Ορχομενός
Χάρτης της Βοιωτίας κατά την Κλασσική Εποχή
- Μία ιστορική πόλη της Βοιωτίας.
Ετυμολογία[]
 Μέση Ελλάδα
|
|---|
| Ιστορικές (πόλεις)
|
| Αττική |
|
|
| Βοιωτία |
|
|
| Εύβοια |
|
|
| Λακωνία |
|
|
| Αρκαδία |
|
|
| Μεσσηνία |
|
|
| Ηλεία |
|
|
Η ονομασία "Ορχομενός" σχετίζεται ετυμολογικά με τις λέξεις "Άργος Μινήυον".
Ιστορία[]
510 - 490 π.Χ. Ο Ορχομενός ως πόλη της Βοιωτικής Ομοσπονδίας ακολουθεί τους Θηβαίους στην φιλοπερσική πολιτική τους. Το 490 π.Χ. αποσπάται προσωρινά από τη Θήβα αλλά αργότερα υποτάσσεται και πάλι στους Θηβαίους.
480 π.Χ. Ο βασιλέας της Σπάρτης Λεωνίδας, οδεύοντας προς Θερμοπύλες, διέρχεται απο τον Ορχομενό. Οι Ορχομένιοι συντάσσονται μαζί του και συμμαχούν προσφέροντας και στρατό για την αντιμετώπιση του Ξέρξη. Μετά τον ηρωϊκό θάνατο του Λεωνίδα επακολουθεί η κατάληψη του Ορχομενού από τον Περσικό στρατό του Ξέρξη το 480 π.Χ.
457 - 447 π.Χ. Οι Σπαρτιάτες βοηθούν την Θήβα για την ανασυγκρότηση της Βοιωτικής Ομοσπονδίας, ώστε να χρησιμοποιηθεί κατά της Αθήνας. Σύντομα όμως οι Σπαρτιάτες συνθηκολογούν με τους Αθηναίους οι οποίοι διαλύουν τη Βοιωτική συμμαχία, καταργούν τα αριστοκρατικά πολιτεύματα και εγκαθιστούν δημοκρατικά.
Το 447 π.Χ. φυγάδες ολιγαρχικοί Βοιωτοί μαζί με Λοκροί και Ευβοείς εξεγείρονται και καταλαμβάνουν τον Ορχομενό και τη Χαιρώνεια, παρακινώντας και τις υπόλοιπες πόλεις της Βοιωτίας κατά της Αθήνας.
Η Αθήνα, παρά την αντίθετη γνώμη του Περικλή, αποστέλλει το στρατηγό Τολμίδη να αποκαταστήσει την τάξη.
Αυτός καταλαμβάνει τη Χαιρώνεια αλλά δεν μπορεί να κυριεύσει την ακρόπολη του Ορχομενού και αναγκάζεται να επιστρέψει στην Αθήνα.
Ενώ όμως διερχόταν τις νότιες άκρες της λίμνης της Κωπαΐδας, δέχεται στην Κορώνεια επίθεση από τους φυγάδες Ορχομένιους, Λοκρούς και Ευβοείς και κατατροπώνεται.
Σκοτώθηκε τόσο ο Τολμίδης όσο και πολλοί Αθηναίοι, μεταξύ των οποίων και ο πατέρας του Αλκιβιάδη Κλεινίας.
Μετά από αυτή την ήττα οι Αθηναίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν ολόκληρη τη Βοιωτία και φυσικά τον Ορχομενό, που έκτοτε έμεινε ελεύθερος και αυτόνομος.
431 π.Χ Αρχίζει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος και ο Ορχομενός, μαζί με τις άλλες πόλεις της Βοιωτίας, είναι σταθερός σύμμαχος των Σπαρτιατών και παίρνει μέρος σε όλες τις μάχες κατά των Αθηναίων. Στη μάχη του Δηλίου, το 424 π.Χ., οι Ορχομένιοι κρατούν το αριστερό μέρος της παράταξης μαζί με Ταναγραίους και Θεσπιείς. Εκεί κατατροπώνουν τους Αθηναίους και τους απωθούν μέχρι την Πάνακτο (σημ. Δερβενοχώρια).
403 - 395 π.Χ Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος έληξε με νίκη της Σπάρτης. Ο Ορχομενός βρίσκεται με την πλευρά του νικητή.
