Μικρά Ασία
Anatolia, Asia Minor
- Μία χερσόνησος της Δυτικής Ασίας.
Εισαγωγή[]
Με τον όρο Μικρά Ασία νοείται η χερσόνησος που προεκτείνεται δυτικά της ασιατικής ηπείρου σε μια νοητή γραμμή που αρχίζει από τον κόλπο της Αλεξανδρέτας (Ισσός) έως την Τραπεζούντα της Μαύρης Θάλασσας. Βρέχεται από τρεις θάλασσες, τον Εύξεινο Πόντο (Μαύρη Θάλασσα) στο Βορρά, τη Μεσόγειο στο Νότο και την Αιγαία Θάλασσα δυτικά.
Ο γεωγραφικός προσδιορισμός της είναι 36°-42° βόρειο πλάτος και 26°-40° ανατολικό μήκος. Το μέγιστο μήκος είναι 1044 χλμ. και το μέγιστο πλάτος 509 χλμ. αντίστοιχα. Στο δυτικό άκρο της σχεδόν αγγίζει την Ευρωπαϊκή ήπειρο, από την οποία χωρίζεται μόνο από τα Στενά του Βοσπόρου και των (Ελλησπόντου (ή Δαρδανέλια) και τη Προποντίδα (ή θάλασσα του Μαρμαρά), μέσω των οποίων ενώνεται η Μεσόγειος Θάλασσα και η Μαύρη Θάλασσα.
Ονομασία[]
Στη μακρινή αρχαιότητα δεν απαντάται κάποιος συγκεκριμένος όρος για την περιοχή, η οποία γίνεται γνωστή σύμφωνα με τις φυλές που την κατοικούν.
Ο όρος Ασία γίνεται ιδιαίτερα γνωστός από τους Ρωμαίους, για τους οποίους η περιοχή ήταν δυτική επαρχία μαζί με τις περιοχές της Μυσίας, της Φρυγίας, της Καρίας αι της Φρυγίας. Ο πρώτος συγγραφέας που χρησιμοποίησε τον όρο Asia minor ήταν ο χριστιανός συγγραφέας Ορόσιος (Hist., I, 2, 10), περί το 400 μ.Χ.
Οι συγγραφείς της πρώιμης βυζαντινής περιόδου την αναφέρουν ως "Μικρά Ασία". Υπό βυζαντινή διοίκηση ήταν περισσότερο γνωστή ως Ανατολή. Διοικητικά η Ανατολή ήταν "θέμα", δηλαδή μία από τις 29 επαρχίες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Από την εποχή της κατάρρευσης της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και εντεύθεν, δηλαδή στην εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας έγινε γνωστή ως Ανατολία.
Μορφολογία[]
Μικρά Ασία
|
---|
Χώρες
|
Δυτική Μικρά Ασία |
Μέση Μικρά Ασία |
Ανατολική Μικρά Ασία |
Η Μ. Ασία εκτείνεται σε υψίπεδο, που ποικίλει από τα 700 έως τα 1800 περίπου μ. πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Μεγάλες οροσειρές διατρέχουν την περιοχή στον ανατολικό δυτικό άξονα, ενώ μικρότερες ομάδες ορέων και μεμονωμένες κορυφές είναι διασκορπισμένες σε όλη τη χώρα. Σε ό,τι αφορά στην έκτασή της η Μ. Ασία καλύπτει περίπου 391.500 τετρ. χλμ. και έχει περίπου το μέγεθος της Γαλλίας. Σε ό,τι αφορά στα φυσικά χαρακτηριστικά της συγκρίνεται πολλές φορές με την Ισπανία. Τα όρη της βόρειας ακτής, η Ποντική οροσειρά υψώνεται απότομα από τη θάλασσα με αποτέλεσμα η φυσική διαμόρφωση να μην επιτρέπει τη δημιουργία φυσικών ή τεχνητών λιμένων, εκτός από την περιοχή του Βοσπόρου. Η οροσειρά του Ταύρου στο Νότο ακολουθεί μια ακανόνιστη γραμμή διαμορφώνοντας ένα φυσικό όριο ανάμεσα στα κεντρικά υψίπεδα και τη νότια θάλασσα, που διακόπτεται μόνο από τις πεδιάδες της Παμφυλίας και της Κιλικίας.
