Λας
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Λάς" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "λάας", που στην Δωρική σημαίνει λίθος.
Το πιθανότερο είναι ότι η ονομασία αυτή σχετίζεται με την ονομασία Λακωνία και Λύκιοι (= Λέλεγες).
Ονομασία[]
- Ο Όμηρος την αποκαλεί "Λάαν",
- οι Θουκυδίδης, Παυσανίας "Λας",
- οι Στράβων και Στέφανος ο Βυζάντιος "Λα"
Ίδρυση[]
Ο χρόνος ίδρυσής της είναι άγνωστος. Εμφανίζεται την Μυκηναϊκή Εποχή.
Γεωγραφία[]
Η ακριβής θέση της είναι ΝΔ. του μυχού του Λακωνικού Κόλπου, περίπου 8 km ΝΔ. από το Γύθειο,
Επίσης κοντά στο σημερινό "άνω Βαθύ Λακωνίας", όπου το σημερινό "Χοσιάρι" ήταν και ο λιμένας της πόλης.
Στην κορυφή του όρους Ασία, απόληξη παραφυάδας του Ταϋγέτου, που σήμερα ονομάζεται "λόφος του Πασσαβά" βρισκόταν η αρχαία πόλη Λας.
Αργότερα, ενώ εκεί παρέμεινε η ακρόπολη της πόλεως, αυτή επανιδρύθηκε ανάμεσα σε τρεις μικρούς λόφους της ίδιας περιοχής:
Το Κνακάδιον, το Ίλιον και την Ασία.
Σήμερα ονομάζονται "Ταρμπόλια", "Μαστρολέου", και "Πασσαβάς".
Κατά την Φραγκοκρατία το 1254 στο σημείο αυτό κτίσθηκε το "κάστρο του Πασσαβά" περί το οποίο ιδρύθηκε η ομώνυμη βαρωνία που αποτελούσε και την μοναδική από ξηράς είσοδο στην Μάνη.
Ιστορία[]
Μυκηναϊκή Εποχή[]
Η Λάα ήταν η αξιολογότερη από όλες τις προϊστορικές πόλεις της Λακωνίας.
Η σημασία και η αίγλη της πόλεως ήταν ισότιμη με όλες τις υπόλοιπες της Λακεδαίμονος που αναφέρονται στην Ιλιάδα από τον Όμηρο.
Στην συγκεκριμένη περιοχή είναι η κυρίαρχη πόλη μαζί με το Οίτυλο.
Οἳ δ᾽ εἶχον κοίλην Λακεδαίμονα κητώεσσαν,
Φᾶρίν τε Σπάρτην τε πολυτρήρωνά τε Μέσσην,
Βρυσειάς τ᾽ ἐνέμοντο καὶ Αὐγειὰς ἐρατεινάς,
οἵ τ᾽ ἄρ᾽ Ἀμύκλας εἶχον Ἕλος τ᾽ ἔφαλον πτολίεθρον,
οἵ τε Λάαν εἶχον ἠδ᾽ Οἴτυλον ἀμφενέμοντο,
ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Β΄(στίχοι : 581-585)
Πλησίον της πόλεως, στο Αεράεινον (σημερινό χωρίο Αγερανός) αναφέρεται από τον Παυσανία ότι υπήρχε ο τάφος του ιδρυτή της πόλης. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον μύθο ο ήρωας Λας φονεύθηκε από τον Αχιλλέα όταν είχε κατέβει στη Λακωνία ως μνηστήρας της Ωραίας Ελένης.
Στην ακρόπολη της Λάας, υπήρχε ιερό αφιερωμένο στην Αθηνά Σωτήρα. Επίσης και ο Ποσειδών, ετιμάτο σε ναό που υποτίθεται ότι ίδρυσε ο Οδυσσεύς, όταν επέστρεψε από την Τροία.
Κατά τον Παυσανία, το "ιερόν της Αθηνάς Ασίας" ίδρυσαν οι Διόσκουροι, Κάστωρ και Πολυδεύκης, όταν επέστρεψαν από την Αργοναυτική Εκστρατεία, ενώ ονομάζονται και "Λαπέρσες" σύμφωνα με αναφορά τού Στράβωνα (Η΄ V3), επειδή εκπολιόρκησαν την πολιν Λάαν.
Γεωμετρική Εποχή[]
Κατά την Γεωμετρική Εποχή η αρχική πόλη Λας φαίνεται να εγκαταλείφθηκε, και να επανιδρύθηκε σε τοποθεσία μεταξύ των ορέων: Ασία (Πασσαβάς), Ίλιον (Μαστρολέου) και Κνακάδιον (Ταρμπολιάς). Δεν μπορούμε παρά να συνδέσουμε και την επίσης αρχαία, και γειτονική με τον Λάα, πόλη Ασίνη. Η σημερινή περιοχή "Καμμάρες" αποτελούσε ανέκαθεν αναπόσπαστο μέρος του Λάα, που έφτανε μέχρι το ιερό του Διός, στις εκβολές του ποταμού Σκύρα. Κεντρικό σημείο αποτελούσε το Αεράινον (Αγερανός), επειδή σε αυτό υπήρχε ο τάφος του οικιστή της πόλης, με το ομώνυμο όνομα Λας.
