Science Wiki
Advertisement

Ιππίας

Hippias


Tyrant-02-goog

Αρχαϊκή Εποχή Ηγεμόνες Αρχαϊκής Εποχής 6ος Αιώνας π.Χ.

Όνομα: Ιππίας Ηγεμονικά Ονόματα

Αθήνα Ηγεμόνες Αθήνας Στρατιωτικοί Αθήνας Πολιτικοί Αθήνας Αττική ‎Ηγεμόνες Αττικής

Σπάρτη Ηγεμόνες Σπάρτης Στρατιωτικοί Σπάρτης Πολιτικοί Σπάρτης Λακωνία ‎Ηγεμόνες Λακωνίας Λακωνία
Θήβα Ηγεμόνες Θήβας Στρατιωτικοί Θήβας Βοιωτία ‎Ηγεμόνες Βοιωτίας
Άργος Ηγεμόνες Άργους Στρατιωτικοί Άργους Αργολίδα ‎Ηγεμόνες Αργολίδας
Κόρινθος Ηγεμόνες Κορίνθου Στρατιωτικοί Κορίνθου Κορινθία ‎Ηγεμόνες Κορινθίας
Φωκίδα ‎Ηγεμόνες Φωκίδας Στρατιωτικοί Φωκίδας
Πελοπόννησος ‎Ηγεμόνες Πελοποννήσου
Μέση Ελλάδα ‎Ηγεμόνες Μέσης Ελλάδας
Θεσσαλία Θεσσαλική Ομοσπονδία ‎Ηγεμόνες Θεσσαλίας
Ήπειρος ‎Ηγεμόνες Ηπείρου
Μακεδονία Ηγεμόνες Μακεδονίας Στρατιωτικοί Μακεδονίας Στρατιωτικοί Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Θράκη Ηγεμόνες Θράκης
Κρήτη Ηγεμόνες Κρήτης
Αιγαία Θάλασσα Ηγεμόνες Αιγαίας Θάλασσας
Ιόνια Θάλασσα Ηγεμόνες Ιόνιας Θάλασσας
Ασιατική Αιολίδα Ηγεμόνες Ασιατικής Αιολίδας
Ασιατική Ιωνία Ηγεμόνες Ασιατικής Ιωνίας
Ασιατική Δωρίδα Ηγεμόνες Ασιατικής Δωρίδας
Σικελία Ηγεμόνες Σικελίας
Κάτω Ιταλία Ηγεμόνες Κάτω Ιταλίας
Κυρήνη Ηγεμόνες Κυρήνης
Καρχηδόνα Ηγεμόνες Καρχηδόνας Στρατιωτικοί Καρχηδόνας
Φοινίκη Ηγεμόνες Φοινίκης
Περσική Αυτοκρατορία Ηγεμόνες Περσικής Αυτοκρατορίας Έπαρχοι Περσικής Αυτοκρατορίας Στρατιωτικοί Περσικής Αυτοκρατορίας Πρίγκιπες Περσικής Αυτοκρατορίας

- Ηγεμόνας ("τύραννος") της Αθήνας.

- Χρονική Περίοδος Διακυβέρνησης: Αρχαϊκή Εποχή, 6ος Αιώνας π.Χ.,

- Γέννηση: 575 π.Χ.

- Θάνατος: 490 π.Χ.

Ετυμολογία[]

Το όνομα "Ιππίας" προέρχεται ή συνδέεται ετυμολογικά με την λέξη "ίππος".

Γενεαλογία[]

- Ηγεμονικός Οίκος: Πεισιστρατίδες.

- Πατέρας: Πεισίστρατος ο Πρεσβύτερος

- Μητέρα: Μυρρίνη, θυγατέρα Καλλίου

- Αδελφοί:

- Σύζυγος:

- Τέκνα:

  • Πεισίστρατος ο Νεώτερος
  • Αρχιδίκη

Βιογραφία[]

Τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα, κατά την διάρκεια του βίου του, είναι:

Ο Ιππίας ήταν γιος του τυράννου των Αθηνών Πεισίστρατου τον οποίο και διαδέχθηκε μαζί με τον αδελφό του Ίππαρχο το 527 π.Χ. Οι δύο Πεισιστρατίδες συγκυβέρνησαν για περίπου 13 έτη, μέχρι το θέρος του 514 π.Χ., όταν οι Αρμόδιος και Αριστογείτων φόνευσαν, για προσωπικούς λόγους, τον Ίππαρχο.

Στη συνέχεια ο Ιππίας κυβέρνησε μόνος για τέσσερα έτη, μέχρι το θέρος του 510 π.Χ. οπότε και η τυραννίδα ανατράπηκε με στρατιωτική επέμβαση του βασιλέα της Σπάρτης Κλεομένη (επέμβαση που εν μέρει προκλήθηκε και από τη διπλωματία των Αλκμεωνιδών προς το Μαντείο των Δελφών).

Ο Ιππίας με την οικογένειά του εξορίστηκαν και η δημοκρατία αποκαταστάθηκε, αλλά προσπάθησε να επανέλθει στην εξουσία της Αθήνας προσεταιριζόμενος τον Κλεομένη.

Το σχέδιό του τελικά δεν ευοδώθηκε και ο Ιππίας διέφυγε άπραγος για την Μικρά Ασία, από όπου απηύθυνε παροτρύνσεις τον βασιλέα Δαρείο να εισβάλλει στην Ελλάδα ώστε να τον αποκαταστήσει στην εξουσία των Αθηνών.

