Νατουραλισμός
Philosophical theories, Naturalism
Φυσικές Θεωρίες Χημικές ΘεωρίεςΓεωλογικές Θεωρίες Βιολογικές Θεωρίες Οικονομικές Θεωρίες Φιλοσοφικές Θεωρίες
Φυσική Θεωρία Χημική Θεωρία Γεωλογική Θεωρία Βιολογική Θεωρία Οικονομική Θεωρία
Στάδια ανάπτυξης μίας Επιστημονικής Θεωρίας
- Μία Φιλοσοφική Θεωρία αλλά και ρεύμα και της Τέχνης.
Ορισμός[]
Η φυσιοκρατία (νατουραλισμός) πρεσβεύει ότι αρχή των πάντων είναι η Φύση, που επιδρά ακόμη και στη διαμόρφωση του ανθρώπινου χαρακτήρα καθώς και της συλλογικής συμπεριφοράς των ανθρώπων.
Η φυσιοκρατία είναι μια φιλοσοφική θεωρία που υποστηρίζει ότι όλα τα φαινόμενα μπορούν να ερμηνευτούν μηχανιστικά (διαδικαστικά) με τη βοήθεια των φυσικών νόμων και της αιτιοκρατίας. Η φυσιοκρατία είναι η θεώρηση ότι το Σύμπαν είναι μια απέραντη «μηχανή» ή «οργανισμός», στερούμενος συγκεκριμένου σκοπού ύπαρξης και αδιάφορος προς τις ανθρώπινες ανάγκες και επιθυμίες.
Άλλες θεωρίες, ενίοτε συγχεόμενες[]
Η φυσιοκρατία συχνά συγχέεται με τον δεϊσμό (ο δεϊσμός ουδεμία σχέση έχει με την οντολογική φυσιοκρατία διότι η αδιαδικαστική ανώτερη προσωποσύνη δεν περικλείεται στην φυσιοκρατία ιδώς χωρίς αναλυτική επεξήγηση [βλ. θεωρία της πληροφορίας διότι μας ενδιαφέρει ο υπερώνυμος νους και όχι ο βιολογικός εγκέφαλος), τον υλισμό, τον λογικό θετικισμό, τον εμπειρισμό (οι εμπειριστές απορρίπτουν τις περισσότερες θεμελιακές θεωρίες foundations of] και τις υποθεμελιακές, διότι βασίζονται στη μαθηματική λογική και όχι σε πειραματικά δεδομένα· η φυσιοκρατία θεωρεί ανοιχτή την εκδοχή του εμπειρισμού αλλά σαφώς όχι κλειστή [με ρητό υπέρ ή κατά - η επιστημονική μέθοδος δεν περιορίζεται μόνο στον εμπειρισμό]), τον ντετερμινισμό (ο ντετερμινισμός ενίοτε αποτελεί και ερμηνευτικό παράδοξο, διότι επιδιορθωμένες αντιτετερμινιστικές θεωρίες παρουσιάζονται σαν ένας ντετερμινισμός περισσότερων εκδοχών [θεωρία πολλών κόσμων του Hugh Everett III], η φυσιοκρατία θεωρεί το ντετερμινιστικό ζήτημα ανοιχτό) τον επιστημονισμό (υπερεκτίμηση των μαθηματικοφυσικών επιστημών εναντίον άλλων τομέων μελέτης και εγχειρημάτων) και της γνωσολογίας (ή γνωσιολογίας· η οποία δύναται να αντιμετωπιστεί ως υπερώνυμη αναλυτική προσέγγιση και όχι κινηματική σκοπιά). Επίσης η οντολογική (ή μεταφυσική) φυσιοκρατία της φιλοσοφίας κάποιες φορές συγχέεται με την οικονομική φυσιοκρατία, ενώ δεν είναι απαραίτητο ότι ένας μεταφυσικός φυσιοκράτης είναι και οικονομικός.