Κλασσική Εποχή[]
Μετά από το Γύθειο, ο περιηγητής Παυσανίας (Λακωνικά ΧΙV.6-11, & XXV.1-10), φθάνει στον Λάα, τον οποίο ορίζει σαφώς «Τά δε εν δεξιά Γυθείου Λας εστί». Η απόσταση της από το Γύθειο που αναφέρει, 40 στάδια (1 στάδιο = 185 μέτρα), ταυτίζεται με την σημερινή θέση, που έχει αποδοθεί για την πόλη. Την εποχή εκείνη φαίνεται ότι ο Λας κάλυπτε την ευρύτερη περιοχή, όπου σήμερα υπάρχουν τα χωρία "Καρβελάς]", "Σκαμνάκι", "Χωσιάριον" και "Αγερανός", με κέντρο τό "κάστρο του Πασσαβά", ενώ από την πλευρά της θάλασσας έφθανε μέχρι τους όρμους "Βαθύ" και "Κάτω Βαθύ".
Ο Παυσανίας αφιερώνει αρκετά στην περιγραφή τής πόλης (ναούς, ιερά), και της περιοχής (ποταμοί, πηγές)
Στην ευρύτερη γεωγραφική επικράτεια του Λάα, ανήκε όλη η παραθαλάσσια περιοχή από το χωρίο "Μαυροβούνι", μέχρι και το "Σκουτάρι". Σε κάποια κείμενα την βρίσκουμε να ονομάζεται "Αμαθέα".
Από την Μυκηναϊκή Εποχή έως τα αρχικά στάδια της βασιλείας του Νάβη (207-192 π.Χ.), η πόλη Λας υπαγόταν στη δικαιοδοσία της Σπάρτης, και οι κάτοικοί της ανήκαν στούς "Περίοικους".
Εξ αιτίας των σκληρών μέτρων που ο Νάβις έλαβε κατά των αριστοκρατών Σπαρτιατών, οι τελευταίοι κατέφυγαν, για να σωθούν, στον Λα.
Αργότερα 24 λακωνικές (επί το πλείστον παραθαλάσσιες πόλεις) που ήθελαν να απαλλαγούν από τον Νάβιδα, αποσπάστηκαν από τη Σπάρτη και αποτέλεσαν μία ομοσπονδία, που ονομάστηκε Κοινόν των Ελευθερολακώνων. Στην ομοσπονδία αυτή ανήκε ο Λας, καθώς και οι γειτονικές πόλεις,Γύθειο, Οίτυλο και η Πύρριχος.
Από τα νομίσματα της πόλης επιβεβαιώνεται η ύπαρξη και την ακμή της μέχρι στον 3ο μ.Χ. αιώνα.
Η επιδρομή όμως των Βανδάλων υπό τόν Γιζέριχο, πιθανόν να είναι η κύρια αιτία καταστροφής τής πόλεως, που συμπληρώθηκε και από άλλες επιδρομές εναντίον των περιοχών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Επίσης, ο καταστρεπτικός σεισμός του 375 μ.Χ. που έπληξε το Λακωνικό Κόλπο και το Γύθειο πρέπει να καταβύθισε και μέρος του λιμένα της πόλης, όχι όμως και την ίδια την πόλη, η οποία βρισκόταν στην ενδοχώρα. Στις 13 Απριλίου 2013, ερευνήθηκε περιοχή σε έναν από τους λόφους,που περιβάλλουν την πόλη, το Κνακάδιον και διαπιστώθηκε πλήθος ευρημάτων, τα οποία πιθανόν σχετίζονται με το Ιερό του Κάρνειου Απόλλωνα. Στην συνέχεια ακολούθησε αυτοψία από την Αρχαιολογική υπηρεσία, και η περιοχή έχει τεθεί υπό εξέταση[1][2]
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
- «Στράβωνος Πελοποννησιακά», εκδόσεις Κάκτος
- «Ιστορία Μάνης», του Ανάργυρου Κουτσιλιέρη, εκδόσεις Παπαδήμα
- «Παυσανίου Λακωνικά», του Iωάννη Β.Βίγλα, εκδόσεις Μοριάς
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Μάνη, Χθες, σήμερα, αύριο
- Πύρριχος-Λάς-Οίτυλο
- Ιερό Καρνείου Απόλλωνα
- Αυτοψία από την Αρχαιολογική Υπηρεσία
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)