Science Wiki
Advertisement

Σουμερία

Sumer, Sumeria, Kingir, lost-history.com/kinglists


Maps-Sumeria-02-goog

Σουμερία

Maps-Sumer-Egypt-Mesopotamia-BC2600-goog

Σουμερία
Ελυμαΐδα
Κυσσία (Σουσιανή)
Αίγυπτος

Cities-Sumeria-01-goog

Σουμεριακή πόλη

Cities-Sumeria-construction-01-goog

Σουμεριακή πόλη
Οικοδομή

Maps-Sumer-02-goog

Σουμερία

Maps-Sumer-goog

Σουμερία

Maps-Sumeria-01-goog

Σουμερία

Maps-Sumeria-03-goog

Σουμερία

Maps-Sumeria-Akkadia-goog

Σουμερία
Ακκαδία

Maps-Sumer-Akkad-Elam-01-goog

Σουμερία
Ακκαδία
Ελυμαΐδα
Κυσσία (Σουσιανή)

Maps-Sumeria-Mesopotamia-32-goog

Σουμερία
Μεσοποταμία

- Μία ιστορική χώρα στην Μεσοποταμία.

Περιοδοποίηση[]

  • Ubaid period: 5300 - 4100 BC Early Chalcolithic)[1]
  • Uruk period: 4100 - 2900 BC (Late Chalcolithic
    • Uruk XIV-V: 4100 - 3300
    • Uruk IV period: 3300 - 3000 BC
    • Uruk III = Jemdet Nasr period Αρχαιο-Σουμεριακή Εποχή: 3100 - 2900 BC
  • Early Dynastic period
    • Παλαιο-Σουμεριακή Εποχή (Early Dynastic I Period): 2900 - 2700 BC
    • Μεσο-Σουμεριακή Εποχή (Early Dynastic II Period): 2700 - 2500 BC
    • Υστερο-Σουμεριακή Εποχή (Early Dynastic III Period): 2500 - 2300 BC
  • Ακκαδική Εποχή (Akkadian Period): ca. 2300 - 2218 BC
  • Γυτιακή Εποχή (Gutian Period): ca. 2218 - 2047 BC
  • Νεο-Σουμεριακή Εποχή (Ur III Period): ca. 2047 - 1940 BC

Η Σουμεριακή "Δωδεκάπολη"[]

Maps-Sumeria-02-goog

Χάρτης των πόλεων της Σουμερίας και της υπόλοιπης Μεσοποταμίας

Καθώς το πέπλο της Προϊστορίας ανασύρεται επάνω από την Μεσοποταμία (c. 3000 π.Χ.), οι πρώτες αχνές αχτίδες του ήλιου της Ιστορίας αποκαλύπτουν την ύπαρξη μιάς δωδεκάδας και πλέον πόλεων (Δωδεκάπολις).

Οι πόλεις αυτές είναι (από Ν. προς Β.) : α) στην Νοτιοδυτική Σουμερία (πλησίον του π. Ευφράτη):

- Ερύθεια (Eridu) (στην αρχαία παραλία της Ερυθράς θάλασσας (μγν. Περσικός κόλπος)),

- Ώρεια (Ορόη, Ούρ, Ur) (στις εκβολές του ποταμού),

- Λάρισα (Λάρσα, Larsa) (λίγο βορειότερα)] και

- Ωρύγεια (Ουρούκ, Ορχόη, Uruk).

β) στην Νοτιοανατολική Σουμερία (πλησίον του π. Τίγρητα (αρχαίος ρους)):

- Αδάβεια (Αντάμπ, Adab),

- Νίνεια (Νίνα, Nina),

- Λαγάσεια (Λαγκάς, Lagash)

- Γέρσεια (Γκιρσού, Girsu)

- Βαδιβήρεια (Μπαντιβίρα, Bad-tibira) (σε περίπου ίση απόσταση από τους δύο ποταμούς).

γ) στην Κεντρική Σουμερία

- Ώμμεια (Ούμμα, Umma) (στις όχθες του αρχαίου ρου του π. Τίγρητα)].

- Συροππάγεια (Σουρουπάκ, Suruppak) (στο μέσο της απόστασης μεταξύ Ωρύγειας και Νιππύρειας, στις όχθες του αρχαίου ρου του Ευφράτη).

- Λαράγεια (Λαράκ, Larak) (στην αριστερή όχθη του αρχαίου ρου του π. Τίγρητα).

