Σεισμός
Δόνηση
Ηφαίστειο
Σεισμός
Φαινομενολογία
Φαινόμενο
Επιστημονικά Φαινόμενα
Επιστήμη
Επιστήμες
Αστρονομικά Φαινόμενα
Αστρονομία
Φυσικά Φαινόμενα
Φυσική
Βιολογικά Φαινόμενα
Βιολογία
Γεωλογικά Φαινόμενα
Γεωλογία
Χημικά ΦαινόμεναΧημεία
Οικονομικά Φαινόμενα
Οικονομία
Κοινωνικά Φαινόμενα
Κοινωνιολογία
Ιατρικά Φαινόμενα
Ιατρική
Ψυχολογικά Φαινόμενα
Ψυχολογία
Ιστορικά Φαινόμενα
Ιστορία
Θρησκευτικά Φαινόμενα
Θεολογία
Μεταφυσικά Φαινόμενα
Μεταφυσική
Υπερβατικά Φαινόμενα
Υπερβασιολογία
απόγνωση
σεισμός
Ιωάννης Χρυσόστομος
Η γαρ αιτία του σεισμού
η οργή του Θεού,
της δε οργής αίτιον
αι αμαρτίαι ήμών
- Ένα Γεωλογικό Φαινόμενο
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Σεισμός" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη " ".
Εισαγωγή[]
Ο Σεισμός είναι ένα Γεωλογικό Φαινόμενο, το οποίο προκαλείται από αιφνίδια απελευθέρωση μηχανικής ενέργειας από το εσωτερικό της Γης προς την επιφάνειά της.
Η ενέργεια αυτή έχει τη μορφή αναταράξεων στη ξηρά ή τσουνάμι στη θάλασσα, και διαδίδεται μέσω των σεισμικών κυμάτων.
Ο σεισμός μπορεί να είναι και αποτέλεσμα ανθρώπινης δραστηριότητας (όπως για παράδειγμα μιας υπόγειας "πυρηνικής δοκιμής". Γενικά, η λέξη "σεισμός" περιγράφει κάθε σεισμικό γεγονός -φυσικό φαινόμενο ή αποτέλεσμα ανθρώπινης δραστηριότητας– που παράγει σεισμικά κύματα τα οποία διαδίδονται στο εσωτερικό της γης.
Οι περισσότεροι σεισμοί σχετίζονται με τον τεκτονικό χαρακτήρα της Γης και ονομάζονται τεκτονικοί σεισμοί.
Ταξινομία[]
Ανάλογα με τα αίτια που τους προκαλούν οι σεισμοί χωρίζονται σε:
α) Ηφαιστειογενείς: εκδηλώνονται σε περιοχές που βρίσκονται ενεργά ηφαίστεια
κυρίως πριν και μετά από τις ηφαιστειακές εκρήξεις.
β) Εγκατακρημνισιγενείς: εκδηλώνονται όταν καταρρέουν οροφές σπηλαίων που έχουν δημιουργηθεί από την υπόγεια ροή του νερού και είναι σεισμοί με μικρή καταστρεπτική ενέργεια.
γ) Τεκτονικοί: λέγονται έτσι επειδή έχουν κάποια σχέση με την τεκτονική κατασκευή της περιοχής. Προκαλούνται από δυνάμεις που ξεπερνούν τα όρια της αντοχής των πετρωμάτων, με αποτέλεσμα να παραμορφωθούν τα στρώματα των πετρωμάτων.
Τεκτονικοί[]
Η λιθόσφαιρα αποτελείται από πολλές πλάκες που βρίσκονται σε διαρκή κίνηση, λόγω των πιέσεων που εξασκούνται από τις περιβάλλουσες λιθοσφαιρικές πλάκες ή λόγω των κινήσεων του μάγματος κάτω από αυτές.
Στά όρια των πλάκων δημιουργούνται εφελκυστικές η συμπιεστικές ζώνες διάρρηξης:
- εφελκυστικές στα σημεία που οι πλάκες απομακρύνονται μεταξύ τους,
- συμπιεστικές στα σημεία που πλησιάζουν.
Τα όρια των τεκτονικών πλακών καθώς κινούνται τρίβονται μεταξύ τους συσσωρεύοντας ενέργεια, τασικό φορτίο. Οταν η πίεση ξεπεράσει μια κρίσιμη τιμή και φθάσει το όριο θραύσεως του πετρώματος του εστιακού χώρου, το αποτέλεσμα είναι η βίαιη ταλάντωση των πετρωμάτων και η απελευθέρωση της συσσωρευμένης ενέργειας.
