Παφλαγονία
- Ιστορική χώρα της Μικράς Ασίας.
Ετυμολογία[]
Ενδεχομένως, η ονομασία "Παφλαγονία" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Βέβρυκες"
Η προέλευση από τον "παφλασμό" των κυμάτων αποτελεί, προφανώς, παρετυμολόγηση.
Εισαγωγή[]
Η Παφλαγονία είναι χώρα της Μικράς Ασίας.
Διαρρέεται από τον Άλυ ποταμό (σημ. Kızılırmak) που αποτελεί και το φυσικό ανατολικό όριο της χώρας. Η Παφλαγονία είναι, στο μεγαλύτερο μέρος της, τραχεία ορεινή χώρα αλλά διαθέτει και εύφορες κοιλάδες με σημαντική παραγωγή φουντουκιών και φρούτων.
Ηταν γνωστή από τους αρχαίους χρόνους για τους ίππους και όνους της αλλά και για τη σιδηρουργία της, ενώ σημαντικές ελληνικές αποικίες είχαν ιδρυθεί στα παράλιά της, όπως η Σινώπη και η Άμαστρις.
Γεωγραφία[]
Μικρά Ασία
|
---|
Χώρες
|
Δυτική Μικρά Ασία |
Μέση Μικρά Ασία |
|
Ανατολική Μικρά Ασία |
Συνορεύει με τις εξής χώρες:
- Β: Εύξεινος Πόντος
- Ν: Φρυγία (που από τον 3ο αιώνα π.Χ. μετονομάστηκε σε Ασιατική Γαλατία από τους Γαλάτες που εγκαταστάθηκαν εκεί)
- Δ: Βιθυνία
- Α: Ασιατικός Πόντος (Μικρά Καππαδοκία)
Μορφολογία[]
- Οι σημαντικότερες οροσειρές της είναι:
- Οι σημαντικότεροι ποταμοί της είναι:
- Οι σημαντικότερες λίμνες της είναι:
Δημογραφία[]
- Οι λαοί που την κατοίκησαν σε διάφορες ιστορικές περιόδους ήταν:
- οι Παφλαγόνες
- οι Έλληνες
- οι Βυζαντινοί
- Οι σημαντικότερες ιστορικές πόλεις της ήταν:
Ο Όμηρος μνημονεύει τις εξής πόλεις: : Κύτωρος (ο ή η), Κρώμνη, Σήσαμος, Αιγιαλός, Εριθύνους (από τις οποίες η τελευταία εξαφανίστηκε ενωρίς).
Αργότερα οι Μιλήσιοι ίδρυσαν τη Σινώπη.
Άλλες πόλεις ήταν:
α) Παράλια (ή Παρευξείνεια) Παφλαγονία
- η Άμαστρις,
- το Τιμολάϊον,
- το Αβώνου Τείχος (η μεταγενέστερη Ιωνόπολις), πατρίδα του ψευδομάντη Αλέξανδρου του Παφλαγόνα,
- η Κίνωλις,
- η Αντικίνωλις,
- η Στεφάνη,
- η Αρμώνη,
- η Ζαγορά,
όλες στα παράλια του Ευξείνου.
β) Ηπειρωτική Παφλαγονία
Στο εσωτερικό της χώρας, υπήρχαν:
- η Γάγγρα, οχυρό, (η μετέπειτα Γερμανικούπολη),
- η Παφλαγονία, οχυρό όπου και τα ιερά καθιδρύματα των Παφλαγόνων,
- οι Πιμώλισοι,
- η Ανδραπία ή Νεοκλαυδιούπολη,
- η Πομπηϊούπολη και
- η Σεβαστή (άγνωστη η θέση της).
Κατά τους Βυζαντινούς γίνεται λόγος και για
- τη Δοκέα και
- την Κασταμονή, πατρίδα της βυζαντινής αυτοκρατορικής οικογένειας των Κομνηνών.
Στις περισσότερες από τις παραπάνω θέσεις έχουν βρεθεί νομίσματα με Ελληνικές επιγραφές με σημαντικότερη εκείνα με την επιγραφή «ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΥΛΑΙΜΕΝΟΥ ΕΥΕΡΓΕΤΟΥ», αποδιδόμενα στο γιο του βασιλέως της Βιθυνίας Νικομήδους Β' τον Φιλήμονα.
Σύγχρονη Κατάσταση[]
Σήμερα, η περιοχή της άλλοτε Παφλαγονίας υπάγεται στο νομό Κασταμονής (Kastamonu) της Τουρκίας.
Ιστορία[]
Μυκηναϊκή Εποχή[]
Πρώτη μνεία για τη χώρα αυτή έχουμε από τον Όμηρο (Ιλ.Β' 851 κ.ε) κατά τον οποίο ο βασιλέας των κατοίκων της, Ενετών, Πυλαιμένης, σύμμαχος των Τρώων, οδήγησε στην Τροία το στρατό των εξής πόλεων της χώρας:
Τον Πυλαιμένη τελικά φόνευσε ο Μενέλαος.
Ο αρχαίος ιστορικός Στράβων αναφέρει ότι οι Παφλαγόνες, μετά την άλωση της Τροίας, δεν επανήλθαν στη χώρα τους αλλά, μέσω Θράκης, κινούμενοι δυτικά έφθασαν στο Αδριατικό Πέλαγος όπου έκτισαν την Ιταλική Βενετία (Στράβων 543).