- Νιππύρεια (Νιππούρ, Nippur) (χρησιμοποιούμενη ήδη ως λατρευτικό κέντρο (ανάλογο με τους Δελφούς της κλασσικής Ελλάδας).

δ) στην Βόρεια Σουμερία

- Κίσεια (Κις, Kish) (πλησίον (στα ΒΑ.) της μγν. Βαβυλώνας)

ε) στην μεταγενέστερη Ακκαδία

- Σιππάρεια (Σιππούρ, Sippur) (πλησίον του π. Ευφράτη)

- Αξάγεια (Ακσάκ, Akshak) (πλησίον π. Τίγρητα) (ίσως η μεταγενέστερη Κτησιφώνα)].

Ίδρυση των Σουμεριακών πόλεων[]

Ziggurat-goog

Αναπαράσταση ενός Ziggurat

MapSumeria-Gary

Χάρτης Σουμερίας και των αυτοκρατοριών της

Maps-Sumerian-Empire-01-goog

Σουμεριακή Αυτοκρατορία

Maps-Sumerian-Empire-02-goog

Σουμεριακή Αυτοκρατορία

Αν παρατηρήσει κανείς την ταχύτητα πρόσχωσης των ποταμών της Κάτω Μεσοποταμίας (Ευφράτη, Τίγρητα καθώς και των γειτονικών τους δηλ. του Χόασπιδος (modern Karhe) και του Ευλαίου (modern Karun) (Ίσως ο ποταμός Ευλαίος να ταυτίζεται κατά την Τρίτη χιλειτηρίδα με τον ποταμό Πασιτίγρητα, γνωστό στην Ελληνιστική εποχή) θα αντιληφθεί ότι η αρχαία παραλία βρισκόταν πολύ πιο βόρεια από την σημερινή.

Φαίνεται πολύ πιθανόν ότι πλησίον της πανάρχαιας παραλίας (κατά την τέταρτη ή πέμπτη χιλιετηρίδα) βρισκόταν οι εξής πόλεις: η Ωρύγεια (Uruk) (στις εκβολές του π. Ευφράτη), η Γίρσεια (Girsu) (στις εκβολές του π. Τίγρητα), η Πατίβηρις (Bad-tibira) (στην παραλία μεταξύ των δύο ποταμών) και τέλος στο ύστατο δυτικό άκρο της παραλίας αυτής η Ερύθεια (Eridu) (που πιθανότατα έδωσε και το όνομά της στην παρακείμενη θάλασσα).

Αντιδιαμετρικά, στο ανατολικό άκρο της βρισκόταν οι εκβολές του Χοάσπιδος (ο Χόασπις την εποχή αυτή ήταν ανεξάρτητος ποταμός και όχι παραπόταμος)

Καθώς όμως η πρόσχωση του κόλπου προχωρούσε απαιτήθηκε η ίδρυση νέου λιμένα, οπότε ιδρύθηκε η Λάρισα (Larsa) και (σχετικά) λίγο αργότερα, για τον ίδιο λόγο, η Ώρεια (Ur) πάντοτε στις μετακινούμενες εκβολές του Ευφράτη.

Αντίστοιχα και για τον ίδιο λόγο, φαίνεται πως δημιουργήθηκαν στις, επίσης μετακινούμενες, εκβολές του π. Τίγρητα πρώτα η Λαγάσεια (Lagash) και μετά η Νίνεια (Nina)), ενώ παράλληλα ο Χόασπις έπαυσε να είναι ανεξάρτητος και μετατράπηκε σε παραπόταμο του π. Τίγρητα.

Τέλος πρέπει να ανφερθεί είναι σχεδόν βέβαιο ότι όλες αυτές οι πόλεις είναι Προ-Σουμεριακές δηλ. όταν οι Σουμέριοι κατέβηκαν από τα Β. (προφανώς από την Άνω Μεσοποταμία, την οποία οι ίδιοι αποκαλούσαν μετά Συβαρτία (Subar-tu) (compr. Subar < Sumer)) και κατέκτησαν την Κάτω Μεσοποταμία (περί το 3200?) οι πόλεις αυτές υπήρχαν ήδη).