Ηφαιστειακοί[]
Οι σεισμοί που σχετίζονται με ηφαιστειακή δραστηριότητα μπορεί να είναι εξίσου καταστροφικοί, προκαλώντας σχισμές στο έδαφος, παραμόρφωση του εδάφους, και ζημίες σε κατασκευές. Ηφαιστειακός ονομάζεται ο σεισμός που είναι αποτέλεσμα αλλαγής της πίεσης στο εσωτερικό της Γης, λόγω της εισροής ή εκροής μάγματος. Το σήμα τέτοιων σεισμών ονομάζεται "ηφαιστειογενής δόνηση".
Μέτρηση[]
Το όργανο που χρησιμοποιείται για την μέτρηση των σεισμικών δονήσεων ονομάζεται σεισμογράφος. Η λειτουργία του σεισμογράφου βασίζεται στον νόμος της αδράνειας. Η σεισμική δόνηση μεταβάλλει την δυνητική ενέργεια του μετρητή. Η καταγραμμένη μεταβολή ονομάζεται σεισμόγραμμα.
Οριζόντιο, κάθετο σεισμόγραμμα. Η διάταξη του κάθετου σεισμογράφου είναι σχεδόν όμοια με αυτή του μετρητή βαρύτητα που χρησιμοποιείται στην μέτρηση του βαρυτικού πεδίου.
Σεισμικά Κύματα[]
Τρεις τύποι κυμάτων ανιχνεύονται απο το σεισμογράφο.
Τα Π–κύματα, τα Σ-κύματα και τα Λ-κύματα επιφανείας ή αλλιώς Πρωτεύοντα, Δευτερεύοντα κύματα και Επιφανειακά κύματα. Το καθένα κινείται με διαφορετικές ταχύτητες και προκαλεί διαφορετικό τρόπο ταλάντωσης του εδάφους. Τα κύματα Π και Σ ταξιδεύουν στο εσωτερικό της γης, ενώ το Λ-κύμα κινείται μόνο μέσα στην ασθενόσφαιρα. Η κίνηση των σωματιδίων στο Π-κύμα είναι διαμήκης, όπως αυτή του ηχητικού κύματος, προς την κατεύθυνση της διάδοσης. Χαρακτηριστικά οι ταχύτητες τέτοιων κύματων μέσα σε γρανίτη είναι περίπου 6 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Η κίνηση των σωματιδίων στο Σ-κύμα είναι εγκάρσια, κάθετη προς την κατεύθυνση διάδοσης. Η ταχύτητα κίνησης στο γρανίτη είναι περίπου 3.6 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Τα κύματα επιφανείας προκαλούν μια κάθετη αλλά και οριζόντια περιοδική κίνηση σε τρεις διαστάσεις, που συνήθως προκαλεί και τις μεγαλύτερες καταστροφές, σε συνδυασμό με το μεγαλύτερο πλάτος τους και επομένως τη μεγαλύτερη ενέργεια που μεταφέρουν.
Τα στερεά, υγρά και αέρια παρουσιάζουν ελαστικές ποιότητες, δηλαδή αντιστέκονται σε αλλαγές στο όγκο τους. Τα Π-κύματα που παραμορφώνουν τον όγκο μπορούν να ταξιδεύσουν διαμέσου αυτών, ενώ τα Σ κύματα που έχουν την τάση να παραμορφώνουν την μορφή των υλικών μπορούν να διαδοθούν μόνο μέσω υλικών που φέρουν αντίσταση σε αλλαγές στην μορφή. Τα υγρά και τα αέρια δεν φέρουν τέτοιες αντιστάσεις, έτσι τα Σ κύματα δεν μπορούν να διαδοθούν μεσώ αυτών. Με αυτό τον τρόπο, μελετώντας τη διάδοση των κυμάτων στο εσωτερικό της γης, οι γεωλόγοι κατέληξαν ότι ο εξωτερικός πυρήνας της γης είναι υγρός, καθώς τα Σ-κύματα δεν διαδίδονται μέσα του.
