Λαμιακός Πόλεμος

Πόλεμοι Αρχαίας Εποχής Αρχαία Εποχή
Πόλεμοι Μεσαιωνικής Εποχής Μεσαιωνική Εποχή
Πόλεμοι Νεότερης Εποχής Νεότερη Εποχή
Πόλεμοι Σύγχρονης Εποχής Σύγχρονη Εποχή
Πόλεμοι 3ης Χιλιετίας π.Χ. Πόλεμοι 2ης Χιλιετίας π.Χ. Πόλεμοι 1ης Χιλιετίας π.Χ. Πόλεμοι 1ης Χιλιετίας μ.Χ. Πόλεμοι 2ης Χιλιετίας μ.Χ. Πόλεμοι 3ης Χιλιετίας μ.Χ.


Ελληνιστική Εποχή
Μακεδονική Αυτοκρατορία
Μακεδονική Φάλαγγα


Μαλίδα.
- Πόλεμος του 4ου Αιώνα π.Χ. (323 - 322 π.Χ.).
Ετυμολογία[]
Πρότυπο:Wars Η ονομασία "Λαμιακός" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Λαμία".
Σύνοψη[]
- Χρονολογία:
- Χρονική Περίοδος: Ελληνιστική Εποχή, 4ος Αιώνας π.Χ.
- Χρονική Διάρκεια: 323 – 322 π.Χ.
- Μάχες:
- Μάχη
- Μάχη
Περιγραφή[]
Πόλεμος μεταξύ της Μακεδονίας και ενός συνασπισμού Ελληνικών πόλεων (323 – 322 π.Χ.)
Με την αναγγελία των δύο κρίσιμων ειδήσεων:
- αφ' ενός του θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου (10 Ιουνίου 323) (η επίσημη είδηση θα έφθασε στην Ελλάδα σε δέκα ημέρες περίπου) και
- αφ' ετέρου της συνεχιζόμενης παραμονής στη διοίκηση της Μακεδονίας του Αντίπατρου ως "στρατηγού αυτοκράτορος" του Ελλαδικού χώρου
πολλές Ελληνικές πόλεις άρχισαν να επαναστατούν.
Η στιγμή φαινόταν σε όλες τις Ελληνικές πόλεις ως ιδανική ευκαιρία αποτίναξης της Μακεδονικής κυριαρχίας.
Μία διφορούμενη ανακοίνωση ("διάγραμμα") των Φιλίππου Γ' - Περδίκκου που επανα-διακήρυσσε την αυτονομία των Ελληνικών πόλεων (ίσως τον Αύγουστο 323 μ.Χ., μετά την Διάσκεψη Βαβυλώνας), που είχε υποσχεθεί ο Μ. Αλέξανδρος, θα συνέβαλε στην υποδαύλιση της εξέγερσης καθόσον πολλοί στον Ελλαδικό χώρο, θα ήλπιζαν να καταφθάσει, κάποια στιγμή, μία στρατιά του Περδίκκου και να πλήξει τον Αντίπατρο. (Προφανώς αυτή η διακήρυξη ψύχρανε τις σχέσεις Αντίπατρος - Περδίκκου εφόσον θα θεωρήθηκε από τον Αντίπατρο ως πράξη δολιοφθοράς στα εδάφη του.)
Με ψήφισμα της εκκλησίας του δήμου των Αθηνών, υπό τις πιέσεις της αντιμακεδονικής μερίδας που ηγούταν ο Υπερείδης, (στην οποία παρέστη και ο Λεωσθένης που έπλευσε εκεί από το Ταίναρο) αποφασίσθηκε η έναρξη αγώνα κατά της Μακεδονίας του Αντίπατρου, παρά τις αντιρρήσεις της φιλομακεδονικής παράταξης υπό τον Φωκίωνα που δεν επέτυχε να τους μεταπείσει και να διατηρήσει τη πατρίδα του στο καθεστώς ειρήνης.
