Κλεοπάτρα Δ' η Σελήνη

(αυθαίρετη σύγχρονη αναπαράσταση)

(σύγχρονη αναπαράσταση)

Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Εποχής
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Εποχής
2ος Αιώνας π.Χ.
1ος Αιώνας π.Χ.
Όνομα: Κλεοπάτρα
Ηγεμονικά Ονόματα
Ελληνιστική Αίγυπτος
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Αιγύπτου
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Αιγύπτου
Λαγίδες
Ελληνιστική Συρία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Συρίας
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Συρίας
Σελευκίδες
Ελληνιστική Κύπρος
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Κύπρου
Ελληνιστική Κυρηναϊκή
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Κυρηναϊκής
Ελληνιστική Μακεδονία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Μακεδονίας
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Μακεδονίας
Ιολαΐδες
Αντιγονίδες
Μακεδονική Αυτοκρατορία
Ηγεμόνες Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Στρατιωτικοί Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Έπαρχοι Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
Αργεάδες
Ελληνιστική Μυσία (Πέργαμος)
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Μυσίας
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Μυσίας
Ατταλίδες
Ελληνιστική Θράκη
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Θράκης
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Θράκης
Αγαθοκλείδες
Ελληνιστική Ήπειρος
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Ηπείρου
Ηγεμονίδες Ελληνιστικής Ηπείρου
Αιακίδες
Ελληνιστική Αιτωλία
Στρατιωτικοί Ελληνιστικής Αιτωλίας
Ελληνιστική Αχαΐα
Στρατιωτικοί Ελληνιστικής Αχαΐας
Αθήνα
Ηγεμόνες Αθήνας
Στρατιωτικοί Αθήνας
Πολιτικοί Αθήνας
Αττική
Ηγεμόνες Αττικής
Σπάρτη
Ηγεμόνες Σπάρτης
Στρατιωτικοί Σπάρτης
Πολιτικοί Σπάρτης
Λακωνία
Ηγεμόνες Λακωνίας
Ελληνιστική Βιθυνία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Βιθυνίας
Δοιδαλσίδες
Ελληνιστική Παφλαγονία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Παφλαγονίας
Πυλαμαινίδες
Ελληνιστικός Πόντος
Ηγεμόνες Ελληνιστικού Πόντου
Μιθριδατίδες
Ελληνιστική Καππαδοκία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Καππαδοκίας
Αριαραθίδες
Ελληνιστική Αρμενία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Αρμενίας
Αρταξιάδες
Ελληνιστική Κομμαγηνή
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Κομμαγηνής
Οροντίδες
Ελληνιστική Ιουδαία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Ιουδαίας
Ασμοναίοι
Πετραία Αραβία
Ηγεμόνες Πετραίας Αραβίας
Αρετάδες
Ελληνιστική Βακτρία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Βακτρίας
Ελληνιστική Ινδία
Ηγεμόνες Ελληνιστικής Ινδίας
Ινδοσκυθία
Ηγεμόνες Ινδοσκυθίας
Ινδοπαρθία
Ηγεμόνες Ινδοπαρθίας
Μαγαδία
Ηγεμόνες Μαγαδίας
Παρθική Αυτοκρατορία
Ηγεμόνες Παρθικής Αυτοκρατορίας
Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Ηγεμόνες Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Στρατιωτικοί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
- Μία βασίλισσα της Αιγύπτου (ως Κλεοπάτρα Ε').
- Χρονική Περίοδος Ακμής: Ελληνιστική Εποχή
- Γέννηση: 135 π.Χ.
- Θάνατος: 69 π.Χ.
Ετυμολογία[]
![]() ![]() |
---|
της Αιγύπτου
|
Βασιλείς |
- ο Σωτήρ 305 - 283 π.Χ. - ο Φιλάδελφος 284 - 246 π.Χ. - ο Ευεργέτης 246 - 221 π.Χ. - ο Φιλοπάτωρ 222 - 204 π.Χ. - ο Επιφανής 204 - 180 π.Χ. - ο Φιλομήτωρ 180 - 145 π.Χ. - ο Επιφανής 170 π.Χ. - ο Νέος Φιλοπάτωρ 145 - 144 π.Χ. - ο Φύσκων - ο Ευεργέτης Β' 116 - 80 π.Χ. - ο Λάθυρος 113 - 95 π.Χ. - Αλέξανδρος Α' 110 - 88 π.Χ. - Αλέξανδρος Β' 80 π.Χ. - ο Αυλητής - ο Νέος Διόνυσος 80 - 51 π.Χ. - ο Θεός Φιλοπάτωρ - (51 - 47) - η Μεγάλη 51 - 30 π.Χ. - ο Παίς 47 - 44 π.Χ. - ο Καισαρίων 34 - 30 π.Χ. *Επαρχία της Ρώμης 30 π.Χ. |
Το όνομα "Κλεοπάτρα" προέρχεται ή συνδέεται ετυμολογικά με την λέξη "κλέος".
