Ιωνική Επανάστασις
- Επανάσταση κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας που έλαβε χώρα στην Ιωνία της Μικράς Ασίας τον 5ο αιώνα π.Χ.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Ιωνική" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Ιωνία".
Αιτιολογία[]
Τα αίτια της επανάστασης ήταν πολιτικά και οικονομικά. Καθώς οι Ίωνες στερήθηκαν την ελευθερία και την αυτονομία τους, ενώ συγχρόνως το εμπόριο και η ναυτιλία ζημιώθηκαν, οι συνθήκες αυτές δημιούργησαν ένα γενικό αίσθημα δυσαρέσκειας.
Εισαγωγή[]
Ιωνική Επανάσταση ονομάστηκε η προσπάθεια των Ιωνικών πόλεων της Αιγαιωτικής παραλίας της Μικράς Ασίας για την αποτίναξη του περσικού ζυγού της Περσικής Αυτοκρατορίας που άρχισε την άνοιξη του 499 π.Χ.
Το θέρος του 493 π.Χ. οι Πέρσες επέτυχαν να επαναφέρουν την προεπαναστατική κατάσταση καθώς οι Ίωνες δεν οργάνωσαν ενιαία στρατιωτική και πολιτική ηγεσία και κινήθηκαν χωρίς σχέδιο διεξαγωγής των επιχειρήσεων.
Χρονολόγιο Γεγονότων[]
Πολιτειακή μεταβολή στην Νάξο (500)[]
- Άνοδος των δημοκρατικών στην εξουσία
- Εξαναγκασμός σε εξορία ωρισμένων αριστοκρατών.
Ανάμιξη της Μιλήτου[]
Καταφυγή των εξορισθέντων στην ημιαυτόνομη Μίλητο (βασική ανταγωνίστρια, άλλοτε, της πατρίδας τους για την ηγεμονία του χώρου των Κυκλάδων).
- Αίτηση τους για βοήθεια στον επαναπατρισμό τους.
- Αποδοχή της αίτησης από την ηγεσία της Μιλήτου (υπό τον τύραννο Αρισταγόρα)
Οι προφανείς λόγοι ήταν:
- α) η αναβάθμιση του κύρους της άλλοτε θαλασσοκράτειρας Μιλήτου γεγονός που θα ενίσχυε την ευστάθεια του τυραννικού καθεστώτος
- β) η προσφορά εκδούλευσης στην επικυρίαρχο Περσική αυτοκρατορία γεγονός που συνεπαγόταν
ευμενέστερη προσωπική αλλά και πολιτειακή μεταχείρηση.
Διαβίβαση της αίτησης στην σατραπεία της Λυδίας.
Περσική Ανάμιξη (500)[]
Αποδοχή της αίτησης από την επαρχία της Λυδίας (υπό τον έπαρχο Αρταφέρνη τον Πρεσβύτερο).
Ο προφανής λόγος ήταν η επέκταση της Περσικής αυτοκρατορίας στον Αιγαιωτικό και Ελλαδικό χώρο
Οργάνωση εκστρατείας κατά της Νάξου (χειμών 500/499)[]
Την αποφασισθείσα εκστρατεία συνδιοργάνωσαν από κοινού η σατραπεία της Λυδίας και η τυραννίδα της Μιλήτου. Αρχηγός ανέλαβε ο ίδιος ο Μιλήσιος τύραννος Αρισταγόρας και «επίτροπος» ο Πέρσης στρατηγός Μεγαβάτης.
Η συγκέντρωση της χερσαίας δύναμης (περί τους 10.000 οπλίτες, Πέρσες και υπηκόους (Λυδοί κ.α.) έγινε στις Σάρδεις της Λυδίας ενώ η ναυτική δύναμη (περί τα 200 πλοία, τα περισσότερα τριήρεις, στην συντριπτική τους πλειοψηφία Μ. Ασιατο-ελληνικές (δηλ. Ιωνικές, Αιολικές και Δωρικές)) παραλήφθηκε ή ναυπηγήθηκε από τις διάφορες Αιγαιωτικές Μ. Ασιατο-ελληνικές πόλεις.
Προετοιμασία της Ναξιακής άμυνας (χειμών 500/499)[]
Αν και αρχικά το σχέδιο της επίθεσης κατά της Νάξου κρατήθηκε μυστικό, διέρρευσε τελικά και έτσι δόθηκε η δυνατότητα και στην Νάξο να διοργανώσει την άμυνά της.
Έτσι επισκευάσθηκαν τα τείχη της πόλης, επισιτιστικές προμήθειες συγκεντρώθηκαν και συγκεντρώθηκε πεζική δύναμη (περί τους 8000 οπλίτες, Νάξιοι και άλλοι Κυκλάδιοι) καθώς και ισχνή ναυτική δύναμη.