Κατάληψη Θερμοπυλών[]
Έτσι, ο Λεωσθένης λαμβάνει οικονομική ενίσχυση (50 τάλαντα) επιστρέφει στο Ταίναρο, παραλαμβάνει τον εκεί μισθοφορικό στρατό (8.000 Έλληνες μισθοφόρους της Ασίας), περιπλέει την Δυτική Πελοποννησιακή παραλία και αποβιβάζεται στην Αιτωλία.
Από εκεί ο συνενωμένος Αιτωλικός και μισθοφορικός στρατός (υπό την αρχηγία πάντα του Λεωσθένους) διασχίζει την Λοκρίδα και την Φωκίδα και καταλαμβάνει τις Θερμοπύλες αποκόπτοντας έτσι την επικοινωνία μεταξύ της Μακεδονίας και των Μακεδονικών φρουρών σε Μέση Ελλάδα και Πελοπόννησο (ίσως τον Σεπτέμβριο 323).
Η συμμαχία Αθήνας - Φωκίδας έγινε τον Οκτώβριο 323 π.Χ. (Επομένως την ίδια εποχή πρέπει να προσχώρησαν και οι άλλοι πλησιόχωροι λαοί)
Παράλληλα, πρέπει να συγκροτήθηκε, πρόχειρα, και ο Αθηναϊκός στόλος (ίσως υπό την αρχηγία του Ηετίωνα).
Αμέσως μία μοίρα του στάλθηκε στον Ελλήσποντο για να παρεμποδίσει προφανώς την μεταφορά Μακεδονικών δυνάμεων από την Ασία ενώ μία δεύτερη μοίρα θα επιτηρούσε τον στόλο του Αντιπάτρου στον Μαλιακό κόλπο.
Εκεί πρέπει, να κατέφθασε ο Μακεδονικός στόλος (υπό τον Κλείτο τον Λευκό), από την Κιλικία, για να προστατεύει ακριβώς αυτήν την επικοινωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού και του Ασιατικού τμήματος της Αυτοκρατορίας.
Τελικά, οι δύο στόλοι βρέθηκαν αντιμέτωποι και έδωσαν ναυμαχία πλησίον της Αβύδου (ίσως Μάιος 322 π.Χ.). Νικητές αναδείχθηκαν οι Μακεδόνες και οι Αθηναίοι υποχώρησαν προς τις Θερμοπύλες για να καλύψουν τις επιχειρήσεις από την θάλασσα.
Μάχη των Πλαταιών (Οκτώβριος 323)[]
Στην συνέχεια, συγκροτείται ο Αθηναϊκός στρατός που βαδίζει προς τις Πλαταιές της Βοιωτίας (ίσως, τέλη Σεπτέμβριου 323).
Τότε οι Βοιωτοί, ομού με την Μακεδονική φρουρά της Καδμείας, κινούνται να τους αποκόψουν τις διαβάσεις του Κιθαιρώνα.
Όμως, ο Λεωσθένης το πληροφορείται στις Θερμοπύλες και με μία ταχύτατη κίνηση εισβάλλει στην Βοιωτία και τους αναγκάζει να δώσουν μάχη πλησίον των Πλαταιών, όπου και επιτυγχάνει σημαντική νίκη (ίσως Οκτώβριος 323).
Στην συνέχεια, ενώνεται με τον Αθηναϊκό στρατό και όλοι έρχονται στις Θερμοπύλες.
Ο ενωμένος Ελληνικός στρατός υπολογίζεται ότι ανερχόταν σε 30.000 πεζούς.
Κάπως καθυστερημένα κινήθηκε ο Αντίπατρος.
Αφού συγκέντρωσε δύναμη 13.000 πεζών και 600 ιππέων, διήλθε την Θεσσαλία και έφθασε στην Μαλίδα.
Μάχη της Ηράκλειας (Οκτώβριος 323)[]
Η σύγκρουση των δύο αντιπάλων δυνάμεων έγινε στη περιοχή της Ηράκλειας των Θερμοπυλών, παρά το σημερινό "Μώλο".