Συμμετείχε ως σύμβουλος των Περσών και στη Μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ..

Απέθανε το ίδιο έτος, κατά πάσα πιθανότητα στη Λήμνο, κατά την επιστροφή στο Σίγειο.

Προσωπική ζωή[]

Η χρονολογία γέννησης του Ιππία είναι άγνωστη, αλλά επειδή ο γιος του Πεισίστρατος ο Νεώτερος εξελέγη επώνυμος άρχων των Αθηνών το 521 π.Χ. και στη θέση αυτή δεν μπορούσε να εκλεγεί όποιος δεν είχε συμπληρώσει το 30ο έτος της ηλικίας του, τεκμαίρεται ότι ο Ιππίας θα πρέπει να ήταν τότε τουλάχιστον 50 ετών.

Το γεγονός ότι εξακολουθούσε να ζει 30 έτη μετά την εκλογή του γιου του, το 490 π.Χ., μειώνει το εύρος των πιθανών χρονολογιών γέννησης και κατά συνέπεια λογικά γεννήθηκε κατά τη δεκαετία 570 - 580 π.Χ. Εκείνη την εποχή ο πατέρας του δεν είχε κινηθεί ακόμα για να γίνει τύραννος (το επιχείρησε για πρώτη φορά το 561 π.Χ.)

Ο Ιππίας ήταν, πάντως, τέκνο του πρώτου γάμου του Πεισίστρατου και είχε ομομήτριο αδελφό τον Ίππαρχο.

Στη συνέχεια ο Πεισίστρατος απέκτησε μια κόρη και άλλους δύο υιούς, από την δεύτερη σύζυγό του Τιμώνασσα, τον Θετταλό και τον Ηγησίστρατο. Αναφέρεται ως τέκνο του δεύτερου γάμου και άλλος ένας ετεροθαλής αδελφός του Ιππία ονόματι Ιοφών που όμως δεν είναι διόλου βέβαιο ότι υπήρξε πράγματι και που αν υπήρξε, τεκμαίρεται ότι απέθανε πολύ νέος.

Ο Ιππίας σε αντίθεση με τον Ίππαρχο και το Θετταλό απέκτησε δική του οικογένεια. Συζεύχθηκε την κόρη του Καλλία, Μυρρίνη ή Μυρσίνη,[1][2] με την οποία απέκτησε πέντε τέκνα.

Πληροφορίες υπάρχουν για τον Πεισίστρατο (τον προαναφερόμενο γιο του) και την Αρχιδίκη. Η κόρη αυτή απέθανε στην Λάμψακο, όπου κατ εντολή του πατέρα της είχε συζευχθεί για λόγους πολιτικών ισορροπιών τον εκεί τύραννο.

Ο Πεισίτρατος ο Νεώτερος, γιος του Ιππία (και εγγονός του Πεισίστρατου) φέρεται ότι προσπάθησε να κάνει πολιτική σταδιοδρομία πολύ αργότερα στην Αθήνα, όταν είχε λησμονηθεί το μένος κατά της τυραννίδας, αλλά μάλλον εξοστρακίσθηκε ή εξορίσθηκε και εκείνος.

Προσωπική δράση[]

Τα στοιχεία για τη ζωή του και την προσωπικότητά του πρίν γίνει τύραννος είναι ελάχιστα. Και στη συνέχεια υπάρχει αρκετή ασάφεια, επειδή πολλές πολιτικές κινήσεις γίνονταν από κοινού με τον αδελφό του Ίππαρχο. Έτσι δεν υπάρχει τρόπος να αποσαφηνισθεί τι ακριβώς έκανε ο ίδιος μεμονωμένα ούτε μπορεί να εξαχθεί συμπέρασμα για τη βίαιη συμπεριφορά που του καταμαρτυρούν, αν δηλαδή ήταν πάντα στυγνός και τυραννικός και τον συγκρατούσε κάπως ο αδελφός του ή αν ήταν πράος και ευέλικτος, αλλά έχασε την ψυχραιμία του όταν δολοφονήθηκε ο Ίππαρχος και πείσθηκε ότι αντιμετώπιζε συνωμοσία στην οποία συμμετείχαν ακόμα και φίλοι του.

Ο Ιππίας αναφέρεται ως νέος μεμονωμένα σε ελάχιστα περιστατικά. Ένα από αυτά δείχνει ότι όσο ζούσε ο πατέρας του, του είχε αναθέσει να ξεκαθαρίσει το Σαρωνικό από τους πειρατές. Συγκεκριμένα κάποια στιγμή ένας νεαρός ερωτεύθηκε την αδελφή του Ιππία και την απήγαγε. Ο νεαρός αυτός ονομαζόταν Θρασυμήδης ή Θρασύβουλος[3] και πήρε την κόρη του Πεισίστρατου για να καταφύγουν στην Αίγινα με πλοίο. Ο Ιππίας έτυχε να περιπολεί με τον στόλο για πειρατές και επειδή το πλοιάριο του Θρασύβουλου κινείτο με μεγάλη ταχύτητα το θεώρησε ύποπτο και συνέλαβε το πλήρωμα. Οι άνδρες του Θρασύβουλου δεν λιποψύχησαν ούτε ικέτευσαν και φέρονται να είπαν στον Ιππία «να τους κάνει ό,τι νομίζει». Όταν ο Πεισίστρατος ενημερώθηκε για την ανεύρεση της κόρης του και όλα τα καθέκαστα, ο Ιππίας ή η Τιμώνασσα πρότειναν να εκτελεστεί ο ερωτευμένος απαγωγέας και ο Πεισίστρατος διαφώνησε: «αν σκοτώνουμε όσους μας αγαπάνε, τότε τι πρέπει να κάνουμε σε όσους μας μισούν;» φέρεται να είπε. Και εκτιμώντας το θάρρος του νεαρού, του επέτρεψε να συζευχθεί την κόρη του.

