Περδίκκας Δ' ο Σφραγιδοφόρος
- Στρατηγός της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
- Αντιβασιλέας της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας
- Χρονική Περίοδος Διακυβέρνησης: Ελληνιστική Εποχή, 4ος Αιώνας π.Χ.
- Γέννηση: 365 π.Χ.
- Θάνατος: 321 π.Χ.
Ετυμολογία[]
Ετυμολογικά, το όνομα "Περδίκκας" ενδέχεται να συνδέεται με την ονομασία "Εορδαία", τη λέξη "πέρδιξ" (πέρδικα) ή να είναι σύντμηση του "περιδίκαιος"
Γενεαλογία[]
- Πατέρας: Ορόντης ο Ορεστίδης
- Μητέρα:
- Σύζυγος: Νίκαια του Αντιπάτρου, Κλεοπάτρα της Μακεδονίας
- Τέκνα:
Βιογραφία[]
- Τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα, κατά την διάρκεια του βίου του, είναι:
Ανήκε στο μακεδονικό έθνος των Ορεστών.
Καταδίωξε τον Παυσανία μετά τη δολοφονία του Φιλίππου Β' και τον φόνευσε (336).
Έλαβε μέρος σε όλες ανεξαιρέτως τις μάχες και πολιορκίες, ήδη από τη Βαλκανική εκστρατεία (335), άλλοτε ως ταξίοαρχος και άλλοτε ως ίππαρχος.
Κατά την πολιορκία της Θήβας ήταν στρατοπεδάρχης και με δική του πρωτοβουλία επιτέθηκε κατά των Θηβαίων επικεφαλής της τάξης του, αποκρούσθηκε και τραυματίσθηκε.
Το 328 διοικούσε ένα από τα πέντε σώματα στρατού, που διέτρεξαν τη Σογδιανή και κατέπνιξαν την επανάσταση.
Επίσης, (μάλλον πριν την εισβολή στην Ινδία, την άνοιξη του 327) πρέπει να αντικατέστησε τον Κλείτο στη διοίκηση της ιππαρχίας.
Το 326 ήταν τριήραρχος στο στόλο του Υδάσπου, και λίγο αργότερα, η θεά Τύχη άρχισε να του χαμογελά εντυπωσιακά.
Ο αιφνίδιος θάνατος του Ηφαιστίωνος (325) τον οδήγησε στην κορυφαία θέση του αρχηγού του "Εταιρικού Ιππικού" και του πρώτου των Επτά Σωματοφυλάκων, δηλαδή μία θέση μετά τον βασιλέα.
Το 324, μετέφερε, από τα Εκβάτανα στη Βαβυλώνα, το σώμα του νεκρού Ηφαιστίωνος.
Το 323, ο επίσης αιφνίδιος θάνατος του Αλέξανδρου και η ενσφράγιστος δακτύλιος που του εμπιστεύθηκε ο μελλοθάνατος αυτοκράτορας λίγο πριν εκπνεύσει, τον κατέστησαν, εντελώς ανέλπιστα, κάτοχο του μεγαλύτερου τμήματος της Οικουμένης.
(Το γεγονός ότι πριν αποθάνει ο Αλέξανδρος παρέδωσε σε αυτόν την βασιλική σφραγίδα του, ερμηνεύεται ότι ενδεχομένως, τον θεωρούσε αρκετά ικανό για να διατηρήσει την συνοχή της Μακεδονικής Αυτοκρατορίας και ελάχιστα δημοφιλή ώστε να μην μπορεί να σφετερισθεί τον θρόνο του οψιγενούς πιθανού υιού του).
Ωστόσο, υπήρχαν φήμες ότι δεν υπήρξε ποτέ παράδοση της βασιλικής σφραγίδας από τον ετοιμοθάνατο Κοσμοκράτορα σε κανέναν, αλλά ο Περδίκκας επωφελήθηκε της ασθένειας του και την οικειοποιήθηκε.
1η Διάσκεψη Βαβυλώνας[]
Η πρώτη Διάσκεψη της Βαβυλώνας (Ιούνιος 323 π.Χ.) απαρτίσθηκε από τους 6 υπασπιστές-σωματοφύλακες. (Ο Πευκέστας που κατέφθασε στην Βαβυλώνα, με στρατό Περσών, ενδεχομένως, αποκλείσθηκε ως ήδη τοποθετημένος σατράπης)
Ο Περδίκκας που κυριάρχησε σε αυτήν, επέβαλλε και το νέο πρότυπο διακυβέρνησης.