Γενεαλογία[]
- Πατέρας: Πτολεμαίος Η' ο Φύσκων
- Μητέρα: Κλεοπάτρα Γ' η Κόκκη
- Σύζυγοι:
- Πτολεμαίος Θ' ο Λάθυρος
- Αντίοχος Η' ο Γρυπός
- Αντίοχος Θ' ο Κυζικηνός
- Αντίοχος Ι' ο Ευσεβής
- Τέκνα:
(από Πτολεμαίο Θ' τον Λάθυρο)
- Βερενίκη Γ' η Δημοφιλής
(από Αντίοχο Η' τον Γρυπό)
- Σέλευκος ΣΤ' ο Επιφανής
- Αντίοχος ΙΑ' ο Επιφανής
- Φίλιππος Α' ο Φιλάδελφος
- Δημήτριος Γ' ο Εύκαιρος
- Αντίοχος ΙΒ' ο Διόνυσος
- Λαοδίκη Ζ'
(από Αντίοχο Ι' τον Ευσεβή)
- Αντίοχος ΙΓ' ο Ασιατικός
- Σέλευκος Ζ' ο Κυβιοσάκτης
Βιογραφία[]
Τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα, κατά την διάρκεια του βίου της, είναι:
Μικρό διάστημα μετά τη γέννηση της, ο πατέρας της, Πτολεμαίος Η' ο Φύσκων, εκδιώχθηκε το 131 π.Χ. από τον Αιγυπτιακό θρόνο από την αδελφή και συμβασίλισσά του, Κλεοπάτρα Β' την Φιλομήτορα.
Ο έκπτωτος βασιλέας, έχοντας μαζί τη δεύτερη σύζυγό του, Κλεοπάτρα Γ' την Κόκκη, και τα τέκνα του, κατέφυγε στην Κύπρο.
Το 124 π.Χ. επήλθε συμφιλίωση και ο Πτολεμαίος Η' ο Φύσκων επέστρεψε στο θρόνο της Αιγύπτου, μετά από μια δεκαετία σχεδόν πολέμου και σύγχυσης.
Ο Πτολεμαίος Η' βασίλευσε μέχρι και το 116 π.Χ., οπότε και απέθανε. Η διαθήκη του όριζε ότι στον θρόνο παρέμενε μεν η σύζυγός του, Κλεοπάτρα Γ' η Κόκκη, αλλά θα συνεβασίλευε με όποιον από τους υιούς της επιθυμούσε.
Επιλογή της βασίλισσας ήταν ο μικρότερος υιος της, Πτολεμαίος Ι' Αλέξανδρος, αλλά, όμως, οι Αλεξανδρινοί της επέβαλλαν να συμβασιλεύσει με το μεγαλύτερο, τον Πτολεμαίο Θ' τον Λάθυρο.
Αρχικά ο Πτολεμαίος Θ' ο Λάθυρος αποδέχθηκε επιταγές της μητέρας του. Επιπλέον δεν αντέδρασε όταν εκείνη απομάκρυνε από το πλευρό του την σύζυγο και αδελφή του, Κλεοπάτρα Δ' την Φιλάδελφο, την οποία αγαπούσε, και τον ανάγκασε να συζευχθεί την μικρότερη αδελφή του, τηνΚλεοπάτρα Δ' Σελήνη.
Βαθμιαία, ο Πτολεμαίος Θ' άρχιζε να ισχυροποιείται πολιτικά σε σχέση με μητέρα του και οι σχέσεις τους άρχισαν να φορτίζονται.
Τελικά επήλθε η αναμενόμενη ρήξη. Η Κλεοπάτρα Γ' η Κόκκη επικράτησε και επέτυχε να τον εκδιώξει από το θρόνο προς όφελος του μικροτέρου αδελφού του, του Πτολεμαίου Ι' Αλεξάνδρου.