Ο Ιππίας αναφέρεται σε άλλη μία περίπτωση και συγκεκριμένα στην τρίτη και οριστική επάνοδο του πατέρα του στην Αθήνα, το 546 π.Χ. Τότε ο Πεισίστρατος ζούσε στην Ερέτρεια επειδή είχε εξοριστεί από την Αθήνα. Συζήτησε όμως με τους γιους του το μέλλον τους και ο Ιππίας φέρεται να επέμεινε να ανακαταλάβουν την εξουσία στην Αθήνα. Συμβούλεψε[1] τον πατέρα του να συγκεντρώσουν όσα τους χρωστούσαν όλες οι πόλεις που τους είχαν υποχρέωση σε χρήμα και σε άνδρες και να κινηθούν εναντίον του στρατού των Αθηνών, που ίσως πίστευαν ότι δεν θα προέβαλε και σθεναρή αντίσταση. Ο Πεισίστρατος πείσθηκε και έτσι συγκέντρωσαν στρατό και χρήματα από τη Θήβα, το Άργος και τη Νάξο. Ο Πεισίστρατος και οι γιοι του νίκησαν την δημοκρατική δύναμη στη μάχη της Παλλήνης και αυτή τη φορά η τυραννίδα εδραιώθηκε.

Η συγκυβέρνηση με τον Ίππαρχο[]

Η τυραννίδα των Πεισιστρατιδών τα πρώτα έτη φαίνεται να ήταν σχετικά ήπια[4] όπως του πατέρα τους[5] και ίσως αρχικά ακόμα πιο διαλλακτική. Οι φόροι μάλλον παρέμειναν ή μειώθηκαν στο 5% και η οικονομία της Αθήνας ήταν σε καλή κατάσταση. Με εξαίρεση την οικογενειοκρατία και τον περιορισμό της πολιτικής δράσης, δεν φαίνεται να υπήρχε έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια στο πρώτο διάστημα της κυβέρνησης των Πεισιστρατιδών. Το εμπόριο ανθούσε, οι γεωργοί εξακολουθούσαν να επιδοτούνται, γίνονταν πολλά δημόσια έργα και η Αθήνα, χάρη στον Ίππαρχο κυρίως, είχε αρχίσει να γίνεται παράλληλα ένα λαμπρό πολιτισμικό κέντρο.

Ο Ίππαρχος θεωρείται από όλους τους ιστορικούς ως ο διανοούμενος της οικογένειας και ο Ιππίας από τους περισσότερους ως ο ιθύνων πολιτικός νους, χωρίς όμως επ' αυτού να υπάρχει ομοφωνία. Άλλοι ιστορικοί –οι περισσότεροι- υποστηρίζουν ότι ο ουσιαστικός και τυπικός διάδοχος του Πεισίστρατου ήταν ως πρωτότοκος ο Ιππίας, που ήταν και πολιτικότερος, ενώ ο Ίπππαρχος «ενδιαφερόταν κυρίως για τις τέχνες και τις διασκεδάσεις»[6][7] Άλλοι υποστηρίζουν ότι πρωτότοκος και πολιτικότερος ταυτόχρονα ήταν ο Ίππαρχος γι΄αυτό και η τυραννίδα όσο ζούσε ήταν σχετικά διαλλακτική. Τέλος κάποιοι υποστηρίζουν ότι δεν υπήρχε ηγετικός ρόλος μεταξύ τους και ότι ταυτίζονταν αρκετά ώστε κυριολεκτικά να συγκυβερνούν. Η τελευταία άποψη δεν τεκμηριώνεται και μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι η πολιτική αδιαφάνεια της τυραννίδας δεν επέτρεπε στους Αθηναίους να γνωρίζουν πώς και από ποιον ακριβώς λαμβάνονταν οι αποφάσεις και με δεδομένη εξάλλου την οικογενειοκρατία της εποχής, έβλεπαν και αντιμετώπιζαν τους Πεισιστρατίδες συνολικά ως οικογένεια.

Ανεξαρτήτως του ποιος πραγματικά κινούσε τα πολιτικά νήματα, είναι γεγονός ότι αμέσως μετά το θάνατο του Πεισίστρατου επειδή υπήρχε κίνδυνος οι άλλες ισχυρές οικογένειες να ανατρέψουν την τυραννίδα, ο Ιππίας φρόντισε να νομιμοποιήσει κάπως τη θέση του φροντίζοντας να εκλεγεί επώνυμος άρχων το έτος 526 π.Χ. Επίσης οι Πεισιστρατίδες ή ίσως ο Ιππίας προσωπικά έκανε άνοιγμα προς τις άλλες πλούσιες και ισχυρές οικογένειες, επιτρέποντας να εκλεγούν επώνυμοι άρχοντες τα επόμενα χρόνια ο Κλεισθένης των Αλκμεωνιδών και ο Μιλτιάδης, γόνος της πολιτικά αντίπαλης οικογένειας του Ολυμπιονίκη Κίμωνα. Όμως μετά από ένα σύντομο διάστημα ευελιξίας και ισορροπιών, το σχήμα κατέρρευσε και οι σχέσεις των Πεισιστρατιδών με τις υπόλοιπες ισχυρές οικογένειες και πάλι επιδεινώθηκαν.

