, Active Galactic Nuclei). Κανένας άλλος μηχανισμός που να είναι σε θέση να εξηγήσει την τεράστια εκπεμπόμενη ενέργεια και την ταχεία μεταβλητότητα δεν είναι σήμερα γνωστός.

Περισσότεροι από 100 χιλιάδες ημιαστέρες (quasars) έχουν ανακαλυφθεί. Η μετατόπιση των φασμάτων τους προς το ερυθρό είναι από 0,06 μέχρι 6,4. Επομένως ο πλησιέστερος απέχει περί τα 780 εκατομμύρια έτη φωτός από τον Ήλιο, με τους περισσότερους να υπερβαίνουν τα τρία δισεκατομμύρια έτη φωτός. Οι απώτεροι εμφανίζονται όπως ήταν στη νεαρή ηλικία του Σύμπαντος.

Ο απόλυτα λαμπρότερος κβάζαρ είναι ίσως ο "APM 08279+5255" που όταν ανακαλύφθηκε το 1998 το Απόλυτο Μέγεθος υπολογίσθηκε σε –32,2, παρότι μεταγενέστερη απεικόνιση απεκάλυψε ότι η λαμπρότητά του ενισχύεται από βαρυτική εστίαση του φωτός κατά σχεδόν μία "τάξη μεγέθους".

Η λαμπρότητα των κβάζαρ μεταβάλλεται σε ποικιλία περιόδων. Κάποιοι εμφανίζουν μεταβολή σε κλίμακα μηνών, ενώ άλλοι σε λίγες ημέρες ή και μερικές ώρες. Οι πλέον δραστήριοι από αυτή την άποψη ονομάζονται OVV κβάζαρ (= Optically Violently Variable, Οπτικώς Βιαίως Μεταβλητοί). Οι ημιαστέρες (quasars) εμφανίζουν πολλές από τις ιδιότητες των Ενεργών Γαλαξιών: μη-θερμική ακτινοβολία, ύπαρξη "πιδάκων" (jets) και "λοβών" όπως στους Ραδιογαλαξίες.

Μόνον ο ένας στους 10 ημιαστέρες (quasars) εμφανίζει ισχυρή εκπομπή στα ραδιοκύματα (οι λεγόμενοι radio-loud), ενώ οι υπόλοιποι είναι σχετικώς radio-quiet.

Εκτός από το ορατό φως και τα ραδιοκύματα, οι κβάζαρ έχουν παρατηρηθεί και σε άλλες περιοχές του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, όπως το υπέρυθρο, το υπεριώδες, τις ακτίνες Χ, ακόμα και τις ακτίνες γ.

Οι περισσότεροι είναι λαμπρότεροι (αν αφαιρεθεί η μετατόπιση προς το ερυθρό) στο εγγύς υπεριώδες (κοντά στη γραμμή εκπομπής Lyman α των 121,6 nm), αλλά εξ' αιτίας των μεγάλων μετατοπίσεων προς το ερυθρό, αυτή η μέγιστη λαμπρότητα έχει παρατηρηθεί μέχρι και στα 900 nm, στο εγγύς υπέρυθρο.

  • Οι λεγόμενοι «σιδηροί ημιαστέρες (quasars)» (Iron Quasars) εμφανίζουν ισχυρές φασματικές γραμμές εκπομπής του ιονισμένου σιδήρου, όπως ο κβάζαρ "IRAS 18508-7815".

Η παραγωγή της ενέργειας των κβάζαρ[]

Αφού οι κβάζαρ έχουν ιδιότητες κοινές σε όλους τους Ενεργούς Γαλαξίες, η ισχύς τους μπορεί να συγκριθεί με αυτή μικρότερων και πλησιέστερων Ενεργών Γαλαξιών που τροφοδοτούνται από μελανές οπές των κέντρων τους. Για μία εκπεμπόμενη ισχύ 1040 Watt (τυπική λαμπρότητα ενός κβάζαρ), μία Μελανή οπή θα πρέπει να καταναλώνει ύλη με ισοδύναμο ρυθμό 10 αστέρες ανά έτος.

Οι λαμπρότεροι γνωστοί κβάζαρ πρέπει να καταναλώνουν χίλιες ηλιακές μάζες κάθε έτος. Επειδή είναι αδύνατο να τροφοδοτούνται με τόση μάζα επί αρκετά δισεκατομμύρια έτη, κάποτε η περιβάλλουσα ύλη (αέριο και σκόνη) τελειώνει και προκύπτει ένας «συνήθης» Γαλαξίας. Η μαύρη τρύπα βέβαια παραμένει, αλλά χωρίς την έντονη εκπομπή ενέργειας που χαρακτηρίζει έναν ημιαστέρα (quasars). Θεωρείται πολύ πιθανόν ότι και ο δικός μας Τοπικός Γαλαξίας διαθέτει μία Μελανή Οπή στο κέντρο του.

