Περιοδικός Πίνακας Χημικών Στοιχείων
Periodic Table, Πίνακας Mendeleev
Ο Περιοδικός πίνακας των χημικών στοιχείων είναι ένας κατάλογος σε μορφή πίνακα όλων των απλών χημικών ουσιών (στοιχεία) ταξινομημένα σύμφωνα με τις ομοιότητες και τις διαφορές τους.
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Περιοδικός" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "περίοδος".
Γενική Κατανομή[]
Εντελώς γενικά, τα χημικά στοιχεία κατανέμονται γενικώς σε τρείς Χημικές Κατηγορίες:
- Τα Αμέταλλα
- Τα Μέταλλα
- Τα Μεταλλαειδή ή επαμφοτερίζοντα
Ειδική Κατανομή[]
Αναλυτικότερα, τα χημικά στοιχεία κατανέμονται γενικώς σε οκτώ Χημικές Σειρές:
- Τα Τυπικά Αμέταλλα
- Τα Αλογόνα
- Τα Ευγενή Αέρια
- Τα Αλκάλια
- Τις Αλκαλικές Γαίες
- Τα Μεταπτωτικά Μέταλλα
- Τα Ασθενή Μέταλλα
- Τα Μεταλλοειδή
Κατανομή στοιχείων στον Πίνακα[]
Στον Περιοδικό Πίνακα αυτό, τα στοιχεία είναι διατεταγμένα σε:
- κάθετες στήλες που λέγονται Χημικές Ομάδες και
- οριζόντιες γραμμές που λέγονται Χημικές Περίοδοι
Εμφανίζονται κατά αύξουσα σειρά του ατομικού αριθμού τους. Η θέση και οι ιδιότητες κάθε στοιχείου καθορίσθηκαν από τη διάταξη των ηλεκτρονίων στους φλοιούς (στοιβάδες) των ατόμων τους.
Συνεπώς
- τα στοιχεία της ίδιας στήλης (δηλ. αυτά που ανήκουν στην ίδια Χημική Ομάδα) έχουν ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική τους στοιβάδα στα άτομά τους, και επακόλουθα έχουν όμοιες χημικές ιδιότητες, ενώ
- τα στοιχεία της ίδιας σειράς (δηλ. αυτά που ανήκουν στην ίδια Χημική Περίοδο) διαθέτουν τα ηλεκτρόνιά τους κατανεμημένα στον ίδιο αριθμό στοιβάδων (στη θεμελιώδη κατάσταση), εμφανίζοντας και αυτά παρόμοιες φυσικές ιδιότητες.
Πίνακας[]
IA | IIA | IIIB | IVB | VB | VIB | VIIB | VIIIB | VIIIB | VIIIB | IB | IIB | IIIA | IVA | VA | VIA | VIIA | VIIIA | |||
Ομάδα → | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | ||
Περίοδος ↓ | ||||||||||||||||||||
1 | 1 H |
2 He |
||||||||||||||||||
2 | 3 Li |
4 Be |
5 B |
6 C |
7 N |
8 O |
9 F |
10 Ne |
||||||||||||
3 | 11 Na |
12 Mg |
13 Al |
14 Si |
15 P |
16 S |
17 Cl |
18 Ar |
||||||||||||
4 | 19 K |
20 Ca |
21 Sc |
22 Ti |
23 V |
24 Cr |
25 Mn |
26 Fe |
27 Co |
28 Ni |
29 Cu |
30 Zn |
31 Ga |
32 Ge |
33 As |
34 Se |
35 Br |
36 Kr |
||
5 | 37 Rb |
38 Sr |
39 Y |
40 Zr |
41 Nb |
42 Mo |
43 Tc |
44 Ru |
45 Rh |
46 Pd |
47 Ag |
48 Cd |
49 In |
50 Sn |
51 Sb |
52 Te |
53 I |
54 Xe |
||
6 | 55 Cs |
56 Ba |
* |
72 Hf |
73 Ta |
74 W |
75 Re |
76 Os |
77 Ir |
78 Pt |
79 Au |
80 Hg |