Στο εσωτερικό της Μ. Ασίας η οροσειρά του Αντι-Ταύρου και απομονωμένες κορυφές υψώνονται σαν τείχη εμποδίζοντας τις οδικές επικοινωνίες και τις εμπορικές ανταλλαγές. Ορισμένες από αυτές τις κορυφές σαν το όρος Αργαίος στην Καππαδοκία είναι ηφαιστειογενούς προέλευσης με κρατήρες κωνικού σχήματος. Σε όλο αυτό το φυσικό σύστημα υπάρχουν λιγοστά υψηλά περάσματα, όπως οι γνωστές "Πύλες της Κιλικίας" στο ανατολικό άκρο, η μοναδική είσοδος από τις πεδιάδες της Συρίας. Αυτός είναι ο δρόμος που ακολούθησαν όλοι οι κατακτητές της Μ. Ασίας εξ ανατολών. Δυτικά τα βουνά σταδιακά φθίνουν σε ύψος, έως ότου καταλήγουν στη θάλασσα διαμορφώνοντας ένα γοητευτικό φυσικό τοπίο με αμέτρητους κολπίσκους.
Η Μ. Ασία είναι ένας πλούσιος τόπος από γεωλογικής άποψης. Η αχανής κεντρική μάζα του Αργαίου όρους στην Καππαδοκία αποτελείται κυρίως από κρητιδικό ασβεστόλιθο, ενώ αφθονεί γενικότερα σε ανατολή και δύση ο ασβεστόλιθος. Οι ποταμοί μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες αυτού του υλικού -κυρίως την άνοιξη- που πετρώνει σταδιακά και μεταβάλλει τις κοίτες τους, μεταβάλλοντας παράλληλα τεράστιες εκτάσεις σε άγονα εδάφη. Επιπλέον υπάρχει άφθονο Φρυγικό και Προκοννησιακό μάρμαρο, ίδιο με αυτό που χρησιμοποίησαν οι γλύπτες και οι οικοδόμοι της Περγάμου και της Ρόδου. Οι ποταμοί της Μ. Ασίας είναι πολυάριθμοι και εκβάλλουν κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο. Δεν είναι πλώιμοι, όμως, και τούτο υπήρξε σαφώς πολιτικό και οικονομικό πρόβλημα της περιοχής από αρχαιοτάτων χρόνων. Υπάρχουν συνολικά 26 λίμνες στα υψίπεδα, μερικές από τις οποίες συναγωνίζονται σε μέγεθος και ομορφιά τις λίμνες της Ελβετίας. Οι θερμές ιαματικές πηγές είναι πολυάριθμες και αποτελούν χαρακτηριστικό της ηπειρωτικής χώρας. Γενικώς το κλίμα είναι ψυχρότερο από αυτό της ευρωπαϊκής χερσονήσου που εκτείνεται στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος και υπόκειται σε ακραίες θερμοκρασιακές μεταβολές εξαιτίας της γενικής έλλειψης υγρασίας.
Όρη[]
Στο κεντρικό οροπέδιο υψώνεται ο Αργαίος (τουρκ. Ερτζιγιάς Νταγί), το υψηλότερο όρος της Μ.Α. (3.916 μ.) και το μοναδικό ενεργό ηφαίστειο έως τους ιστορικούς χρόνους.
Ο Στράβων αναφέρει για τον Αργαίο ότι είναι «πάντων υψηλότατον και ανέκλειπτον χιόνα την ακρώρααν έχον, αφ’ ης φασιν οι αναβαίνοντες (ούτοι δ’ εισίν ολίγοι) κατοπτεύεσθαι ταις αιθρίαις άμφω τα πελάγη, το τε Ποντικόν και το Ισσικόν» (δηλαδή τον Εύξεινο και τον κόλπο της Αλεξανδρέτας).
Άλλα υψηλά όρη είναι τα Χασάν Νταγ (3.253 μ.) και Μελεντίζ Νταγλαρί (2.935 μ.).
Στη νότια απόκλιση του οροπεδίου, Β της Ταρσού και πάνω από την πεδιάδα Κιλικία, υψώνεται ο Ταύρος με τις αιώνια χιονισμένες κορυφές του.
Ανάμεσα στον Κιλίκιο Ταύρο και στα Ποντικά Όρη εκτείνεται με διεύθυνση ΝΔ-ΒΑ η οροσειρά του Αντίταυρου. Άλλοτε όλη η ορεινή χώρα Α της Ταρσού ήταν σκεπασμένη από μεγαλοπρεπή δάση.
Στην Παφλαγονία βρίσκεται ο Όλγασσυς (τουρκ. Ιλγάς Νταγ) και ανάμεσα στον ποταμό Άλυ και στην Αρμενία εκτείνεται η απόκρημνη οροσειρά του Παρυάνδρου και του Σκοιδίσου ή Σκορδίσκου. Στη Βιθυνία βρίσκεται ο Βιθυνικός Όλυμπος (τουρκ. Ουλού Νταγ).
Στη δυτική Μ.Α. κυριαρχεί ο Κάδμος (τουρκ. Χονάς Νταγ), διακλαδώσεις του οποίου φθάνουν έως τα ακρωτήρια απέναντι της Κω, ενώ άλλες, στα Δ. σχηματίζουν τον Λάτμο (τουρκ. Μπες Μπαρμάκ Νταγ).