Οι ημιαστέρες (quasars) παρέχουν κάποιες ενδείξεις για μια φάση «επανιονισμού» μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Οι αρχαιότεροι ημιαστέρες (quasars) (Ζ > 4) εμφανίζουν στο φάσμα τους μία «τάφρο Gunn-Peterson» και έχουν εμπρόσθιοες περιοχές απορροφήσεως, γεγονός που αποδεικύει ότι το Διαγαλαξιακό Μέσο εκείνη την εποχή ήταν Ουδέτερο Αέριο. Οι νεότεροι ημιαστέρες (quasars) δεν παρουσιάζουν εμπρόσθιες περιοχές απορροφήσεως, αλλά τα φάσματά τους περιέχουν γραμμές του "Δάσους Lyman-άλφα». Αυτό υποδεικνύει ότι το Διαγαλαξιακό Μέσο ιονίσθηκε και πάλι σε πλάσμα, με το ουδέτερο αέριο να υπάρχει μόνο σε σχετικώς μικρά νέφη.

Ενδιαφέρον χαρακτηριστικό των Ημιαστέρων (quasars) είναι και το ότι τα φάσματά τους εμφανίζουν γραμμές εκπομπής από στοιχεία βαρύτερα του ηλίου, που θεωρείται ότι μπορούν να παραχθούν μόνο από τον θάνατο Αστέρων. Φαίνεται λοιπόν ότι οι Γαλαξίες διήλθαν από μία φάση μαζικής δημιουργίας αστέρων, παράγοντας αστέρες του αστρικού πληθυσμού III μεταξύ της στιγμής της Μεγάλης Εκρήξεως και του χρόνου δημιουργίας των πρώτων Ημιαστέρων (quasars).

Ανάλυση Μηχανισμού Παραγωγής[]

Quasars-01-goog

Quasar με τον ενδεικτικό πίδακα]

Η μόνη θεωρία που έχει αποδειχθεί ικανή να εξηγήσει την καταπληκτική φωτεινότητα των κβάζαρ, λέει ότι εξαρτώνται από τις βαρείες Μελανές Οπές, στα κέντρα των Γαλαξιών.

Πώς όμως μπορεί μια Μελανή Οπή, να 'ακτινοβολεί' και μάλιστα τόσο έντονα;

Είναι από τα πλέον παράδοξα φαινόμενα. Θεωρητικά μια Μελανή Οπή, αδυνατεί να ακτινοβολήσει. Στην πραγματικότητα αυτή που ακτινοβολεί είναι η ευρύτερη περιοχή της και αυτή καθιστά τους ημιαστέρες ως τα φωτεινότερα γνωστά αντικείμενα στο Σύμπαν.

Ο περιορισμός στην ακτινοβολία μιας Μελανής Οπής, αναφέρεται μόνο στην ύλη που είναι μέσα στον "ορίζοντα γεγονότων" της. Όμως, η έντονη ακτινοβολία από τα κβάζαρ προέρχεται έξω από αυτήν την περιοχή.

Τα κβάζαρ ακτινοβολούν επειδή το αέριο που προσπίπτει στη Μελανή Οπή, πρέπει να μειώσει τη μεγάλη στροφορμή που έχει. Δεν είναι εύκολο να πέσει υλικό μέσα σε μια Μελανή Οπή, έχοντας μεγάλη στροφορμή. Ο "ορίζοντας γεγονότων" γύρω της είναι μικρός, και τα προσπίπτοντα σωματίδια πρέπει να κατευθύνονται ακριβώς στο κέντρο της. Διαφορετικά ταλαντεύονται γύρω από τον ορίζοντα σε μια τροχιά γύρω από αυτήν.

Ένα ανάλογο παράδειγμα είναι το ύδωρ που πέφτει σε ένα νεροχύτη. Το νερό αναπόφευκτα στροβιλίζεται γύρω από την οπή του νεροχύτη, και πρέπει να μειώσει τη στροφορμή του πριν να μπορέσει να εισέλθει σε αυτήν.

