Παυσανίας A' ο Νικητής
- Ένας αντιβασιλέας της Σπάρτης (480 - 471 π.Χ.).
- Στρατιωτικός (Ναύαρχος) της Σπάρτης (479 - 478 π.Χ.).
- Χρονική Περίοδος Διακυβέρνησης: Κλασσική Εποχή, 5ος Αιώνας π.Χ.
- Γέννηση:
- Θάνατος:
Ετυμολογία[]
Το όνομα "Παυσανίας" συνδέεται με την λέξη "παύση".
Γενεαλογία[]
- Πατέρας: Κλεόμβροτος A' (= υιός Αναξανδρίδου Β')
- Μητέρα: Θεανώ
- Σύζυγος:
- Τέκνα: Πλειστοάναξ
Βιογραφία[]
Τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα, κατά την διάρκεια του βίου του, είναι:
Υιος του Κλεόμβροτου και ανιψιός του Λεωνίδα, του ήρωα των Θερμοπυλών, ο Παυσανίας απέκτησε μεγάλη φήμη και δόξα ανάμεσα στους Έλληνες.
Το 479 π.Χ., υπό τις διαταγές, τα Ελληνικά στρατεύματα νίκησαν στις Πλαταιές το στρατό του Μαρδόνιου.
Μετά την νίκη των Πλαταιών, ο Παυσανίας ανέλαβε την αρχηγία του Ελληνικού στόλου ο οποίος συνέχισε τον πόλεμο για την ανάκτηση των νήσων του Αιγαίου και των στενών του Ελλήσποντου από τους Πέρσες.
Ο Παυσανίας σημείωσε αρχική επιτυχία στην εκστρατεία αυτή με σημαντικότερη την κατάληψη του Βυζαντίου το οποίο μετατράπηκε σε έδρα των πολεμικών επιχειρήσεων.
Στο μεταξύ ο Παυσανίας άλλαξε τρόπο διαβίωσης. Κύριος μεγάλου πλούτου, ως συνέπεια των επιτυχιών του, άρχισε να διάγει με πολυτέλεια.
Στις περιοδείες του στη Θράκη περιστοιχιζόταν από φρουρά Περσών και Αιγυπτίων. Διοργάνωνε πολυτελείς συνεστιάσεις, όπως οι Πέρσες, και ενεδύετο την Περσική ενδυμασία και προσέλκυσε έτσι όλους τους προύχοντες της περιοχής των πορθμών Βοσπόρου - Ελλησπόντου.
Επιπλέον, απελευθέρωσε τους συλληφθέντες ευγενείς Πέρσες, συγγενείς του βασιλέως, λαμβάνοντας προφανώς μεγάλα λύτρα αυξάνοντας τον πλούτο του.
Οι συνεννοήσεις έγιναν μέσω του Αρτάβαζο του Πρεσβύτερου, Πέρση έπαρχου ("σατράπη") της Μικράς Φρυγίας (477 - 455 π.Χ.), στον οποίο ανέθεσε ο βασιλέας Ξέρξης την εξαγορά των αιχμαλώτων, έναντι προφανώς αδρής αμοιβής.
Η αύξηση της ισχύος του ανησύχησε τους συντηρητικούς στην Σπάρτη, που τον εγκάλεσαν για αλαζονεία και παράβαση των παραδοσιακών Σπαρτιατικές αρχών λιτότητας.
Ο Παυσανίας ανακλήθηκε στη Σπάρτη (ίσως τον χειμώνα 478/7) και στη δίκη που έγινε αθωώθηκε (φαίνεται ότι το φιλελεύθερο κίνημα ήταν ακόμη ισχυρό).
Ωστόσο, την άνοιξη του 477 π.Χ. η διοίκηση του στόλου ανατέθηκε στον Δόρκιδα.
Ο Παυσανίας, δρώντας ιδιωτικά, παρέλαβε ένα πολεμικό πλοίο από την Ερμιόνη, χωρίς την επίσημη άδεια της Σπάρτης, έπλευσε στον Βόσπορο, με την πρόφαση να εξακολουθήσει τον πόλεμο εναντίον των Περσών και εγκαταστάθηκε στο Βυζάντιο, που μετατράπηκε σε προσωπική κτήση του.
Φαίνεται ότι τότε μάλλον ο Παυσανίας αποφάσισε να διαχωρίσει την θέση του από την επίσημη Σπαρτιατική πολιτική και ενδεχομένως άρχισε να σχεδιάζει την δημιουργία αυτόνομου κράτους στην περιοχή που θα συνοδεύονταν και από ταυτόχρονη ανεξαρτητοποίηση του Αρτάβαζου από την Περσική Αυτοκρατορία.