Απέναντι από τον Λάτμο εκτείνεται η Μεσσωγίς (1.600 μ., τουρκ. Κεστανέ Νταγ), που φθάνει μέχρι το ακρωτήριο της Μυκάλης, απέναντι από τη Σάμο.
Μεταξύ των κοιλάδων του Καΰστρου και του Έρμου ποταμού βρίσκεται ο πάντοτε χιονισμένος Τμώλος (2.129 μ., τουρκ. Μποζ Νταγ), από τη βόρεια πλευρά του οποίου πηγάζει ο Πακτωλός Ποταμός.
Γεωλογικά ο Τμώλος θεωρείται το αρχαιότερο όρος της Μ.Α.
Στη μικρή χερσόνησο Μέλαινα Άκρα (τουρκ. Καρά μπουρνού), απέναντι από τη Χίο, υψώνεται ο Μίμας (1.190 μ., τουρκ. Μποζ Νταγ).
Στην παραλία απέναντι από τον Σμυρναϊκό κόλπο υψώνεται ο κωνικός Σίπυλος (1.500 μ., τουρκ. Μανισά Νταγ), που απλώνεται μέχρι την πόλη Μαγνησία.
Σε ολόκληρη την παραλία του Αιγαίου, από τον Αδραμυττηνό κόλπο, εκτείνεται η οροσειρά της Ίδης (1.770 μ., τουρκ. Καζ Νταγ), από την οποία πηγάζουν ο Σκάμανδρος, ο Γρανικός και ο Αίσηπος.
Στα σύνορα Βιθυνίας, Μυσίας και Φρυγίας εκτείνεται με διεύθυνση ΝΑ-ΒΔ ο Μύσιος Όλυμπος (2.550 μ., τουρκ. Κεσίς Νταγ), από τα πιο μεγαλοπρεπή όρη της Μ.Α. Οι απόκρημνες πλαγιές και τα πυκνά δάση του υπήρξαν ενδιαίτημα μοναχών κατά τους βυζαντινούς χρόνους, για αυτό και οι Τούρκοι εξακολουθούν να το ονομάζουν «όρος των μοναχών» (Κεσίς Νταγ).
Λίμνες[]
- Τάττα Λίμνη (Tuz)
Δημογραφία[]
Πόλεις
■Abydos = Άβυδος (η) (βλ. Nara)
■Adana = Άδανα
■Adzanos = Ατζανός
■Afyonkarahisar = Nικόπολη
■Ahmetbeyli - Notion = Νότιον (βλ.Claros)
■Akbunar Kφy = Κεβρήνη ή Κεδρηνία
■Akçay = Άστυρα ή Άστειρα (η)
■Alabanda = Αλάβανδα, Αλαβάνδαι (βλ. Araphisar)
■Alanya = Κορακεσιο Καλο(ν)ορος
■Alaşehir = Φιλαδέλφεια
■Aliağa = Αλιαγάς
■Alibey Adası = Μοσχονήσι *
■Altınova = Αγιασμάτι *
■Altınsivrisi =Εύθηνα (η)
■Amasya = Αμάσεια
■Ankara = Ἄγκυρα
■Αntakya = Αντιόχεια
■Antalya = Αττάλεια
■Araphisar= Αλάβανδα (τα)
■Asar =Βαργύλια (τα) ή Άνδανος (η)
■Asarηik = Άμος (η)
■Asardağ = Κίλδαρα (τα)
■Asagiηobanisa (??) = Χατζηλερι *
■Αssarlik = Tέρμερα (βλ.Gόmόşlόk)
■Avcılar = Άντανδρος (η)
■Avşa ή Türkeli Adası = Νήσος Οφιούσα (η Κύθνος)
■Avşar Kalesi = Μυούς (ο) (Ιωνία)
■Aydın = Αϊδίνιο(Ανθέα, Ευανθία, Αντιόχεια, Τραλλείς, Καισαρεία)
■Ayvalık = Κυδωνίες, Αϊβαλί
■Babaeski = Καβύλη ή Βουργουδισσός
■Babaeski Lüleburgaz = Αρκαδιόπολις
■Baklaburun = Καρδία, (η)
■Balat = Μίλητος (η) (βλ. αναλ.Milet)
■Balıkesir = Παλαιόκαστρο
■Balya = Περιχάραξη
■Bandırma, Panderma = Πάνορμος
■Basiskele = Αστακός
■Bayır = Σύρνα (η)
■Bayraklı = Παλαιά Σμύρνη
■Behramkale = Άσσος (η)
■Bergama = Πέργαμος
■Beypazarı = Λαγάνια - Αναστασιοπολη
■Biga = Πηγές, Μπίγα