Προ-κατακλυσμιαία εποχή[]

Ήδη, όπως ήταν αναμενόμενο, οι πρώτες αχτίδες της Ιστορίας αποκαλύπτουν και τον πολεμικό ανταγωνισμό μεταξύ των υπαρχόντων πόλεων για την ηγεμονία της χώρας. (Εκτός από πολιτικός, ο αγώνας αυτός ήταν και οικονομικός καθώς η κυριαρχία στο ήδη κατασκευασθέν, από την προηγούμενη (ή ακόμα και την προ-προηγούμενη) χιλιετηρίδα, αρδευτικό δίκτυο έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο στην επιβίωση του πληθυσμού της κάθε πόλης).

Έτσι με την ανάρσυρση της προϊστορικής αχλύος ο ηγεμονικός ρόλος εμφανίζεται στις πόλεις της Νότιας Σουμερίας με πρώτη την Ερύθεια (Eridu) και δεύτερη την Βατιγήριδα (Bad-tibira).

Στην συνέχεια, η ηγεμονία περνά στην Κεντρική Σουμερία με την Λαράγεια (Larak).

Τέταρτη στον ρόλο αυτό εμφανίζεται απροσδόκητα η Σιππάρεια (Sippar), μία πόλη που βρισκόταν στά Β., στην Ακκαδία, έξω από την κυρίως Σουμερία (Πιθανότατα την εποχή αυτή, οι Σουμέριοι συγκατέλεγαν και την Ακκαδία στην ονομασία "Συβαρτία χώρα" (διαφαίνεται ετυμολογική σχέση Sippar < Subar), μία ονομασία που πρέπει να χρησιμοποιούσαν αρχικά γιά όλη την χώρα που εκτεινόταν βόρεια από την Κάτω Μεσοποταμία).

(Επομένως κατά την ίδρυσή της, κατά τους προηγούμενους αιώνες, η Σίππαρεια (Sippar) πρέπει ήταν μία Σουμεριακή εμπορική αποικία, σε μία αλλοεθνή περιοχή).

Τελικά, με βάση πάντοτε τον Σουμεριακό βασιλικό κατάλογο (Sumerian royal list), η ηγεμονία επιστρέφει στην Κεντρική Σουμερία και ειδικότερα στην πόλη Συροππάγεια (Suruppak) που η ηγεμονία της τερματίζεται από τον Κατακλυσμό (before 2900 BC).

Είναι πιθανόν περιστασιακά να δημιουργήθηκε και κατά την 4η χιλιετία μία μεγάλη αυτοκρατορία που κάλυψε όλο τον χώρο της Ευφόρου Ημισελήνου και μετεξελίχθηκε στους μεταγενέστερους χρόνους στην Ατλαντίδα του Σόλωνα και του Πλάτωνα.

Μεσοποτάμειος Κατακλυσμός[]

Ο Κατακλυσμός είναι αρκετά περίπλοκο θέμα. Φαίνεται όμως ότι γύρω στο 2900 π.Χ. μία συγκυρία κλιματικών παραγόντων οδήγησε σε μία πρωτοφανή, για κάθε ιστορική περίοδο, καταστροφή.

Πιθανόν μία πολύμηνη περίοδος υπερβολικών βροχοπτώσεων οδήγησε τους μεγάλους ποταμούς της Μεσοποταμίας (Τίγρις και Ευράτης) να πλημμυρίσουν σε τεράστια έκταση με αποτέλεσμα να καταστρέψουν όλο το εξαιρετικό αρδευτικό δίκτυο που επί σειρά αιώνων οι κάτοικοι της Νότιας Μεσοποταμίας (Σουμέριοι και Προ-Σουμέριοι) είχαν κατασκευάσει και που είχε μετατρέψει την χώρα τους στην Εδέμ (Eden) της Βίβλου ή την Ατλαντίδα του Πλάτωνα. Το γεγονός αυτό πέρασε στις θρησκείες των διαφόρων λαών ως θεϊκή τιμωρία.

Μετα-κατακλυσμιαία Εποχή[]

Maps-Sumeria-goog

Χάρτης των των μεγάλων Σουμεριακών Αυτοκρατοριών που δημιουργήθηκαν περιστασιακά, από τις Σουμεριακές πόλεις Ωρύγεια (Uruk), Αδάβεια (Adab), Ώρεια (Ur) κ.α., κατά την 3η χιλιετηρίδα π.Χ.

