Ολότης
- Μία ιδιότητα.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Ολότητα" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "όλο".
Εισαγωγή[]
Η Θεωρία του Χάους οδηγεί σε μια παλαιά πίστη για την ολότητα του Σύμπαντος, ταυτοχρόνως προσφέρει τελείως νέους τρόπους για την υποστήριξη αυτής της άποψης.
Μια νέα αντίληψη περί ολότητας γεννήθηκε μέσα από τη μηχανιστική αντίληψη, που αυτή είχε προέλθει από μια προγενέστερη αντίληψη ολότητας που υπήρχε στο Μεσαίωνα.
Αν παρατηρήσουμε πόσο συντάραξαν τους ανθρώπους και τους πολιτισμούς τους οι προηγούμενες μεταβάσεις, μπορούμε να αναλογιστούμε το είδος των επαναστατικών αλλαγών που θα μπορούσε να φέρει η υιοθέτηση της αντίληψης του χάους στη σύγχρονη εποχή.
Η επικράτηση της Νευτώνειας μηχανικής αντίληψης για τον κόσμο, παρέστησε τη Φύση με ένα μεγάλο ωρολόγιο το οποίο μπορούσε η επιστήμη να αποσυναρμολογήσει, και αυτό αποτέλεσε τη μεγαλύτερη μεταφορική έννοια του επιστημονικού έργου.
Η πρόβλεψη και ο έλεγχος ήταν οι κινητήριες δυνάμεις της νέας επιστημονικής κοινωνίας. Διαχωρίσαμε όλο και περισσότερο τον εαυτό μας από τη Φύση και θριαμβεύσαμε αναμφίβολα σε πολλούς τομείς, αλλά αντικρίσαμε και αντικρίζουμε και την ερήμωση και την διαπίστωση ότι η άμετρη «ανάπτυξη» δεν μπορεί να συνεχίζεται επ’ άπειρον.
Ο Πουανκαρέ εγκαινίασε το χαοτικό ολισμό στο τέλος του 19ου αιωνα. Σκοπός του δεν ήταν η ανατροπή του μηχανιστικού προγράμματος, αλλά η τελειοποίησή του, καθώς από την αρχή του το Νευτώνειο μοντέλο περιείχε την προβληματική ατέλεια να μπορεί να περιγράψει με απόλυτη ακρίβεια την κίνηση δύο αλληλεπιδρώντων ουρανίων σωμάτων αλλά όχι τριών ή περισσότερων.
Οι «κατά προσέγγιση» υπολογισμοί του παρέβλεπαν μικρές αποκλίσεις στην κίνηση των ουρανίων σωμάτων, που όμως όταν αυτές συσσωρεύονταν προκαλούσαν θεαματικές εκτροπές από τις προβλέψεις και τους υπολογισμούς.
Ο Πουανκαρέ έπεσε πάνω στο χάος, και ταυτόχρονα σε μια σημαντική φαινομενική παραδοξότητά του: το χάος υπήρχε μέσα στο Ηλιακό Σύστημα, γιατί ολόκληρο το σύστημα είναι ολιστικό. Αν και το χάος ομοιάζει να είναι το αντίθετο της ολότητας, ο Πουανκαρέ διαπίστωσε ότι η ολότητα βρισκόταν ακριβώς στον πυρήνα του.
Οι επιστήμονες διαφώνησαν με τον Πουανκαρέ, αλλά επέστρεψαν σε αυτόν την δεκαετία του ’70 για να εξηγήσουν κενές περιοχές στη ζώνη των αστεροειδών. Αυτά τα κενά ήταν τα σημεία όπου η θεωρία του Πουανκαρέ είχε προβλέψει ότι θα υπήρχαν χαοτικές τροχιές.
Η σύγχρονη θεωρία του χάους, φωτίζει τις διαφορές ανάμεσα στη χαοτική ολότητα και τη συμβολική ολότητα των αλχημιστών του Μεσαίωνα, την «γιν-γιαν» ολότητα των αρχαίων Κινέζων ή ακόμη και την ολότητα των Ρομαντικών, που αναζητούσαν τη «σκοτεινή» εμπειρία.
Σε αντίθεση με αυτά, η χαοτική ολότητα είναι γεμάτη από στοιχεία, ενεργά και αλληλεπιδρώντα, ενεργοποιημένα από μη-γραμμικές αναδράσεις και ικανά να παραγάγουν τα πάντα, από τα αυτό-οργανωμένα συστήματα ως τη μορφοκλασματική (fractal) αυτό-ομοιότητα και τη μη προβλέψιμη χαοτική αταξία. Τώρα η χαοτική ολότητα, εισάγει στην Φυσική τα φαινόμενα εκείνα που απορρίπτονταν ως «τυχαία» και «ακατάστατα» από το μηχανιστικό σύστημα.
Ας κάνουμε μια αντιπαράθεση πάνω σε ένα σύγχρονο περιβαλλοντικό πρόβλημα: Ενας μηχανιστής, αντικρίζοντας από έναν δορυφόρο την εικόνα της καταστροφής του Αμαζονίου, θα μπορούσε να προτείνει ότι όταν τα πράγματα ξεφύγουν εντελώς, θα μπορούσαμε να ξαναφυτέψουμε δένδρα και να ξαναδημιουργήσουμε δάση.
Η θεωρία του Χάους όμως, θεωρεί ότι οι ανθρώπινες παρεμβάσεις είναι περιορισμένες και το αποτέλεσμά τους σε ένα σημαντικό βαθμό απρόβλεπτες. Οι βρόγχοι ανεπανόρθωτης εκτροπής δεν βρίσκονται υπό τον ανθρώπινο έλεγχο.
Η φυσική διαδικασία εξέλιξης της Γης είναι αόρατη και δημιουργεί έναν ολισμό που πρέπει να τραφεί και να διατηρηθεί. Αν το σύστημα πιεστεί πέρα από τα όρια (που δεν ελέγχουμε), θα διαλυθεί απρόβλεπτα.
Ο επιστήμονας Τζέιμς Λάβλοκ διερεύνησε την ιδέα μιας ολιστικής Γης, στην οποία οργανικά και ανόργανα συστήματα ενώνονται μεταξύ τους με τέτοιον τρόπο ώστε να λειτουργούν ως ένα και μοναδικό όν, το οποίο αποκαλεί Γαία, από το όνομα της θεάς των αρχαίων Ελλήνων.
Σε ένα τέτοιον ολισμό καλούμαστε να βιώσουμε και την δική μας εξέλιξη, μέρος του και καθρέφτης του ταυτόχρονα. Ξεπερνώντας την ατομική αίσθηση του «ανταλλακτικού» μέσα στο Σύμπαν, προσχωρώντας σε μιαν ενότητα συν-εξέλιξης και συνεργασίας.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- μοναδικότητα (singularity), παγκοσμιότητα (universality)
- ατομικότητα (individuality), καθολικότητα (catholicality)
- μερικότητα (speciality), γενικότητα (generality)
- τοπικότητα (locality), συνολικότητα (globality),
- πυκνότητα (density, ολότητα (totality)
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)