Περσική εισβολή στην Νάξο (Έαρ 499)[]
Οι Πέρσες διεκπεραίωσαν τις όλες (πεζικές και ναυτικές) δυνάμεις τους στην Μίλητο όπου η πεζική δύναμη επιβιβάστηκε στα πλοία. Από την Μίλητο ο Περσικός στόλος απέπλευσε αρχικά προς την Χίο, όπου προσορμίσθηκε στην θέση Καύκασα (ίσως στη Ν.Α. ακτή της νήσου). (Πιθανότατα, η πορεία αυτή ακολουθήθηκε στα πλαίσια της παραπλάνησης των Ναξίων ότι η εκστρατεία δεν αφορούσε αυτούς αλλά προοριζόταν για τον Ελλήσποντο).
Στην συνέχεια, ταχύτατα, ο στόλος άλλαξε πορεία και εμφανίστηκε προ της νήσου Νάξου. Οι Νάξιοι δεν αντιπαρατάχθηκαν στην θάλασσα (εφόσον προφανώς η διαφορά δυναμικότητας μεταξύ των δύο στόλων απέκλειε κάθε δυνατότητα νίκης) και οι Πέρσες ανενόχλητοι αποβιβάστηκαν στην νήσο, απέκλεισαν την πόλη από ξηρά και θάλασσα και άρχισαν να την πολιορκούν.
Αποτυχία της Περσικής πολιορκίας της Νάξου (θέρος 499)[]
Επακολούθησε άκαρπη τετράμηνη πολιορκία, κατά την οποία εμφανίστηκαν και προστριβές μεταξύ της Ιωνικής ηγεσίας (Αρισταγόρας) και της Περσικής επιτροπείας (Μεγαβάτης).
Τελικά, οι Πέρσες αναγκάστηκαν να λύσουν την πολιορκία και να εγκαταλείψουν την νήσο, αφήνοντας σε αυτήν και τους εξορίστους ολιγαρχικούς Ναξίους συνεργάτες τους.
Ο Περσικός στόλος επέστρεψε στην Ιωνία και εστάθμευσε στην Μυούντα, παρά τις εκβολές του π. Μαιάνδρου.
Εκεί ο μέν στόλος τέθηκε υπό την ηγεσία διαφόρων Ιώνων και Καρών τυράννων (Κώης της Μυτιλήνης, Αρισταγόρας της Κύμης, Ολίατος των Μυλάσων της Καρίας, Ιστιαίος των Τερμέρων της Καρίας κ.α ) ενώ από τον Αρισταγόρα της Μιλήτου ζητήθηκαν, υπό της σατραπείας της Λυδίας (Αρταφέρνης), τόσο η καταβολή των εξόδων της εκστρατείας όσο και εξηγήσεις για την αποτυχία της.
Aυτοκατάργηση της τυραννίδας στην Μίλητο (φθιν. 499)[]
Έχοντας περιέλθει ο Αρισταγόρας σε δυσχερή θέση αποφάσισε να εξωθήσει την πόλη του σε εξέργεση κατά της Περσικής επικυριαρχίας. Συγκάλεσε πιθανώς πολιτειακή διαταξιακή συνέλευση όπου και παραιτήθηκε από το τυραννικό αξίωμα.
Σε μία έξαρση πολιτικής μεταστροφής, που έμελλε να επαναλειφθεί ιστορικά από απειράριθμους πολιτικούς ηγέτες του μέλλοντος, ο Αρισταγόρας απεκδύθηκε τον τυραννικό χιτώτα και μετέτρεψε, «εν μία νυκτί», τον εαυτόν του από στυλοβάτη της ξένης εξάρτησης σε ένθερμο υποστηρικτή της ελευθερίας και ψυχή της αντιπερσικής εξέγερσης.
Ταυτόχρονα επανέφερε την δημοκρατία στην Μίλητο και ζήτησε την αποτίναξη του Πεσικού ζυγού.
Η εξέγερση της Μιλήτου (φθιν. 499)[]
Η πρόταση του Αρισταγόρα έγινε πανηγυρικά αποδεκτή από την Μιλησιακή συνέλευση.
Οι δημοκρατικοί φαίνεται ότι όχι μόνον στην Μίλητο αλλά και στις περισσότερες Μ.Ασιατο-ελληνικές πόλεις είχαν, πιθανώς από καιρό, ενστερνιστεί την ιδέα της αποτίναξης του ζυγού του Περσικού κράτους..
Ωστόσο, οι ευγενείς γαιοκτήμονες πρέπει να θεωρούσαν την Περσική παρουσία ως εγγύηση ασφάλειας. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη ήταν η αντίθεση του ιστορικού Εκαταίου που παρέθεσε χάρτη με την τεράστια έκταση και επομένως και ισχύ της Περσικής Αυτοκρατορίας.