■Bilecik = Βηλόκωμα
■Birgi = Διός Ιερόν, Χριστούπολις, Πυργίον (βλ. Pamukkale)
■Bodrum = Αλικαρνασσός (Δωρική)
■Bojuklu(??) = Μπουγιουκλί *
■Bolu = Bιθυνιον
■Bozburun = Τήμνος (η)
■Bozcaada = Τένεδος[/color]
■Buruncuk = Λάρισα στον Έρμο (η) (Αιολίδα)
■Bursa = Προύσα
■Büyükçekmece = Αθυρα
■Büyük Menderes = Μαιανδρος ποταμός
■Çakılkoyu = Μηχανιώνα
■Çanakkale = Δαρδανέλλια Ελλήσποντος
■Çandarlı = Πιτανη (Αιολίδα)
■Çardak = Μυριοκέφαλο (οικισμός)
■Çankırı = Γερμανικοπολη Κανδαρη
■Cayagzi Ballipinar = Λαγγάδα
■Cappadocia = Καππαδοκία
■Çeşme = Κρήνη
■Çığrı = Νεάνδρεια
■Claros - Klaros = Κλάρος
■Çorlu = Τυρολόη
■Çoban Isa = Τσομπανησιά (η)
■Cumalikizik Inegöl = Αγγελόκωμα
■Denizli = Ἱεράπολις (βλ. αναλυτικά Pamukkale)
■Darıca = Δάριτζα
■Değirmendere = Κολοφων( Ιωνία)
■Dereköy = Φισανδός (η)
■Didim = Διδυμα Ιερόν
■Dikeli = Δικελί *
■Diyarbakır = Ἄμιδα
■Doğanyurt = Αλάβανδα (βλ. Araphisar)
■Eceabat = Μάδυτος (η)
■Edirne = Αδριανούπολη (Παλαιά Ορεστιάδα, Κάραγατς)
■Edremit = Αδραμύττιο
■Efes= Έφεσος( Ιωνία)
■Ekinlik Adası = Νήσος Κούταλη
■Enez = Αίνος (η)
■Erdek = Αρτάκη
■Erenköy = Οφρύνιο
■Erzurum = Θεοδοσιοπολη
■Eskihisar = Αρετσού
■Eskişehir = Δορύλαιο
■Eski Stambul(??) = Αλεξάνδρεια Τρωάς
■Etrim = Θεάγγελα (τα)
■Foça = Φωκαια ( Ιωνία)
■Gaziköy = Γάνος (η)
■Gebze = Δακίβυζα (η)
■Gediz = Έρμος ποταμός
■Gelibolu = Καλλίπολη
■Gelibolu Yarimadasi = Χερσόνησος Καλλίπολης
■Gemlik = Κίος
■Geyve = Κύβαλα
■Giresun= Κερασούντα
■Gökçeada = Ιμβρος
■Gökçeler = Πήδασα (τα)
■Gölyazı Κaracabey = Μιχαλίτσι
■Gonen = Άρτεμις Θερμαία - Αρτεμεα
■Güllübahçe = βλ. Samsun kale
■Gülpınar = Σμίνθειον - Χρυση
■Gümüşdere = Μισίπολις
■Gümüşhane = Θυρα - Αργυρουπολη
■Gümüşlük - Μύνδος
■Güzelhisar = Tιτναίος ποταμος
■Ηifit Kalesi = Γρύνεια (η) ή Γρύνειον (το) ( Αιολίδα)
■Ηifit Kale = Μυόν(ν)ησος (η)
■Havran (??) = Ντερέκιοϊ (το)
■Havza = Χάβζα
■Hayrabolu = Χαριούπολη
■Hereke = Χάρακας
■Hisarlık (Truva)= Ιλιον Τροια
■Hisarφnό(??) = Βύβασσος (η)
■Imralı = Καλόλιμνος
■İncekemer = Γέργα (η)
■Ildır = Ερυθραία (η) - Ερυθρές ( Ιωνία)
■Ipsala = Κύψελα (τα)
■Iğneada = Ινιάδα
■Isparta = Σπάρτη της Πισιδίας
■İskenderun = Αλεξανδρεττα
■Istanbul = Κωνσταντινούπολη
■Izmir = Σμύρνη
■Izmit = Νικομήδεια
■Iznik = Νίκαια
■Kadıköy = Χαλκηδόνα
■Kalabak Saray = Μύρινα (η) ( Αιολίδα)
■Kapıdağ = Κυζικηνή Χερσόνησος ή Αρκτόνησος
■Karaagaç = Ορεστιάδα (ιστορικό όνομα της Αδριανούπολης/Καραγάτς προάστιο της Αδριανούπολης πριν το 1920)
■Karadeniz Ereğli - Kapıkırı = Ηράκλεια της Λάτμου (η)