Έτσι ο Πτολεμαίος Θ' ο Λάθυρος κατέφυγε στην Κύπρο (107 π.Χ). Η σύζυγος του, όμως, η Κλεοπάτρα Σελήνη, καθώς και τα τέκνα τους παρέμειναν στην Αίγυπτο. Ο Πτολεμαίος δεν επέστρεψε σύντομα και έτσι ο γάμος διαλύθηκε.
Άνοδος στον θρόνο της Συρίας[]
Αργότερα η διαμάχη ανάμεσα στην Κλεοπάτρα Γ' την Κόκκη και τον υιό της Πτολεμαίο Θ' μεταφέρθηκε στην Συρία, όπου μαινόταν εμφύλιος πόλεμος μεταξύ του Αντίοχου Η' του Γρυπού και του Αντίοχου Θ' του Κυζικηνού.
Η Κλεοπάτρα Γ' συμμάχησε με τον πρώτο επισφραγίζοντας τη συμφωνία τους με γάμο, δίδοντάς του ως σύζυγο την Κλεοπάτρα Σελήνη το 103 π.Χ. Το ζεύγος απέκτησε πολλά τέκνα τα οποία αργότερα διεκδίκησαν την εξουσία, κάνοντας πολυπλοκότερη την κρίση διαδοχής του Συριακού κράτους, οδηγώντας ουσιαστικά στην διάλυσή του.
Το 96 π.Χ. ο Αντίοχος Η' ο Γρυπός απέθανε από φυσικά αίτια, πριν διευθετηθεί το ζήτημα με τον αδελφό του που είχε διαιρέσει το βασίλειο της Συρίας. Ο αδελφός του Αντίοχος Θ' ο Κυζικηνός δεν άφησε την ευκαιρία να διαφύγει. Συζεύχθηκε την χήρα του αντιπάλου του, την Κλεοπάτρα Δ' Σελήνη και εμφανίσθηκε πλέον ως ο μόνος νόμιμος βασιλέας του κράτους.
Όμως, ο υιός της Σελήνης από τον Γρυπό, Σέλευκος ΣΤ' ο Επιφανής, δεν δέχθηκε την έκβαση αυτή των γεγονότων και συνέχισε τον πόλεμο του πατέρα του.
Το 95 π.Χ. ενίκησε τον Αντίοχο Θ' τον Κυζικηνό και κατέλαβε ο ίδιος την εξουσία, μόνον για να τη απωλέσει με τη σειρά του από το υιό του αντιπάλου του, Αντίοχο Ι' τον Ευσεβή.
Αυτός συζεύχθηκε με την σειρά του (ως τέταρτος πλέον σύζυγος) την βασίλισσα Κλεοπάτρα Δ' Σελήνη, γάμος που απέφερε, ως συνέπεια, άλλους δυο διεκδικητές του θρόνου της Συρίας.
Μετά το θάνατο του συζύγου της στη μάχη, η Κλεοπάτρα Σελήνη διέμεινε με τα ανήλικα παιδιά της στην Κιλικία. Ως αποτέλεσμα των διαρκών μαχών για την εξουσία το κράτος αποδυναμώθηκε τόσο που υποτάχθηκε εύκολα από τον Τιγράνη Β' τον Μεγάλο, βασιλέα της Αρμενίας. Ο πόλεμος δεν είχε επεκταθεί στην Κιλικία, έτσι η πρώην βασίλισσα συνέχισε να παραμένει εκεί ασφαλής.
Η Αρμενική Επέμβαση[]
Όταν το 80 π.Χ. χήρεψε ο θρόνος της Αιγύπτου, το κράτος της Αιγύπτου βρέθηκε σε δυσμενή κατάσταση καθώς δεν υπήρχαν πλέον νόμιμοι απόγονοι του Πτολεμαίου Α' του Σωτήρος, με εξαίρεση την Κλεοπάτρα Σελήνη και τους πρίγκιπες των Σελευκιδών που έφεραν "Πτολεμαϊκό αίμα".
Η λύση στην οποία κατέληξαν ήταν δύο νόθοι υιοί του Πτολεμαίου Θ' του Λαθύρου από μια παλλακίδα. Καθώς η πλήρωση του θρόνου ήταν επείγον ζήτημα ώστε να μην επεμβεί η Ρώμη, ο ένας έγινε βασιλέας της Αιγύπτου και ο δεύτερος έλαβε στην Κύπρο, (ως Πτολεμαίος Γ').