Η πρότασή του προφανώς απορρίφθηκε (καθώς η λήψη μιας επαναστατικής απόφασης γίνεται συνήθως υπό καθεστώς συναισθηματικής και ιδεοπολιτικής φόρτισης οπότε ο ορθολογισμός αν δεν εκληφθεί ως προδοσία τουλάχιστον παραμερίζεται).
Επίσης αξιοσημείωτη είναι και η δεύτερη πρόταση του Εκαταίου που, για την κάλυψη των οικονομικών εξόδων της επανάστασης, ζήτησε την εκποίηση των θησαυρών του ναού του Διδυμαίου Απόλλωνος (όπου και το μαντείο των Βραγχιδών).
Ούτε και αυτή η πρόταση έγινε δεκτή (επειδή πιθανώς οι σύνεδροι έκριναν, και μάλλον όχι άδικα, ότι το ηθικοθρησκευτικό κόστος της θα ήταν μεγαλύτερο από το οικονομικό όφελός της).
Το εγχείρημα της Μυούντας (φθιν 499)[]
Η πρώτη αντιπερσική εκδήλωση της επαναστατημένης Μιλήτου ήταν η επιτυχημένη εξουδετέρωση του Περσικού στόλου, που αγκυροβολούσε ακόμη, στην Μυούντα.
Πιο συγκεκριμένα, μικρή Μιλησιακή στρατιωτική δύναμη (υπό τον στρατηγό Ιατραγόρα) κατέφθασε ταχύτατα στην Μυούντα, στις εκβολές του π. Μαιάνδρου και επέτυχε την αστραπιαία σύλληψη των Ιώνων και Καρών τυράννων που είχαν αντικαταστήσει τον Αρισταγόρα στην διοίκηση του Περσικού στόλου (Κώης της Μυτιλήνης, Αρισταγόρας της Κύμης, Ολίατος των Μυλάσων της Καρίας, Ιστιαίος των Τερμέρων της Καρίας κ.α).
Στην συνέχεια τα Ελληνικά (Ελλησπόντιοι, Αιολείς, Ίωνες και Δωριείς) και Καρικά πληρώματα του στόλου προσεχώρησαν με πανηγυρικό, πιθανώς, τρόπο στην εξέγερση.
Η σημασία της επιτυχίας της Μυούντας ήταν διττή. Αφ΄ενός προσεπόρισε στους επαναστάτες μία σημαντική ναυτική δύναμη (στερώντας της ταυτόχρονα από τους Πέρσες) και αφ΄ετέρου η σύλληψη των τυράννων βοήθησε σε μεγάλο βαθμό στην εξάπλωση της επαναστατικής φλόγας στις πόλεις τους.
Επέκταση της επανάστασης σε Ιωνία και Αιολίδα (φθιν-χειμ 499)[]
Η επιτυχία της Μυούντας ήταν ουσιαστικά ο καταλύτης για την μετατροπή της εξέγερσης μίας πόλης, της Μιλήτου, σε επανάστασης μίας ολόκληρης επαρχίας, της Αιγαιωτικής Μ. Ασίας.
Ταχύτατα οι φλόγες της επαναστατικής εξέγερσης της Μιλήτου κάλυψαν όλο το χερσαίο τμήμα της Ιωνίας και της Αιολίδας, ταυτόχρονα. Διαδοχικά οι διάφορες πόλεις τους απεκύρησαν την Περσική επικυριαρχία. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε όμως η άμεση προσχώρηση στην επανάσταση των τριών ισχυρότερων νησιωτικών πόλεων δηλ. της Αιολικής Μυτιλήνης και των Ιωνικών Σάμου και Χίου που μαζί με την Μίλητο απετέλεσαν τον σκληρό πυρήνα της επανάστασης.
Την αποτίναξη της Περσικής επικυριαρχίας συνόδευε καθεστωτική μεταβολή ( δηλ. η κατάργηση τυραννίδων και η αντικατάστασή τους με δημοκρατίες).
Θεωρείται πιθανόν ότι μερίδα των αριστοκρατικών παρατάξεων των πόλεων, που τα συμφέροντά τους είχαν ταυτιστεί με την Περσική κατοχή, θα είδαν με σκεπτικισμό την επαναστατική απόφαση. Τελικά όμως το σωβινιστικό, αντι-Περσικό ρεύμα επικράτησε υπερκαλύπτοντας τους πάντες.
Σε ωρισμένες πόλεις, η καθεστωτική μεταβολή ήταν τόσο ορμητική που επέφερε την θανάτωση του εκπεσόντος τυράννου (θανάτωση του Κώη στην Μυτιλήνη). Στις περισσότερες όμως οι εκπεσόντες ηγέτες απλώς εξωρίστηκαν.