Έτσι, το αέριο που προσπίπτει μέσα στη Μελανές Οπές, όπως το ύδωρ, χάνει τη στροφορμή του με τον ίδιο τρόπο, σχηματίζοντας ένα στροβιλιζόμενο δίσκο υλικού πλησίον του αγωγό - τον ορίζοντα γεγονότων στην περίπτωση μας.

Το υλικό κοντά στον 'αγωγό' περιστρέφεται γρηγορότερα και "τρίβεται" σε σχέση με το υλικό που βρίσκεται πιο μακριά το οποίο περιστρέφεται ολοένα πιο αργά. Τότε η ταχύτητα του υλικού, λόγω των τριβών, μειώνεται, οπότε αυτό κινείται αργά σπειροειδώς προς το κέντρο. Τελικά, πίπτει μέσα στον ορίζοντα γεγονότων και χάνεται για πάντα. Στα κβάζαρ, τέτοιοι περιστρεφόμενοι δίσκοι από υλικό ονομάζονται δίσκοι συσσώρευσης ή προσαύξησης.

Στο στάδιο που τρίβονται μεταξύ τους τα σωματίδια - καθώς περιστρέφονται πολύ γρήγορα τα στρώματα του αερίου και της σκόνης - αποκτούν θερμοκρασίες τεράστιες, ακόμη και εκατομμύρια βαθμούς για εκείνα που βρίσκονται εγγύτερα στην Μελανή Οπή. Τότε το αέριο, με την πυράκτωση αυτή, εκπέμπει έντονη θερμική ακτινοβολία σε λευκό χρώμα. Στα πιο φωτεινά άρα και μεγάλα κβάζαρ, αυτός ο πυρακτωμένος δίσκος του αερίου μπορεί να εκτείνεται σε μια απόσταση 10.000 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση της Γης από τον Ήλιο, ή περίπου το 5% της απόστασης του Ήλιου από τον πλησιέτερο αστέρα. Φανταστείτε τώρα έναν πυρακτωμένο δίσκο πολύ πιο καυτό από την επιφάνεια ενός άστρου με τόση μεγάλη ακτίνα. Ο συνδυασμός της θερμικής ακτινοβολίας σε λευκό χρώμα συν το μεγάλο μέγεθος του δίσκου, κάνουν τα κβάζαρ τα πιο φωτεινά αντικείμενα στο σύμπαν.

Τελικά, η ενέργεια που ακτινοβολείται από τα κβάζαρ προέρχεται από τη σταδιακή μείωση της ταχύτητας του αερίου καθώς πέφτει στην Μελανή Οπή. Το μεγαλύτερο μέρος της της κινητικής ενέργειας γίνεται θερμότητα με τη βοήθεια του έργου των τριβών, και ακτινοβολείται έπειτα ως Θερμική Ακτινοβολία. Ένα συνηθισμένο κβάζαρ για να στηρίξει τη λαμπρότητα του πρέπει να "καταπιεί" περίπου μία ηλιακή μάζα σε αέριο ετησίως, ενώ τα μεγαλύτερα ακόμη και 1000 ηλιακές μάζες.

Οι δίσκοι συσσώρευσης ακτινοβολούν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους στο υπεριώδες, ενώ ένα μεγάλο μέρος της ακτινοβολίας είναι πιθανόν ακτινοβολία σύγχροτρον. Ο δίσκος ενός κβάζαρ λόγω του πάχους του συλλαμβάνει αρκετή από την υπεριώδη ακτινοβολία των κεντρικών του τμημάτων (κοντά στον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας) και την επανεκπέμπει στο υπέρυθρο.

Πολύ συχνά οι δίσκοι συσσώρευσης των κβάζαρ συνοδεύονται από δύο πίδακες, έναν σε κάθε πλευρά τους. Οι πίδακες αυτοί είναι μαγνητισμένα νέφη ηλεκτρονίων που κινούνται με σχετικιστικές ταχύτητες. Το σχήμα και η συμπεριφορά των πιδάκων διέπονται από τη διατήρηση της ορμής (σε αντιδιαστολή με τη διατήρηση της στροφορμής, που διέπει τους δίσκους συσσώρευσης). Ένας πίδακας εξακολουθεί να κινείται σε ευθεία γραμμή έως ότου επιβραδυνθεί μεταβιβάζοντος την ορμή του στα γύρω αέρια. Καθώς ο πίδακας επιβραδύνεται, μετατρέπει την κινητική του ενέργεια σε θερμότητα και ακτινοβολία, όπως ακριβώς και οι δίσκοι συσσώρευσης.