Ο Ιππίας αναφέρεται ξανά στο ζήτημα της δολοφονίας του ολυμπιονίκη Κίμωνα. Φέρεται[8] ότι μαζί με τον Ίππαρχο έδωσαν την εντολή να δολοφονηθεί, επειδή ως πλούσιος και Ολυμπιονίκης ήταν πολύ δημοφιλής, άρα –κατά τη γνώμη τους- συνιστούσε εν δυνάμει απειλή για την τυραννίδα.

Σε όλο το διάστημα της κυβέρνησης των Πεισιστρατιδών , διατηρείτο και ο προσωπικός μισθοφορικός στρατός των τυράννων. Ο στρατός αυτός πληρωνόταν εν μέρει από τα εισοδήματα που είχαν τα δύο αδέλφια από το Παγγαίο και συγκεκριμένα από τις επιχειρήσεις στα ορυχεία χρυσού και ασημιού που εκμεταλλευόταν παλιότερα ο πατέρας τους και τα οποία τώρα είχαν κληρονομήσει εκείνοι και εν μέρει από το δημόσιο ταμείο των Αθηνών.

Η δολοφονία τουΙπάρχου[]

Το θέρος του 514 ο Αρμόδιος και Αριστογείτονας, ήρθε σε σύγκρουση με τον Ίππαρχο για καθαρά προσωπικούς λόγους. Για τα γεγονότα υπάρχουν διάφορες εκδοχές.

Όταν αποφάσισαν να εκτελέσουν την δολοφονία ανακοίνωσαν τα σχέδιά τους σε ελάχιστους φίλους ώστε να επιτεθούν όλοι μαζί στον Ίππαρχο, πιθανόν και στον Ιππία, ώστε να καταλύσουν την τυραννίδα. Σύμφωνα με το Θουκυδίδη, πίστευαν ότι επειδή θα σκότωναν τον Ίππαρχο δημοσίως στη γιορτή των Μεγάλων Παναθηναίων, την ημέρα της πομπής, θα επακολουθούσε εξέγερση και έτσι θα απέφευγαν τις διώξεις.

Η δολοφονία του Ίππαρχου έγινε στο Λεωκόριο (στον Κεραμεικό). Ο μεν Αριστογείτων μέσα στην γενική αναστάτωση και την κοσμοσυρροή διέφυγε, αλλά αυνελήφθη άμεσα, ο δε Αρμόδιος φονεύθηκε επί τόπου από τη σωματοφυλακή του Ίππαρχου.

Όταν ο Ιππίας έμαθε ότι γινόταν απόπειρα ανατροπής της τυραννίδας στο Λεωκόριο συνέλαβε αρκετούς από τους συνωμότες και τους εκτέλεσε με συνοπτικές διαδικασίες. Πιθανόν εξόρισε αμέσως και πολλούς ευγενείς, όπως τους Αλκμεωνίδες.

Ο οικονομικός κλονισμός της τυραννίδας[]

Ο φόνος του Ίππαρχου ιστορικά φαίνεται ότι μόνον έμμεσα μπορεί να κλόνισε την τυραννίδα, επειδή πιθανολογείται ότι οδήγησε τον Ιππία σε σπασμωδικές κινήσεις. Εν τούτοις ο Ιππίας στη συνέχεια αντιμετώπισε μια σειρά από σοβαρά προβλήματα που από μόνα τους αρκούσαν για να τον κλονίσουν και να τον οδηγήσουν σε αδιέξοδες ενέργειες.

Όταν απέθανε ο Ίππαρχος, ο Ιππίας προχώρησε σε λήψη αυστηρότερων μέτρων και όλοι οι ιστορικοί συμφωνούν πως στο εξής η τυραννίδα έγινε σκληρότερη.

Παράλληλα άρχιζε η εποχή του Περσικού επεκτατισμού στην Ευρώπη.

Το 513 π.Χ., μετά την εκστρατεία του Δαρείου στη Σκυθία, Οι Πέρσες προωθήθηκαν στη Θράκη και την Μακεδονία, στερώντας[9] τον Αθηναίο τύραννο από τα μεταλλεία του Παγγαίου.[10] Ο ετεροθαλής αδελφός του, στο μεταξύ, ο |Ηγησίστρατος, που ήταν από χρόνια τύραννος στο Σίγειο,[11] (από το 514/513 π.Χ. και μετά) έγινε ουσιαστικά υποτελής των Περσών.

Αυτά τα γεγονότα άρχισαν ίσως να τον προβληματίζουν για στενότερη συνεργασία με τους Πέρσες. Επέλεξε τότε να παντρέψει την κόρη του Αρχιδίκη με έναν μη Αθηναίο, τον Αιαντίδη Ίπποκλο, τύραννο της Λαμψάκου, παρότι ήταν ξένος και ο γάμος ήταν υποτιμητικός για τους Πεισιστρατίδες. Ο γάμος έγινε επειδή ο Ιππίας χρειαζόταν περισσότερα ερείσματα στην περσική επικράτεια.