Αναζήτηση συμμαχιών στην Βαλκανική Ελλάδα (χειμών 499/8)[]
Ο Αρισταγόρας με μία τριήρη μετέβη πρώτα στην Λακωνία. Εκεί ζήτησε στρατιωτική βοήθεια από την Σπάρτη. Όμως ο βασιλέας της Κλεομένης την απέρριψε.[1] Στην συνέχεια μετέβη στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι υπερψήφισαν την πρότασή του και ετοίμασαν στόλο.
Επαναπατρισμός Παιόνων[]
Η επόμενη επαναστατική ενέργεια του Αρισταγόρου ήταν η παραχώρηση στους Παίονες της Μικρής Φρυγίας, που πιθανότατα χρησιμοποιούνταν από τον Πέρση αυτοκράτορα ως δύναμη ταχείας κατάπνιξης εξεγέρσεων, της ναυτικής δυνατότητας να επιστρέψουν στη Θράκη.[2]
Άφιξη Αθηναιο-Ερετρειακής ναυτικής δύναμης[]
Ίσως το θέρος του 498 π.Χ, οι δυνάμεις της Αθήνας και της Ερέτρεια έφθασαν στην Ιωνία και ενώθηκαν με τους Ίωνες στην Έφεσο.
Ναυμαχία στην Παμφυλιακή ακτή (έαρ 498)[]
Αμέσως μετά την άφιξη των ενισχύσεων από Αθήνα και Ερέτρεια, ο Ιωνικός στόλος ενισχυμένος με αυτές, έπλευσε στην Δωρίδα και την Καρία, υποκινώντας εξεγέρσεις στις πόλεις τους, και στην συνέχεια, περιπλέοντας την Λυκία, συνάντησε τον τοπικό Περσικό στόλο (αποτελούμενο μάλλον κυρίως από Κυπριακά πλοία), στην ακτή της Παμφυλίας. Στην ναυμαχία που ακολούθησε ο Περσικός στόλος συνετρίβη. Αρίστευσε η Ερετρειακή μοίρα σύμφωνα με τον Πλούταρχο (που επικρίνει τον Ηρόδοτο που δεν αναφέρει το έπος των Ερετριέων) (498)
Στην συνέχεια ο Ιωνικός στόλος επέστρεψε στην Έφεσο. Ταυτόχρονα στην Κύπρο εξέσπασαν εξεγέρσεις στις πόλεις με προεξάρχοντα πρωταγωνιστή τον Ονήσιλο στην Σαλαμίνα.
Ιωνική εκστρατεία κατά των Σάρδεων (498)[]
Στο μεταξύ ο Αρισταγόρας ανέθεσε την αρχηγία του Ιωνικού στρατού, στον Χαροπίνο και στον Ερμόφαντο.
Ο Ιωνικός στρατός εκκίνησε από την Έφεσο και ταχύτατα προέλασε στην Λυδία και έφθασε στις Σάρδεις, πρωτεύουσα της σατραπείας του Αρταφέρνη.
Οι Ίωνες κατέστρεψαν την πόλη και την έκαψαν. Όμως δεν επέτυχαν να καταλάβουν την ακρόπολή της.
Οι Ίωνες υπέστησαν απώλειες και αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην Έφεσο.
Σύμφωνα με την λαϊκή Αθηναϊκή παράδοση, όταν ο Δαρείος πληροφορήθηκε τον εμπρησμό των Σάρδεων, ορκίστηκε εκδίκηση και ζήτησε από ένα δούλο του να του θυμίζει, καθημερινά, τον όρκο: "Δέσποτα, μέμνεο τῶν Ἀθηναίων" (= κύριε, να θυμάσαι τους Αθηναίους).
Mάχη της Εφέσου (φθιν. 498)[]
Οι Πέρσες συγκέντρωσαν στρατό από όλη την Δυτική Μικρά για να βοηθήσουν τον Αρταφέρνη.[3] Όταν έμαθαν ότι οι Έλληνες υποχώρησαν, ακολούθησαν τα ίχνη τους και έφθασαν στην Έφεσο, αναγκάζοντας τους Έλληνες σε μάχη. Σε αυτή τη μάχη οι Έλληνες υπέστησαν οδυνηρή ήττα, κυρίως λόγω του ισχυρού Περσικού ιππικού. Μετά τη μάχη αυτή, οι Ίωνες επέστρεψαν στις πόλεις τους και οι Αθηναίοι με τους Ερετριείς στην Ελλάδα.
