Ογκογονίδιον
Είναι ένα γονίδιο.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Ογκογονίδιο " σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "γονίδιο".
Εισαγωγή[]
Γονίδια που σχετίζονται με ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό και κυτταρική ανάπτυξη και είναι υπεύθυνα για καρκινογένεση, όπως τα ογκογονίδια
- c-myc,
- u-ras,
- ΑΤΜ,
- BrCA1 κ.ά.
Πολλά ογκογονίδια προέρχονται από μετάλλαξη των φυσιολογικών πρωτοογκογονοδίων.
Ανάλυση[]
Κανονικά, η κυτταρική αύξηση και διαφοροποίηση ακολουθούν τιςανάγκες του οργανισμού, η δε κυτταρική διαίρεση γίνεται μόνον ότανείναι απαραίτητη.
Υπάρχει, λοιπόν, ένα ρυθμιστικό μονοπάτι το οποίοελέγχει τις κυτταρικές διαιρέσεις. Σ’ αυτό περιλαμβάνονται εξωκυτταρικοί αυξητικοί παράγοντες, υποδοχείς αυξητικών παραγόντων στην πλασματική μεμβράνη, αρκετές πρωτεΐνες του κυτταροπλάσματος και αρκετάγονίδια.
Όλα τα ανθρώπινα κύτταρα περιέχουν γονίδια, πουκαλούνται πρωτο-ογκογονίδια, τα οποία αν μεταλλαχθούν μπορεί ναμετατραπούν σε ογκογονίδια. Τα ογκογονίδια μπορεί να οδηγούν σεπαραγωγή μιας μη φυσιολογικής πρωτεΐνης, ή ακόμα και σε αφύσικα υψηλά επίπεδα μιας φυσιολογικής πρωτεΐνης.
Σε κάθε περίπτωση όμως υπάρχει κίνδυνος ανεξέλεγκτης κυτταρικής αύξησης και δημιουργίας ενός όγκου. Τα πρωτοογκογονίδια καθώς και τα ογκοκατασταλτικά γονίδια κωδικοποιούν για πρωτεΐνες οι οποίες ρυθμίζουν τις κυτταρικές διαιρέσεις.
Μεταλλάξεις στα γονίδια αυτά μπορεί να οδηγήσουν σεκαρκινικά κύτταρα. Έχουν ανακαλυφθεί περίπου 100 ογκογονίδια τα οποία είναι ικανά να προκαλέσουν όγκους.
Ογκοκατασταλτικά γονίδια[]
Μια δεύτερη κατηγορία γονιδίων η οποία εμπλέκεται στη δημιουργία και εκδήλωση καρκίνου είναι τα ογκοκατασταλτικά γονίδια. Τα γονίδια αυτάκωδικοποιούν για πρωτεΐνες οι οποίες εμποδίζουν την ανεξέλεγκτη κυτταρική αύξηση. Οποιαδήποτε μετάλλαξη παρεμβαίνει στην κανονική λειτουργία τους, αυξάνει τις πιθανότητες για ανάπτυξη καρκίνου. Το πρώτο ογκοκατασταλτικό γονίδιο, στο οποίο εντοπίστηκε μετάλλαξη,ήταν στην περίπτωση του κακοήθους γλοιώματος του αμφιβληστροειδούς(ρετινοβλάστωμα), μια μορφή καρκίνου του οφθαλμού. Επίσης, κάποιες μορφές καρκίνου του μαστού οφείλονται σε μεταλλάξεις ογκοκατα-σταλτικών γονιδίων.
Καρκινογόνοι παράγοντες[]
Ως καρκινογόνο παράγοντα θεωρούμε κάθε παράγοντα του περιβάλλο-ντος που μπορεί να προκαλέσει ή να δημιουργήσει καρκίνο. Οι καρκινογόνοι παράγοντες είναι ταυτόχρονα και μεταλλαξογόνοι.
Χημικοί παράγοντες και ακτινοβολίες μπορούν να προκαλέσουν μεταλλάξεις οι οποίες με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν στηνανάπτυξη ορισμένων μορφών καρκίνου. Συζητήθηκαν στη αρχή τουκεφαλαίου.
Οι ιοί μπορεί να είναι φορείς ογκογονιδίων και να τα μεταφέρουν από κύτταρο σε κύτταρο, ή από οργανισμό σε οργανισμό. Τόσο οι DNA-όσο και οι RNA-ιοί μπορούν να αποσπάσουν ή να ενσωματώσουν γονίδια όταν εισβάλλουν σε κύτταρα ανθρώπου. Αν τέτοια γονίδια υποστούν μετάλλαξη και μετατραπούν σε ογκογονίδια, τα κύτταραπου προσβλήθηκαν από τον ιό μπορεί να παραγάγουν το πρωτεϊνικό προϊόν του ογκογονιδίου και να μεταπέσουν σε καρκινικά. Μεταξύ των DNA-ιών που εμπλέκονται στην ανάπτυξη καρκίνου στον άνθρωπο περιλαμβάνονται: ο ιός της ηπατίτιδας Β στον καρκίνο του ήπατος, ο ιός Epstein-Barr στα λεμφώματα και στον καρκίνο του ρινοφάρυγγα.
Οι ρετροϊοί ενσωματώνουν το ογκογονίδιο στο DNAτου ξενιστή. Ο ρετροϊός HTLV (Human T-cell leukemia virus) αποδείχθηκε πρόσφατα ότι προκαλεί λευχαιμία στους ενήλικες.
Άμυνα απέναντι στον καρκίνο[]
Στα καρκινικά κύτταρα γίνονται αλλαγές στα αντιγόνα της επιφάνειας της πλασματικής τους μεμβράνης, γεγονός που προκαλεί και την εκδήλωση επίθεσης σε αυτά από τα Τ λεμφοκύτταρα του ανοσοποιητικού συστή-ματος του ανθρώπου. Έτσι, αποφεύγεται και η εκδήλωση του καρκίνου. Αν όμως, για κάποιο λόγο, η ανοσοποίηση δεν ενεργοποιηθεί, τα καρκινικά κύτταρα δεν θα καταστραφούν.
Αξίζει να τονίσουμε ότι η μετάλλαξη ενός και μόνο γονιδίου δεν είναισυνήθως αρκετή για να μετατραπεί ένα φυσιολογικό κύτταρο σε καρκινικό. Θα πρέπει να υπάρξει μια συσσώρευση μεταλλάξεων, διαδικασία η οποία, ενδεχομένως, να διαρκέσει αρκετά έτη και το κύτταρο να περάσει από αρκετά στάδια μέχρι να μετατραπεί σε αυτό που ονομάζουμε «καρκινικό» με τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά.
Αυτό, ίσως εξηγεί γιατί ο καρκίνος εμφανίζεται, συνήθως, σε άτομα προχωρημένης ηλικίας, τα οποία στη διάρκεια της ζωής τους ενδέχεται να συσσώρευσαν μεταλλάξεις σε κάποια ογκογονίδια ή σε κάποια ογκοκατασταλτικά γονίδια.
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)