Ανάλυση Σεισμών[]
Γενικά σεισμός είναι η απότομη κίνηση ή δόνηση εκτάσεων του στερεού φλοιού της γης. Προέρχεται από μετατόπιση μαζών κάτω από την επιφάνεια της γης. Έχουν παρατηρηθεί σεισμοί όλων των βαθμών έντασης, που γίνονται αντιληπτοί από πολύ ευαίσθητους σεισμογράφους σε ειδικούς σταθμούς. Για να εκτιμηθούν τα αποτελέσματα των σεισμών πρέπει να καθοριστούν τα διάφορα στοιχεία, που χρησιμεύουν σαν βάση εκτιμήσεως. Πρώτο στοιχείο είναι η ΄΄εστία΄΄ ή ΄΄υπόκεντρο του σεισμού, η υπόγεια δηλ. έκταση, στην οποία γεννιέται ο σεισμός. Δεύτερο στοιχείο είναι το ΄΄επίκεντρο ΄΄ του σεισμού , δηλ. η περιοχή της επιφάνειας της γης που βρίσκεται κάθετα πάνω από την ΄΄εστία΄΄. Έπειτα πρέπει να διακρίνουμε τα διάφορα σεισμικά κύματα, καθώς και τα αποτελέσματα των σεισμών (καταστροφές, πλημμύρες, πυρκαγιές, ανθρώπινα θύματα). Τα αποτελέσματα ποικίλλουν ανάλογα με τις συνθήκες (αντοχή υπέδαφους, κατασκευή σπιτιών, πυκνότητα πληθυσμού, τοπική ώρα, συνήθειες πληθυσμού).
Μέσος Όρος Ετησίων Σεισμών[]
Κατά μέσο όρο, κάθε χρόνο σημειώνονται
- Ιταλία 165 σεισμοί (έτη 1891 –1920)
- Ελλάδα 531 σεισμοί (έτη 1893-1898)
- Ιαπωνία 1041 σεισμοί (έτη 1885-1892)
- Αγγλία 13 σεισμοί (έτη 1889-1916)
Πίνακας Καταστροφικών Σεισμών[]
ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ, το 1703, με 200.000 νεκρούς.
ΣΤΙΣ ΙΝΔΙΕΣ , το 1737, με 300.000 νεκρούς.
ΣΤΗ ΛΙΣΣΑΒΟΝΑ , το 1755, με 50.000 νεκρούς.
ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΗ, το 1908, με 100.000 νεκρούς.
ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ, το 1920, με 180.000 νεκρούς.
ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ, το 1923, με 99.331 νεκρούς.
Συνέπειες[]
Πολλές φορές οι σεισμοί επιφέρουν τεράστιες καταστροφές σε πόλεις και χώρες, (τεράστια κύματα στη θάλασσα, κατολισθήσεις, καθιζήσεις,κατάρρευση κτιρίων).
Χαρακτηριστικά Σεισμών[]
Είναι δυνατό από τον ΄΄κύριο σεισμό΄΄ να προηγούνται οι ασθενικές πρόδρομες δονήσεις και να ακολουθούν οι ΄΄μετασεισμικές δονήσεις΄΄ ή ΄΄μετασεισμοί΄΄. Κάθε σεισμός ξεκινά από μία θέση από τα βάθη της Γης, όπου συγκεντρώνεται η ενέργεια που τον προκαλεί. Η θέση αυτή λέγεται εστία του σεισμού. Η εστία του σεισμού κατά λαμβάνει μία επιφάνεια με άγνωστη έκταση και άγνωστο βάθος. Και αυτή η επιφάνεια σημειώνεται με ένα σημείο, το επίκεντρο. Η περιοχή γύρω από την εστία του σεισμού στην οποία γίνονται αντιληπτές οι σεισμικές δονήσεις από τον άνθρωπο λέγεται μακροσεισμική περιοχή. Κάθε σεισμός έχει τους δικούς του χαρακτήρες, έναν ιδιαίτερο δηλαδή τρόπο με τον οποίο γίνεται αισθητός σε διάφορους τόπους.
Τέτοια χαρακτηριστικά είναι:
- η ένταση,
- το είδος,
- η διάρκεια, και
- η διεύθυνση.
Ένταση Σεισμού[]
Αυτή μπορεί να εκτιμηθεί από τα αποτελέσματα που προκαλούνται στο έδαφος. Για το χαρακτηρισμό των σεισμών ανάλογα με την έντασή τους προτάθηκαν διάφορες κλίμακες. Η κλίμακα ΡΙΧΤΕΡ είναι αυτή που χρησιμοποιείται πιο πολύ και διακρίνει τους σεισμούς σε 12 βαθμούς.
Διάρκεια Σεισμών[]
Διάρκεια του σεισμού λέγεται το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο σεισμός είναι αισθητός. Η διάρκεια των σεισμών είναι πάρα πολύ μικρή (λίγα δευτερόλεπτα μέχρι 1΄ το πολύ), αλλά οι δονήσεις επαναλαμβάνονται με μεγάλη ταχύτητα έτσι ώστε να διατηρείται η εντύπωση μιας παρατεταμένης δόνησης και μόνο. Η διάρκεια του σεισμού εξαρτάται από το μέγεθος του σεισμού, από την απόσταση του παρατηρητή, από το επίκεντρο κ.λ.π..