Εξάπλωση της επανάστασης στον Ελλήσποντο[]
Ωστόσο ο Ιωνικός στόλος (πιθανόν υπό τον Αρισταγόρα) έπλευσε σε Αιολίδα και Τρωάδα και πυροδότησε εξεγέρσεις ενώ διαπλέοντας τον Ελλήσποντο διέσπειρε την επανάσταση και στην παράκτια Θράκη (προσχώρηση Βυζαντίου κ.λ.π)
Εξέγερση Κύπρου (498 -497)[]
Στην Κύπρο η επανάσταση έλαβε μεγάλες διαστάσεις και ταχύτατα όλες οι πόλεις της, πλην της Αμαθούντας, αποτίναξαν τον Περσική κυριαρχία.
Ελλήσποντος και Προποντίδα (έαρ 497)[]
Οι Πέρσες ανασυντάχθηκαν και άρχισαν τη μεγάλη αντεπίθεσή τους το 497 π.Χ..
Ο Περσικός στρατός συναποτελέσθηκε από τρείς στρατιές, υπό την ηγεσία των γαμβρών του Δαρείου, επάρχων ή στρατηγών. Αυτοί ήταν:
- Δαυρίσης (πιθανός έπαρχος Ελλησποντιακής Φρυγίας),
- Υμαίης (πιθανός έπαρχος Φρυγίας) και
- Οτάνης ο Διαπρεπής, έπαρχος Θράκης.
Ο Δαυρίσης κατευθύνθηκε στον Ελλήσποντο και κατέλαβε τη Δάρδανο, την Άβυδο, την Περκώτη, την Λάμψακο και την Παισό.
Η προσπάθεια αυτή αποσκοπούσε στο να αποκαταστήσει την επικοινωνία με τα βόρεια παράλια του Αιγαίου, αφήνοντας κατά μέρος το δύσκολο εγχείρημα της κατάληψης του Βυζαντίου και της απελευθέρωσης της διόδου προς τον Εύξεινο Πόντο.
Ο Υμαίης κατευθύνθηκε στην Προποντίδα και κατέλαβε την Κίο.
Αργότερα, κατευθύνθηκε στον Ελλήσποντο και κατέλαβε πολλές Αιολικές πόλεις και την Τρωάδα, αλλά ασθένησε και απέθανε.[4] Παράλληλα, ο Οτάνης και ο Αρταφέρνης επιτέθηκαν στην Ιωνία[5].
Ιωνία (497)[]
Ο Οτάνης και ο Αρταφέρνης, που εισέβαλαν στην Ιωνία και Αιολίδα είχαν περιορισμένες επιτυχίες, ανακτώντας τις Κλαζομενές και την Κύμη.
[Πιθανότατα, απέστειλαν μεγάλο μέρος των δυνάμεών τους στο μέτωπο της Καρίας, καθώς η ταχεία ανάφλέξή της δεν είχε προβλεφθεί.]
Επανάσταση Καρίας[]
Μάχη του Μαρσύα Ποταμού (φθιν. 497)[]
Η είδηση της προσχώρησης της Καρίας στην επανάσταση προκάλεσε αλλαγή στα σχέδια των Περσών.
Έτσι ο Δαυρίσης άφησε τον Υμαίη στην Προποντίδα και κινήθηκε νότια για να καταπνίξει την τοπική εξέγερση. Οι Κάρες συγκεντρώθηκαν στον ποταμό Μαρσύα[6] (παραπόταμο του Μαίανδρου) όπου ο Πιξώδαρος πρότεινε να διέλθουν τον ποταμό για να αποτρέψει την υποχώρηση - σχέδιο, το οποίο απορρίφθηκε. Η μάχη διήρκεσε πολλές ώρες, αλλά οι Πέρσες νίκησαν περιφανώς, έχοντας πέντε φορές μικρότερες απώλειες.[7]
Μάχη Λάβρανδων (φθιν 497)[]
Οι Κάρες υποχώρησαν στα Λάβρανδα για να αποφασίσουν αν έπρεπε να τερματίσουν τον αγώνα. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, οι Κάρες δέχθηκαν ενισχύσεις από τη Μίλητο και αποφάσισαν να φύγουν. Ωστόσο, οι Πέρσες επιτέθηκαν και οι Κάρες με τους Μιλήσιους υπέστησαν νέες βαρείες απώλειες.[8]
Μάχη Πηδάσου (έαρ 496)[]
Μετά από αυτές τις επιτυχίες, ο Δαυρίσης και οι άλλοι στρατηγοί προέλασαν στο εσωτερικό της Καρίας με σκοπό την πλήρη εξάλειψη της εξέγερσης
Όμως, οι Κάρες (υπό τον Ηρακλείδη) έστησαν ενέδρα στην οδό προς την Πήδασο.[9] Οι Πέρσες έπεσαν στην παγίδα και υπέστησαν πανωλεθρία.
