Πισιδία

Καρία
Πισιδία


Μυσία
Φρυγία
Λυδία
Πισιδία
Παμφυλία
- Μία ιστορική χώρα της Μικράς Ασίας.
Η Πισιδία ήταν μια περιοχή της Μικράς Ασίας, στη σημερινή Αντάλεια της Τουρκίας.
Γεωγραφία[]
Μορφολογία[]
Η Πισιδία είναι ορεινή περιοχή στην νότια Μικρά Ασία.
Αν και βρίσκεται κοντά στη Μεσόγειο, εν τούτοις τα όρη του Ταύρου την προστατεύουν από το θερμό νότιο κλίμα. Η περιοχή έχει πολλές βροχοπτώσεις, και το έδαφος είναι αρκετά εύφορο, πράγμα το οποίο συνετέλεσε στην ευμάρεια των εκεί πόλεων.
- Οι σημαντικότερες οροσειρές της είναι συνέχεια του Ταύρου:
- Σόλυμα Όρη
- Σελγικά Όρη
- Οι σημαντικότεροι ποταμοί της είναι:
- Μέλας Ποταμός,
- Κέστρος Ποταμός, και
- Ευρυμέδων Ποταμός
- Οι σημαντικότερες λίμνες της είναι:
- Πρόσταινα Λίμνη,
- Βάρις και
- Πισιδική Ασκανία Λίμνη. Η Ασκανία λίμνη πήρε το όνομα της από τη λατρεία του προστάτη των Πισιδών, του θεού «Μηνός Ασκηνού»
Δημογραφία[]
- Οι λαοί που την κατοίκησαν σε διάφορες ιστορικές περιόδους ήταν:
- Πισίδες
- Οι σημαντικότερες ιστορικές πόλεις της ήταν:
- η Τερμησσός
- η Σαγαλασσός
- η Κίβυρα
- η Πώγλα
- τα Άδαδα
- τα Άνδηλα
- τα Άμβλαδα
- η Αντιόχεια
- η Ίσινδα
- η Απολλωνία
- η Κρέμνα
- η Λυσινία
- η Όλβασα
- η Σελεύκεια
- η Τιμβρυάς
- η Παλαιόπολις
- η Βέρβη
- η Πάππα Τιβερία
- τα Κόλβασα
- η Κωνάνη
- η Πρόσταινα
- η Πενδηλισσός
Ιστορία[]
![]() ![]() |
---|
Χώρες
|
Δυτική Μικρά Ασία |
Μέση Μικρά Ασία |
|
Ανατολική Μικρά Ασία |
Πρώιμη ιστορία[]
Η περιοχή της Πισιδίας κατοικήθηκε από την Παλαιολιθική εποχή.
Γηγενείς πληθυσμοί πρέπει να υπήρχαν στην περιοχή πριν την εμφάνιση των Χετταίων, οι οποίοι αποκαλούσαν την περιοχή Salawassa (όνομα που διασώθηκε στην πόλη Σαλαγασσό.
Η γλώσσα των Πισιδών είναι εν πολλοίς άγνωστη, θεωρείται όμως τμήμα του ανατολικού κλάδου των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών.
Οι Πισίδες συμμετείχαν στην εκστρατεία των Περσών κατά της Ελλάδας.
Θεωρείται ότι ήταν φύλο συγγενές προς τους Πάμφυλους, αν και υπήρχε κάποια διάκριση μεταξύ τους. Ο Ηρόδοτος αναφέρει τους Πάμφυλους, αλλά όχι τους Πισίδες. Ο ιστορικός Έφορος τους αναφέρει και τους δύο, περιλαμβάνοντας τους μεν Πάμφυλους στους παραθαλάσσιους λαούς, τους δε Πισίδες στους λαούς της ενδοχώρας.