Υπάρχει και η ντεϊστική - ανιμιστική φυσιοκρατία, σύμφωνα με την οποία τα πάντα έχουν κοινή θεία φύση (εδώ αποκαλύπτεται η σύγχυση μεταξύ της φύσης/Σύμπαν και της φύσης/οντολογικής θεμελίωσης), και θεωρείται εφικτή η διαισθητική επικοινωνία που δεν εξηγείται επιστημονικά. Επίσης υπάρχουν και μικρά κινήματα χριστιανικής φυσιοκρατίας (θεωρούνται αιρετικά όταν αποδέχονται τον ανιμισμό, είτε χρησιμοποιούν τον όρο φυσιοκρατία για να υποβαθμίσουν την ορθολογική φυσιοκρατία [πολεμική ψευδοθεωρία χωρίς δικό της καθαρό ορισμό σε αυτήν την περίπτωση]). Ουδεμία σχέση έχουν με την ορθολογική φυσιοκρατία (γνήσιες φυσιοκρατικές θεωρήσεις: οντολογική φυσιοκρατία/metaphysical naturalism και φυσισμός/physicalism).
Διαφορά από τον [σπάνιο] φυσικισμό (physicsism)[]
Η οντολογική φυσιοκρατία (αγγλικά: ontological naturalism) σχεδόν ταυτίζεται με την φυσισμό (αγγλικά: physicalism) αλλά διαφέρει από τον (σπάνιο) φυσικισμό (αγγλικά: physicsism) ο οποίος συχνά εκφράζεται ως υπερεκτίμηση της ανθρώπινης ικανότητας στην ορθή περιγραφή της πραγματικότητας. Το γεγονός ότι ο κόσμος είναι μόνο φυσικός (φυσιοκρατική και φυσιστική θέση) δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι: α. ο άνθρωπος είναι ικανός να περιγράψει τα πάντα (με πεπερασμένες αποδείξεις) και β. ότι υπάρχει η πεπερασμένη και μονήρης θεωρία των πάντων και όχι πχ άπειρες θεωρίες (χωρίς μονήρες παν) με τις περισσότερες να εμφανίζουν απειροσειρές αιτιότητας (βλ. infinite causal series as an extrapolation of Alan Turing's computability theorems), γ. λόγω της μη πληρότητας της αξιωματικότητας (axiomatic incompleteness) συνεχώς προκύπτει η ανάγκη προσθήκης νέων αξιωμάτων (όλα τα αξιόματα είναι συμβατά με την μαθηματική λογική, δηλαδή δεν είναι αδιαδικαστικά/αντιαιτιακά/μαγικά/θαυματουργά, όμως είναι άπειρα). Με απλά λόγια ο φυσικισμός (physicsism) προβαίνει σε περαιτέρω μη ασφαλή οντολογικά συμπεράσματα (είναι μικρό κίνημα και δεν έχει παγιωθεί η κυρίως θεώρησή του).
Ύπαρξη Θεού[]
Οι ντεϊστές ιδρυτές των ΗΠΑ ήταν συνήγοροι του νατουραλισμού. Ο ντεϊσμός παραδέχεται την ύπαρξη ενός υπερβατικού δημιουργού του Σύμπαντος, αλλά αρνείται την ανάμειξη του δημιουργού με τη Φύση. Συνεπώς, η κατανόηση του Θεού δεν είναι απαραίτητη για την κατανόηση του Κόσμου.
Οι πανθεϊστικές φιλοσοφίες – όπως αυτή των αρχαίων Στωικών, του John Scotus Eriugena (Ιρλανδία, 9ος αιώνας), Giordano Bruno (Ιταλία, 16ος αιώνας), και Spinoza (Ολλανδία, 17ος αιώνας) - είναι νατουραλιστικές. Στον Πανθεϊσμό, ο Θεός είναι ο Κόσμος.
Κάποιοι φυσιοκράτες (νατουραλιστές) παλαιότερης εποχής δεν αρνούνταν την ύπαρξη του αυτόγονου προσυμπαντικού κοσμογόνου νοήμονα (Θεού), είτε ως υπερβατικού είτε ως έμφυτου διότι δεν είχαν μελετήσει την προσωποσύνη (personhood: τα προαπαιτούμενα ώστε ένα ον να θεωρηθεί πρόσωπο), επίσης δεν είχαν εξετάσει την συσχέτιση της κοσμογονίας με την προσωποσύνη. Κάποιοι παλιοί φυσιοκράτες (οπαδοί της ασθενούς φυσιοκρατίας) μετέτρεπαν τον θεό σε άχρηστη υπόθεση και ουσιαστικά περιττή για την επιστημονική έρευνα. Η αναφορά σε ηθικούς ή θεϊκούς σκοπούς δεν έχει καμία θέση στις επιστημονικές ερμηνείες. Οι ασθενείς φυσιοκράτες θεωρούσαν ότι η εμβέλεια της επιστήμης περιορίζεται στην ερμηνεία των εμπειρικών φαινομένων χωρίς αναφορά σε δυνάμεις ή επιρροές που είναι υπερφυσικές.