■Karaova Deresi = Αιγός ποταμούς
■Karaman = Λάρανδα
■Karamenderes - Scamander = Σκαμανδρος
■Karamursel = Πραίνετος (η)
■Karpuzlu = Άλινδα (τα)
■Kars = Καρσουντα
■Karşıyaka = Πέραμος (η)
■Kas Dağ = Ιδης οροσειρα
■Kastamonu = Κασταμονή
■Κaynarca = Γέννα
■Kayseri = Καισάρεια
■Kazıkbağları = Ελαία (η) ( Αιολίδα)
■Κeςίbοrlu = Οικισμός Χόματος-Σουβλαίου
■Kesan = Κεσ(σ)άνη
■Kilizman Klazomenai = Κλαζομεναί - Κλαζομενές[ (Ιωνία)
■Kırklareli = Σαράντα Εκκλησιές
■Kırşehir = Ιουστιανουπολη
■Kısık Yarımadası = Λέβεδος ( Ιωνία)
■Kıyıkoy(??) = Μήδεια
■Kiyi Kişlacık = Ιασός
■Kızılırmak = Αλυς
■Knidos = βλ. Τekir
■Konya = Ικόνιο■Köşk = Κιόσκι
■Kumkale Köy = Σκαμανδρου πεδιαδα
■Kumkaya = Σιγή
■Kumyer = Τριόπιον (το)
■Kuplu = Κουπλία
■Kuşadası = Νέα Εφεσος
■Küçük Menderes = Καυστρος ποταμός
■Kütahya = Κιουτάχεια
■Kyzikos(??) = Κύζικος
■Labranda = Λαβράνδα (τα)
■Lalapaşa = Λαλάπασα
■Lapseki = Λάμψακος
■Lüleburgaz = Αρκαδιουπολη
■Malatya = Μαλάτεια, Μελιτινή
■Malkara = Μάλγαρα
■Manisa = Μαγνησία του Μαιάνδρου
■Marmara Adası = Προκόνησος
■Marmara Ereğlisi = Ηράκλεια του Μαρμαρά Περινθος
■Marmaris = Μαρμαρίς, Μαρμαρίδα - Φυσκος
■Menemen = Μαινεμένη Μενεμένη -Αρχαια Τημνος*
■Mersin = Μερσίνη
■Merzifon = Μερζιφούντα
■Milas = Μύλασ(σ)α (τα)
■Milet - Miletus = Μίλητος (διαδρομές)(Ιωνία)
■Murefte = Μυριόφυτος
■Mustafa Kemalpaşa = Κρεμαστή ή Κερμαστή
■Muğla = Μόγολα ή Μόβολλα (τα)
■Mysia(??) = Μυσία (Ιωνία)
■Nara ή Nagara point = Άβυδος (η)
■Neandria/Cigri = Νεάνδρεια(αποικία Μυτιληναίων,Σίγρι Λέσβου)
■Nemrutkale = Αιγαί (ή)
■Namurtköy = Κύμη (η) ( Αιολίδα)
■Nevşehir = Νυσσα
■Nif = Νυμφαίον (το)
■Niksar = Διοσπολη-Ανδριανοπολη-Νεοκαισαρεια-Σεβαστη
■Nisibis = Αντιοχεια της Μυγδονιας
■Niğde = Νίγδη
■Orhaneli Mudanya = Μουδανιά
■Ordu = Κοτύωρα
■Orta Κöy = Λυσιμαχεία (η)
■Osmaneli = Λεύκες
■Pamukkale = Ιεράπολις
■Paşalimanı = Νήσος Αλώνη
■Patrice Burhaniye = Κεμέριον
■Pazarlik = Κάσταβος (η)
■Pınarhisar = Βρύση
■Priene = Πριήνη
■Rize = Ριζα
■Sakarya = Σαγγάριος
■Salihli Sart = Σάρδεις
■Samsun = Σαμψούντα
■Samsun kale- Güllübahçe =Πριηνη (Ιωνία)
■Şanlıurfa (Urfa) = Εδεσσα
■Saranda = Θύσσανος (ο)
■Sarköy = Περίστασις
■Seferihisar = Τέως(Ιωνία)
■Selcuk = Νέα Έφεσος (βλ. Efes)
■Sestos = Σηστός
■Settilbahir = Ελαιούς (ο)
■Seydikoy = Σεβδίκιοϊ
■Siğaηik = Τεως
■Sıĝırtmaη Kalesi = Κινδύη (η)
■Şile (Sheila) = Χηλή
■Silifke = Σελεύκεια
■Sinop = Σινώπη
■Sivas=Σεβάστεια
■Soke = Σόκια (είναι μία κωμόπολη-χωριό κοντά στη Σμύρνη)
■Söğüt = Θηβάσιον Αμνιστος (?)