Σταδιακά, η Παμφυλία υπέστη την πολιτιστική επίδραση των ελληνικών αποικιών, ενώ η Πισιδία παρέμεινε πιο άγρια, ορεινή και δυσπρόσιτη περιοχή, δύσκολα προσπελάσιμη σε ξένα φύλα. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα η περιοχή να παραμείνει υποβαθμισμένη πολιτισμικά, αλλά από την άλλη να μην υποταχθεί ούτε στους Λυδούς, ούτε στους Πέρσες.
Στα αρχεία των Χετταίων της 2ης χιλιετίας π.Χ. αναφέρεται ο λαός Pitassa, τμήμα της Arzawa. Η ομοιότητα της λέξης με τους Πισίδες έχει οδηγήσει κάποιους ερευνητές στην άποψη πως πρόκειται για τη φυλή αυτή. Επίσης στα Χετταϊκά αρχεία η λέξη Sawalassa δείχνει κάποια σχέση με τη Σαγαλασσό.
Στο τέλος της 2ης χιλιετίας π.Χ. Δωριείς άποικοι εκκινώντας από τις ακτές της Παμφυλίας και μέσω των ποταμών Ευρυμέδοντα και Κέστρου προχωρούν βορειότερα.
Οι σχέσεις των Δωριέων με τους εντόπιους κατοίκους μαρτυρούνται από αρχαίους συγγραφείς: ο Ηρόδοτος αναφέρεται στους Δωριείς της Ασίας και ο ιστορικός Πολύβιος περιγράφοντας τη μάχη που έδωσαν οι κάτοικοι της Σέλγης εναντίον του Γαρσυήρη γράφει: «ου κατήσχυναν και την υπάρχουσαν αυτοίς προς Λακεδαιμονίοις συγγενείαν».
Βέβαια και άλλα στοιχεία δείχνουν σχέσεις των Πισιδών με τους Δωριείς: λατρεία των ίδιων θεών αλλά και αρχαιολογικά ευρήματα.
Στη Σέλγη έχουν βρεθεί επιγραφές και νομίσματα με τον τίτλο: «ΣΕΛΓΕΩΝ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ», ενώ στην Σαγαλασσό έχει βρεθεί επιγραφή «ΣΑΓΑΛΑΣΣΟΣ Η ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ».
Στην Τερμησσό Μείζονα έχει καταγραφεί επιγραφή με το Δωρικό «ΚΑΠΟΥΣ ΕΧΟΥΣΑ», αντί για το «κήπους έχουσα».
Οι πόλεις της Πισιδίας σε καμία περίοδο της ιστορίας τους δεν απέκτησαν πολιτική ενότητα σε αντίθεση με άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας (π.χ. το Πανιώνιον και το Κοινόν των Λυκίων).
Οι Πισίδες, λαός ορεσίβιος, φιλοπόλεμος και ανυπότακτος αντιστάθηκαν σε όλους τους κατακτητές που επιχείρησαν να διέλθουν από την στρατηγικής σημασίας περιοχή τους.
Τον 6ο αιώνα π.Χ. οι πόλεις της Πισιδίας διατηρούν την αυτονομία τους μέσα στην Περσική Αυτοκρατορία, αφού ορίζονται ως σατράπες οι τοπικοί ηγεμόνες.
Το 390 π.Χ. οι Πισίδες εξεγείρονται κατά των Περσών σε συνεννόηση με τον Ευαγόρα Α', βασιλέα της Σαλαμίνας της Κύπρου.
Ελληνιστική Εποχή[]
Ο Μέγας Αλέξανδρος αντιμετώπισε δυσκολίες να υποτάξει τους Πισίδες. Στις μάχες κατά της Σαγαλασσού σκοτώθηκαν περίπου είκοσι στρατιώτες και ο διοικητής των τοξοτών Κλέανδρος, ενώ η Σέλγη, λόγω της συγγενείας με τους Λακεδαιμονίους συμμάχησε με τον Αλέξανδρο.
