Κατάνη
Σικελία
Η Σικελία κατά την Αρχαιότητα.
- Μία ιστορική πόλη της Σικελίας και Ελληνική (Ιωνική) αποικία.
Ετυμολογία[]
- Η ονομασία "Κατάνη", ενδεχομένως, σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Αίτνα".
- Πιθανόν όμως η ονομασία αυτή να είναι η ελληνική απόδοση (εξελληνισμός) μίας αντίστοιχης επιχώριας ονομασίας, προερχόμενης από την ρίζα "-".
Γεωγραφία[]
Βρίσκεται στην Ανατολική Σικελία και ειδικότερα στην Ιόνια ακτή της.
Ίδρυση[]
Μητροπόλεις[]
Οι οικίστριες πόλεις που συμμετείχαν στην ίδρυσή της ήταν:
- Νάξος της Σικελίας.
Οικιστές[]
- Εύαρχος
Ιστορία[]
Το έτος 729 π.Χ. ομάδα Χαλκιδέων υπό τον Εύαρχο από την Ευβοϊκή Νάξο της Σικελίας κατέλαβαν διά της βίας έναν οικισμό Σικελών και ίδρυσαν εκεί την πόλη της Κατάνης. Ο γηγενής πληθυσμός εξελληνίστηκε ταχύτατα.
Ο Θουκυδίδης γράφει ότι η πόλη ιδρύθηκε αμέσως μετά τους Λεοντίνους, πόλη του ιδρύθηκε πέντε έτη μετά τις Συρακούσες (730 π.Χ.).
Η ακρόπολη της Κατάνης κτίσθηκε στον λόφο του όρους Παρθένου λίγο δυτικά από το σημερινό κέντρο της πόλης. Ο λιμένας της έγινε σύντομα σημαντικό εμπορικό κέντρο.
Στην αρχαιότητα η Κατάνη έμεινε πασίγνωστη για τον μύθο του Αμφίνομου και του Αναπία οι οποίοι σε μια έκρηξη του ηφαιστείου της Αίτνας εγκατέλειψαν άμεσα την περιουσία τους και έφυγαν μεταφέροντας στους ώμους τους ηλικιωμένους γονείς τους. Η λάβα χωρίστηκε στα δύο από σεβασμό στους δύο νέους ώστε να μην τους ενοχλήσει, τα αγάλματα τους στήθηκαν στον τάφο τους που έγινε τόπος λατρείας. Οι μορφές των δύο νέων αποτυπώθηκαν σε νομίσματα, ο θρύλος τους έδωσε έμπνευση στην Λατινική λογοτεχνία και ποιητές όπως ο Κλαύδιος Κλαυδιανός ασχολήθηκαν εκτεταμένα.
Η Κατάνη ήταν η γενέτειρα του μεγάλου φιλοσόφου και νομοθέτη Χαρώνδα (6ος αιώνας π.Χ.), η νομοθεσία του εισήχθη σε όλες τις Χαλκιδικές πόλεις (όχι μόνον στην Σικελία αλλά σε ολόκληρη την Μεγάλη Ελλάδα).
Είναι προφανές ότι εκείνη την εποχή είχε στενές σχέσεις με όλες τις υπόλοιπες πόλεις.
Οι λυρικοί ποιητές Ίβυκος και Στησίχορος που διαβίωσαν στην πόλη αυτή, τάφηκαν σε ένα μεγαλοπρεπές μνημείο έξω από τις πύλες της πόλης.
Ο Ξενοφάνης, ιδρυτής της Ελεατικής Σχολής, έζησε τα τελευταία έτη της ζωής του στην Κατάνη.
Όταν ο Ιέρων Α' ο Συρακούσιος την κατέλαβε εξεδίωξε τους παλαιούς κατοίκους και μετέφερε περισσότερους από 1.000 εποίκους από τους Λεοντίνους.
Η πόλη άλλαξε το όνομα της σε "Αίτνα" (όπως το γειτονικό ηφαίστειο), ανακήρυξε τον εαυτό του οικιστή της νέας πόλης, τον ύμνησε ο Πίνδαρος και μετά τον θάνατο του δέχθηκε τιμές ήρωα από τους νέους κατοίκους.
Ολίγα έτη μετά τον θάνατο του Ιέρωνος Α' ανατράπηκε ο αδελφός και διάδοχος του Θρασύβουλος ο Συρακούσιος και ανακηρύχτηκε η 2η Δημοκρατία των Συρακουσών. Οι Συρακούσιοι και ο βασιλέας των Σικελών Δουκέτιος εξεδίωξαν τους νέους εποίκους (που κατοίκησαν στην Ίνησσα που έλαβε το όνομα "Αίτνα") και επανέφεραν τους παλαιούς Χαλκιδαίους εποίκους (461 π.Χ.). Η Κατάνη γνώρισε στην συνέχεια περίοδο μεγάλης ανάπτυξης και ευημερίας όπως όλες οι Σικελικές πόλεις.
