Ξέρξης Α' ο Μέγας, ο Ατυχής
- Ένας αυτοκράτορας ("Μ. Βασιλέας") της Περσικής Αυτοκρατορίας (485 - 465 π.Χ.)
- Χρονική Περίοδος Διακυβέρνησης: (Κλασσική Εποχή, 5ος Αιώνας π.Χ.)
- Γέννηση:
- Θάνατος: 465 π.Χ.
Ετυμολογία[]
Tο όνομα "Ξέρξης" είναι ελληνoποίηση του ονόματος "Xšayāršā" της Περσικής Γλώσσας.
Γενεαλογία[]
- Οίκος: Αχαιμενίδες.
- Μητέρα: Άτοσσα η Πρεσβύτερη, θυγατέρα του Κύρου του Μεγάλου
- Σύζυγος: Άμαστρις Α' η Πρεσβύτερη, θυγατέρα Οτάνου του Συνωμότου
- Τέκνα:
α) Από την βασίλισσα Αμάστριδα Α':
- Δαρείος ο Νεώτερος, πρίγκιπας-διάδοχος (δολοφονήθηκε από τον Αρτάβανο τον Υρκανό).
- Άμυτις η Νεώτερη, σύζυγος Μεγάβυζου
- Αρταξέρξης Α' βασιλέας.
- Υστάσπης ο Νεώτερος, (δολοφονήθηκε από τον Αρταξέρξη Α').
- Αχαιμένης ο Νεώτερος έπαρχος Αιγύπτου (φονεύθηκε από τους Αιγύπτιους).
- Ροδογούνη Β' η Αφανής
β) Από σύνευνους ή παλλακίδες:
- Αστάριος, έπαρχος Βαβυλωνίας.
- Τιθραύστης,
- Αρσάμης ο Νεώτερος (ή Αρσαμένης ή Αρξάνης ή Σαρασάμης), έπαρχος Αιγύπτου.
- Παρύσατις Α' η Πρεσβύτερη
- Ράτασα (Ratashah)
Βιογραφία[]
Διαδέχθηκε στο θρόνο τον πατέρα του στα 485 π.Χ. ενώ ήταν 35 ετών.
Προηγουμένως, όσο βασίλευε ο πατέρας του, ήταν σατράπης της Βαβυλωνίας.
Κανονικά δεν ήταν ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου, καθώς ο Δαρείος είχε μεγαλύτερο γιο από τη πρώτη του σύζυγο, τον Αρτοβαζάνη.
Όμως η μητέρα του Ξέρξου κατάφερε να πείσει τον σύζυγό της να παραγκωνίσει τον νόμιμο διάδοχο και να ανακηρύξει αυτόν ως διάδοχο πρίγκηπα. Ακολούθως οι πηγές δεν αναφέρουν ξανά τον Αρτοβαζάνη οπότε οι ιστορικοί υποθέτουν ότι δολοφονήθηκε για να μην υπάρξει εμπόδιο στον Ξέρξη.
Ένα έτος μετά την ανάρρησή του στο θρόνο, ο Ξέρξης κατέλαβε την Αίγυπτο που είχε επαναστατήσει και λεηλάτησε ιερούς ναούς στο Δέλτα του Νείλου.
Ακολούθως υπέταξε την Βαβυλώνα, που είχε επίσης επαναστατήσει. Απέσπασε στην συνέχεια το χρυσό άγαλμα του θεού Μαρδούκ και φόνευσε τους ιερείς του ναού του.
Η προετοιμασία για την εκστρατεία[]
Σύμφωνα με ένα λαϊκό μύθο, ο πατέρας του Ξέρξη του άφησε πριν πεθάνει την εντολή να τιμωρήσει τους Αθηναίους για τη συμμετοχή τους στην Ιωνική Επανάσταση. Ο Ξέρξης προφανώς είδε το γεγονός ως αφορμή για να εισβάλλει στην Ελλάδα.
Στο τρίτο έτος της βασιλείας του, άρχισε τις ετοιμασίες. Υπήρχαν και διαφορετικές απόψεις. Ο θείος του αυτοκράτορα, αδελφός του Δαρείου, Αρτάβανος, δεν επιθυμούσε την επίθεση στην Ελλάδα, θεωρώντας την παρακινδυνευμένη. Από την άλλη πλευρά, ο στρατηγός Μαρδόνιος, εξάδελφος και γαμβρός του ήλπιζε στην "σατραπεία" της Ευρώπης.
Στην αυτοκρατορική αυλή του Ξέρξη υπήρχαν και ορισμένοι ευγενείς, φυγάδες από την Ελλάδα, που έχασαν τους θρόνους τους και ήλπιζαν στην ανάκτησή τους.
Μερικοί από αυτούς ήταν:
- ο Δημάρατος έκπτωτος βασιλέας της Σπάρτης,
- ο Αιαντίδης, γαμβρός του έκπτωτου τυράννου της Αθήνας Ιππίου,
- η οικογένεια των Αλευαδών, έκπτωτη δυναστεία που ηγούνταν του Θεσσαλικής Ομοσπονδίας, και
- ο μάντης Ονομάκριτος, ο οποίος θεωρήθηκε ότι είχε πληρωθεί από οικογένειες έκπτωτων ευγενών για να δίνει ευνοϊκούς χρησμούς στον Ξέρξη ώστε να πεισθεί να εκστρατεύσει στην Ελλάδα.
Οι συζητήσεις διήρκεσαν έξι μήνες και αποφασίστηκε τελικά η Ευρωπαϊκή εκστρατεία (Σύμφωνα με ένα λαϊκό μύθο, στο τέλος παρατέθηκε συμπόσιο επτά ημερών.