Στη μάχη φονεύθηκαν και οι 4 στρατηγοί,
- ο Δαυρίσης (πιθανός έπαρχος Ελλησποντιακής Φρυγίας),
- ο Αμόργης (πιθανός έπαρχος Καρίας),
- ο Σισιμάκης (πιθανός έπαρχος Φρυγίας, διάδοχος ενδεχομένως του φονευθέντος Υμαίου) καθώς και
- ο Λυδός Μύρσος, υιός του Γύγου, στρατηγός δύναμης Λυδών.
Μετά την φοβερή καταστροφή αυτή, η Περσική δραστηριότητα για την κατάπνιξη της εξέγερσης τερματίσθηκε προσωρινά.[10]
Εκστρατεία Αρισταγόρα στην Θράκη (496)[]
Το οικονομικό κόστος της εξέγερσης ήταν σημαντικό
Έτσι ο Αρισταγόρας επωφελούμενος και από την Περσική αδράνεια αποφάσισε να θέσει υπό τον έλεγχό του τα χρυσοφόρα μεταλλεία της Θράκης.
Αρχικά, οι Ίωνες κατέλαβαν την Μύρκινο και προέλασαν στην ενδόχωρα. Όμως, κατά την διάρκεια πολιορκίας επιχώριας Θρακικής πόλης, αιφνίδια επιδρομή Θρακών τους οδήγησε σε καταστροφή ενώ φονεύθηκε και ο ίδιος ο Αρισταγόρας (φθιν 496).
Επανεγκατάσταση Μιλτιάδη στην Χερρόνησο (496)[]
Παράλληλα ο Μιλτιάδης επανήλθε στην Χερρόνησο.
Αποστολή Ιστιαίου (495)[]
Στην συνέχεια, ο Δαρείος αποφάσισε να κάνει χρήση άλλης μίας ειρηνευτικής επιλογής.
Έτσι απέστειλε τον Ιστιαίο με σκοπό να επαναφέρει την Μίλητο στην Περσική ηγεμονία και να τερματισθεί έτσι η εξέγερση.
Φοβούμενος ο Ιστιαίος το μίσος του εχθρού του, Αρταφέρνους απέφυγε να διέλθει από τις Σάρδεις αλλά έπλευσε στη Χίο και από εκεί προσπάθησε να εισέλθει στη Μίλητο όπου, όμως, δεν έγινε δεκτός ως τύραννος, διάδοχος του Αρισταγόρου.
Τελικά έφθασε στη Λέσβο, όπου έπεισε τους Μυτιληναίους να του εκχωρήσουν στολίσκο, με τον οποίο έφθασε στο Βυζάντιο προσελήφθη ως στρατηγός-μισθοφόρος και πραγματοποίησε πειρατικές επιδρομές. Φαίνεται ότι λίγο αργότερα μετέτρεψε το Βυζάντιο σε προσωπική κτήση του.
Μετωπική Περσική Επίθεση (494 π.Χ.)[]
Μετά την αποτυχία της αποστολής Ιστιαίου, ο Δαρείος αποφάσισε να εξαπολύσει τελική αντεπίθεσή του. Η μεγάλη συγκέντρωση δυνάμεων επέτρεψε στους Πέρσες, να πλήξουν την επανάσταση στο κέντρο της, δηλαδή τη Μίλητο. Έτσι συγκέντρωσαν 600, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, τριήρεις από τη Φοινίκη, την Κύπρο, την Κιλικία και την Αίγυπτο και, με όσο στρατό διέθεταν δυτικά του ποταμού Άλυ, αποφάσισαν προσβάλλουν τη Μίλητο από ξηρά και θάλασσα.[11]
Αρχηγός της εκστρατείας ήταν ο Μήδος Δάτης (ο οποίος είναι βέβαιο ότι ταυτίζεται με τον υψηλά ιστάμενο αξιωματούχο Datiya των περσικών πηγών). Όταν οι Ίωνες έμαθαν τα νέα, συγκεντρώθηκαν στο Πανιώνιο και αποφάσισαν να πολεμήσουν στη θάλασσα, αφήνοντας την άμυνα της πόλης στους κατοίκους της.
Οι Ίωνες, ενωμένοι με τους Αιολείς από τη Λέσβο, διέθεταν συνολικά 353 τριήρεις. Οι Πέρσες έστειλαν πρώην Ίωνες τυράννους στο ιωνικό στρατόπεδο. Αυτή η προσπάθεια απέτυχε, αλλά μια εβδομάδα πριν τη μάχη υπήρξαν διαφωνίες στο ιωνικό στρατόπεδο. Οι Σάμιοι φαίνεται ότι έκαναν μυστική συμφωνία στους Πέρσες.
