Πρωτόζωα

Πρωτόζωα

Protozoa

- Υποβασίλειο του βασιλείου των Πρωτίστων.

Ετυμολογία

Η ονομασία " Πρωτόζωα" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη " ζώο".

Εισαγωγή

Τα πρωτόζωα είναι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί και ανήκουν στο βασίλειο των Πρωτίστων. Σε αριθμούς ατόμων αμιλλώνται με τα Βακτήρια και είναι "πανταχού παρόντα", ιδίως σε υγρά περιβάλλοντα, μοναχικά ή σε αποικίες. Πολλά έχουν την ικανότητα κίνησης μέσω διαφόρων μορφολογικών χαρακτηριστικών που έχουν (π.χ. η αμοιβάδα έχει ψευδοπόδια).

Τα πρωτόζωα είναι συνήθως παράσιτα φυτικά ή ζωικά, που ζουν κυρίως στο εσωτερικό και όχι στην επιφάνεια του ξενιστή.

Το μέγεθός τους παρουσιάζει μεγάλο εύρος και κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά του χιλιοστού έως λίγα εκατοστά.

Τα Πρωτόζωα αποτελούν το αντικείμενο έρευνας και μελέτης της Πρωτοζωολογίας.

Μορφολογία

Δεν έχουν προφανώς ιστούς και όργανα. Όλες οι λειτουργίες της ζωής εμφανίζονται στο μοναδικό κύτταρο. Έχουν πυρήνα στο εσωτερικό του κυττάρου. Το κύτταρο περιβάλλεται από μια ελαστική μεμβράνη, η οποία επιτρέπει την εκλεκτική διέλευση ουσιών, βοηθώντας στις ανταλλαγές με το περιβάλλον.

Φυσιολογία

Αναπαραγωγή

Η αναπαραγωγή των πρωτοζώων γίνεται με αγενή τρόπο, δηλαδή με διαίρεση (διχοτόμηση, εκβλάστηση) και με εγγενή σπάνια.

Κίνηση Πρωτόζωων

Η κίνηση των πρωτόζωων θεωρείται ως αντίδραση σε εξωτερικά ερεθίσματα (θερμότητα, φως, χημικές ουσίες).

Γίνεται με διάφορους τρόπους:

• μαστίγια
• βλεφαρίδες
• ψευδοπόδια (αντιπροσωπευτικό των ριζόποδων)

Μετακίνηση: Η μετακίνηση λέγεται αμοιβαδοειδής, γιατί είναι χαρακτηριστική των αμοιβάδων. Μερικά πρωτόζωα μετακινούνται με συσπάσεις και κάμψεις του σώματος που πραγματοποιούνται με ειδικές ελαστικές ίνες, τα μυονήματα. Μέσα στο κυτταρόπλασμα μερικών ριζόποδων δημιουργούνται φυσσαλίδες αέρα. Τότε μεταβάλλεται το ειδικό βάρος του κυττάρου και το πρωτόζωο ανεβοκατεβαίνει.

Ταξινόμηση

Επειδή το βασίλειο των Πρωτίστων, το οποίο προτάθηκε από το Haeckel (1866), δεν ήταν ευρέως αποδεκτό κυρίως από ζωολόγους, τα Πρωτόζωα ως συνομοταξία υπαγόταν στο βασίλειο των Ζώων μέχρι και τα μέσα του 20ού αιώνα. Η συνομοταξία των Πρωτοζώων κατά τον Honigberg (1964) διαιρείτο, με βάσει τον τρόπο της παρατηρούμενης κίνησής των, στις τέσσερις παρακάτω υποσυνομοταξίες:

1. Σαρκομαστιγοφόρα (Sarcomastigophora), που διακρίνονται σε επιμέρους υπερομοταξίες:
   1. Σαρκώδη (Sarcodina)
   2. Μαστιγοφόρα (Mastigophora)
   3. Οπαλίνες (Opalinata)
2. Σπορόζωα (Sporozoa)
3. Κνιδοσπορίδια (Cnidosporidia)
4. Βλεφαριδοφόρα (Ciliophora)

Ο Thomas Cavallier-Smith (1998) χώρισε τα Πρώτιστα σε δύο βασίλεια:

• στα Χρώμιστα (που συμπεριλαμβάνουν τα περισσότερα φύκη) και
• στα Πρωτόζωα που προσoμοιάζουν με ζώα, αναβαθμίζοντας τα τελευταία στη βαθμίδα του βασιλείου.

Οικολογία

Πολλά παράσιτα πρωτόζωα (αμοιβάδες, μαστιγοφόρα, σπορόζωα, βλεφαριδοφόρα) προκαλούν επικίνδυνες ασθένειες στον άνθρωπο και στα κατοικίδια ζώα.

• Στην ιστολυτική αμοιβάδα οφείλεται η αμοιβαδική δυσεντερία,
• στο μαστιγοφόρο τρυπανόσωμα η τρυπανοσωμίαση (ασθένεια του ύπνου στην Αφρική, ασθένεια Χαγκας στη Βραζιλία).
• Τέλος η ελονοσία που μεταδίδεται με την νύξη των κουνώπων οφείλεται στο πλασμώδιο, το οποίο προσβάλλει κυρίως κύτταρα του ήπατος.

Εσωτερική Αρθρογραφία

• Βιολογικό Βασίλειο
• Βιολογικός Οργανισμός

Βιβλιογραφία

1. Εγκυκλοπαίδεια Cosmos
2. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα τ.51ος, σ.89-93

Ιστογραφία

• Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
• Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
• [ ]
• [ ]

Κίνδυνοι Χρήσης

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη, την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει. "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο, η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης" του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει." Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς, και για μακρά χρονική περίοδο, αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία, ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε. Επίσης, Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)" (όχι μόνον, της Sciencepedia αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)), αν και άκρως απαραίτητοι, είναι αδύνατον να ελεγχθούν (λόγω της ρευστής φύσης του Web), και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο. Ο αναγνώστης πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

---

>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)

---