Όμως, η άνοδος του Πτολεμαίου ΙΒ' του Αυλητού στο θρόνο δεν ήταν απλό ζήτημα. Οι Ρωμαίοι αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν το νέο βασιλέα. Παράλληλα, το 75 π.Χ., έκαναν την εμφάνισή τους και άλλοι διεκδικητές του Αιγυπτιακού θρόνου. Δεν ήταν άλλοι από τα τέκνα ή τους έγγονους της Κλεοπάτρας Δ' Σελήνης. Πράγματι η μητέρα τους ήταν το μοναδικό νόμιμο μέλος της δυναστείας που παρέμενε στη ζωή, και οι υιοι της επίστευσαν ότι η Ρώμη θα υποστήριζε τα δικαιώματά τους.
Εν τούτοις, τα πράγματα δεν έγιναν έτσι. Η Ρώμη είχε βασικό συμφέρον να υπάρχει στον Αιγυπτιακό θρόνο ένας βασιλέας περιορισμένης αναγνώρισης, παρά ένας ισχυρός βασιλέας που θα ένωνε, ενδεχομένως, τα Ελληνιστικά κράτη της Αιγύπτου και της Συρίας.
Οι δύο νεαροί διεκδικητές απέτυχαν στη Ρώμη παρά τις αξιόλογες προσπάθειές τους και έπεσαν μάλιστα θύματα κλοπής στη Σικελία, ενώ επέστρεφαν στην πατρίδα τους. Τελικά το 69 π.Χ. ο Τιγράνης κατέλαβε την Κιλικία και συνέλαβε την Κλεοπάτρα Δ' Σελήνη και διέταξε τη θανάτωσή της.
Χρονολόγιο[]
Έτος (π.Χ.) | Γεγονός | ||
---|---|---|---|
135 π.Χ. | Γέννηση της Κλεοπάτρας Σελήνης Α', κόρης του βασιλέα της Αιγύπτου Πτολεμαίου Η' του Φύσκωνος και της Κλεοπάτρας Γ'. | ||
132 π.Χ. | Εκρήγνυται εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στην Κλεοπάτρα Β' και τον Πτολεμαίο Η'. | ||
Ο Πτολεμαίος καταφεύγει στην Κύπρο, μαζί με την σύζυγό του Κλεοπάτρα Γ', τα τέκνα τους, και το υιό που είχε αποκτήσει με την Κλεοπάτρα Β', τον Πτολεμαίο Μεμφίτη. | |||
130/29 π.Χ. | Ο Πτολεμαίος Η' επιστρέφει στην Αλεξάνδρεια, ενώ η Κλεοπάτρα Β' καταφεύγει στην αυλή του γαμβρού της, Δημήτριου Β' του Νικάνωρος, βασιλέα της Συρίας. | ||
124 π.Χ. | Η Κλεοπάτρα Β' έχει πλέον επιστρέψει στην Αίγυπτο στην παλαιά της θέση. | ||
116 π.Χ. | Θάνατος Πτολεμαίου Η'. Τον διαδέχεται η σύζυγός του, Κλεοπάτρα Γ' και ο Πτολεμαίος Θ' ο Λαθύρος. | ||
115 π.Χ. | Το Μάρτιο ο Πτολεμαίος Θ' αναγκάζεται να πάρει διαζύγιο από τη σύζυγό του, Κλεοπάτρα Δ' και να συζευχθεί την μικρότερη αδελφή της, την Κλεοπάτρα Σελήνη Α'. | ||
Προσπάθειες για αντικατάσταση του Πτολεμαίου Θ' Λάθυρου με τον Πτολεμαίο Ι' Αλέξανδρο. | |||
107 π.Χ. | Ο Πτολεμαίος Θ' καταφεύγει στην Κύπρο, αφήνοντας τη σύζυγο και τα παιδιά του στην Αλεξάνδρεια. Ο αδελφός του, Πτολεμαίος Ι', συμβασιλεύει στην Αλεξάνδρεια με τη μητέρα τους, Κλεοπάτρα Γ'. | ||
103 π.Χ. | Η Κλεοπάτρα Σελήνη δίδεται ως σύζυγος στον Αντίοχο Η' τον Γρυπό]], βασιλέα της Συρίας. | ||
