Μενέλαος \Αλεξάνδρεια

Μενέλαος ο Αλεξανδρεύς

Ancient Greek astronomers

Αστρονομία
Αστρονόμοι Αρχαίας Εποχής
Αστρονόμοι Γης

- Έλληνας αστρονόμος.

- Χρονική Περίοδος Ακμής: Ρωμαϊκή Εποχή, 1ος Αιώνας μ.Χ., 2ος Αιώνας μ.Χ..

- Γέννηση: 70 μ.Χ.

- Θάνατος: 140 μ.Χ.

Ετυμολογία

Το όνομα "[[]]" προέρχεται ή συνδέεται ετυμολογικά με την λέξη "[[]]".

Γενεαλογία

- Πατέρας:

- Μητέρα:

- Σύζυγος:

- Τέκνα:

Βιογραφία

Τα σημαντικότερα γεγονότα του βίου του είναι:

Ο Μενέλαος ο Αλεξανδρεύς ήταν μαθηματικός και αστρονόμος, ο πρώτος, ιστορικά, που συνέλαβε και όρισε τη Γεωδαισία, την προβολή δηλαδή ευθειών γραμμών πάνω στην επιφάνεια μιας σφαίρας, όπου ένα τρίγωνο για παράδειγμα αποτελείται από τρία τόξα μέγιστων κύκλων στην επιφάνεια της σφαίρας.

Ο Μενέλαος γεννήθηκε και ενηλικιώθηκε Αλεξάνδρεια.

Στην συνέχεια μετακόμισε στη Ρώμη.

Ο Πάππος ο Αλεξανδρεύς και Πρόκλος αναφέρονται σε αυτόν ως «ο Μενέλαος της Αλεξάνδρειας» και ο Πλούταρχος καταγράφει μια συνομιλία του με του Λούκιο, που διεξήχθη στη Ρώμη.

Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος (2ος αιώνας μ.Χ.) αναφέρει επίσης, στο έργο του "Αλμαγέστη" (VII.3), δύο αστρονομικές παρατηρήσεις του Μενέλαου στη Ρώμη, τον Ιανουάριο του έτους 98.

Αυτά ήταν αποκρύψεις των Αστέρων Στάχυς (Spica) και Beta Scorpii από τη Σελήνη, με μερικές νύκτες διαφορά.

Ο Πτολεμαίος χρησιμοποίησε αυτές τις παρατηρήσεις για την επιβεβαίωση μετάπτωσης των ισημεριών, ένα φαινόμενο που είχε ανακαλύψει ο Ίππαρχος τον 2ο αιώνα π.Χ..

Εργογραφία

Οι σημαντικότερες συνεισφορές του στην Αστρονομία είναι:

Τα «Σφαιρικά» είναι το μόνο έργο του που έχει διασωθεί, σε αραβική μετάφραση. Αποτελούμενο από τρία βιβλία, ασχολείται με τη Γεωμετρία της σφαίρας και την εφαρμογή της σε αστρονομικές μετρήσεις και υπολογισμούς.

Το βιβλίο εισάγει την έννοια του σφαιρικού τριγώνου (σχέδιο που σχηματίζεται από τα τρία τόξα μεγάλων κύκλων, τα οποία ονόμασε «τρίπλευρα») και αποδεικνύει το Θεώρημα Μενελάου για τη συγγραμμικότητα των σημείων στις άκρες ενός τριγώνου (ενδεχόμενα ήδη γνωστή) και την ανάλογή της για τα σφαιρικά τρίγωνα.

Το έργο αργότερα μεταφράστηκε από τον αστρονόμο και μαθηματικό του δέκατου έκτου αιώνα Φραγκίσκο Μαυρόλυκο.

• Το περιεχόμενο των "Σφαιρικών" αναλυτικά, κατά βιβλίο, είναι:
  1. Το πρώτο θεμελιώνει την πρώτη Μη-Ευκλείδεια Γεωμετρία, τη Σφαιρική Γεωμετρία, στην οποία πρωτεύοντα ρόλο παίζουν οι μέγιστοι κύκλοι σφαίρας, ενώ στην Ευκλείδεια Γεωμετρία τον έπαιζαν οι ευθείες. Εδώ εισάγονται για πρώτη φορά στην Επιστήμη τα σφαιρικά τρίγωνα και μελετώνται διάφορες προτάσεις ισότητας και ανισότητας των στοιχείων τους.
  2. Το δεύτερο είναι καθαρά αστρονομικού περιεχομένου.
  3. Το τρίτο θεμελιώνει την Σφαιρική Τριγωνομετρία. Στο έργο του αυτό ο Μενέλαος παρουσιάζει πολλές ομοιότητες και αντιστοιχίες των σφαιρικών τριγώνων με τα επίπεδα, τονίζοντας τις εξαιρέσεις.
• Το περίφημο Θεώρημα των διατεμνουσών, που φέρει το όνομά του. Το θεώρημα αυτό εμφανίζεται στα σφαιρικά τρίγωνα, ως σχέση χορδών των τόξων-πλευρών τους. Ο Μενέλαος δίνει πολλές εφαρμογές του θεωρήματος αυτού. Εκτός αυτού, όμως, του θεωρήματος (του οποίου το αντίστοιχο στο επίπεδο πιστεύεται ότι υπήρχε στα «Πορίσματα» του Ευκλείδη) παραθέτει τα σφαιρικά θεωρήματα των τόξων-διχοτόμων, των τόξων-υψών και άλλα.
• Η τρίτη γνωστή προσφορά του είναι η συγκρότηση πινάκων χορδών κύκλου, αν και προϋπήρχε ο αντίστοιχος πίνακας του Ιππάρχου. Οι πίνακες αυτοί περιέχονται στο μη σωζόμενο έργο του «Περί υπολογισμού των χορδών κύκλου», 6 βιβλίων, από το οποίο εκτιμάται ότι άντλησε, αργότερα, στοιχεία ο Κλαύδιος Πτολεμαίος.

Ο Μενέλαος θεωρείται ο κύριος θεμελιωτής της Σφαιρικής Τριγωνομετρίας, με τη «Σφαιρική» να αποτελεί την τελική μορφή των προγενέστερων σφαιρικών, με μία σχεδόν πλήρη αναλογία θεωρημάτων προς τα αντίστοιχα της τότε Επιπεδομετρίας.

Τιμή

Ένας Σεληνιακός κρατήρας, ο Μενέλαος, ονομάσθηκε έτσι προς τιμήν του.

Εσωτερική Αρθρογραφία

• Αστρονομία
• Ουρανογραφία
• Αστερισμός
• Αστέρας
• αστρονόμος

Ιστογραφία

• Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
• Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
• Ομώνυμο άρθρο στην Astronomia
• mathsforyou.gr, χρειάζεται ειδική πρόσβαση
• ιστοσελίδα Στέργιου Πέλλη, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ένωση Ελλήνων Φυσικών

Κίνδυνοι Χρήσης

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη, την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει. "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο, η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης" του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει." Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς, και για μακρά χρονική περίοδο, αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία, ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε. Επίσης, Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)" (όχι μόνον, της Sciencepedia αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)), αν και άκρως απαραίτητοι, είναι αδύνατον να ελεγχθούν (λόγω της ρευστής φύσης του Web), και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο. Ο αναγνώστης πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

---

>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)

---