Οι σύγχρονοι οντολογικοί ή μεταφυσικοί φυσιοκράτες διαφωνούν με τους ασθενείς φυσιοκράτες (weak ή soft naturalists). Η οντολογική κατάσταση (αγγλικά: ontological state), δηλαδή το πως αντικειμενικά δομείται η υπόσταση σε κάτι, ασχέτως ανθρώπινης γνώσης και ερμηνείας, αφορά τον σύγχρονο φυσιοκράτη αλλά και πολλούς φυσιοκράτες παλαιότερης εποχής (η προμεγαλοεκρηκτική κοσμολογία, δηλαδή οι θεωρίες για την κατάσταση πριν την Μεγάλη Έκρηξη καθιστούν την εξέταση των οντολογικών ερωτημάτων αναγκαία, όμως οντολογικές αναλύσεις υπάρχουν και από παλαιότερους στοχαστές). Οι σύγχρονοι φυσιοκράτες δεν απορρίπτουν την γνωσολογία (επιστημολογία με την σημασία epistemology και όχι scientism), ούτε την ανάλυση των ιδιοτήτων της προσωποσύνης. Στην σύγχρονη εποχή εμφανίζεται το ερώτημα αν ον με όργανο νόησης βασισμένο σε τεχνητή νοημοσύνη δύναται να βιώσει πραγματικά συναίσθημα και να θεωρηθεί πρόσωπο. Επίσης η μελέτη της προσωποσύνης έχει απασχολήσει ηθικολόγους φιλοσόφους όσο αφορά το δικαίωμα στην άμβλωση, ζήτημα που αναλύει η Mary Anne Warren. Επιπλέον προκύπτει το θεολογικό ερώτημα αν η προσωποσύνη του θεού είναι αδιαίρετη άρα ταυτόσημη με την ουσία του. Η φιλοσοφική και επιστημονική περιγραφή της προσωποσύνης (όρος υπερώνυμος της προσωπικότητας) αποτελεί τομέα μελέτης, και η σύγχρονη φυσιοκρατία δεν έχει αποκλειστεί από αυτόν. Σκέφτονται οι νεκροί χωρίς εγκέφαλο στον παράδεισο; Διαφέρει το άυλο από το τίποτα; Το τίποτα δεν επιμερίζεται ούτε αποδίδεται, άρα δεν μπορεί να αποδοθεί σε διαφορετικούς νοήμονες και διαφορετικές μνήμες. Το τίποτα είναι αδιαδικαστικό, ενώ η νόηση είναι απαραιτήτως διαδικασία. Το τίποτα δεν μπορεί να εκδηλωθεί σε διαφορετικές καταστάσεις ώστε να αποτυπώσει πληροφορία. Αυτά τα ερωτήματα αφορούν τα όντα με άυλο όργανο νόησης. Οι κανόνες της θεωρίας πληροφορίας δεν δύνανται να παρακαμφθούν, ασχέτως της διαφορετικότητας μεταξύ των εφικτών οργάνων νόησης.
Ένα άλλο πρόβλημα του θεϊσμού, είναι η θεώρηση της μεταφυσικής προσωποκρατίας, δηλαδή ότι υπέρτατη έννοια και παρρυθμιστής του Παντός, είναι η προσωποσύνη και συνήθως τουλάχιστον ένας νοήμονας. Όμως ο θεϊσμός δεν αιτιολογεί την επικράτηση αυτή. Στην ασθενή φυσιοκρατία θεωρούν ότι το ζητούμενο δεν είναι μεθοδολογικά εξετάσιμο (αποτελεί παλαιότερη θεώρηση, επίσης δεν ήταν όλοι οι παλιοί φυσιοκράτες ασθενείς, δηλαδή αγνωστικιστές). Στην μεταφυσική (οντολογική) φυσιοκρατία, θεωρείται αδύνατον να αιτιολογηθεί η υποστατότητα του Σύμπαντος με παραλήψεις επί της κοσμογονικής αιτίας. Ως εκ τούτου οι οντολογικοί φυσιοκράτες θεωρούν τους ασθενείς φυσιοκράτες μη φυσιοκράτες. Μεθοδολογικοί φυσιοκράτες είναι και οι οντολογικοί και οι ασθενείς, όμως οι ασθενείς φυσιοκράτες θέτουν μεθοδολογικά όρια όσο αφορά οντολογικά και κοσμογονικά ερωτήματα.
