Ορισμός
- Μία διαδικασία.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Ορισμός" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "όριο".
Εισαγωγή[]
Είναι η παράσταση μιας έννοιας με μια περιγραφική δήλωση που την οριοθετεί πλήρως και την διαφοροποιεί από άλλες συναφείς έννοιες (Ο ορισμός έχει διεθνώς τυποποιηθεί με το πρότυπο ISO 1087-1:2000)
Ο ορισμός βασικά ανήκει στον αποδεικτικό λόγο, γιατί είναι μια απόφανση που τίθεται στην κρίση του αναγνώστη (δέκτη του λόγου, του ορισμού).
Έτσι ακόμη και ο λεγόμενος περιγραφικός ορισμός ανήκει στον αποδεικτικό λόγο και δεν πρέπει να παραπλανά η ονομασία του και να θεωρούμε ότι ανήκει στον περιγραφικό λόγο.
Υπάρχουν όμως δυο είδη, ο δεικτικός και ο συμβατικός ορισμός, που ανήκουν στον δηλωτικό λόγο.
Εξ άλλου, πρέπει να ειπωθεί και τούτο το σημαντικό: ίσως όλοι οι ορισμοί να εκκίνησαν ως συμβατικοί και αφού καθιερώθηκαν, τότε να μετατράπηκαν σε έννοιες.
Π.χ. Κάποιοι "επικόλλησαν" σε ένα σκληρό αντικείμενο την ονομασία "λίθος" Κάποιοι άλλοι αποδέχθηκαν την ονομασία αυτή για αυτό το συγκεκριμένο αντικείμενο, και κατόπιν όταν θέλουν να πουν σε κάποιον τι εννοούμε με τη λέξη/όρο/έννοια πέτρα, τότε λένε τον ορισμό: πέτρα εννοούμε ένα σκληρό αντικείμενο.
Ανάλυση[]
- Τα δύο κύρια είδη ορισμού που αναγνωρίζει η Ορολογία είναι ο εντατικός ορισμός και ο εκτατικός ορισμός. Τρίτο είδος είναι ο δεικτικός ορισμός, ο οποίος όμως θεωρείται ότι μόνο ως συμπλήρωμα των δύο άλλων μπορεί να λειτουργήσει.
- Σύμφωνα με τις σημερινές απόψεις της Ορολογίας, που ανάγονται όμως στην Κλασσική Λογική, κάθε ορισμός εκφράζεται ως μία ισότητα δύο παραστάσεων της ίδιας έννοιας.
Στο αριστερό μέρος της ισότητας θεωρείται / λέγεται / γράφεται η κατασήμανση μιας έννοιας ενώ στο δεξιό μέρος της ισότητας θεωρείται / λέγεται / γράφεται ο ορισμός της ίδιας έννοιας. Δηλαδή τόσο η κατασήμανση όσο και ο ορισμός παριστάνουν την ίδια έννοια.
Ο ορισμός καταδηλώνει την έννοια (δηλαδή την περιγράφει πλήρως χωρίς να αφήνει κανένα περιθώριο αμφισημίας και σύγχυσής της με άλλη έννοια), ενώ η κατασήμανση την υποδηλώνει βάσει μιας υποκείμενης σύμβασης μεταξύ των μελών της γλωσσικής κοινότητας που χρησιμοποιεί την έννοια.
Στην Κλασσική Λογική το αριστερό μέλος της ισότητας (η κατασήμανση) λέγεται το οριστέο μέλος, ενώ το δεξιό (ο ορισμός) λέγεται το ορίζον μέλος.
Παρ’ όλο που υπάρχουν και νεότερα κριτήρια αξιολόγησης της ποιότητας ενός ορισμού, εξακολουθούν να ισχύουν πάντα οι λεγόμενοι τέσσερεις κανόνες του καλού ορισμού της Κλασσικής Λογικής.
Οι κανόνες αυτοί είναι:
- 1ος κανόνας: Ο καλός ορισμός πρέπει να είναι σύντομος και σαφής.
- 2ος κανόνας: Ο καλός ορισμός δεν ορίζει το άγνωστο με το άγνωστο, ούτε στη θέση του ορίζοντος μέλους δίνει μια απλώς διαφορετική διατύπωση του οριστέου.
- 3ος κανόνας: Ο καλός ορισμός δεν είναι ποτέ κυκλικός, δεν ορίζει δηλαδή την έννοια Α με την έννοια Β και πάλι την έννοια Β με την έννοια Α.
Τα δύο μέλη της διατύπωσης του ορισμού, έστω και αν αποτελούνται από πολλές λέξεις το καθένα, δεν είναι ολοκληρωμένες προτάσεις και, επομένως, δεν αρχίζουν με κεφαλαίο γράμμα (εκτός αν επιβάλλεται όπως π.χ. σε περίπτωση κύριου ονόματος) και δεν τελειώνουν με τελεία.
Η έννοια της ισότητας μεταξύ των δύο μελών μπορεί να παρασταθεί
- με το σύμβολο ίσον (=),
- με τα ρήματα είναι, λέγεται, σημαίνει κ.τ.τ.,
- με το δίστιγμο (:) ή
- με άλλο συμφωνημένο σύμβολο.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- επανορισμός (redefinition)
- καθορισμός
- προσδιορισμός, επαναπροσδιορισμός
- διορισμός
- προορισμός
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)