Μετά τον Κατακλυσμό αρχίζουν να υπάρχουν οι πρώτες συγκεκριμένες ιστορικές αναφορές για μεγάλους βασιλείς που οδήγησαν και πάλι την Σουμερία στην ευημερία.

Μερικοί από τους βασιλείς αυτούς συνεδέθηκαν με μυθικά κατορθώματα και εντυπωσιακές ιστορίες και αργότερα θεωρήθηκαν θεοί ή ημίθεοι. Όπως γράφουν τα κείμενα: "η βασιλεία κατέβηκε ξανά από τους Ουρανούς".

Αρχικά, όπως ήταν φυσικό μετά τον Κατακλυσμό που έπληξε κυρίως την Νότια Σουμερία, επικράτησε παρατεταμένη εποχή αναρχίας.

Η πρώτη ιστορική αναφορά για τερματισμό αυτής της κατάστασης είναι εκείνη που αναφέρται στον βασιλέα Ετάνη (περί 2700 - 2680 π.Χ.) της Κίσειας (Kish). Ήταν ο πρώτος βασιλέας "που όρισαν οι θεοί για να κυβερνήσει τους ανθρώπους". Ο Ετάνης ενοποίησε κάτω την εξουσία του και τις δώδεκα μεγάλες Σουμεριακές πόλεις - κράτη και οργάνωσε εκστρατείες κατά των γειτονικών λαών, βάζοντας τις βάσεις για μια σταθερή ανάπτυξη της χώρας. Για αυτό αναφέρεται στις πηγές ως "αυτός που σταθεροποίησε τις χώρες"

Μεταγενέστεροι Σουμέριοι συγγραφείς του απέδωσαν μυθικά κατορθώματα. Σύμφωνα με το μύθο, ψάχνοντας να βρει ένα μαγικό φυτό που θα τον βοηθούσε να κάνει διαδόχους, ανέβηκε σε ένα όρος, πάνω στο οποίο ένας αετός είχε αιχμαλωτιστεί από ένα όφιδα. Ο Ετάνης ελευθέρωσε τον αετό, ο οποίος τον δέχθηκε στην πλάτη του, και πέταξε στους ουρανούς. Όμως ο αετός και ο Ετάνα υπέρεβησαν τα επιτρεπτά όρια και έπεσαν στον Κάτω Κόσμο για να αντιμετωπίσουν, εκεί, νέες δοκιμασίες.

Τον θάνατο του Ετάνη ακολούθησε μια εποχή έντονων συγκρούσεων με σκοπό την κυριαρχία στην περιοχή. Τελικά, η ηγεμονία περιήλεθε στην Ωρύγεια (Uruk), υπό τον βασιλέα Μεσκαγγάσορα (Mesh-ki-ang-gasher) τον Διαπρεπή (2650 - 2630 π.Χ.), ο οποίος κατέκτησε γειτονικές χώρες και εξεστράτευσε στην οροσειρά του Ζάγρου (1ος Σουμερο-Ελυμαϊκός Πόλεμος). Ονομάστηκε "υιος του Ώτου (Utu)", του θεού του Ήλιου. Τον Meskiaggasher διαδέχθηκε ο γιος του Εμμέρκωρ (En-merkar) (2630 - 2610 π.Χ.) και αυτόν ο στρατηγός του, Λυκοβάνδης (Lugalbanda) (2610 - 2600 π.Χ.).

Στην συνέχεια, η ηγεμονία επανέρχεται στην Κίσεια (Kish) υπό τον βασιλέα της Εμμεβράγαζο (En-mebaragge-si) (2590 - 2565 π.Χ.) Στα επιτυχίες του συμπεριλαμβάνεται η νίκη κατά των Ελυμαίων (Elamites) ((2ος Σουμερο-Ελυμαϊκός Πόλεμος). Επίσης, σε αυτόν αποδίδεται η κατασκευή του ναού του θεού Ενύλλου (Enlil), στη Νιππύρεια (Nippur), η οποία, μετα-κατακλυσμιαία έγινε το πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο της Σουμερίας. Ο υιος του, Άγγης (Agga) (2565 - 2545 π.Χ.), ήταν ο τελευταίος ισχυρός ηγεμόνας της δυναστείας του Ετάνη.