Διάφορα οικονομικά προβλήματα-που δεν ερμηνεύονται αποκλειστικά από την διακοπή εισοδημάτων από το Παγγαίο οδήγησαν τον Ιππία και σε μια απεχθή φορολογική πολιτική που του στέρησε ίσως και τα τελευταία λαϊκά ερείσματα που είχε. Φορολόγησε πάντως τους εξώστες, τις εξωτερικές σκάλες που οδηγούσαν σε πρώτο όροφο, τις αυλές και όσες θύρες οικιών άνοιγαν προς τα έξω.

Χαρακτήρισε όλα τα προαναφερόμενα κρατική περιουσία και καθόρισε ότι στους δημότες ανήκε μόνον ότι δεν εξείχε από την οικία τους. Οι δημότες αναγκάστηκαν τότε για να τα διατηρήσουν, να τα αγοράσουν από το κράτος. Παράλληλα φορολόγησε[12] με μεγάλο για την εποχή ποσό τόσο τις γεννήσεις όσο και τους θανάτους –για κάθε θάνατο ή γέννηση στην οικογένειά τους, οι Αθηναίοι έπρεπε να καταβάλλουν (σε σημερινά μέτρα όγκου) ένα λίτρο κριθή, ένα σίτου και έναν ασημένιο οβολό -1/6 της δραχμής.

Επίσης προχώρησε με ανορθόδοξο τρόπο στην υποτίμηση του νομίσματος υποσχόμενος ότι θα κυκλοφορήσει νέα κέρματα –παρέλαβε όλα τα παλαιά σε χαμηλότερη τιμή και μετά επανακυκλοφόρησε τα ίδια. Άλλο μέτρο που φέρεται να έλαβε ήταν μάλλον υπέρ των ολιγαρχικών. Συγκεκριμένα τους πρότεινε αντί να πληρώσουν ως όφειλαν ένα μεγάλο ποσό για χορηγία τριήρεως ή για άλλο μεγάλο έργο, να καταθέσουν ένα ποσό μικρότερο από αυτό στο ταμείο του κράτους και να γραφεί το όνομά τους ως χορηγών[12] –δηλαδή εκείνοι γράφονταν ως χορηγοί δίνοντας λιγότερα χρήματα από το κανονικό, το κράτος (ή ο ίδιος ο Ιππίας) συγκέντρωνε μετρητά και η πραγματική χορηγία (τριήρης ή συσσίτια) όμως δεν πραγματοποιείτο.

Προσπάθειες ανατροπής[]

Το 513 π.Χ. μνημονεύεται μια ανεπιτυχής αντιτυραννική πράξη από κάποιον νέο ονόματι Κήδωνα,[13] αλλά δεν υπάρχουν περισσότερα στοιχεία και μάλλον επρόκειτο για μεμονωμένο περιστατικό και όχι για οργανωμένο κίνημα κατά της τυραννίδας. Το αυτό έτος, όμως, κινήθηκαν εναντίον του και οι Αλκμεωνίδες τους οποίους πρόσφατα είχε εξορίσει. Συγκεκριμένα, οι πλούσιοι Αλκμεωνίδες, επέτυχαν το 513 π.Χ. να συμμαχήσουν με άλλους συγγενείς τους, τους Παιονίδες,[14] και να συγκεντρώσουν μεγάλο αριθμό μισθοφόρων, με τους οποίους ενώθηκαν και πολίτες από το άστυ των Αθηνών. Οχυρώθηκαν στο Λειψύδριο[15] και προσπάθησαν ανεπιτυχώς να καταλύσουν την τυραννίδα. Παρά την ήττα τους πάντως ο Ιππίας ένιωσε έντονη ανασφάλεια και άρχισε να τειχίζει (το 512 π.Χ.) τη Μουνιχία,[16] με σκοπό να διαμένει στο εξής εκεί, επειδή φοβόταν για την εξουσία και τη ζωή του. Πολλοί έβρισκαν πιθανό το ενδεχόμενο να στραφεί για υποστήριξη άμεσα στους Πέρσες.

Η ανατροπή του Ιππία[]

Στην ανατροπή του Ιππία έπαιξε καθοριστικό ρόλο το χρήμα των Αλκμεωνιδών και ο τότε βασιλιάς της Σπάρτης, Κλεομένης Α΄ Συγκεκριμένα, οι Αλκμεωνίδες κινούνταν εναντίον της τυραννίδας όχι μόνον στρατιωτικά, αλλά και διπλωματικά. Είχαν φροντίσει να διαθέσουν πολλά χρήματα για την ανακαίνιση του Μαντείου των Δελφών μετά την καταστροφή του το 548 π.Χ. από πυρκαϊά, και έτσι είχαν κερδίσει την εύνοια της πόλης των Δελφών αλλά και του Μαντείου και της Πυθίας. Αυτό ή και η άμεση δωροδοκία[17] της Πυθίας είχε σαν αποτέλεσμα κάθε φορά που πήγαινε Σπαρτιάτης για χρησμό, εκείνη να ολοκληρώνει τα λεγόμενά της πάντα με την ίδια επωδό: «και να ελευθερώσετε την Αθήνα».[18] Παράλληλα οι Αλκμεωνίδες υποστήριζαν από χρόνια ότι η φωτιά που είχε καταστρέψει το Μαντείο ήταν εμπρησμός[19] από ανθρώπους του Πεισίστρατου. Ο Ιππίας επιπλέον είχε καλές σχέσεις με το Άργος, που τότε ήταν ισχυρό και εχθρικό προς τη Σπάρτη. Όλα αυτά δημιουργούσαν αρνητικό κλίμα στη Σπάρτη για την Αθηναϊκή κυβέρνηση των Πεισιστρατιδών.