Με την κατάληψη της Πισιδίας σατράπης διορίστηκε ο Βάλακρος, γιος του Νικάνορα, ο οποίος δολοφονήθηκε το 322 π.Χ. Το ίδιο έτος, ο Περδίκκας καταλαμβάνει τις πόλεις Λάρανδα και Ίσαυρα, ενώ το επόμενο η Πισιδία γίνεται πεδίο μάχης για τον Αντίγονο και τον Αλκέτα.
Τελικά έγινε μέρος της Αυτοκρατορίας του Αντίγονου του Μονόφθαλμου.
Μετά από αυτόν, η Πισιδία περιήλθε στον Σέλευκο Νικάτορα. και έγινε επαρχία του κράτους των Σελευκιδών, αν και ποτέ δεν υποτάχθηκε ολοκληρωτικά.
Οι Σελευκίδες εξελλήνισαν τον πληθυσμό, αλλά πάντοτε η περιοχή βρισκόταν στο επίκεντρο μετακινήσεων και εισβολών.
Στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. οι Πισίδες εξεγείρονται και ο Αντίοχος σπεύδει να τους καθυποτάξει.
Από το 189 έως το 133 π.Χ. η Πισιδία αποτελεί τμήμα του βασιλείου της Περγάμου και κατόπιν δίνεται στον ηγεμόνα της Καππαδοκίας Αριαράθη.
Όμως μετά τον θάνατό του επικρατεί για άλλη μια φορά αναρχία και η Πισιδία γίνεται ορμητήριο πειρατών.
Ρωμαϊκή Εποχή[]
Μετά από αυτές τις διαδοχικές κατακτήσεις, η Πισιδία κατέληξε να γίνει επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το 102 π.Χ.
Μετά τον τερματισμό του πρώτου Μιθριδατικού πολέμου για να καταπολεμήσουν οι Ρωμαίοι την πειρατεία ιδρύουν την επαρχία Κιλικίας με εδάφη της Παμφυλίας, της Μιλυάδος και της Πισιδίας.
Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, η Πισιδία αποικίσθηκε από βετεράνους του Ρωμαϊκού στρατού,
Το 39 π.Χ. παραχωρείται από τον Μάρκο Αντώνιο στον Αμύντα, ηγεμόνα της Γαλατίας και γίνεται αργότερα το κέντρο της επαρχίας Γαλατίας.
Το 64 μ.Χ. ο Απόστολος Παύλος και ο μαθητής του Βαρνάβας επισκέπτονται την Πισιδία και ιδρύουν εκκλησία στην Αντιόχεια της Πισιδίας.
Μετά την επιβολή της μονοκρατορίας, ο Αύγουστος ιδρύει τις αποικίες Αντιόχεια, Κόμανα, Κρώμνα και Λύστρα για τους βετεράνους Ρωμαίους στρατιώτες αγοράζοντας τη χώρα με δικά του έξοδα (μια μέθοδος που ακολουθούνταν προκειμένου να υπάρξει σταθερότητα στον έλεγχο εδαφών). .
Την ίδια περίοδο (6 π.Χ.) στρατιωτικοί είναι οι λόγοι που υπαγορεύουν την κατασκευή οδικού δικτύου 600 περίπου χιλιομέτρων στην Πισιδία με σκοπό τη σύνδεση της Αντιόχειας με τις αποικίες και τον καλύτερο έλεγχο των πολεμικών φύλων της περιοχής.
Οι περισσότεροι άποικοι προέρχονταν από πτωχές περιοχές της Ιταλίας, ανέπτυξαν τη γεωργία και εκλατίνισαν την περιοχή. Η λατινική γλώσσα παρέμεινε επίσημη μέχρι τον 3ο αιώνα μ.Χ.
Γενικώς στη Ρωμαϊκή περίοδο η Πισιδία γνώρισε την μεγαλύτερη ακμή της. Περισσότερες από τριάντα πόλεις είχαν το δικαίωμα της νομισματοκοπίας, ενώ συνολικά οι πόλεις της Πισιδίας δεν είναι βέβαιο πόσες ήταν. Ο G.H. Hill αναφέρει 29, ο Σβορώνος 27 ενώ ο Lanckoroski, ίσως οσημαντικότερος μελετητής της Πισιδίας, ανεβάζει τον αριθμό σε 64.