Ιστορία[]

Microquasars-BinaryPulsars-01-goog

Microquasar Binary Pulsar

Οι πρώτοι Ημιαστέρες (quasars) παρατηρήθηκαν με ραδιοτηλεσκόπια τη δεκαετία του 1950. Εκατοντάδες είχαν καταγραφεί με το "Ραδιοτηλεσκόπιο Λόβελ" στον «Τρίτο Κατάλογο (Ραδιοπηγών) του Κέμπριτζ» χωρίς την παραμικρή υποψία για την αληθινή τους φύση, αλλά είχε διακριβωθεί ότι επρόκειτο για πολύ μικρές σε φαινόμενες διαστάσεις πηγές.

Η πραγματική ανακάλυψη των κβάζαρ έγινε το 1960, όταν οι ραδιοπηγές "3C 48", "3C 196" και "3C 286" (το «3C» αναφέρεται στο 3ο κατάλογο του Cambridge) βρέθηκε ότι είχαν αντίστοιχο και στο ορατό φως, από τους T.A. Matthews και A. Sandage. Συγκεκριμένα, η φωτογραφία που έδειξε τον 16ου μεγέθους «αστέρα» στη θέση του "3C 48" λήφθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 1960.

Το φάσμα των «αστέρων» αυτών περιείχε αρκετές ευρείες και «άγνωστες» γραμμές εκπομπής: ένας πρώτος ισχυρισμός από τον J. Bolton για μια μεγάλη μετατόπιση προς το ερυθρό δεν έγινε αποδεκτός, όμως το 1962 προβλέφθηκε ότι η ραδιοπηγή "3C 273" θα υποστεί 5 επιπροσθήσεις από τη Σελήνη.

Μετρήσεις ακριβείας που έλαβαν τότε οι C. Hazard, MacKey και Shimmins με το "Ραδιοτηλεσκόπιο Παρκς" στην Αυστραλία απέδειξαν ότι η πηγή ήταν πρακτικά σημειακή (διπλή, με 4 και 3 arcsec φαινόμενες διαμέτρους) και βρήκαν με μεγάλη ακρίβεια τη θέση του οπτικού της αντιστοίχου.

Αμέσως ο Maarten Schmidt χρησιμοποίησε το μεγάλο τηλεσκόπιο των 5 m του Αστεροσκοπείου Πάλομαρ για να λάβει ένα πολύ ακριβέστερο και λεπτομερέστερο φάσμα. Τότε ο Schmidt κατάλαβε ότι οι «άγνωστες» γραμμές ήταν οι γνωστές γραμμές Balmer του υδρογόνου, αλλά μετατοπισμένες σε μήκος κύματος κατά 15,8 %.

Ο ίδιος πρότεινε για πρώτη φορά τη σωστή ερμηνεία για έναν Ημιαστέρα (quasars), δηλαδή ότι η πηγή απομακρυνόταν με ταχύτητα 47.400 km/sec (το 15,8 % της ταχύτητας του φωτός), στην ιστορική δημοσίευσή του στο περιοδικό Nature (τόμος 197, σ. 1040) το 1963 με τίτλο 3C 273: a star-like object with large red-shift (= «3C 273: ένα όμοιο με αστέρα αντικείμενο με μεγάλη μετατόπιση προς το ερυθρό»).

Αυτή η ανακάλυψη έφερε επανάσταση στις παρατηρήσεις των Ημιαστέρων (quasars) και παρότρυνε τους αστρονόμους να μετρήσουν τις μετατοπίσεις προς το ερυθρό και άλλων ραδιοπηγών. Η πηγή "3C 48" μετρήθηκε να έχει ταχύτητα απομακρύνσεως το 37% της ταχύτητας του φωτός.

Ο ίδιος ο Schmidt στην εργασία του στο Nature είχε δώσει και την εναλλακτική εξήγηση ότι ίσως η μετατόπιση προς το ερυθρό οφείλεται σε πολύ ισχυρό Βαρυτικό Πεδίο, όπως προβλέπει η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας.

Η σχετική συζήτηση συνεχίσθηκε καθ' όλη τη δεκαετία του 1960. Αλλά ένας αστέρας με τόσο μεγάλη πυκνότητα θα γινόταν ο ίδιος Μελανή Οπή και δεν θα μπορούσε να εκπέμψει καμία ακτινοβολία. Εξ' άλλου, οι Ημιαστέρες (quasars) εμφανίζουν γραμμές εκπομπής με μορφή που απαντάται και σε Νεφελώματα αερίου χαμηλής πυκνότητας.