395 - 378 π.Χ Με αρχηγό τη Θήβα η Βοιωτία (και μαζί της ο Ορχομενός) επαναστατεί κατά των Σπαρτιατών και συμμαχεί με τους πρώην εχθρούς, τους Αθηναίους. Για το λόγο αυτό καταλαμβάνεται από τον στρατηγό των Σπαρτιατών Λύσανδρο. Η συνεχής αντιπαλότητα με τη Θήβα όμως κάνει τους Ορχομένιους να μείνουν πιστοί στους Σπαρτιάτες και να συμπολεμήσουν με αυτούς.
Το 395 π.Χ. είναι στο πλευρό του Λύσανδρου στην πολιορκία της Αλιάρτου κατά των Θηβαίων και τον Αύγουστο του 394 π.Χ. βοηθούν τον Αγησίλαο, στη μάχη της Κορώνειας όπου κατέχουν το αριστερό μέρος μαζί με τους Φωκείς.
Μετά την ήττα της Θήβας οι Σπαρτιάτες την υποχρεώνουν, εκτός από τα άλλα, να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Ορχομενού. Έτσι από το 395 μέχρι το 378 π.Χ. ο Ορχομενός και οι Θεσπιές είναι οι μόνες πόλεις της Βοιωτίας που έχουν αυτονομία γιατί στήριξαν τους Σπαρτιάτες. Αλλά και στον Ορχομενό εγκαταστάθηκε Σπαρτιατική φρουρά.
376 π.Χ Οι Θηβαίοι με αρχηγό τον Πελοπίδα (που από το 379 π.Χ. έχουν εκδιώξει τους Σπαρτιάτες από τη Θήβα), αποφασίζουν να εκδιώξουν τη Σπαρτιατική φρουρά από τον Ορχομενό και να τον υπαγάγουν στη δική τους ηγεμονία. Διστάζουν όμως να επιτεθούν λόγω τόσο της ισχυρής θέσης της ακρόπολης του Ορχομενού.
Αποσύρονται λοιπόν στη γειτονική Τεγύρα όπου όμως συναντούν στρατό των Σπαρτιατών, διπλάσιο σε αριθμό από αυτούς, που επιστρέφει στον φιλικό Ορχομενό από μια εκστρατεία στη Λοκρίδα. Στην μάχη που ακολουθεί οι Λακεδαιμόνιοι ηττώνται για πρώτη φορά από λιγότερο ισχυρό αντίπαλο.
371 π.Χ Αν και ο Ορχομενός δεν έχει φιλικές διαθέσεις για τη Θήβα, εν τούτοις δεν συμμετέχει εναντίον της, στη μάχη των Λεύκτρων στις 6 Ιουλίου του 371 π.Χ. Οπότε ο Ορχομενός γίνεται μέλος της Βοιωτικής Ομοσπονδίας, και ανήκει στις μεγάλες και ελεύθερες πόλεις αντιπροσωπευόμενος με 2 Βοιωτάρχες και 120 αντιπροσώπους. Έχει επίσης κοινό νόμισμα με τις υπόλοιπες πόλεις της Ομοσπονδίας, που έχει ως σύμβολο τη "Βοιωτική ασπίδα", δηλαδή ασπίδα στρογγυλή ή και ωοειδή με ημικυκλικές τομές σε κάθε πλευρά.
364 π.Χ Εξόριστοι αριστοκράτες Θηβαίοι υποκινούν 300 Ορχομένιους ιππείς να οργανώσουν συνωμοσία στο Κοινό των Βοιωτών. Η συνωμοσία όμως ανακαλύπτεται και οι Θηβαίοι συνωμότες για να γλυτώσουν προδίδουν τους Ορχομένιους. Με αφορμή αυτή τη συνωμοσία οι Θηβαίοι εκστρατεύουν κατά του Ορχομενού. Κυριεύουν και πυρπολούν την πόλη.
Οι αγριότητες αυτές των Θηβαίων αποδοκιμάζονται από το δημόσιο αίσθημα και την κοινή γνώμη όλων των Ελλήνων αλλά και από τον ίδιο τον Επαμεινώνδα που εκείνη την εποχή τυχαίνει να απουσιάζει ευρισκόμενος στη Θεσσαλία.
Ο Θηβαίος στρατηγός τους είχε αποτρέψει και άλλοτε (370 π.Χ.) όταν ο στρατός των Θηβαίων είχε ξεκινήσει κατά του Ορχομενού με τον ίδιο σκοπό.