Ο Ξέρξης διέταξε την τότε σύζυγό του Αστίν να εμφανιστεί στο συμπόσιο για επίδειξη σύμφωνα με τα έθιμά τους. Η Αστίν όμως αρνήθηκε και ο Ξέρξης την έδιωξε από το ανάκτορο. Μετά συζεύχθηκε την Εσθήρ, μια από τις ωραιότερες γυναίκες του χαρεμιού του, ανηψιά τού Ιουδαίου Μαρδοχαίου.
Η εισβολή στην Ελλάδα[]
Ο Ξέρξης άρχισε αμέσως τις προπαρασκευές που διήρκεσαν για τέσσερα ολόκληρα έτη.
Ο Ξέρξης με το στρατό του πέρασε χωρίς δυσκολία τον Ελλήσποντο, με γέφυρες που κατασκεύασαν οι μηχανικοί του. Τη πρώτη φορά οι γέφυρες κατέρρευσαν ύστερα από τρικυμία και έτσι ο Ξέρξης αποκεφάλισε τους μηχανικούς του και διέταξε να μαστιγώσουν τη θάλασσα "γιατί δεν υπάκουσε στις διαταγές του". Για να περάσει ο στόλος του άνοιξε μια διώρυγα στη χερσόνησο του Άθω και έθεσε επικεφαλής του έργου, τους Βούβαρη του Μεγαβάζου και Αρταχαίη του Αρταίου.
Διήλθε χωρίς προβλήματα τη Θράκη, την Μακεδονία και τη Θεσσαλία και έφτασε στις Θερμοπύλες, όπου αντιμετώπισε τους 300 Σπαρτιάτες του Λεωνίδα. Μετά τη νίκη του στις Θερμοπύλες έφθασε στην Αθήνα και την κατέλαβε. Οι κάτοικοί της είχαν διαφύγει στις νήσους του Σαρωνικού.
Ο Περσικός στόλος, που στο μεταξύ είχε υποστεί σοβαρές καταστροφές από τρικυμίες και από την ναυμαχία στο Αρτεμίσιο με τους Αθηναίους, κατανικήθηκε στην περίφημη ναυμαχία της Σαλαμίνας στα 480 π.Χ.
Αφήνοντας το γαμβρό του Μαρδόνιο στην Ελλάδα, (που νικήθηκε και αυτός στη Μάχη των Πλαταιών 479 π.Χ.), ο Ξέρξης επέστρεψε στις Σάρδεις.
Η μάχη της Μυκάλης το 479 π.Χ., ήταν το τελειωτικό πλήγμα για την εκστρατεία του Ξέρξη, καθώς ύστερα από αυτή οι δυνάμεις του αποσύρθηκαν στην Περσία και οι ελληνικές δυνάμεις άρχισαν απελευθερωτικές επιχειρήσεις στα παράλια της Μικράς Ασίας.
Το τέλος του Ξέρξη[]
Ο Ξέρξης μετά την ήττα στη Σαλαμίνα, αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Βαβυλώνα για να καταπνίξει νέα επανάσταση που υποκινούσαν οι ιερείς του Μαρδάκου.
Ύστερα από την καταστολή της επανάστασης σκότωσε τους αυλικούς του που, όσο έλειπε, έκλεψαν το βασιλικό θησαυρό του.
Στην συνέχεια ασχολήθηκε με πολεοδομικά σχέδια για την ανοικοδόμηση της Περσέπολης και την δημιουργία νός θαυμαστού πολεοδομικού συγκροτήματος εκεί.
Όμως έγινε στόχος συνωμοσιών. Δολοφόνησε τους επίδοξους διαδόχους, μεταξύ των οποίων ήταν και αρκετοί στενοί συγγενείς του.
Τελικά, έπεσε θύμα μιας αυλικής συνωμοσίας το 465 π.Χ.. Μετά από εικοσετή βασιλεία, δολοφονήθηκε από τον Αρτάβανο που φιλοδοξούσε να ανέβει στο θρόνο της Περσίας. Ο Αρτάβανος βασίλευσε για ένα έτος μέχρι που ο υιος του Ξέρξη, ο Αρταξέρξης ο Μακρόχειρ, τον παραμέρισε για να ανεβεί ο ίδιος στο θρόνο το 464 π.Χ.
Από τα τέκνα του Ξέρξη γνωρίζουμε τα εξής:
- Αρταξέρξης Α΄, ο Μακρόχειρ, διάδοχος του Ξέρξη, υιος του από τη γυναίκα του Αμάστριδα.
- Αμύτις, σύζυγος του σατράπη Μεγαβύζου, κόρη του Ξέρξη από τη γυναίκα του Αμμάστριδα.
- Δαρείος, ο πρωτότοκος υιος του Ξέρξη από την γυναίκα του Αμάστριδα, δολοφονήθηκε από τον Αρταξέρξη.
- Υστάσπης, υιος του Ξέρξη από τη γυναίκα του Αμάστριδα, επίσης δολοφονήθηκε από τον Αρταξέρξη.
- Αρταίος, υιος από άγνωστη γυναίκα του Ξέρξη, σατράπης της Βαβυλωνίας.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
- Γαρουφάλης Δ., ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ, εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ, 2003
- Ηρόδοτος, Ιστορίαι, βιβλία 1-9, μετάφραση Πανέτσος Ε., εκδόσεις Ζαχαρόπουλος/ βιβλία V-IX, μετάφραση Σπυρόπουλος Η., εκδόσεις Γκοβόστη, 1995
- Κωτούλας Ι., Μπελέζος Δ., ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, σειρά Μεγάλες Μάχες, ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ, εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ, 2005
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)