Η σφοδρότητα της μάχης εκ της αριθμητικής υπεροχής των δυνάμεων του Λεωσθένη ανάγκασε τον Αντίπατρο να αρχίσει την υποχώρηση και τελικά να καταφύγει στην οχυρή Λαμία αναμένοντας ενισχύσεις, εξ ου και η ονομασία «Λαμιακός πόλεμος».
Παράλληλα έστειλε αιτήσεις βοήθειας στους Λεοννάτο και Κρατερό.
Ναυμαχία των Εχινάδων (323)[]
Κατά τον ίδιο έτος που συνέβαινε η μάχη της Ηράκλειας στις Θερμοπύλες ο Μακεδόνας στρατηγός και ναύαρχος Κλείτος ναυμαχούσε με τον Αθηναϊκό στόλο στις Εχινάδες νήσους της Αιτωλίας παρά τη Ναύπακτο.
Πιθανότατα, η ναυμαχία δόθηκε πλησίον του Εχίνου της Μαλίδας όπου υπήρχαν και οχυρώσεις για αντιμετώπιση θαλάσσιας επίθεσης.
Η υπεροχή του Μακεδονικού στόλου εκ 240 πλοίων επέφερε οδήγησε σε σημαντική ήττα του Αθηναϊκού (170 πλοία) του οποίου ηγείτο ο Αθηναίος ναύαρχος Ηετίων.
Πολιορκία της Λαμίας (φθινόπωρο 323)[]
Ο Λεωσθένης ακολουθώντας τον Αντίπατρο αρχίζει την στενή πολιορκία της Λαμίας (τέλη φθινοπώρου του 323).
Σε κάποια, όμως, αιφνίδια έξοδο των Μακεδονικών δυνάμεων ο Λεωσθένης τραυματίζεται και μετά τρεις ημέρες αποθνήσκει (χειμώνας 323/22), αντικατασταθείς από τον Αντίφιλο μετά την άρνηση του Φωκίωνα.
Ο Αντίφιλος πληροφορούμενος ότι έρχεται προς βοήθεια του Αντίπατρου ο στρατηγός Λεοννάτος με 20.000 πεζούς και 1600 ιππείς, λύνει την πολιορκία της Λαμίας (Φεβρουάριος 322) και σπεύδει στη Θεσσαλία προς συνάντηση του.
Σύγκρουση στην Θεσσαλία. Θάνατος Λεοννάτου[]
Τελικά οι δύο στρατοί συναντήθηκαν σε άγνωστη τοποθεσία στην Θεσσαλία, όπου σε μια ιππομαχία φονεύεται ο Λεοννάτος (άνοιξη 322).
Ο στρατός υποχωρεί και την επόμενη ημέρα ενώνεται με τον εξερχόμενο της πολιορκίας στρατό του Αντίπατρου.
Ο ενωμένος Μακεδονικός στρατός δεν αποδέχεται νέα σύγκρουση με τον Αντίφιλο και εκκενώνει την Θεσσαλία υποχωρώντας στην Πιερία.
Άφιξη Κρατερού (θέρος 322)[]
Τότε φθάνει και ο στρατός του Μακεδόνα συνδιοικητή Κρατερού εξ 11.000 πεζών.
Ο Αντίπατρος συνδιαλέγεται αμέσως μαζί του και του δίδει ως σύζυγο την θυγατέρα του Φίλα, ως επιστέγασμα της συμμαχίας τους.
Μάχη της Κραννώνας (θέρος 322)[]
Ο Αντίπατρος συνεπικουρούμενος με τις μεγάλες ενισχύσεις, πεζικού στρατού άνω των 30.000, επιτίθεται κατά του Αντίφιλου όπου και συνάπτει μάχη παρά τη Κραννώνα στην οποία ο Αντίφιλος ηττάται «κατά κράτος» οι δε ομόσπονδοι σύμμαχοι διαλύθηκαν και μόνο οι Αθηναίοι και οι Αιολείς έμειναν μέχρι τη πλήρη καταστροφή (Αύγουστος 322).
Μετά τη νίκη αυτή ο Αντίπατρος κατέρχεται στην Μέση Ελλάδα και, διερχόμενος τις Θερμοπύλες χωρίς κανένα εμπόδιο, στρατοπεδεύει παρά τη Θήβα.