■Tarsus = Ταρσός
■Tavcan = Λαγούσες Νήσοι
■Tekir= Νεα Κνιδος (Δωρική)
■Tekirdağ = Ραιδεστό - Βισάνθη
■Termal = Πύθια
■Trabzon = Τραπεζούντα
■Tripolis = Τριπολη (Νεάπολη-Απολλωνία-Αντονηνόπολη)
■Truva = βλ. Hisarlik
■Ucmakdere = Αυδίμιο
■Üç Tepeler = Λεύκη (η)
■Ulutzak = Ολουτζάκι - Λουτζάκι *
■Urla = Βουρλά - Βρουλά Βρύουλα *
■Urla Iskele = Σκάλα Βουρλών Κλαζομεναί (βλ. Kilizman)
■Üsküdar = Χρυσούπολη (Σκουτάρι)
■Uzunköprü = Μακρά Γέφυρα (Αδριανούπολης)
■Uzun Köprü Μακρά Γέφυρα
■Vize = Βιζύη
■Yalova = Γιάλος
■Yenihisar = Δίδυμα-Βραγχίδες
■Yanık Köy = Νεοντείχος (το) ( Αιολίδα)
■Yeni Sehirburnu = Σίγειον (το)
■Yeniköy = Αχίλλειον (το)
■Zile = Σιλας
■Zeytinbağ = Τρίγλ(ε)ια (αρχαίο Βρύλλιον)
Ιστορία[]
Νεολιθική Εποχή[]
H M. Ασία από αρχαιοτάτων χρόνων υπήρξε σταυροδρόμι πολιτισμών και κυρίως σημείο συνάντησης μεταναστευτικών φυλών που μετακινούνταν από την ανατολή προς τη δύση ή και αντίστροφα ενίοτε. Οι ανασκαφές του James Mellaart ανάμεσα στο 1961 και το 1965 στο Çatal-höyük αποκάλυψαν πως η Ανατολία ήταν κέντρο προηγμένου πολιτισμού ήδη από το 7500 π.Χ., κατά την Νεολιθική και την Χαλκολιθική περίοδο.
Χετταϊκή Εποχή[]
Στην αυγή της ιστορίας ως κάτοικοι αναφέρονται οι Χάλυβες -σε σχέση με τα κοιτάσματα σιδήρου του Καυκάσου στη Μαύρη θάλασσα- οι Ίβηρες, οι Κόλχοι (Βλ. Ηρόδοτος, 2, 104 1) και άλλες φυλές.
Θρακικές φυλές αναφέρονται επίσης στη Φρυγία και τη Βιθυνία, τον αρχικό πιθανώς τόπο καταγωγής τους, ενώ συναντάμε σημιτικούς λαούς στην Καππαδοκία κατά τους ιστορικούς χρόνους.
Από το 1500 έως το 1000 π.Χ οι Χετταίοι κατέκλυσαν την περιοχή, φθάνοντας ως την Έφεσο και τη Σμύρνη. Υπολείμματα του πολιτισμού τους (γλυπτά και λίθινοι βωμοί) έμειναν ως τις μέρες μας στο Μπογάζ-κιόι της Καππαδοκίας.
Ο μύθος της πολιτείας των Αμαζόνων στην κοιλάδα του Θερμώδοντα φαίνεται πως προέκυψε από το θηλυκό ιερατείο της Χετταϊκής θεότητας Μα, η οποία στο ελληνικό μυθολογικό πάνθεο μετουσιώθηκε σε Αρτέμιδα, ειδικότερα στην Έφεσο, με τη λατρεία της πολύστηθης Αρτέμιδας.
Οι σύγχρονες ανακαλύψεις του Schliemann και του Dörpfeld στο Χισαρλίκ, στην Τρωάδα επιβεβαίωσαν την ημερομηνία καταστροφής της Τροίας (1200-1100 π.Χ.) θέτοντας έτσι έναν ιστορικό σταθμό για την αλληλουχία των γεγονότων. Ωστόσο δεν ήταν ούτε ο Αγαμέμνων και οι Αργείοι του εκείνοι που κατέκτησαν την Μ. Ασία.
Κλασσική Εποχή[]
Περίπου το 1100 π.Χ. ωθούμενοι από την πίεση των Δωρικών φυλών αρκετοί Έλληνες μετανάστευσαν ανατολικά από την Ήπειρο και τη Θεσσαλία για να εγκατασταθούν σε νήσους του Αιγαίου και στις νότιες ακτές της Μ. Ασίας, όπου οι εκβολές ποταμών και η διαμόρφωση των ακτών ευνοούσαν την ανάπτυξη του εμπορίου.