Διεύθυνση Σεισμών[]
Η διεύθυνση απ’όπου φαίνεται ότι έρχεται ο σεισμός είναι ανεξάρτητη από τη θέση του επίκεντρου. Πολλές φορές συμπίπτει με τη διεύθυνση προς την οποία βρίσκεται το επίκεντρο, τις περισσότερες όμως όχι. Αυτό συμβαίνει γιατί τα πετρώματα, μέσα από τα οποία μεταδίδονται οι σεισμικές δονήσεις, παρουσιάζουν διαφορετική ελαστικότητα το ένα από τ’άλλο.
Το βάθος Σεισμού[]
Είναι η κατακόρυφη απόσταση του υπόκεντρου από το επίκεντρο και ποικίλλει ανάλογα με το είδος του σεισμού.
Ανάλογα με το βάθος οι σεισμοί χαρακτηρίζονται σε:
- αβαθείς (βάθος εστίας μέχρι 50 χλμ.),
- σε ενδιάμεσους (βάθος 50 - 250 χλμ.),
- σε βαθείς (βάθος 250 - 720 χλμ.).
Το μέγεθος Σεισμού[]
Το μέγεθος του σεισμού προσδιορίζεται από την ενέργεια που εκλύεται κατά τη διάρκεια του σεισμού και η οποία, αν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί θα έδινε έργο.
Έτσι ως σεισμός 1ου μεγέθους χαρακτηρίζεται ο σεισμός κατά τον οποίο εκλύεται τόση ενέργεια, όση και κατά την κίνηση του εδάφους που προκαλείται από τον άνεμο, τα κύματα της θάλασσας, τα μέσα συγκοινωνίας κ.λ.π.,ως σεισμός 2ου μεγέθους χαρακτηρίζεται η δόνηση κατά την οποία η ενέργεια που εκλύεται είναι 10 φορές περισσότερη από την ενέργεια του σεισμού 1ου μεγέθους και σεισμός 3ου μεγέθους είναι η δόνηση κατά την οποία η ενέργεια που εκλύεται είναι δέκα φορές περισσότερη από αυτήν που εκλύεται από σεισμό 2ου μεγέθους κ.ο.κ.. Το μέγεθος του σεισμού υπολογίζεται με τη βοήθεια των σεισμογράφων. Όταν η εστία του σεισμού βρίσκεται κοντά στην ακτή ή κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, τότε λέμε ότι έχουμε θαλάσσιους σεισμούς ή θαλάσσια σεισμικά κύματα. Στην περίπτωση θαλάσσιου σεισμού είναι δυνατό να δημιουργηθούν στον πυθμένα της θάλασσας πελώρια χάσματα και να σχηματιστούν ξαφνικά τεράστιες κοιλότητες. Τις κοιλότητες αυτές σπεύδει το νερό με ορμή να τις καλύψει, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται στην επιφάνεια της θάλασσας κύματα μεταφοράς.
Σεισμογενείς Ζώνες[]
Οι περιοχές της Γης όπου γίνονται πραγματικά σημαντικοί σεισμοί αποτελούν τέσσερις χαρακτηριστικές ζώνες, που είναι:
- η Περιειρηνική,
- η ζώνη του Ατλαντικού,
- η Μεσόγειος υπερασιατική ζώνη και
- η ζώνη του Ινδικού ωκεανού.
Το πρόβλημα της πρόγνωσης των σεισμών είναι πολύ δύσκολο και παραμένει ακόμα στη μεγάλη του έκταση άλυτο.
Σεισμοί Ελλάδας[]
Στον ελληνικό χώρο υπάρχουν πολλές εστίες σεισμού, εξαιτίας του μεγάλου κατακερματισμού. Οι περισσότεροι σεισμοί της Ελλάδας είναι τεκτονικοί.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- Σεισμολογία
- Πέτρωμα
- Θεωρία Τεκτονικών Πλακών
- Νησιωτικό Τόξο
- Κλίμακα Richter
- Σεισμολογία
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Οργανισμός Αντισεισμικής Προστασίας
- ΥΠΕΧΩΔΕ
- Γεωδυναμικό Ινστιτούτο
- The European Macroseismic Scale
- aegean.gr
- Αρχαιότατος σεισμός Χιλής
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)