Υπερβατισμός (transcendentalism) ονομάζεται η θεώρηση ότι το φυσικό και το πνευματιστικό (εδώ spiritual, όχι πνευματικό/intellectual) δεν διαχωρίζονται αλλά αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο. Οι σύγχρονοι οντολογικοί φυσιοκράτες είναι σαφώς ανυπερβατιστές (nontranscendentalists). Αυτό συμβαίνει διότι: α. τα οντολογικά ζητήματα δεν δύνανται να παρακαμφθούν, διότι το δικτύωμα των αλληλεπιδράσεων στην θεμελίωση της κβαντικής φυσικής (foundations of quantum mechanics) δεν περιγράφει μόνο τα παρατηρούμενα φαινόμενα, αλλά και τις αιτίες τους (βλ. αυτοαλληλεπιδράσεις, επανακανονικοποίηση), β. στις μέρες μας υπάρχουν πάρα πολλοί όροι, προσβάσιμα βιβλία και υποομάδες στοχαστών. Ένας ασθενής και υπερβατιστής φυσιοκράτης είναι πιθανότερο να αυτοαποκαλείται αγνωστικός άθεος (αγνωστικός άθεος: αυτός που απορρίπτει τον θεό και οτιδήποτε το αδιαδικαστικό όπως τα θαύματα και την μαγεία, αλλά που θεωρεί ότι ποτέ ο άνθρωπος δεν θα μπορέσει να αιτιολογήσει την θέση αυτή, εν αντίθεση με τον καθαρό άθεο/strong atheist που θεωρεί ότι σιγά σιγά η ανθρωπότητα θα μπορέσει να αιτιολογήσει τις θέσεις αυτές).
Αντίθεση με το υπερφυσικό[]
Η διαφορά μεταξύ νατουραλιστικών και υπερφυσικών θεωριών μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή λαμβάνοντας υπ' όψη ότι η πρώτη ευνοεί τις μηχανιστικές (διαδικαστικές/αιτιώδους συστημικής εξέλιξης βάσει αλληλεπιδραστικών κανόνων χωρίς λογικά κενά [χωρίς αναιτιότητες]) ερμηνείες, ενώ η δεύτερη τις τελεολογικές. Η ρητορική διατύπωση «ο Θεός έκανε ένα θαύμα» δεν αναλύει μηχανισμό/διαδικασία, άρα για τον φυσιοκράτη αυτό αποτελεί ψευδαιτιότητα (βλέπε: false causality, questionable cause). Η εσφαλμένη απόδοση αιτιότητας (αν υπάρχει το αποτέλεσμα, ειδάλλως το αναφερόμενο περιστατικό αφορά καθαρή μυθοπλασία σύμφωνα με τον φυσιοκράτη) δεν επικαλείται συγκεκριμένους φυσικούς νόμους και για τον φυσιοκράτη είναι αδύνατον να υπάρχει (οντολογικά, όσο αφορά την φύση [ontological nature] των πραγμάτων και όχι ερμηνευτικά/γνωσιολογικά/epistemologically) υποστατώς οτιδήποτε το οντολογικά αδιαδικαστικό/μη μηχανιστικό/που δεν απορρέει από φυσικούς νόμους που είναι συμβατοί με την μαθηματική λογική (ένας νόμος θολός και αιτιολογικώς ασταθής, δεν ορίζεται σε οντολογικό επίπεδο [όχι απλώς ερμηνευτικό/γνωσιολογικό] άρα δεν αποδίδει υποστατότητα σύμφωνα με την φυσιοκρατία).
Οι μηχανιστικές ερμηνείες δεν κάνουν καμία αναφορά σε σκοπούς ή σχέδια, μόνον μεταφορικά, όπως στη Βιολογία (π.χ. η καρδία σχεδιάστηκε με σκοπό να αντλεί το αίμα).
"Καλό" και "κακό"[]
Εφόσον τίποτα δεν έχει σχεδιαστεί για την εκπλήρωση ενός συγκεκριμένου σκοπού, το ηθικώς καλό και κακό δεν μπορεί να καθοριστεί από το αν είναι φυσικό ή όχι.
Μπορούμε να επικαλεστούμε κάποια άλλη ηθική αρχή, όπως την ωφέλεια.