Από τον 9ο έως τον 6ο αι. π.Χ. σε μια μακρά διαδοχή μεταναστεύσεων Ίωνες, Αιολείς και Δωριείς έφθασαν ως τις ακτές της Μ. Ασίας ως έμποροι, αποικιστές, τυχοδιώκτες και στρατιώτες, έκτισαν τις πόλεις τους, αναμείχθηκαν με τους γηγενείς πληθυσμούς υιοθέτησαν τμήμα της θρησκείας τους και σύντομα εγκαθίδρυσαν έναν αξιόλογο πολιτισμό που προπορεύθηκε σε πολλές περιπτώσεις εκείνου της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η ανάπτυξη αυτού του πολιτισμού θεωρείται από αρκετούς ιστορικούς το πρώτο κεφάλαιο στην ανάπτυξη του δυτικού πολιτισμού κυρίως εξαιτίας της φιλοσοφικής σκέψης που παρήγαγε. Σε αυτή την περίοδο κόπηκαν τα πρώτα τετράγωνα νομίσματα από ήλεκτρον, (Λυδία, 7ος π.Χ.), πιθανώς ως αποτέλεσμα των εμπορικών συναλλαγών των γηγενών με τουςε Έλληνες, ενώ άρχισαν οι Λυδοί βασιλείς (σύμφωνα με τον Ηρόδοτο) να ενδιαφέρονται για το μαντείο των Δελφών και να στέλνουν δώρα στον ναό του.
Λυδία και Περσία[]
Περί τα μέσα του 6ου αι. π.Χ. κατόρθωσε να εξαπλώσει την ηγεμονία του στην ευρύτερη περιοχή ο βασιλέας των Λυδών Κροίσος, (548-546 π.Χ.), ο οποίος σύντομα κατανικήθηκε από τον Πέρση Κύρο, που μετέτρεψε όλη την περιοχή σε επαρχία του διοικητικού συστήματος της Περσίας. Εκείνη την εποχή οι φιλοδοξίες του Μεγάλου Βασιλέα Δαρείου Α' και του διαδόχου του Ξέρξη Α' έφεραν σε σύγκρουση τις ελληνικές πόλεις-κράτη με την Περσική Αυτοκρατορία (500 - 449 π.Χ.).
Ελληνιστική Εποχή[]
Η περσική ήττα προκάλεσε αλλεπάλληλες κοινωνικές αλλαγές που προετοίμασαν το δρόμο για τον Μέγα Αλέξανδρο και την ολοκληρωτική κατάκτηση της περσικής αυτοκρατορίας από τους Έλληνες.
Ακολούθησε μια δύσκολη και ταραγμένη περίοδος κατά την Ελληνιστική περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας οι Σελευκίδες, διάδοχοι του Αλέξανδρου διεκδίκησαν τη Μ. Ασία με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τα νέα βασίλεια του Πόντου, της Βιθυνίας, της Καππαδοκίας, της Περγάμου και της Κιλικίας, όπως και το κελτικό βασίλειο της Γαλατίας (280 π.Χ.), αποτέλεσμα των πολεμικών περιπετειών με τους Γαλάτες επιδρομείς στη Μ. Ασία. Οι επόμενοι επτά περίπου αιώνες έφεραν και την ιδιαίτερη σφραγίδα του κελτικού πολιτισμού.
Η ελληνική τέχνη, που ήδη είχε ανθίσει με τρόπο θαυμαστό στις ιωνικά ννήσους, στα κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας και στη νότια Μ. Ασία ανανεώθηκε στο ορεινό βασίλειο της Περγάμου υπό τη διακυβέρνηση των Ατταλιδών.
Ρωμαϊκή Εποχή[]
Ακολούθησαν οι πόλεμοι με τη δημοκρατική Ρώμη (190 - 63 π.Χ.), που τελείωσαν με την ήττα και το θάνατο του μεγάλου Μιδραδάτη ΣΤ΄, του "Ανατολίτη υπερασπιστή της ελληνικής ελευθερίας", ενώ ο Πόντος και η Βιθυνία στις βόρειες ακτές της Μαύρης Θάλασσας απειλούνταν διαρκώς από τις εξ ανατολών επιδρομές. Γενικά οι πρώτοι τρεις αιώνες της Ρωμαϊκής διακυβέρνησης ήταν περίοδος ειρήνης και ευημερίας για την ευρύτερη περιοχή της Μ. Ασίας.
Βυζαντινή Εποχή[]
Αυτήν την περίοδο ειρήνης ακολούθησαν τρεις αιώνες περίπου πολέμων της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την Περσία.
Η εκμηδένιση της περσικής φιλοδοξίας από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο (610-641) απλώς μετέθεσε χρονικά τον κίνδυνο.
Οι Άραβες και οι διάδοχοί τους, οι Τούρκοι, Διεκδίκησαν επίμονα την Ανατολία και τελικά τα κατάφεραν.