Προφανώς, ο Παυσανίας θεώρησε ότι οι Ελλαδικές δυνάμεις θα αδιαφορούσαν για την Ασία και ακόμα πιθανότερο είναι ότι χρησιμοποιώντας το τεράστιο κύρος του ονόματός του (αλλά και το κύρος της Σπάρτης καθώς μάλλον θα άφηνε να εννοηθεί ότι τον υποστήριζε στο ρόλο του προστάτη της ελευθερίας της Ελληνικής Μικράς Ασίας) προσπαθούσε να οργανώσει μια αντι-Περσική συμμαχία Ελληνικών πόλεων (ανταγωνιζόμενη προφανώς την τότε δημιουργούμενη 1η Αθηναϊκή Συμμαχία)
Όμως, ούτε η Αθήνα αδιαφορούσε για την Ασία αλλά ούτε και οι συντηρητικοί της Σπάρτης ήθελαν εμπλοκή σε εξω-Πελοποννησιακές περιπέτειες που, πιθανότατα, θα οδηγούσαν σε αύξηση κύρους των νικητών στρατηγών που θα οδηγούσε, αναπότρεπτα, σε φιλελευθεροποίηση του πολιτεύματος και απώλεια της μονολιθικής εξουσίας τους.
Έτσι, την άνοιξη (ή το θέρος) του 476 π.Χ. ο πολυάριθμος Αθηναϊκός στόλος εμφανίσθηκε στον Βόσπορο (υπό τον Κίμωνα), και έχοντας και την συγκατάθεση της επίσημης Σπάρτης, κατέλαβε αμαχητί το Βυζάντιο και εκδίωξε τον Παυσανία που διεκπεραιώθηκε (πιθανόν μαζί με τις φρουρές του) στην Τρωάδα και εγκαταστάθηκε στις Κολωνές (τις ευρισκόμενες πλησίον της Λαμψάκου).
Ίσως, εκεί να επεξέτεινε την κτήση του σε μεγάλο μέρος της Τρωάδας και της Αιολίδας και τότε θα αλληλογράφησε με τον Θεμιστοκλή, παρακινώντας τον να συμβάλλει στον αυτονομιστικό σχεδιασμό του.
Η δράση του, αν και μάλλον περιορισμένη, συνέχιζε να ανησυχεί τόσο την Αθήνα όσο και τους συντηρητικούς της Σπάρτης οπότε, όταν αποκτήθηκε αλληλογραφία που αποδείκνυε άμεση επικοινωνία του Παυσανίου με τον Αρτάβαζο, οι συντηρητικοί του απήγγειλαν κατηγορία για προδοσία και ζήτησαν την ανάκλησή του.
Στηριζόμενος στο μεγάλο κύρος του, ο Παυσανίας αποφάσισε να επιστρέψει στην Σπάρτη για να ανατρέψει την παράλογη κατηγορία. Είναι απορίας άξιο γιατί επέλεξε την επιστροφή του.
Φαίνεται ότι πίστευε ότι θα επιτύγχανε να αποδείξει στους συμπολίτες του το λάθος της πολιτικής του απομονωτισμού και ότι η εγκατάλειψη της παράκτιας Μ. Ασίας (που ο πλούτος της ήταν πολλαπλάσιος αυτού της Πελοποννήσου) στο έλεος του Αθηναϊκού ιμπεριαλισμού θα καθιστούσε την Αθήνα έναν μελλοντικό πανίσχυρο αντίπαλο.
Επίσης, πρέπει να υπερεκτίμησε το κύρος του ως σωτήρα έναντι της Περσικής απειλής.
Όμως, είχε παρέλθει μία δεκαετία από την μάχη των Πλαταιών (479) και η φθορά της υπόληψής του ήταν ραγδαία.
Πλέον, οι συντηρητικοί έλεγχαν απόλυτα την πολιτική σκηνή. Οι μυστικές συνεννοήσεις με τον Αρτάβαζο ερμηνεύθηκαν από τους συντηρητικούς ως δήθεν προσπάθεια παράδοσης της Ελλάδας στους Πέρσες ώστε τον αναγνωρίσουν "σατράπη" της.
Καταδικασμένος σε θάνατο, ο άλλοτε νικητής των Πλαταιών, κατέφυγε ικέτης στο ιερό της Χαλκιοίου Αθηνάς. Εκεί, αδυνατώντας οι διώκτες του να τον συλλάβουν, έκτισαν την πόρτα του ναού, άνοιξαν τη στέγη και τον άφησαν να αποθάνει από την πείνα.
Αναφέρεται ότι τον πρώτο λίθο της τοίχισης της θύρας τοποθέτησε ή ίδια η μητέρα του, η Θεανώ, που πεισθείσα για την προδοσία του υιού της, έλαβε μέρος στην τιμωρία (ίσως 369 π.Χ.)
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)