Φαίνεται ότι τότε (μετά την νίκη του αυτή) αποστέλλει την θυγατέρα του Νίκαια στον Περδίκκα με προφανή σκοπό να αποθαρρύνει τους Έλληνες να συνεχίσουν τον πόλεμο καθώς θα φαινόταν πλέον ότι δεν είχαν να περιμένουν κάποια βοήθεια από αυτόν καθώς οι δύο ισχυροί κυβερνήτες της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας είναι σύμμαχοι.
Η Νίκαια αποστέλλεται εσπευσμένα στην Κιλικία (συνοδευόμενη από τους υιούς του Αντίπατρου, Αρχία και Ιόλλα) για να συναντήσει τον Περδίκκα που τότε είχε ολοκληρώσει την κατάκτηση της Πισιδίας (θέρος 322) και επέστρεφε στην Συρία (ίσως, Σεπτέμβριος 322 π.Χ.)
Όμως, μόλις η Ολυμπιάδα πληροφορείται το γεγονός αυτό, αποστέλλει τάχιστα την κόρη της Κλεοπάτρα στην Μ.Ασία ώστε να συζευχθεί αυτήν ο Περδίκκας.
Ναυμαχία της Αμοργού[]
Παράλληλα με την κάθοδο του Μακεδονικού στρατού συνεχίζεται και η κάθοδος του Μακεδονικού στόλου. Οι Μακεδόνες διαπλέουν την Εύβοια και καταπλέουν στις Κυκλάδες (προφανώς για να επαναφέρουν στην Μακεδονική κυριαρχία όσες αποστάτησαν).
Οι Αθηναίοι αποφασίζουν να τους ανακόψουν σε μία ύστατη προσπάθεια να διατηρήσουν το έλεγχο των θαλασσίων επικοινωνιών τους στο Αιγαίο.
Ο στόλος τους ενισχυμένος με νέα ναυπηγηθέντα πλοία (εξαντλώντας προφανώς τα ταμειακά αποθέματά τους) εμφανίζεται και αυτός στις Κυκλάδες.
Πλησίον της Αμοργού δίνεται η τελευταία αναμέτρηση του πολέμου. Ο Αθηναϊκός στόλος συντρίβεται οριστικά (Σεπτέμβριος 322 π.Χ.)
Μετά την νίκη στις Κυκλάδες ο Μακεδονικός στόλος, υπό το Κλείτο καταπλέει, ανεμπόδιστος πλέον, στις ακτές της Αττικής έτοιμος για απόβαση Μακεδόνων οπλιτών προς λεηλασία των ακτών.
Οι Αθηναίοι αντιλαμβάνονται πλέον ότι κάθε συνέχεια του πολέμου είναι μάταιη. Έτσι ο Αθηναίος ρήτορας Φωκίων αναλαμβάνει να ενημερώσει τον Κλείτο να μη προβεί σε τέτοια ενέργεια καθώς η Αθήνα σκοπεύει πλέον να αποδεχθεί την όποια συνθήκη ειρήνης θα της επιβληθεί. Συνέπεια αυτής της παρέμβασης ήταν να αποτραπεί απόβαση και ο Μακεδονικός στόλος να αποπλεύσει.
Στη συνέχεια η Αθηναϊκή πρεσβεία (υπό τον Φωκίωνα πάντοτε) προσέρχεται στον Αντίπατρο και επιτυγχάνει να αποσοβήσει την Μακεδονική εισβολή στην Αττική.
Όροι συνθήκης[]
Ο Αντίπατρος θεωρώντας τους Αθηναίους ως πρωταίτιους του πολέμου απαίτησε τους ακόλουθους βαρείς όρους:
1) Αλλαγή του πολιτεύματος της Αθήνας από δημοκρατικό σε τιμοκρατικό, δηλαδή να θεωρούνται "πολίτες" της Αθήνας οι έχοντες περιουσία τουλάχιστον 2.000 δραχμών (της εποχής).