Ο Περσικός στόλος αποφάσισε να επιτεθεί και όταν έφθασε σε μικρή απόσταση από τον Ιωνικό στόλο, οι Σάμιοι και Λέσβιοι έφυγαν από το θέατρο της ναυμαχίας.[12] Τα πλοία από τη Χίο έμειναν στο πεδίο της μάχης και τα πληρώματα τους πολέμησαν γενναία, καταστρέφοντας πολλά Περσικά πλοία. Ωστόσο, η φυγή πολλών Ιώνων από το πεδίο της μάχης και οι τεράστιες απώλειες των Χίων είχαν ως αποτέλεσμα τη νίκη του Περσικού στόλου.[13]
Πτώση της Μιλήτου (φθιν. 494)[]
Ουσιαστικά, η επανάσταση έληξε μετά τη ναυμαχία της Λάδης.
Οι Πέρσες κατέλαβαν τη Μίλητο, μετά από έφοδο, υπονομεύοντας τα τείχη και χρησιμοποιώντας πολιορκητικούς κριούς. Από τους Μιλήσιους, οι άνδρες σκοτώθηκαν ή εκτοπίσθηκαν στη Μεσοποταμία και τα γυναικόπαιδα έγιναν δούλοι. Όλοι οι ναοί καταστράφηκαν. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές επιβεβαιώνουν τη λεηλασία και καταστροφή της πόλης - η πόλη δεν κατάφερε ποτέ να ανακτήσει το μεγαλείο της και η περιοχή του λιμένος της εγκαταλείφθηκε οριστικά.[14] Η Μίλητος, όπως δηλώνει ο Ηρόδοτος, έμεινε χωρίς Μιλήσιους[15] - οι Πέρσες έκτισαν δικά τους κτίρια και παρέδωσαν την υπόλοιπη πόλη στους Πηδασείς Κάρες.[16]
Αρκετοί αντι-Πέρσες Σάμιοι, μετά την ήττα στη Λάδη, δέχθηκαν την πρόταση των κατοίκων της Ζάγκλης να εγκατασταθούν στις ακτές της Σικελίας, μαζί με όσους Μιλήσιους γλίτωσαν από τους Πέρσες.[15]
Ωστόσο, η Σάμος απέφυγε την καταστροφή, χάρη στις πράξεις των στρατηγών της στη Λάδη.[17]
Θάνατος Ιστιαίου[]
Όταν ο Ιστιαίος πληροφορήθηκε για την καταστροφή της Μιλήτου, έπλευσε στη Χίο, συνέτριψε τους Χίους στην Μάχη των Κοίλων, την δήωσε (προφανώς ως εκδίκηση της παλαιότερης άρνησής της να τον βοηθήσει και την φυλάκισή του) και την μετέτρεψε σε κτήση του (όπως και το Βυζάντιο) αφήνοντας φρουρά στην Χιακή πόλη, Πολίχνη.
[Φαίνεται ότι οι Λέσβιοι (που ο Ιστιαίος δρούσε ως μισθοφόρος-στρατηγός τους) είχαν την εντύπωση ότι ο Φοινικικός στόλος, μετά την νίκη στην Λάδη, δεν θα προχωρούσε στο Βόρειο Αιγαίο και θα παραχωρείτο, από την κεντρική Περσική εξουσία, στην Μυτιλήνη να αναλάβει το ρόλο του αντιπροσώπου-υποστηρικτή των Περσικών συμφερόντων στο χώρο αυτόν. Όμως, η συνέχεια διέψευσε τις ελπίδες τους]
Στη συνέχεια, ο Ιστιαίος, επικεφαλής μικτής δύναμης Ιώνων και Λεσβίων, επιτέθηκε στη Θάσο και την πολιόρκησε.
Όταν πληροφορήθηκε ότι ο Φοινικικός στόλος έπλεε βόρεια και ίσως η Λέσβος να κινδύνευε, ο Ιστιαίος επέστρεψε (πιθανότερα, ανακλήθηκε) για να την υπερασπισθεί (προφανώς με διαπραγματεύσεις, γιατί μάλλον ήταν απίθανο να ήλπιζε σε νικηφόρα ναυμαχία).
[Μάλλον, ο Ιστιαίος συμπεριφερόταν ως "Πέρσης έπαρχος", αντιπαράλληλος με τον Αρταφέρνη των Σάρδεων και προσπαθούσε να δημιουργήσει ένα Αιγαιωτικό κράτος, υπό χαλαρή Περσική εξάρτηση]
Τελικά, κατά τη διάρκεια μιας επιδρομής του στην απέναντι Μικρασιατική ακτή της Μυσίας, σε μία προσπάθεια να δηώσει τον Αταρνέα, (πόλη απέναντι από την Λέσβο που όμως ανήκε από το 546 στους Χίους) ώστε να θρέψει τον στρατό του, υπέστη αιφνίδια επίθεση από τον Πέρση στρατηγό Άρπαγο (που προφανώς ήταν στην υπηρεσία του Αρταφέρνη) και ο στρατός του συνετρίβη ενώ επιπλέον ο ίδιος αιχμαλωτίσθηκε (Μάχη του Αταρνέα)).