Η Κίσεια αδυνατεί να διατηρήσει την ηγεμονία που επιστρέφει στην πόλη της Ωρύγειας (Uruk) η οποία υπό την ηγεσία του βασιλέα-ήρωα Γίλγαμου (2570 - 2550 π.Χ.), του οποίου τα κατορθώματα περιγράφονται στο διάσημο "Γιλγάμειο Έπος ". Ο Γίλγαμος κατασκεύασε τα τείχη της πόλης του και επανέφερε τη Σουμερία σε μια περίοδο ακμής.

Και πάλι, η Κίσεια επανήλθε στο προσκήνιο με τον Μίσελμο (2520 - 2490 π.Χ.)

Όμως οι Σουμέριοι είχαν απηυδήσει πλέον από την διαμάχη των δύο αυτών πόλεων για την εξουσία.

Έτσι υποστήριξαν μία τρίτη πόλη να πάρει τα ηνία της εξουσίας. Ήταν η Ώρεια (Ur) με ηγεμόνα τον Μεσαννιπάδη (Mes-anna-padda) (2490 - 2470 π.Χ.).

Όμως ούτε η Ωρείας (Ur) μπόρεσε να διατηρήσει επί μακρόν την πρωτοκαθεδρία.

Μία μικρή πόλη η Αδάβεια (Adab) έκανε την έκπληξη και ο ηγεμόνας της Λευκανίμυνδος (Lugal-anni-mundu) (2460 - 2420 π.Χ.) επέτυχε να δημιουργήσει μία απέραντη αυτοκρατορία που μόνον με των Ατλάντων θα μπορούσε να συγκριθεί.

Η αυτοκρατορία του εκτείνεται από την οροσειρά του Ζάγρου ως τη Μεσόγειο, και από την Καρμανία ως την Συβαρτία

Αυτή η εποχή αποτελεί την αποκορύφωση του Σουμεριακού πολιτισμού, που τώρα πια έχει αποκτήσει ενότητα και κοινά πολιτισμικά στοιχεία. Αν και αρκετοί Σημιτικοί γειτονικοί λαοί επιθυμούν την κυριαρχία στην περιοχή, η ανωτερότητα των Σουμερίων, τόσο στο πολιτισμικό τομέα όσο και στην στρατιωτική ισχύ, τους καθιστά αδιαμφισβήτητους κυρίαρχους του Μεσοανατολικού Χώρου.

Τον θάνατο του Λυκαννίμυνδου (Lugal-anni-mundu), ακολουθεί αναρχία και σημειώνεται η πρώτη εισβολή Ελυμαίων στην Σουμερία (2420 π.Χ.).

Υποσημειώσεις[]

  1. All date ranges are approximate.

Εσωτερική Αρθρογραφία[]

Βιβλιογραφία[]

Ιστογραφία[]


Ikl Κίνδυνοι ΧρήσηςIkl

Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες
σε αυτήν την εγκυκλοπαίδεια
ωστόσο, παρακαλούμε να λάβετε σοβαρά υπ' όψη ότι
η "Sciencepedia" δεν μπορεί να εγγυηθεί, από καμιά άποψη,
την εγκυρότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει.

"Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα
να έχουν αλλοιωθεί, βανδαλισθεί ή μεταβληθεί από κάποιο άτομο,
η άποψη του οποίου δεν συνάδει με το "επίπεδο γνώσης"
του ιδιαίτερου γνωστικού τομέα που σας ενδιαφέρει."

Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι
όλα τα άρθρα μπορεί να είναι ακριβή, γενικώς,
και για μακρά χρονική περίοδο,
αλλά να υποστούν κάποιο βανδαλισμό ή ακατάλληλη επεξεργασία,
ελάχιστο χρονικό διάστημα, πριν τα δείτε.



Επίσης,
Οι διάφοροι "Εξωτερικοί Σύνδεσμοι (Links)"
(όχι μόνον, της Sciencepedia
αλλά και κάθε διαδικτυακού ιστότοπου (ή αλλιώς site)),
αν και άκρως απαραίτητοι,
είναι αδύνατον να ελεγχθούν
(λόγω της ρευστής φύσης του Web),
και επομένως είναι ενδεχόμενο να οδηγήσουν
σε παραπλανητικό, κακόβουλο ή άσεμνο περιεχόμενο.
Ο αναγνώστης πρέπει να είναι
εξαιρετικά προσεκτικός όταν τους χρησιμοποιεί.

- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

IonnKorr-System-00-goog



>>Διαμαρτυρία προς την wikia<<

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)


Advertisement