Έτσι ο Ορχομενός για μια δεκαετία μένει ερειπωμένος.
354 π.Χ Αρχίζει ο ιερός πόλεμος μεταξύ Φωκέων και Θηβαίων και ο Ορχομενός αποχωρεί από τη Βοιωτική Ομοσπονδία. Οι Φωκείς με τη βοήθεια των Αθηναίων ξαναχτίζουν τον Ορχομενό. Το ίδιο έτος, κάτω από την ακρόπολη του Ορχομενού, στον Κηφισσό ποταμό γίνεται μεγάλη μάχη μεταξύ των Φωκέων (με στρατηγό τον Φιλόμηλο) και των Θηβαίων (με στρατηγό τον Παμμένη) που καταλήγει με νίκη των Θηβαίων ενώ ο Φιλόμηλος αυτοκτονεί πίπτοντας από βράχο του Υφάντειου λόφου.
346 π.Χ Από το 355 π.Χ. έχει αρχίσει η κάθοδος των Μακεδόνων. Ο Ορχομενός από την αρχή είναι σύμμαχός τους. Αρχικά και η Θήβα είναι σύμμαχος των Μακεδόνων και έτσι ο Φίλιππος παραχωρεί τον Ορχομενό σ' αυτούς μετά την νίκη του επί των Φωκέων. Το 346 π.Χ. στο τέλος του δεύτερου ιερού πολέμου, οι Θηβαίοι καταστρέφουν για δεύτερη φορά τον Ορχομενό.
338 - 335 π.Χ. Μετά τη μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ. ο Φίλιππος, επειδή οι Θηβαίοι του αντιπαρατάχτηκαν αν και αρχικά ήταν σύμμαχοι, καταστρέφει τη Θήβα.
Το 335 π.Χ. ο γιός του Αλέξανδρος αφού ανασκάπτει κυριολεκτικά τη Θήβα, επανακτίζει τον Ορχομενό και τον πύργο στην κορυφή του Ακοντίου, διατάζει να αποφράξουν το αποχετευτικό σύστημα που είχαν φράξει οι Θηβαίοι, επεκτείνει την οχύρωση της πόλης (τμήματα του Μακεδονικού τείχους σώζονται και σήμερα) και της παραχωρεί προνόμια.
Ο Ορχομενός γνωρίζει νέα περίοδο ακμής, αντικαθιστά τη Θήβα στην κυριαρχία όλης της Βοιωτίας και γίνεται κέντρο της Βοιωτικής Ομοσπονδίας.
323 π.Χ Καταλαμβάνεται όπως και όλη η Βοιωτία από τον Αντίπατρο.
319 π.Χ Τον Αντίπατρο τον διαδέχεται ο Κάσσανδρος.
317 π.Χ Επανακτίζεται από τον Κάσσανδρο. Ο Ορχομενός εξακολουθεί να είναι μεγάλη και πλούσια πόλη.
393 - 290 π.Χ Καταλαμβάνεται από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή, γιό του Αντιγόνου του Μονόφθαλμου.
280 π.Χ Οι Ορχομένιοι μαζί με τους Έλληνες της Αττικής, Βοιωτίας, Μεγαρίδας, Αιτωλίας, Φωκίδας και Λοκρίδας κατατροπώνουν τους επιδρομείς Γαλάτες στους Δελφούς και αναγκάζουν τον αρχηγό τους Βρέννο να αυτοκτονήσει.
Η Βοιωτία συμμετέχει με 10.000 πεζούς και 500 ιππείς. Ανάμεσά τους ήταν και ο βοιωτάρχης Ορχομένιος Κηφισσόδωρος.
230 π.Χ Οι Αιτωλοί αρχίζουν να βιαιοπραγούν σε βάρος των Βοιωτών με αποτέλεσμα αυτοί να συμμαχήσουν και πάλι με τους Μακεδόνες και φυσικά στη συμμαχία αυτή συμμετέχει και ο Ορχομενός.
Κατά τον Πολύβιο, αυτά την εποχή στον Ορχομενό είχαν δημιουργηθεί τάξεις αρχόντων. Επίσης υπήρχαν πολέμαρχοι, ίππαρχοι, σύνεδροι, εθνοφύλακες, αγώναρχοι, παιδονόμοι κ.λ.π. Όλα αυτά βέβαια δείχνουν ότι ο Ορχομενός εξακολουθεί να είναι πλούσια πόλη.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
| Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)