Ο βασιλέας της Σπάρτης Κλεομένης επισήμως επικαλέσθηκε τους επανειλημμένους χρησμούς του Μαντείου των Δελφών και έπεισε την πόλη του να ανατρέψει την τυραννίδα των Αθηνών.

Η πρώτη εκστρατεία υπό τον Σπαρτιάτη Αγχίμολο το 511 π.Χ. απέτυχε. Ο Σπαρτιατικός στρατός τότε είχε μετακινηθεί με πλοία, με σκοπό να κάνει απόβαση στο Φάληρο. Ο Ιππίας το είχε πληροφορηθεί, όμως, εγκαίρως και είχε προλάβει να καλέσει 1.000 Θεσσαλούς ιππείς και να αποψιλώσει το Φάληρο[9] ώστε το ιππικό τους να επελάσει ορμητικά. Οι αθηναϊκές δυνάμεις του Ιππία και το ιππικό των Θεσσαλών κατάφεραν να απωθήσουν και να νικήσουν τον Αγχίμολο, οπότε ο Κλεομένης αποφάσισε να εκστρατεύσει ο ίδιος εναντίον της Αθήνας, αυτή τη φορά οδικά, την άνοιξη ή το θέρος του 510 π.Χ..

Η νέα στρατιωτική επέμβαση ήταν επιτυχής και ο Ιππίας πολιορκήθηκε στην Ακρόπολη. Ενώ η κατάσταση ήταν στάσιμη, έκανε το λάθος[20] να προσπαθήσει να φυγαδεύσει από το φρούριο της ακρόπολης τους συγγενείς του. Ο Κλεομένης το έμαθε, τους συνέλαβε ως ομήρους, εκβίασε με τη ζωή τους τον Ιππία και αυτός αποχώρησε, με αντάλλαγμα να αφήσουν εκείνον και την οικογένειά του να αποχωρήσουν. Τους δόθηκε περιθώριο 5 ημερών και όντως οι Πεισιστρατίδες έφυγαν για να καταφύγουν στον ετεροθαλή αδελφό του Ιππία, Ηγησίστρατο. Στη συνέχεια οι Αθηναίοι προχώρησαν σε δίκες και καταδίκες τυρρανόφιλων.

Η δημοκρατία αποκαταστάθηκε εξαιρετικά γρήγορα και οι Αλκμεωνίδες ανέκαμψαν υπό τον Κλεισθένη, ο οποίος διαπιστώνοντας ότι οι αριστοκρατικοί και οι ολιγαρχικοί συσπειρώνονταν γύρω από τον Ισαγόρα, επένδυσε πολιτικά στους δημοκρατικούς, των οποίων και ταχύτατα ηγήθηκε.[21][22] Οι Αλκμεωνίδες τότε έγιναν ξαφνικά «κόκκινο πανί» για τη Σπάρτη, ενώ ο Ισαγόρας στην Αθήνα παρότι νικητής, έβλεπε ότι δεν μπορούσε να επιβληθεί στις αποφάσεις του δήμου και στις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη, που κατέβαζε τις προτάσεις του προς ψήφιση ως απλός βουλευτής. Οι αποφάσεις του δήμου τώρα παραγκώνιζαν τους ολιγαρχικούς και περιόριζαν έως απέκλειαν τις πιθανότητες για εγκαθίδρυση ολιγαρχικού πολιτεύματος στην Αθήνα. Ο Ισαγόρας ζήτησε τότε τη βοήθεια των Σπαρτιατών.

Οι μετανιωμένοι Σπαρτιάτες[]

Οι Σπαρτιάτες είχαν ήδη μεταστραφεί. Μετανόησαν που βοήθησαν τους Αθηναίους και ο βασιλέας τους Κλεομένης αποφάσισε να ανταποκριθεί στην κλήση του Ισαγόρα ζητώντας από το δήμο των Αθηναίων να εξορίσει τους «μιαρούς Αλκμεωνίδες» (εννοούσε για το Κυλώνειο Άγος ) που «επιπλέον είχαν δωροδοκήσει το Μαντείο των Δελφών και είχαν παρασύρει τη Σπάρτη στην αρχική επέμβασή της με ψευδείς χρησιμούς» ενώ τώρα «φέρονταν από πάνω και αχάριστα» -εννοώντας προφανώς ότι δεν χαρίζονταν στους ολιγαρχικούς.

Οι Αθηναίοι υποχώρησαν και εξόρισαν τους Αλκμεωνίδες, αλλά ο Ισαγόρας και πάλι δεν μπορούσε να ελέγξει την πολιτική κατάσταση, οπότε κάλεσε τον Κλεομένη να επέμβει στρατιωτικά. Αυτός εμφανίστηκε στην Αθήνα, αλλά με μικρή στρατιωτική δύναμη[23] και όταν πήγε να διαλύσει τη Βουλή των 500 και να την ξανακάνει των 300, ορίζοντας μάλιστα αυτοί οι τριακόσιοι να είναι οπαδοί του Ισαγόρα ο δήμος αντέδρασε σθεναρά[24] και ο Ισαγόρας με τον Κλεομένη βρέθηκαν πολιορκημένοι στην Ακρόπολη. Ο Σπαρτιάτης βασιλιάς αναγκάστηκε να φύγει ταπεινωμένος για τη Σπάρτη και οι Αλκμεωνίδες επανήλθαν, με τον Κλεισθένη δριμύτερο στα δημοκρατικά μέτρα, ουσιαστικά δηλαδή στις μεταρρυθμίσεις που θα διασπούσαν για πάντα τις τοπικιστικές δυνάμεις των ολιγαρχικών και θα έδιναν περισσότερη εξουσία στους εμπόρους και τους βιοτέχνες.