Ουσιαστικά, η Μακεδονική Αυτοκρατορία θα έμενε επί τρίμηνο (δηλ. έως την γέννηση του βρέφους της Ρωξάνης) αβασίλευτη και θα χωριζόταν:
- σε δυτικό τμήμα (Ευρώπη) που θα κυβερνούσαν οι Αντίπατρος-Κρατερός
- σε ανατολικό τμήμα (Ασία-Αφρική) που θα κυβερνούσαν Περδίκκας-Λεοννάτος
Επίσης, η εκστρατεία στην "χρυσοφόρο" Ευδαίμονα Αραβία, ακυρώθηκε.
Ήταν προφανές ότι οι υπασπιστές επιδίωκαν, "υπόγεια", την διάσπαση και ενδεχομένως και την εκβολή των Αργεαδών από τον θρόνο, με πιθανά μελλοντικά προσωπικά τους οφέλη.
Όταν το σχέδιο των υπασπιστών έγινε γνωστό στην φάλαγγα, η οργή κορυφώθηκε.
Με το νέο πολιτειακό πρότυπο, το τεράστιο ποσό των αποζημιώσεων που οφειλόταν στους φαλαγγίτες από την συμμετοχή τους στην Αλεξάνδρεια εκστρατεία, προφανώς θα διαγραφόταν εφόσον δεν θα υπήρχε πλέον υπεύθυνος βασιλέας για να το καταβάλλει.
Από την χαοτική κατάσταση που δημιουργήθηκε, επωφελήθηκε ο στρατηγός Μελέαγρος να καταγγείλει τα συμφωνηθέντα και να απαιτήσει αναθεώρηση.
Μονοκρατορία[]
Στη συνέχεια ο Περδίκκας ορίσθηκε επίτροπος των βασιλέων (του Αρριδαίου και του Αλεξάνδρου Δ΄) και ανέλαβε «τὴν τῶν ὅλων ἡγεμονίαν».
Η εξουσία του στηρίχθηκε σε μία ομάδα στρατηγών και πριγκίπων:
- Αριστόνοος, σωματοφύλακας του Μ. Αλεξάνδρου,
- Αλκέτας, αρχηγός των πεζεταίρων, αδελφός του Περδίκκα,
- Άτταλος ο Άσπιλος, αρχηγός των πεζεταίρων, ανδράδελφος του Περδίκκα
- Πολέμων ο Άσπιλος, ο αδελφός του Αττάλου
- Σέλευκος,
- Μήδιος, της Λάρισας
- Δόκιμος, που αργότερα έγινε έπαρχος της κεντρικής Φρυγίας και ίδρυσε την πόλη Δοκίμειο.
- Φιλόξενος
Ο Περδίκκας κατόρθωσε να επιβληθεί στους πεζούς της μακεδονικής φάλαγγας Μελέαγρος που είχαν εκδηλώσει στασιαστικές προθέσεις κατά των στρατηγών και του ιππικού των εταίρων, θανάτωσε τους πρωταίτιους της στάσης και έλαβε με το μέρος του τον μειωμένης αντιλήψεως Αρριδαίο, νόθο γιο του Φιλίππου Β'.
Στην πρώτη διανομή του κράτους του Αλέξανδρου (Βαβυλώνα (323 π.Χ.) βασιλέας έγινε ο Αρριδαίος με το όνομα Φίλιππος Γ' και με τον όρο να συμβασιλεύσει με τον γιο του Αλέξανδρο από την Ρωξάνη, αν τελικά η έγκυος Ρωξάνη γεννούσε υιό, όπως και έγινε.
Ο Περδίκκας έγινε "Επιμελητής της βασιλείας", επίτροπος δηλαδή του Φιλίππου Γ' και του βρέφους και η δύναμή του συνεπώς ήταν μεγαλύτερη από όλων των υπόλοιπων Διαδόχων που διαμοιράστηκαν το κράτος ως έπαρχοι.
Προσεταιρίσθηκε την Ρωξάνη και την βοήθησε να εξοντώσει τις δύο θυγατέρες του Δαρείου, την Στάτειρα (Βαρσίνη) και την Δρυπέτη.
Οι πρώτες αντιδράσεις[]
Η μεθόδευση που ακολουθήθηκε για την εκτέλεση του Μελέαγρου είχε όπως ήταν φυσικό, προσωρινές ευεργετικές συνέπειες για τον Περδίκκα εφόσον ο φόβος αποθάρρυνε, για τους στρατηγούς-επάρχους αλλά όμως δημιούργησε, μακροπρόθεσμα, ένα βαθμιαία ογκούμενο κύμα δυσαρέσκειας.