Ωστόσο, ο Ιστιαίος διατηρούσε ελπίδες ότι ο Πέρσης βασιλέας εξακολουθούσε να τον υποστηρίζει και ήθελε να μεταφερθεί στα Σούσα ώστε να αποδείξει την νομιμοφροσύνη του.
Ο Αρταφέρνης, όμως, τον θανάτωσε (ίσως με ανασκολοπισμό) και έστειλε την κεφαλή του στα Σούσα.[18]
Τελευταίες επιχειρήσεις (493 π.Χ.)[]
Το 493 π.Χ., μετά την πτώση της Μιλήτου ο Φοινικικός στόλος ανέλαβε να εκκαθαρίσει όλες τις παράκτιες παραμένουσες επαναστατικές εστίες.
Αρχικά καταλήφθηκε η Χίος που τιμωρήθηκε παραδειγματικά. Ακολούθησε η Λέσβος (που μάλλον δεν υπέστη δηώσεις) και η Τένεδος.[19]
Οι πόλεις και οι ναοί τους καταστράφηκαν εκ θεμελίων. Πολλοί κάτοικοι πωλήθηκαν ως δούλοι ενώ οι αρκετοί μεταφέρθηκαν στη Μεσοποταμία ή σε άλλες απώτερες περιοχές της αυτοκρατορίας.[20]
Στην συνέχεια ο Φοινικικός στόλος κατέλαβε την Ασιατική πλευρά της Προποντίδας καθώς η Ευρωπαϊκή ακτή του Ελλησπόντου, είχε ήδη καταληφθεί προηγούμενα (497).
Αρχικά, καταλήφθηκε η Θρακική Χερρόνησος (από την οποία ο Μιλτιάδης είχε ήδη αποχωρήσει), ακολούθησε η Πέρινθος και η Σηλυμβρία της Προποντίδας.
Ακολούθως, καθώς ο Φοινικικός στόλος προσέγγιζε τον Βόσπορο, Βυζάντιοι και Καλχηδόνιοι εγκατέλειψαν τις πόλεις τους, τις οποίες οι Φοίνικες μετέτρεψαν σε στάκτη, και κατέφυγαν την Μεσημβρία της Παφλαγονίας.
Καθώς ο Φοινικικός στόλος επέστρεψε στην Προποντίδα, δήωσε την Αρτάκη και την Προκόννησο, όχι όμως και την Κύζικο που πρόλαβε να συνθηκολογήσει με τον έπαρχο Οιβάρη της Ελλησποντιακής Φρυγίας.
Ακολούθως ο Φοινικικός στόλος επέστρεψε στην Χερρόνησο και δήωσε όλες τις πόλεις της (πλην Καρδίας που επίσης είχε προλάβει να συνθηκολογήσει)
Οι δηώσεις αυτές αποτελούσαν προφανώς τις αμοιβές των πληρωμάτων για την νίκη τους στην Λάδη.
Στην συνέχεια ο Φοινικικός στόλος, κατάφορτος από λάφυρα, επέστρεψε στην Φοινίκη.
Παράλληλα Περσικός στρατός πιθανότατα εισέβαλε στην Καρία, επαναφέροντάς και εκεί την Περσική κυριαρχία.
Η Ιωνική Επανάσταση είχε τερματισθεί.[21]
Εγκατάλειψη της Χερρονήσου από Μιλτιάδη (493)[]
Ο Μιλτιάδης, φοβούμενος την εκδίκηση των Περσών, κατέφυγε στην Αθήνα.
Υποσημειώσεις[]
- ↑ Holland, pp. 157–159.
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη 98]]
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη#102
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη 122
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη 123
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη 118
- ↑ V119>Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη 119
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη 120
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη 121
- ↑ Boardman et al, σελ. 485.
- ↑ Boardman et al, σελ. 487.
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Ερατώ 14
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Ερατώ 15
- ↑ "Boardman et al, σελ. 488-489", Boardman et al, σελ. 488-489.
- ↑ 15,0 15,1 Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Ερατώ 22
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Ερατώ 20
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Ερατώ 25
- ↑ Boardman et al, σελ. 489.
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Ερατώ 31]]
- ↑ "Boardman et al, σελ. 488-489"
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι,Ερατώ 33
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)