Τότε ο Κλεομένης εξέτασε το ενδεχόμενο να επανέλθει στρατιωτικά εγκαθιδρύοντας αυτή τη φορά τον Ιππία. Κάλεσε επί τούτου την συνέλευση της Πελοποννησιακής συμμαχίας στην οποία απευθύνθηκε προσωπικά και ο Ιππίας που ήρθε για το λόγο αυτό από το Σίγειο. Όμως αντέδρασε πολύ έντονα η Κόρινθος και το σχέδιο ναυάγησε.

Όταν δηλαδή οι Κορίνθιοι έμαθαν ότι στόχος ήταν η επαναφορά της τυραννίδας,[25] είπαν «αν στους Σπαρτιάτες αρέσουν οι τυραννίδες, να εγκαθιδρύσουν μία στην πατρίδα τους». Είχαν πάντως οι Κορίνθιοι και συμφέρον να ανθεί η Αθήνα ώστε να απειλεί την Αίγινα που ήταν η βασική τους ενόχληση. Ο Ιππίας φώναξε τότε «θα έρθει η ώρα που οι Κορίνθιοι θα μετανιώσετε για την υποστήριξή σας προς την Αθήνα!» και έφυγε για το Σίγειο, από όπου σύντομα κατευθύνθηκε στην Περσία.

Με την εξουδετέρωση των αντιπάλων τους, οι Αλκμεωνίδες ήταν πια αρκετά εδραιωμένοι, αλλά ένιωθαν την απειλή της Σπάρτης. Θεώρησαν ότι το μοναδικό σημείο στήριξης που τους απέμενε ήταν η Περσία και έστειλαν πρεσβεία στις Σάρδεις. Εκεί ο σατράπης της Λυδίας Αρταφέρνης τους ξεκαθάρισε ότι η συμμαχία επί ίσοις όροις αποκλειόταν και ότι η μόνη περίπτωση να έχουν την υποστήριξη του Πέρση βασιλιά, ήταν να δήλωναν υποτέλεια. Εκείνοι συσκέφθηκαν και έκριναν σύμφορο να παράσχουν «γη και ύδωρ» προς τον βασιλέα της Περσίας χωρίς όμως να έχουν τέτοια εξουσιοδότηση. Όταν επέστρεψαν, τους μέμφθηκαν για την πρωτοβουλία τους, που όμως δεν είχε και ιδιαίτερο μέλλον. Σύντομα ο Ιππίας έπεισε τους Πέρσες ότι εκείνος ήταν η κατάλληλη επιλογή και όταν οι Αθηναίοι επανήλθαν διπλωματικά για να ενημερώσουν τον Αρταφέρνη να μη δίνει σημασία «σε εξόριστους των Αθηνών» (δηλαδή στον Ιππία), εκείνος τους είπε ότι αν δεν αποδεχτούν τον Ιππία ως τύραννό τους δεν θα έχουν καμία υποστήριξη από την Περσία.[26] Οι Αθηναίοι αρνήθηκαν και από τότε κάθε διάλογος με την Περσία έπαυσε.

Το τέλος[]

Ο Ιππίας συμμετείχε παρά τη μεγάλη του ηλικία στην εκστρατεία των Περσών στην Ελλάδα ως σύμβουλος, ώστε μεταξύ άλλων και να τους υποδείξει το κατάλληλο σημείο για απόβαση. Μια νύκτα πριν είχε δει μάλιστα στον ύπνο του ότι κοιμόταν με τη μητέρα του και το είχε ερμηνεύσει περιχαρής ως ένδειξη πως οι Πέρσες θα νικούσαν και ο ίδιος θα επανερχόταν στην πατρίδα του ως ηγέτης.

Όταν όμως τα πλοία των Περσών λίγο πριν από το Μαραθώνα σταμάτησαν σε μια νησίδα, έτυχε να φτερνιστεί πολύ έντονα και λόγω της μεγάλης του ηλικίας, του έπεσαν δυο-τρία δόντια στην άμμο. Προσπάθησε να τα βρει, αλλά στάθηκε αδύνατον.

Από εκείνη τη στιγμή ήταν βέβαιος ότι αυτό αποτελούσε οιωνό ότι οι Πέρσες θα ηττώνταν και εκείνος δεν θα επανερχόταν στην εξουσία.

Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, πέθανε κατά την επιστροφή των Περσών στο Αιγαίο, μάλλον στη Λήμνο.