Αυτή η παράδοση, ίσως, να πλάστηκε ως δικαιολογία για την εξαφάνιση του ονόματος της πόλης των Ενετών.
Η ταύτιση των Ομηρικών Ενετών με τους Tu-manna των Χετταϊκών Κειμένων (αλλά και με την Τένεδο) είναι πολύ πιθανή
- Tu-manna < Manna-tu < Εμνετοί <Ενετοί
Η ποταμός Αμνίας στην περιοχή καθώς και το μεταγενέστερο όνομα "Κασ-ταμονή" μάλλον συμβάλλουν στην ταύτιση.
Μερικοί Tumanna πρέπει να μετανάστευσαν νοτιότερα στην Αιολίδα και να ίδρυσαν την Τήμνο.
Αρχαϊκή Εποχή[]
Στη συνέχεια, η Παφλαγονία κατακτήθηκε από τους Κιμμέριους (~620 π.Χ.), οι οποίοι εισέβαλαν και στη Σινώπη, η οποία αργότερα έγινε μητρόπολη νέων ελληνικών αποικιών.
Μετά η Παφλαγονία κατακτήθηκε από τους Λυδούς και τελικά από τους Πέρσες, οπότε και αποτέλεσε την 3η Σατραπεία του Περσικού κράτους.
Κλασσική Εποχή[]
Οι Παφλαγόνες συμμετείχαν στην εκστρατεία του Ξέρξη εναντίον της Ελλάδας. Αργότερα έγιναν ανεξάρτητοι, με δικό τους ηγεμόνα.
Κατά την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου στη Μικρά Ασία (333 π.Χ.) οι Παφλαγόνες δήλωσαν υποτέλεια, με τον όρο να μη διέλθουν τα Μακεδονικά στρατεύματα από τη χώρα τους. Τότε η Παφλαγονία ήταν ενωμένη με τον Πόντο με ηγεμόνα τον Μιθριδάτη, το γιο του Αριοβαρζάνου.
Ελληνιστική Εποχή[]
Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου η περιοχή δόθηκε στον Ευμένη. Μετά τη μάχη στην Ιψό, περιήλθε από τον Αντίγονο, στον βασιλέα της Θράκης Λυσίμαχο και από αυτόν στον Σέλευκο Α'.
Κατά το 2ο αιώνα π.Χ. οι ηγεμόνες της Παφλαγονίας φέρουν το όνομα του μυθικού βασιλέα Πυλαιμένη και είναι ανεξάρτητοι των Σελευκιδών.
Ο τελευταίος της Δυναστείας των Πυλαιμενιδών κληροδότησε, το 121 π.Χ., το βασίλειό του στον βασιλέα του Πόντου Μιθριδάτη Ε', αλλά αντ΄ αυτού οι Ρωμαίοι εγκατέστησαν το γιο του φίλου και συμμάχου τους βασιλέα της Βιθυνίας, Νικομήδη, Φιλήμονα, ο οποίος κατέστησε κληρονόμους του τους Ρωμαίους.
Ρωμαϊκή Εποχή[]
Ο Μιθριδάτης ΣΤ' ο Ευπάτωρ, στη συνέχεια, καθυπόταξε την Παφλαγονία και Καππαδοκία, όταν μετά τον πόλεμο με τους Ρωμαίους κατέστη κύριος της κεντρικής και βόρειας Μικράς Ασίας με έδρα την Πέργαμο (88 π.Χ.).
Μετά τη λήξη του Β' Μιθριδατικού πολέμου υπέρ των Ρωμαίων (64 π.Χ.), ο νικητής Ρώμη|Πομπηίος προσάρτησε την παραλιακή χώρα της Παφλαγονίας στη Ρωμαϊκή επαρχία Πόντου – Βιθυνίας. Οι κάτοικοι του εσωτερικού της χώρας διατήρησαν τη ανεξαρτησία τους μέχρι το 7 π.Χ.
Κατά τον 3ο αιώνα μ.Χ., η Παφλαγονία, της οποίας το νότιο τμήμα είχε προσαρτηθεί το 7 μ.Χ. στη Ασιατική Γαλατία, οργανώθηκε ως ιδιαίτερη επαρχία της διοίκησης του Πόντου με πρωτεύουσα τη Γάγγρα.
Βυζαντινή Εποχή[]
Αργότερα, επί Βυζαντινής κυριαρχίας αποτέλεσε το Θέμα Παφλαγονίας ή Παφλαγόνων. Από την Παφλαγονία καταγόταν ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Δ', η αυτοκράτειρα Θεοδώρα (σύζυγος του Θεόφιλου) και ο ποιητής, υμνογράφος και συγγραφέας Ιωάννης Μαυρόπους.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- Μικρά Ασία
- Παφλαγόνες
- Ηγεμόνες Παφλαγονίας
- Ιστορικές Πόλεις Παφλαγονίας
Βιβλιογραφία[]
- Barclay Vincent Head (1844-1914), μετάφραση Ιωάννης Σβορώνος (1863-1923), επιμ. (1898) (στα Ελληνικά). Ιστορία των νομισμάτων. Αθήνα: Π. Δ. Σακελλαρίου, βιβλιοπωλείο Καρόλου Μπεκ. σελ. Τόμος Β'.
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)