Η Πισιδία αναφέρεται και κατά την εποχή της διάδοση του Χριστιανισμού. Ο Απόστολος Παύλος πδιήλθε από την Αντιόχεια της Πισιδίας και κήρυξε τη νέα θρησκεία.
Βυζαντινή Εποχή[]
Οι πληροφορίες για την Πισιδία την εποχή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας είναι λίγες και αναφέρονται κυρίως στις επιδρομές που έπληξαν τις πόλεις και είχαν ως αποτέλεσμα την σταδιακή εγκατάλειψη πολλών παλαιοτέρων.
Παράλληλα αναπτύσσονται άλλες πόλεις όπως το Ικόνιο, το Ακρόανο, το Αμόριο και η Αντιόχεια που θεωρείται η πατρίδα του Γεωργίου του Πισίδη, δημιουργού, κατά την παράδοση, του Ακάθιστου Ύμνου.
Η Αντιόχεια έγινε και διοικητικό κέντρο της επαρχίας της Πισιδίας, η οποία σχηματίστηκε τον 4ο αιώνα στα πλαίσια πλέον της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Την ίδια εποχή κτίστηκαν τείχη σε διάφορες πόλεις της περιοχής, για προστασία από εισβολείς.
Η Πισιδία επλήγη από μεγάλο σεισμό το 518, από πανώλη περί το 542, ενώ ένας νέος σεισμός και .
Τον 4ο αιώνα οι πόλεις της Πισιδίας λεηλατούνται από τους εξεγερμένους Γότθους, αργότερα από τους Ούννους και το 540 μ.Χ. από τους Πέρσες με τον Χοσρόη Α΄.
Τον 6ο αιώνα, την εποχή του Ιουστινιανού, οι φιλοπόλεμοι Πισίδες δημιουργούν σημαντικά προβλήματα στην κεντρική διοίκηση: ληστείες, στάσεις σε πόλεις και ορεινές κώμες και άρνηση πληρωμής των φόρων.
Με την Νεαρά 24 (το 547 μ.Χ.) ο Ιουστινιανός δίνει ειδικές εντολές στον πραίτωρα της Πισιδίας για να τιμωρεί τους κατοίκους. Η μόνιμη παρουσία στρατού στην περιοχή είχε θετικά αποτελέσματα στην αποκατάσταση της πολιτικής ενότητας της Πισιδίας και το 553 μ.Χ. οι κάτοικοι θα ζητήσουν την απομάκρυνση του.
Μετά την κατάκτηση της Συρίας από τους Άραβες, η περιοχή έχασε τη στρατηγική της σημασία.
Η εισβολή των Αράβων τον 7ο αιώνα την έπληξε για μια ακόμη φορά.
Τον 7ο αιώνα στην Πισιδία επικρατεί η αίρεση των Παυλικιανών
Τον 8ο αιώνα, οι επιδρομές αυξήθηκαν.
Τουρκική Εποχή[]
Τον 11ο αιώνα η περιοχή κατακτήθηκε από τους Σελτζούκους Τούρκους, οι οποίοι, μετά την νίκη τους στο Ματζικέρτ το 1071, δημιουργούν το κράτος του Ικονίου (Σουλτανάτο της Ανατολίας).
Η Πισιδία άλλαζε συνεχώς κυρίαρχους μεταξύ Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και Τούρκων μέχρι το 1176, οπότε ο Αυτοκράτορας Μανουήλ Α' Κομνηνός ηττήθηκε στη μάχη του Μυριοκέφαλου και πλέον η Πισιδία έγινε μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Τέλος, η Πισιδία λεηλατείται και από τον Τιμούρ Λένκ (Ταμερλάνο).
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
![]() ![]() |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)