Όταν εξέσπασε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος και ακολούθησε η Αθηναϊκή Εκστρατεία στη Σικελία (415 π.Χ.) οι κάτοικοι της Κατάνης αρνήθηκαν στην αρχή να δεχθούν την είσοδο των Αθηναίων. Οι Αθηναίοι, όμως, τους πίεσαν και τους ανάγκασαν να υποκύψουν, οπότε η Κατάνη δέχθηκε να συμμαχήσει με τους Αθηναίους ύστερα από τον επιβλητικό λόγο του Αλκιβιάδη στην συνέλευση. Η πόλη έγινε η βάση των Αθηναίων που την χρησιμοποίησαν τον πρώτο έτος της εκστρατείας τους εναντίον των Συρακουσών. Μετά την ήττα και την εκδίωξη των Αθηναίων οι Συρακούσιοι ήταν έτοιμοι να καταλάβουν την Κατάνη, η πόλη τελικά σώθηκε με επέμβαση από την Καρχηδόνα (409 π.Χ.).
Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος Α' ο Πρεσβύτερος λεηλάτησε την πόλη και πώλησε τους κατοίκους της ως δούλους, έφερε στην θέση τους μισθοφόρους από την Καμπανία.
Αργότερα κατέφθασε ο μεγάλος στρατός των Καρχηδονίων υπό τον Ιμίλκωνα και τον Μάγωνα και ανάγκασε τους μισθοφόρους να καταφύγουν στην Αίτνα (396 π.Χ.). Ακολούθησε η μάχη της Κατάνης (397 π.Χ.) στην οποία οι Καρχηδόνιοι συνέτριψαν τον Λεπτίνη, αδελφό του Διονυσίου Α', η πόλη περιήλθε στους Καρχηδονίους.
Ο Κάλλιππος των Συρακουσών διάδοχος του Δίωνος των Συρακουσών κατείχε για κάποιο διάστημα.
Όταν ο Κορίνθιος στρατηγός Τιμολέων έφθασε στην Σικελία (344 π.Χ.) ο τύραννος της Κατάνης Μάμερκος τον υποστήριξε αλλά αργότερα τον εγκατέλειψε για να συμμαχήσει με τους Καρχηδόνιους.
Ο Τιμολέων ύστερα από την πράξη αυτή επιτέθηκε στην πόλη και ανέτρεψε τον Μάμερκο (338 π.Χ.).
Η Κατάνη διατήρησε στην συνέχεια την ελευθερία και την ανεξαρτησία της.
Όταν ο Αγαθοκλής των Συρακουσών άρχισε τους πολέμους με την Καρχηδόνα (311 π.Χ.) η πόλη υποστήριζε παροδικά και τις δύο πλευρές.
Ο Πύρρος της Ηπείρου έφθασε στην Σικελία (278 π.Χ.), η Κατάνη ήταν η πρώτη πόλη που άνοιξε τις πύλες της και τον δέχθηκε με μεγάλες τιμές.
Ρωμαϊκή Εποχή[]
Όταν εξέσπασε ο 1ος Καρχηδονιακός Πόλεμος η Κατάνη ήταν από τις πρώτες πόλεις που υποτάχθηκαν στην Ρώμη μετά από τις πρώτες επιτυχίες (263 π.Χ.).
Ανάμεσα στα υπόλοιπα λάφυρα που μεταφέρθηκαν στην συνέλευση στην Ρώμη ήταν ένα ηλιακό ωρολόγιο.
Η Κατάνη ωςυποτελής πόλη ήταν υποχρεωμένη να δώσει το ένα δέκατο από τα αγροτικά κέρδη ως φόρο στην Ρώμη.
Ο κατακτητής των Συρακουσών Μάρκος Κλαύδιος Μάρκελλος έκτισε στην Κατάνη ένα Γυμνάσιο.
Ακολούθησε περίοδος ευημερίας καθώς η πόλη είχε φιλικές σχέσεις με την Ρώμη αν και δεν είχε την ίδια εύνοια με τις γειτονικές πόλεις, Ταυρομένιο (σημερινή Ταορμίνα) και Μεσσήνη.
Όταν ξέσπασε ο "1ος Δουλικός Πόλεμος" (135 π.Χ.) κατακτήθηκε από εξεγερμένους δούλους.
Μια από τις σοβαρότερες εκρήξεις του ηφαιστείου της Αίτνας (121 π.Χ.) κατέστρεψε με την λάβα το μεγαλύτερο μέρος της πόλης και οι Ρωμαίοι για 10 έτη παραχώρησαν στην Κατάνη 10ετή απαλλαγή από τους φόρους.