Η πρώτη αντίδραση προήλθε από τον Πτολεμαίο ο οποίος κατηγόρησε τον υποδιοικητή του, Κλεομένη, για προγενέστερες οικονομικές ατασθαλίες και τον καταδίκασε σε θάνατο, παρά την βούληση του αντιβασιλέα, με αποτέλεσμα αυτός να δραπετεύσει στην επικράτεια του Περδίκκου. Έτσι, βέβαια, ο Πτολεμαίος παρέμεινε μόνος κύριος της Αιγύπτου και ουσιαστικά κατέστη ένας ανεξάρτητος ηγέτης (ίσως φθιν. 323 π.Χ.). Το γεγονός θα εξόργισε τον Περδίκκα.
Η απάντηση του Περδίκκου σε αυτή την πρόκληση πρέπει να ήταν η ακύρωση της μεταφοράς του σώματος του νεκρού Αλεξάνδρου στην Αίγυπτο (όπως προέβλεπε η 2η Διάσκεψη Βαβυλώνας) γεγονός που θα εξόργισε με την σειρά του τον Πτολεμαίο.
Η δεύτερη εκδήλωση ανυπακοής προήλθε από τον Λεοννάτο (φθιν. 323) που παρά την εντολή του αντιβασιλέα να συνδράμει τον Ευμένη στην κατάκτηση της Καππαδοκίας, αυτός προτίμησε να εκστρατεύσει στην Ελλάδα, με προφανή τελικό στόχο, τον Μακεδονικό θρόνο.
Η τρίτη εκδήλωση ανυπακοής προήλθε από τον Αντίγονο (φθιν. 323) που παρά την εντολή του αντιβασιλέα να συνδράμει επίσης τον Ευμένη στην κατάκτηση της Καππαδοκίας, αυτός προτίμησε να την αγνοήσει επιδεικτικά.
Κατάκτηση Καππαδοκίας[]
Κατάκτηση Πισιδίας[]
Η επέλαση των Πριγκιπισσών[]
Ήδη, από το θέρος του 322 π.Χ., ο Αντίπατρος πρέπει να άρχισε διαβουλεύσεις με τον Περδίκκα με στόχο τον τερματισμό της ψυχρότητας και της καχυποψίας που υπήρχε μεταξύ των δύο πανίσχυρων Κυβερνητών της Ανατολικής Μεσογείου.
Η αντιπαράθεσή τους ευνοούσε τους διασπαστές των περιφέρειών τους αντίθετα με την συμμαχία που θα τους εξασφάλιζε την συνεκτικότητα της ηγεμονίας τους.
Οι διαπραγματεύσεις αυτές είχαν ως συνέπεια:
- την συμφωνία (ίσως Αύγουστος) να μεταβεί η νεκράμαξα του Αλεξάνδρου στις Αιγές αντί στο ιερό του Άμμωνος που προέβλεπε η 2η Διάσκεψη Βαβυλώνας
- την αποστολή της Νίκαιας ως μνηστής του Περδίκκου που κατέφθασε στην Κιλικία (με στρατιωτική δύναμη υπό Αρχία και Ιόλλα) (ίσως τον Σεπτέμβριο 322 π.Χ)
Μόλις, πληροφορήθηκε την κίνηση αυτή η Ολυμπιάδα έστειλε την θυγατέρα της Κλεοπάτρα που οι απεσταλμένοι του Περδίκκου εγκατέστησαν στις Σάρδεις (ίσως αρχές Σεπτεμβρίου 322 π.Χ.)
Ο περιδεής Περδίκκας αδυνατώντας να λάβει μία καθαρή απόφαση έθεσε το περίπλοκο αυτό θέμα σε συμβούλιο στην Κιλικία όπου
Τελικά, αποδέχθηκε την μνηστεία της Νίκαιας, αλλά όμως δεν εξεδίωξε την Κλεοπάτρα από τις Σάρδεις.
Ακολούθησε, η επέλαση της Κυνάνης και της θυγατέρας της Αυδαίας, προς σύναψη γάμου με Φίλιππο Γ'. Ο Αλκέτας τις ανέκοψε στον Ελλήσποντο (Οκτώβριος 322 π.Χ.). Η άφιξή τους, προφανώς, έριξε μία σκιά στις σχέσεις Περδίκκου - Αντιπάτρου.