2) Οι Αθηναίοι να αποδεχθούν εγκατάσταση Μακεδονικής φρουράς στη Μουνυχία (σημ. λόφο Καστέλας ή Προφ. Ηλία και Μικρολίμανο).
3) Η Αθήνα να παραιτηθεί αξιώσεων και να αποχωρήσουν από τις νήσους Ίμβρο, Λήμνο, Σκύρο και Σάμο όλες οι Αθηναϊκές δυνάμεις κατοχής.
4) Η Αθήνα να αναλάβει τη καταβολή όλων των εξόδων του (Λαμιακού) πολέμου.
5) Τέλος η Αθήνα να παραδώσει όλους τους ρήτορες πολιτικούς της αντιμακεδονικής μερίδας με πρώτους τον Δημοσθένη και Υπερείδη.
Οι Αθηναίοι με μεγάλη τους λύπη αναγκάσθηκαν να αποδεχθούν τους επώδυνους όρους και υπέγραψαν την ειρήνη. Μόνο το τελευταίο όρο δεν τήρησαν επειδή όλοι οι αντιμακεδονίζοντες είχαν διαφύγει κυρίως στη Πελοπόννησο.
Διωγμός των Αντιμακεδονικών ηγετών[]
Τον Οκτώβριο του (322 π.Χ.) εκκινεί ο διωγμός των ρητόρων στην Αττική, Βοιωτία, Κόρινθο αλλά και σε όλη τη Πελοπόννησο.
Τέσσερις εξ αυτών συνελήφθησαν στην Αίγινα στο Ιερό του Αιακού οι οποίοι οδηγηθέντες στον Αντίπατρο, στις Κλεωνές όπου διέτριβε, υπέστησαν βασανισμούς και εκτελέστηκαν, μεταξύ δε αυτών και ο Υπερείδης στον οποίο πριν την εκτέλεση του αφαιρέθηκε η γλώσσα.
Ο δε Δημοσθένης που είχε διαφύγει πρόλαβε να πιει δηλητήριο που έφερε μαζί του λίγο πριν τη σύλληψή του στο Ιερό του Ποσειδώνα στη Καλαυρία (σημ. νήσος Πόρος) στο προαύλιο του οποίου και τάφηκε.
Από το διωγμό αυτό κατά των αντιμακεδονιστών λέγεται ότι σώθηκαν μόλις 40 εξ Αθηνών και περί τους 100 που πρόλαβαν να καταφύγουν στην Αιτωλία.
Τέλος ο Αντίπατρο συνάπτοντας διακριτές συνθήκες με τις άλλες πόλεις και αφού εκκαθάρισε τον κυρίως Ελλαδικό χώρο από τα Κεραύνια όρη μέχρι το Ταίναρο, πλην της Αιτωλίας, από τους αντιμακεδονίζοντες ρήτορες, ορίζοντας επιμελητή της Πελοποννήσου τον Κορίνθιο ρήτορα Δείναρχο επέστρεψε στη Μακεδονία.
Εισβολή στην Αιτωλία (χειμώνας 322)[]
Τον χειμώνα του έτους 322/321, ο Λαμιακός Πόλεμος είχε ουσιαστικά τερματισθεί. Οι Μακεδόνες (υπό τον Αντίπατρο και Κρατερό) είχαν εισβάλλει στην Αιτωλία και είχαν αποκλείσει τους Αιτωλούς στις οροσειρές της χώρας τους.
Ουσιαστικά, ο αποκλεισμός αυτός θα οδηγούσε στην πλήρη εξόντωσή τους κατά την διάρκεια του χειμώνα.
Όμως, η άφιξη του Αντίγονου στο Μακεδονικό στρατόπεδο άλλαξε τα σχέδια.
Κριτική[]
Οι συνέπειες του πολέμου αυτού ήταν:
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- Πόλεμοι 4ου Αιώνα π.Χ.
- Μάχες 4ου Αιώνα π.Χ.
- Πόλεμος
- Μάχη
- Ελληνιστικοί Πόλεμοι
- Διαδόχειοι Πόλεμοι
- Συριακοί Πόλεμοι
- Μακεδονικοί Πόλεμοι
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
![]() ![]() |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)