Το μεγαλύτερο τμήμα της πεδιάδας που βρισκόταν στα νοτιοδυτικά της Κατάνης φαίνεται ότι στην αρχαιότητα ότι ανήκε στους Λεοντίνους ή στην Κεντόριπα, (σημερινή Τσεντουρίπε). Το τμήμα ωστόσο που βρισκόταν ανάμεσα στην Κατάνη και το στόμιο του ποταμού Σύμαιθου προσαρτήθηκε στην Κατάνη και την εφοδίαζε με μεγάλες ποσότητες σιτηρών.
Ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρων την καταγράφει ως μία πλούσια και ακμάζουσα πόλη, είχε έναν από τους μεγαλύτερους λιμένες στην Σικελία από τον οποίο γινόταν εξαγωγή αραβοσίτου.
Στην Σικελική εξέγερση (44 π.Χ.) όταν ο Σέξτος Πομπήιος επέλεξε την Σικελία ως έδρα του, η Κατάνη μαζί με τις άλλες πόλεις ενώθηκε μαζί του.
Ο Σέξτος Πομπήιος συγκρότησε στην Μεσσήνη έναν τεράστιο στρατό και στόλο αλλά μετά την νίκη του Αυγούστου (36 π.Χ.) το μεγαλύτερο τμήμα της νήσου λεηλατήθηκε και ερημώθηκε.
Η Κατάνη επελέγη ωστόσο από τον ίδιο τον Αύγουστο ως τόπος εγκατάστασης λεγεωναρίων, ο Στράβων την περιγράφει ως μια από τις ολίγες πόλεις που βρισκόταν στην εποχή του σε ακμή.
Το Ρωμαϊκό υδραγωγείο της Κατάνης είναι το μεγαλύτερο στην Σικελία με συνολικό μήκος 24 μέτρα.
Η Κατάνη διατήρησε την ευημερία της για πολλούς αιώνες, ο Αυσόνιος την καταγράφει τον 4ο αιώνα μ.Χ. μαζί με τις Συρακούσες ως τις μοναδικές πόλεις στην εποχή του που απολάμβαναν ευημερία στην Σικελία.
Μεσαιωνική Εποχή[]
Ο βασιλέας των Βανδάλων [[[Γιζέριχος \Αφρική |Γιζέριχος]] λεηλάτησε την Κατάνη (440 - 441 μ.Χ.).
Τους επόμενους αιώνες την κατέκτησαν οι Οστρογότθοι και τελικά περιήλθε στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία (535) στην οποία παρέμεινε μέχρι τον 9ο αιώνα, έγινε η έδρα του Βυζαντινού κυβερνήτη της νήσου.
Οι Άραβες δημιούργησαν το Εμιράτο της Σικελίας που παρέμεινε μέχρι την εποχή που κατέκτησαν την νήσο οι Νορμανδοί του Ρογήρου Α', κυβερνήθηκε από έναν επίσκοπο-κόμη.
Ο Ερρίκος ΣΤ' της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατέκτησε την Σικελία και λεηλάτησε την πόλη (1194 - 1197).
Η Κατάνη εξεγέρθηκε επί του υιού του Φρειδερίκου Β' (1232) που στην συνέχεια έκτισε το περίφημο Κάστρο "Ούρσινο" και την έκανε βασιλική πόλη τερματίζοντας την κυριαρχία του επισκόπου.
Όταν εξέσπασε ο Σικελικός Εσπερινός (1282) η Κατάνη έγινε από τα σημαντικότερα κέντρα αντίστασης κατά των Ανδεγαυών, σε αυτή στέφθηκε βασιλέας ο Πέτρος Γ' της Αραγωνίας.
Τον 14ο αιώνα επελέγη από τον Οίκο της Αραγωνίας ως βασιλική έδρα και θέση του Κοινοβουλίου, οι Αραγώνιοι και οι Ανδεγαυοί υπέγραψαν ειρήνη που τερμάτιζε τον μεταξύ τους μακροχρόνιο πόλεμο (1347).
Η Κατάνη έχασε τον ρόλο της βασιλικής πόλης τον 15ο αιώνα όταν κυβέρνησε το Βασίλειο της Σικελίας ο Οίκος της Τραστάμαρα, διατήρησε όμως την αυτονομία και τα προνόμια της.
Ο Αλφόνσος Ε΄ της Αραγωνίας ίδρυσε το Πανεπιστήμιο της Κατάνης, το αρχαιότερο Πανεπιστήμιο στην Σικελία (1434).
Όταν ενώθηκε η Καστίλλη με την Αραγωνία, έγινε τμήμα της Ισπανίας.
Η Κατάνη εξεγέρθηκε και πάλι, στους επόμενους αιώνες, εναντίον της ξένης κυριαρχίας (1516, 1647).
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)