103 π.Χ. | Ο Αντίοχος Θ' ο Κυζικηνός, όντας σε διαμάχη με το Γρυπό για την εξουσία, υποστηρίζει τους Σαμαρίτες κατά του βασιλέα της Ιουδαίας. Ο Πτολεμαίος Θ' συντάσσεται με τον Κυζικηνό ελπίζοντας ότι αυτό θα οδηγήσει στην επιστροφή του στο θρόνο. | ||
101 π.Χ. | Η Κλεοπάτρα Γ' αποθνήσκει. Σύμφωνα με μία εκδοχή θανατώθηκε κατόπιν διαταγής του Πτολεμαίου Ι', που έκτοτε βασιλεύει μόνος. | ||
96 π.Χ. | Θάνατος του Αντίοχου Η'. Η σύζυγός του παντρεύεται για πολιτικούς λόγους τον Αντίοχο Θ' Κυζικηνό, ωστόσο το στέμμα περιέρχεται στον Σέλευκος ΣΤ' τον Επιφανή. Περί τα τέλη του έτους, ο Σέλευκος απομακρύνθηκε από το θρόνο από τον Αντίοχο Ι' τον Ευσεβή, ο οποίος έτσι εκδικήθηκε για τον πατέρα του. | ||
Ο Αντίοχος επίσης νυμφεύεται την Κλεοπάτρα Σελήνη . | |||
Ο Αντίοχος Ι' Ευσεβής κυβερνά την Αντιόχεια και τα περίχωρα αυτής, μαχόμενος ατελεύτητα με τους εξαδέλφους του και τους εξωτερικούς εχθρούς του κράτους. | |||
92 π.Χ. | Πιθανή χρονολογία θανάτου του Αντίοχου Ι' του Ευσεβούς κατά τη διάρκεια πολέμου με τους Πάρθους, που πραγματοποιούν εισβολή το έτος αυτό. | ||
Ενώ οι γιοι της μάχονται για την εξουσία, η Κλεοπάτρα Σελήνη, διαμένει στην Κιλικία με τα ανήλικα τέκνα της. | |||
88 π.Χ. | Ο Πτολεμαίος Θ' επιστρέφει στο θρόνο και συμβασιλεύει με την κόρη του Βερενίκη Γ' Κλεοπάτρα. | ||
83 π.Χ. | Ο ηγεμόνας της Αρμενίας, ο Τιγράνης Β' ο Μέγας, εισβάλει στα εδάφη της Συρίας και τα προσθέτει στην επικράτειά του. Έτερη πιθανή ημερομηνία θανάτου του Αντίοχου Ι' του Ευσεβούς. | ||
80 π.Χ. | Θάνατος του Πτολεμαίου Θ' Λάθυρου. Τον διαδέχεται ο ευνοούμενος των Ρωμαίων, Πτολεμαίος ΙΑ' Αλέξανδρος Β' , αλλά βασιλεύει μόλις για 19 ημέρες. Φονεύεται από τον εξεγερθέντα Αλεξανδρινό όχλο, αφήνοντας κενό το θρόνο, λόγω έλλειψης γνήσιων απογόνων του Πτολεμαίου Α'. | ||
Η Κλεοπάτρα Σελήνη, τελευταία αναγνωρισμένη απόγονος του Πτολεμαίου Α', διεκδικεί το θρόνο της Αιγύπτου για τους υιους της. Για το σκοπό αυτό μεταβαίνουν για μια περίοδο στη Ρώμη. | |||
69 π.Χ. | Ο Τιγράνης Β' συλλαμβάνει και θανατώνει την Κλεοπάτρα Σελήνη Α'. |
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
- www.livius.org Cleopatra V Selene
- Βιογραφία από τον Christopher Bennett Cleopatra Selene I
- The House of Ptolemy,by E. R. Bevan Κεφάλαιο 11
- Alan K. Bowman, "Egypt after the Pharaohs", 332 BC - AD 642 (1986 London)
- Günther Hölbl, "Geschichte des Ptolemäerreiches" (1994 Darmstadt)
- J. G. Manning, "The Last Pharaohs - Egypt Under the Ptolemies", 305-30 BC, 2009
Ιστογραφία[]
![]() ![]() |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)