Ματαιότης
- Μια ιδιότητα.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Ματαιότητα" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "ματαίωση".
Εισαγωγή[]
Είναι η συνειδητοποίηση από τον άνθρωπο άσκοπων ενεργειών, προσπαθειών, επιτυχιών και κερδών.
Έχει διεισδύσει στην καθημερινή ζωή η φράση "ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης" (vanitas vanitatum et omnia vanitas).
Προέρχεται από το βιβλίο με τίτλο "Εκκλησιαστής", έργο που αποδίδεται άπό μερικούς στον Σολομώντα.
Στην αναζήτηση της απάντησης ο ιεράρχης, Γρηγόριος, επίσκοπος Νύσσης θέτει, ακολουθώντας τον αλληγορικό τρόπο ερμηνείας, το μέγα πρόβλημα της ματαιότητας των εγκόσμιων εν σχέσει προς την αιωνιότητα του Σύμπαντος και της ψυχής.
Εκείνο που σε γενικές γραμμές επισημαίνει είναι:
Να μην αντιμετωπίζει ο άνθρωπος με θαυμασμό κανένα από τα επίγεια αγαθά όπως:
και ό,τι άλλο θεωρείται ως σπουδαίο.
Πρέπει αντιλαμβάνεται κανείς ότι όλα αυτά έχουν ένα τέλος, που είναι η ματαιότητα, και που δεν εξασφαλίζει κανένα πραγματικό "όφελος".
"Δεν υπάρχει μόνιμο κέρδος κάτω από τον Ήλιο για όποιους που προσπαθούν να αποκτήσουν αυτά τα αγαθά. Όλων η τελική κατάληξη είναι η ματαιότητα" (Εκκλ. 2, 11).
Ιστορία[]
"Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης."
Η πρώτη αναφορά του της φράσης σημειώθηκε στο Γιλγάμειο Έπος.
Όταν ο Σουμέριος ήρωας Γίλγαμος (2570 - 2550 π.Χ.) κατέκτησε τα 4/4 της τότε Οικουμένης, λογικά, θεώρησε τον εαυτό του ημίθεο και κατανόησε ότι το μόνο επίτευγμα που του απέμενε ήταν το "ελιξίριο της Αιωνίας Νεότητας" ώστε να γίνει ισόθεος.
Περιπλανήθηκε, λοιπόν, έως στην Πικρή Θάλασσα (συγχρ. Περσικός Κόλπος).
Στην παραλία συνάντησε την θεά Σιδώρα (Sidur) (αντίστοιχη με την θεά Αφροδίτη).
Αυτή του είπε:
- Που τρέχεις ανεγκέφαλε? Δεν ξέρεις ότι ο θάνατος είναι αναπόφευκτος? Δεν ξέρεις ότι: «ότι η αναζήτηση της Αθανασίας είναι απλά μία ματαιότητα»?
Και του έδωσε μία συμβουλή:
- «Φάγε, πίε, ευφραίνου. Ο άνθρωπος, κάποια στιγμή, πεθαίνει. Επομένως, πρέπει να βιώνει τον βίο του όσο γίνεται καλύτερα».
Βέβαια, ο Γίλγαμος δεν έδωσε σημασία και συνέχισε την αναζήτηση.
Τους λόγους αυτούς της Σιδώρας τις αντέγραψε ο Εκκλησιαστής και έτσι περιήλθαν στην Βίβλο και έγιναν πασίγνωστες.
Ματαιότητα και Τέχνη[]
Στην τέχνη η ματαιότητα αποδίδεται συχνά από ένα ρόδο ( = τριαντάφυλλο). Το ρόδο, από το οποίο δεν έχει απομείνει παρά το όνομα, ο συμβολισμός, δηλαδή, για τη βραχύτητα του ανθρώπινου βίου αλλά και για το πεπερασμένο τού κάθε ανθρώπινου έργου.
Η ματαιότητα (vanitas) αποτελεί το προσφιλές λογοτεχνικό μοτίβο του Μεσαίωνα, το οποίο επαναφέρει στην νεότερη λογοτεχνία U. Eco στο σημειωτικό κώδικα του μυθιστορήματός του.
Η ματαιότητα (vanitas) αποτελεί ωστόσο ένα διαχρονικό μοτίβο και στην εικαστική τέχνη. Η απεικόνιση μιας νεκράς φύσης από αντικείμενα (όπως, για παράδειγμα, ενός ανθρώπινου κρανίου, ενός καθρέφτη, ενός σπασμένου αγγείου κ.ά.) που συμβολίζουν τη συντομία του ανθρώπινου βίου καθώς και τον πρόσκαιρο χαρακτήρα των επίγειων απολαύσεων και επιτευγμάτων, είναι ένα μοτίβο που απαντά συχνά στην ολλανδική σχολή του 16ου και του 17ου αι.
Το μοτίβο αυτό δεν λείπει επίσης ούτε από έργα εκπροσώπων του μετα-ιμπρεσιονισμού στις αρχές του 20ού αιώνα, όπως ο Paul Cezanne και ο Vincent van Gogh.
Ρητά[]
- "Μελέτα καλά το τέλος του βίου. Μελέτα τη ματαιότητα και το σύντομο της παρούσας ζωής". - Ιερώνυμος Αποστολίδης.
- «Πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα, όσα ουχ υπάρχει ματά το θάνατον». - Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
- "Ματαιότης ματαιοτήτων, τά πάντα ματαιότης" -Βίβλος, Εκκλησιαστής (1:2).
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- αχρηστία (uselessness)
- ματαιοδοξία
- ματαιοπονία
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)