Υποσημειώσεις[]

  1. 1,0 1,1 Ηρόδοτος, Βιβλίο 1ο, παράγραφος 61
  2. Η γυναίκα του Ιππία Μυρρίνη αναφαίρετα περιπαικτικά ως «Βυρσίνα του Ιππία» στην κωμωδία του Αριστοφάνη «Ιππείς», όπου κατηγορείται κάποιος ότι είναι τέκνο ενός μισθοφόρου των Πεισιστρατιδών και συγκεκριμένα ενός που ανήκε στη φρουρά της συζύγου του Ιππία. Το λογοπαίγνιο παραπέμπει στο ότι εκείνη ήταν δερμάτινη, στίχος 445
  3. Πλούταρχος, Ηθικά, Αποφθέγματα βασιλέων και ηγετών, και Πολύαινος, Στρατηγήματα, αριθμός 14 για τον Θρασυμήδη, τον νεαρό που αλλού αναφέρεται ως Θρασύβουλος και που παντρεύτηκε τελικά την κόρη του Πεισίστρατου
  4. 5] οὐδὲ γὰρ τὴν ἄλλην ἀρχὴν ἐπαχθὴς ἦν ἐς τοὺς πολλούς, ἀλλ' ἀνεπιφθόνως κατεστήσατο: καὶ ἐπετήδευσαν ἐπὶ πλεῖστον δὴ τύραννοι οὗτοι ἀρετὴν καὶ ξύνεσιν, καὶ Ἀθηναίους εἰκοστὴν μόνον πρασσόμενοι τῶν γιγνομένων τήν τε πόλιν αὐτῶν καλῶς διεκόσμησαν καὶ τοὺς πολέμους διέφερον καὶ ἐς τὰ ἱερὰ ἔθυον. [6] τὰ δὲ ἄλλα αὐτὴ ἡ πόλις τοῖς πρὶν κειμένοις νόμοις ἐχρῆτο, πλὴν καθ' ὅσον αἰεί τινα ἐπεμέλοντο σφῶν αὐτῶν ἐν ταῖς ἀρχαῖς εἶναι. καὶ ἄλλοι τε αὐτῶν ἦρξαν τὴν ἐνιαύσιον Ἀθηναίοις ἀρχὴν
  5. Θουκυδίδης 6o βιβλίο, παράγραφος 54,5
  6. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, 18
  7. Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Βιβλίο Δεύτερο, Κεφάλαιο «Αθήναι»
  8. Ηρόδοτος, 6ο βιβλίο, παράγραφος 103
  9. 9,0 9,1 Ιστορία του Ελληνική Εθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμος Γ1, σελίδα 266
  10. ο πατέρας του Πεισίστρατος είχε στο Παγγαίο προσωπικές επιχειρήσεις και ορυχείο χρυσού, από το οποίο ο γιος του εξακολουθούσε μέχρι πρόσφατα να έχει εισοδήματα
  11. στα παράλια της Μικράς Ασίας, κοντά στο αρχαία Τροία
  12. 12,0 12,1 Οικονομικά, έργο αποδιδόμενο στον Αριστοτέλη αλλά όχι με βεβαιότητα, εδάφιο 2.1347
  13. Ιστορία του ελληνικού έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Κλασσικός Ελληνισμός, σελίδα 266 και άλλες πηγές αναφέρουν ένα δημοφιλές στίχο που έλεγαν οι Αθηναίοι στις προπόσεις τους: «Κέρνα και για τον Κήδωνα/Αν για τους ανδρείους πίνεις/Δεν είν’ σωστό να τον ξεχνάς»
  14. οι Παιονίδες ζούσαν στα βόρεια της Αττικής
  15. στην Πάρνηθα, στη θέση της σημερινής Κορακοφαλέζας
  16. στη σημερινή Καστέλα του Πειραιά
  17. ὡς ὦν δὴ οἱ Ἀθηναῖοι λέγουσι, οὗτοι οἱ ἄνδρες (οι Αλμεωνίδες δηλαδή) ἐν Δελφοῖσι κατήμενοι ἀνέπειθον τὴν Πυθίην χρήμασι (Ηρόδοτος βιβλίο 5, 63)
  18. «προφέρειν σφι τάς Αθήνας ελευθερούν» (Ηρόδοτος, βιβλιο 5, 63)
  19. Αν και η πυρκαϊά είχε όντως προξενήσει τεράστιες ζημίες ύψους 300 ταλάντων στο Μαντείο, παραμένει άγνωστο αν επρόκειτο για εμπρησμό και πολύ περισσότερο αν πίσω από τον εμπρησμό αυτό κρύβονταν οι Πεισιστρατίδες.
  20. Ηρόδοτος, Τερψιχόρη, βιβλίο 5ο, παράγραφος 65
  21. Ιστορία του Ελληνική Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμος Γ1, σελίδα 267
  22. Ηρόδοτος, Τερψιχόρη, βιβλίο 5ο, παράγραφος 66
  23. Ηρόδοτος, Τερψιχόρη, βιβλίο 5ο, παράγραφος 65
  24. Ηρόδοτος, Τερψιχόρη, βιβλίο 5ο, παράγραφος 75
  25. Ηρόδοτος, Τερψιχόρη, 5ο βιβλίο, παράγραφος 92
  26. Ηρόδοτος, Τερψιχόρη, 5ο βιβλίο, παράγραφος 96

Εσωτερική Αρθρογραφία[]

Βιβλιογραφία[]

Ιστογραφία[]


Ikl Κίνδυνοι ΧρήσηςIkl

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες
σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια
ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι
η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη,
την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει.

"Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα
να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο,
η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης"
του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει."

Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι
όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς,
και για μακρά χρονική περίοδο,
αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία,
ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε.



Επίσης,
Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)"
(όχι μόνον, της Sciencepedia
αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)),
αν και άκρως απαραίτητοι,
είναι αδύνατον να ελεγχθούν
(λόγω της ρευστής φύσης του Web),
και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν
σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο.
Ο αναγνώστης πρέπει να είναι
εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

IonnKorr-System-00-goog



>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)


Advertisement