Υπήρχαν βέβαια και από την άλλη πλευρά δυσκολίες, αφού η τοποθέτηση των κβάζαρ σε τόσο μεγάλες αποστάσεις ώστε να δικαιολογείται η ταχύτατη απομάκρυνση από τη Συμπαντική Διαστολή απαιτούσε τεράστια παραγωγή ενέργειας. Μερικοί την απέδωσαν σε κάποια άγνωστη μορφή σταθερής αντιύλης, ενώ διατυπώθηκε και η θεωρία ότι οι Ημιαστέρες (quasars) ίσως να ήταν το άκρο μιας «Σκωληκοοπής» που αντιστοιχεί σε Λευκή Οπή. Ωστόσο, όταν δημιουργήθηκαν ακριβέστερα πρότυπα για τις διαδικασίες παραγωγής ενέργειας σε "δίσκους προσαυξήσεως" κατά τη δεκαετία του 1970, η τεράστια ισχύς των Ημιαστέρων (quasars) ερμηνεύθηκε.

Οι τεράστιες αποστάσεις των κβάζαρ και η σχεδόν σημειακή τους φύση οδήγησαν στην παρατηρησιακή ανακάλυψη των πρώτων βαρυτικών φακών, τους οποίους προβλέπει η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας: ο πρώτος ανακαλύφθηκε το 1979 με τον λεγόμενο «Δίδυμο Ημιατέρα» 0957+561.[1]

Την επόμενη δεκαετία αναπτύχθηκαν ενοποιημένα μοντέλα στα οποία οι Ημιαστέρες (quasars) είναι μια ειδικότερη κατηγορία Ενεργών Γαλαξιών και τελικώς κατανοήθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι απλώς η γωνία υπό την οποία παρατηρούμε τον Γαλαξία που κάνει τη διαφορά από άλλες κατηγορίες, όπως είναι οι Ραδιογαλαξίες, μπλέιζαρ κ.λπ..

Η τεράστια παραγωγή ενέργειας προέρχεται από τους "δίσκους προσαυξήσεως" της κεντρικής Μελανής Οπής, όπου το υλικό από την αρχή μέχρι και την πτώση του μέσα στην Οπή μπορεί να μετατρέψει μέχρι και το 10% της μάζας του σε ενέργεια σε σύγκριση με το 0,7 % για την Πυρηνική Σύντηξη (αλυσίδα p-p) που κυριαρχεί στην παραγωγή αστρικής ενέργειας.

Ο μηχανισμός αυτός ερμηνεύει και το γεγονός ότι οι Ημιαστέρες (quasars) ήταν περισσότεροι σε μια εποχή που το Σύμπαν ήταν πιο νέο, αφού αυτός ο ρυθμός παραγωγής ενέργειας τερματίζεται όταν η επίκεντρη Μελανή Οπή απορροφήσει όλη την ύλη (αέριο και σκόνη) που υπάρχει στην περιοχή της. Είναι πιθανό ότι οι περισσότεροι Γαλαξίες, ακόμα και ο Τοπικός Γαλαξίας (Milky Way), έχουν διέλθει από ένα «ενεργό στάδιο» κατά το οποίο θα εμφανίζονταν ως Ημιαστέρες (quasars) ή άλλο είδος Ενεργού Γαλαξία, ανάλογα με τη μάζα και τον ρυθμό προσαυξήσεως της επίκεντρης Μελανής Οπής τους, ενώ τώρα ηρεμούν επειδή δεν υπάρχει εφοδιασμός της με ύλη ώστε να παραχθεί τόσο πολλή ενέργεια.

Υποσημειώσεις[]

Εσωτερική Αρθρογραφία[]

Βιβλιογραφία[]

  • Waluska, Edward R.: «Quasars and the Caltech-Carnegie Connection», Journal of Astronomical History & Heritage, τόμος 10 (νο. 2), σελ. 79 (Ιούλιος 2007).

Ιστογραφία[]

Αγγλική Ιστογραφία[]


Ikl Κίνδυνοι ΧρήσηςIkl

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες
σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια
ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι
η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη,
την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει.

"Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα
να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο,
η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης"
του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει."

Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι
όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς,
και για μακρά χρονική περίοδο,
αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία,
ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε.



Επίσης,
Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)"
(όχι μόνον, της Sciencepedia
αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)),
αν και άκρως απαραίτητοι,
είναι αδύνατον να ελεγχθούν
(λόγω της ρευστής φύσης του Web),
και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν
σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο.
Ο αναγνώστης πρέπει να είναι
εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

IonnKorr-System-00-goog



>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)


Advertisement