Σε κάθε περίπτωση, η φυσιοκρατία δεν περικλείει τον ισχυρισμό ότι όλα τα πράγματα είναι καλά εφόσον όλα τα πράγματα είναι φυσικά υπό κάποια έννοια. Ακόμα και το τεχνητό είναι φυσικό αφού εν τέλει όλα δημιουργούνται μέσα στον φυσικό κόσμο.
Φυσιοκρατική (Νατουραλιστική) κοσμοθεωρία[]
Η φυσιοκρατική (φυσιστική ή νατουραλιστική) κοσμοθεωρία είναι μία θεωρία που δεν περιέχει κανένα υπερφυσικό ή μυστικιστικό στοιχείο.
Το Σύμπαν είναι όλα όσα μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα γνωρίσουμε και δεν υπάρχει κανένας αναγκαστικός λόγος να πιστεύουμε σε έναν υπερφυσικό κόσμο πέραν του φυσικού κόσμου.
Η ενδεχόμενη ύπαρξη υπερφυσικών στοιχείων όπως αυτά ερμηνεύονται από τις ανθρώπινες κοινωνίες (αν δεν αποτελεί πλάνη και προσωποκρατική προβολή αξιών, ηθικής, αισθητική και άλλων μεροληπτικών ιδεών επί τις αιτιότητας των φαινομένων) είναι από μόνη της ένα Φυσικό Φαινόμενο, που έχει μια φυσιοκρατική προέλευση και ιστορία. Στην ουσιά τα φαινόμενα αυτά (αν δεν αποτελούν πλάνη) δεν είναι υπερφυσικά, αλλά ανεξερεύνητα από την επιστήμη φυσική και τις άλλες θετικές επιστήμες (οι ανθρωπιστικές επιστήμες δεν απορρίπτονται, αλλά είναι ερμηνευτικές επιστήμες και δεν εξετάζουν τα βαθύτερα θεμέλια της φυσικής αιτιότητας). Ο υπερφυσικός συμβολισμός και οι υπερφυσικές τελετές κρινόμενα από τον φυσιοκράτη αποτελούν φυσικό τρόπο δράσης του ανθρώπινου εγκεφάλου (μία εκδοχή δράσης, όχι μονόδρομο), ο οποίος αποδέχεται συχνά άκριτα την παράδοση και παράλληλα προβάλλει προσωποκρατικά στοιχεία στο Παν διότι ο ίδιος ο υπερφυσικός (supernaturalist) αποτελεί πρόσωπο (νοήμονας με ατομικότητα).
Ενδέχεται να υπάρχουν στοιχεία ή δυνάμεις στη Φύση που δεν είναι κατανοητές, αλλά δεν υπάρχει οτιδήποτε που να απαιτεί Μαγεία ή Δεισιδαιμονία ή παρεμβάσεις υπερβατικών όντων.
Ακόμα και θρησκείες και φιλοσοφίες που εστιάζονται σε απόψεις γύρω από το υπερφυσικό, καθώς και οι λεγόμενες μυστικιστικές εμπειρίες, είναι φυσικές οι ίδιες και δημιουργούνται χωρίς τη βοήθεια οτιδήποτε υπερφυσικού.
Ακόμα και τα λεγόμενα θαύματα μπορούν να εξηγηθούν ως φυσικά φαινόμενα ή συνηθέστερα ως πλάνη (βλ. νευροεπιστήμη και ψυχολογία, πάλι φυσικά - βιοχημικά φαινόμενα).
Και αντίθετα προς την προπαγάνδα που γίνεται από πολλούς ειδικούς όσον αφορά στην αναγκαιότητα κάποιου υπερφυσικού όντος που να δίνει εντολές ώστε να υπάρξουν σωστές ή λάθος πράξεις, τα περισσότερα ηθικά συστήματα που έχουν αναπτυχθεί στις ανθρώπινες κοινωνίες δεν βασίζονται σε αναφορές σε οτιδήποτε υπερφυσικό.
Επιπλέον, εκατομμύρια ανθρώπων στη Γη ζουν χωρίς να κάνουν την παραμικρή υπερφυσική σκέψη.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- Σκεπτικισμός
- Επικουρισμός
- Στωικισμός
- Κυνισμός
- αίσθηση
- εμπειρισμός
- Φυσική Θεωρία
- Επιστημονική Θεωρία
- Οικονομική Θεωρία
- Συμπαντική Θεωρία
- Κοσμοθεωρία
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)