Ακολούθησε η κλήση του Αντιγόνου για απολογία από τον Περδίκκα και η φυγή του στην Αιτωλία (Οκτώβριος 322 π.Χ). Ο Αντίγονος μετέφερε την ενδεχομένως πλαστή πληροφορία ότι η Κλεοπάτρα έλαβε επίσημη επικύρωση μνηστείας από τον Περδίκκα, γεγονός που θα κλόνισε την εμπιστοσύνη του Αντιπάτρου.
Ακολούθησε το εντυπωσιακό περιστατικό της κλοπής της επιτάφιας άμαξας από τον Πτολεμαίο (Νοέμβριος 322 π.Χ) που προφανώς θα επικαλέσθηκε ότι η νόμιμη απόφαση μεταφοράς στην Αίγυπτο (που έλαβε η 2η Διάσκεψη Βαβυλώνας (Ιούνιος 323 π.Χ.) αλλοιώθηκε από τον Περδίκκα.
Σε κάθε περίπτωση η κλοπή ήταν ένα ισχυρότατο ράπισμα στο κύρος του αντιβασιλέα. Ήταν, δηλαδή, η σταγόνα "που ξεχείλισε το ποτήρι" της οργής του Περδίκκου.
Προφανώς και ο Περδίκκας θα ζήτησε καταδίκη της ενέργειας από τους Αντίπατρο - Κρατερό και όταν δεν την έλαβε, μάλλον προχώρησε σε δραστικές ενέργειες.
- (Προφανώς, καθώς η εμπιστοσύνη μεταξύ δύο ισχυρών ανδρών είχε φθάσει στο ναδίρ, λογικό ήταν να υποπτεύεται ο Αντίπατρος ότι ο Περδίκκας, ενδεχομένως σχεδίαζε, όταν η νεκρική πομπή έφθανε στις Σάρδεις, να συνάψει, αιφνιδίως, έναν περίλαμπρο γάμο με την Κλεοπάτρα και μετά, με τον νεκρό κοσμοκράτορα ως εμπροσθοφυλακή, να προελάσει, θριαμβευτικά, στην Μακεδονία και να καταλάβει την εξουσία)
Έτσι, τότε, λοιπόν, πιθανώς ο εξαγριωμένος Περδίκκας απέσπασε, εκ μέρους του βασιλέα Φιλίππου Γ', το αξίωμα του αντιβασιλέα-προστάτη, παραμερίζοντας τον Κρατερό, μία ενέργεια που θα διήγειρε το άσβεστο μίσος του τελευταίου.
Επίσης, τότε πρέπει να ήταν που ο Περδίκκας θα αποδέχθηκε την μνηστεία της Κλεοπάτρας ενώ απέμπεμψε την Νίκαια, επιστρέφοντάς την στον πατέρα της, διαλύοντας κάθε δισταγμό του Αντιπάτρου.
Η μοιραία ρήξη είχε επέλθει.
Τότε, πρέπει να συμφώνησε ο Αντίπατρος την μνηστεία της Ευρυδίκης της Αφελούς με τον Πτολεμαίο ενώ πιθανώς παράλληλα επικύρωσε την σύμπραξή του με τον Αντίγονο, με την μνηστεία της (ώριμης πλέον) Φίλας της Σεβαστής με τον 16ετή υιό του Αντιγόνου, Δημήτριο.
1ος Διαδόχειος Πόλεμος[]
Άρχισε τις διώξεις των ισχυρών εταίρων (1ος Διαδόχειος Πόλεμος) και στην προσπάθειά του να γίνει μονοκράτορας επιδίωξε γάμο την Κλεοπάτρα την Φερνοφόρο, αδελφή του θανόντος βασιλέα, αλλά στο μεταξύ υποχρεώθηκε να νυμφευθεί τη Νίκαια, την από μακρού μνηστή του και θυγατέρα του Αντίπατρου, ο οποίος ωστόσο δεν δίστασε να εναντιωθεί στις ηγεμονικές επιδιώξεις του.
Την άνοιξη 321 ο Περδίκκας εξεστράτευσε κατά του Πτολεμαίου στην Αίγυπτο. Όταν, η εκστρατεία έδειξε σημεία αποτυχίας, εκδηλώθηκε πραξικόπημα από τους ίδιους τους συνεργάτες του.
Ο Περδίκκας δεν μπόρεσε να αντιδράσει και δολοφονήθηκε από τους επιτελείς του με πρωτεργάτη τον Πείθωνα.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)