Οι αραβικές επιδρομές από το 672 έως το 717 απωθήθηκαν από την Κωνσταντινούπολη και η περιοχή έμεινε "θέμα" υπό Βυζαντινή διακυβέρνηση, αν και το χριστιανικό κράτος της Αρμενίας υπέφερε τα πάνδεινα από τις αλλεπάλληλες καταστροφές.
Σύγχρονη Εποχή[]
Το 1922 η προσπάθεια του ελληνικού κράτους να θέσει τη δυτική Μ. Ασία υπό ελληνικό έλεγχο είχε άδοξη κατάληξη, Το ίδιο συνέβη και με την προσπάθεια να δημιουργηθεί Ποντο-Αρμενικό κράτος βάσει της συνθήκης των Σεβρών. Την ίδια περίοδο συνέβησαν τα γεγονότα το οποία οι Αρμένιοι και Πόντιοι χαρακτηρίζουν ως γενοκτονία, και η Καταστροφή της Σμύρνης. Με την συνθήκης της Λωζάνης σφραγίστηκε η καταστροφή του Χριστιανισμού της Μ Ασίας. Οι Χριστιανοί μέχρι εκείνη την περίοδο αποτελούσαν το 10% του πληθυσμού της Μ. Ασίας.
Ιστορικές Πόλεις[]
Ιστορικές Πόλεις Αρμενίας[]
Ιστορικές Πόλεις Βιθυνίας[]
Ιστορικές Πόλεις Ισαυρίας[]
Ιστορικές Πόλεις Καππαδοκίας[]
Ιστορικές Πόλεις Καρίας[]
- Σουάγγελα
- Σάσανδα
- Αλάβανδος
- Ληψήμανδος
- Νηρίανδος
- Κύλλανδρος
- Αμύνανδα
- Καρμάνανδα
- Κρύανδα
- Πάσανδα
- Όγονδα
- Άλινδα
- Πίγινδα
- Πύρινθος
- Αλικαρνασσός
Ιστορικές Πόλεις Κιλικίας[]
Ιστορικές Πόλεις Λυδίας[]
Ιστορικές Πόλεις Λυκαονίας[]
Ιστορικές Πόλεις Λυκίας[]
Ιστορικές Πόλεις Μελιτηνής[]
- Άρκη (Arcas)
Ιστορικές Πόλεις Μυσίας[]
Ιστορικές Πόλεις Παμφυλίας[]
Ιστορικές Πόλεις Πισιδίας[]
Ιστορικές Πόλεις Πόντος[]
Ιστορικές Πόλεις Τρωάδας[]
- Ζέλεια (Ζήλα)
Ιστορικές Πόλεις Φρυγίας[]
Άλλες[]
- Τυλμησσός
- Σελμισσός
Αρχαίες χώρες[]
Οι αρχαίοι Έλληνες διαιρούσαν τη Μικρά Ασία σε 15 χώρες των οποίων τα ονόματα ως επί το πλείστον λάμβαναν από τους κατοικούντες λαούς τους.
Και αυτές ήταν:
Βόρεια Μικρά Ασία[]
- ο Πόντος,
- η Παφλαγονία και
- η Βιθυνία,
Δυτική Μικρά Ασία[]
Νότια Μικρά Ασία[]
Κεντρική Μικρά Ασία[]
- η Φρυγία,
- Καβαλίδα (επί Ρωμαίων δημιουργηθείσα) (Καβαλίς),
- η Ισαυρία
- η Λυκαονία
- η Γαλατία και
- η Καππαδοκία. Σε αυτήν υπαγόταν
- η Λευκοσυρία στην οποία υπαγόταν
- η Λυκαστία).
- η Λευκοσυρία στην οποία υπαγόταν
Ανατολική Μικρά Ασία[]
Αρχαίοι Λαοί Μ. Ασίας[]
Αρχαίοι λαοί της Μικράς Ασίας υπήρξαν οι: Χατταίοι, Χετταίοι, Βιθυνοί, Φρύγες, Μυσοί, Κιμμέριοι, Μύγδονες, Τρώες, Τρήρες, Λέλεγες, Πελασγοί, Ίωνες, Αιολείς, Δωριείς,Μαίονες, Μυσοί, Λυδοί, Κάρες, Καππαδόκες, Πόντιοι, Πισίδες, Λυκάονες, Ίσαυροι, Ρωμαίοι, Λέλεγες, Λύκιοι, (Κρήτες), Γαλάτες (Τεκτόσαγες, Τολιστοβόγιοι και Τρόκμοι), Καρδούχοι, Πέρσες, Αρμένιοι, Χάλυβες.
Νεότεροι Λαοί Μ. Ασίας[]
Τούρκοι, Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι, Κούρδοι, Τουρκομάνοι, Λαζοί, Ίβηρες κ.α.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
- Tolstov, S.P., Ancient Chorasmia, Izdatelstvo Moskovskogo gosudarstvennogo Universiteta, (Moscow 1948)
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)