81 Tl |
82 Pb |
83 Bi |
84 Po |
85 At |
86 Rn |
||
7 | 87 Fr |
88 Ra |
* * |
104 Rf |
105 Db |
106 Sg |
107 Bh |
108 Hs |
109 Mt |
110 Ds |
111 Rg |
112 Uub |
113 Uut |
114 Uuq |
115 Uup |
116 Uuh |
117 Uus |
118 Uuo |
||
* Λανθανίδες | 57 La |
58 Ce |
59 Pr |
60 Nd |
61 Pm |
62 Sm |
63 Eu |
64 Gd |
65 Tb |
66 Dy |
67 Ho |
68 Er |
69 Tm |
70 Yb |
70 Lu |
|||||
** Ακτινίδες | 89 Ac |
90 Th |
91 Pa |
92 U |
93 Np |
94 Pu |
95 Am |
96 Cm |
97 Bk |
98 Cf |
99 Es |
100 Fm |
101 Md |
102 No |
102 Lr |
Αλκάλια | Αλκαλικές Γαίες | Λανθανίδες | Ακτινίδες | Στοιχεία Μετάπτωσης |
Ασθενή Μέταλλα | Μεταλλοειδή | Τυπικά Αμέταλλα | Αλογόνα | Ευγενή Αέρια |
Χρωματικός κώδικας για τους ατομικούς αριθμούς:
- Στοιχεία αριθμημένα με γαλάζια είναι υγρά σε ΚΣ;
- αυτά που είναι πράσινα είναι αέρια σε ΚΣ;
- αυτά που είναι μαύρα είναι στερεά σε ΚΣ;
- αυτά που είναι κόκκινα είναι συνθετικά (όλα είναι στερεά σε ΚΣ).
- αυτά που είναι γκριζα είναι μη ανακαλυφθέντα (έχουν επίσης αχνό χρώμα κουτιού υποδεικνύοντας την χημική σειρά στην οποία πιθανόν να βρίσκονταν).
Ιστορία[]
Στα μέσα του 19ου αιώνα οι επιστήμονες, που ασχολούνταν με τη Χημεία, είχαν καταγράψει τα ατομικά βάρη όλων των τότε γνωστών χημικών στοιχείων και τις χημικές τους ιδιότητες. Καθώς παρατηρούσαν ότι ορισμένα στοιχεία είχαν παρόμοιες χημικές ιδιότητες, προσπαθούσαν να ανακαλύψουν κάποια σχέση μεταξύ των χημικών ιδιοτήτων των στοιχείων και του ατομικού τους βάρους.
Το 1858 ο Ιταλός (Stanislao Canizzaro) δημοσίευσε τον πρώτο αξιόπιστο πίνακα ατομικών βαρών. Αρκετοί χημικοί χρησιμοποίησαν τις πληροφορίες που παρείχε αυτός ο πίνακας για να διατάξουν τα μέχρι τότε γνωστά χημικά στοιχεία σε αύξουσα σειρά ατομικού βάρους. Αυτό που παρατήρησαν ήταν μια περιοδική επανάληψη παρόμοιων περιστατικών σε τακτά διαστήματα.
Το 1868 ο Ρώσος χημικός Dmitri Mendeleev (1834-1907)), στηριζόμενος σε μία παλαιότερη ιδέα των John Newlands και Julius Lothar Meyer (1830-1895), κατέταξε τα γνωστά στοιχεία σε έναν πίνακα που περιελάμβανε οκτώ στήλες με βάση τα ατομικά τους βάρη.
Περίπου την ίδια περίοδο, ο Γερμανός Julius Lothar Meyer ανακάλυψε ένα παρόμοιο επαναληπτικό μοτίβο για τα χημικά στοιχεία. Ωστόσο, ένας κριτής καθυστέρησε τη δημοσίευση του άρθρου του Μέγιερ, οπότε το άρθρο του Μεντελέγιεφ δημοσιεύτηκε πρώτο.
Στον πίνακα που πρότεινε ο Μεντελέγιεφ, κάθε στήλη περιείχε στοιχεία με παρόμοιες χημικές ιδιότητες. Ο πρωτοποριακός αυτός πίνακας περιείχε κενά σε ορισμένες θέσεις. Ο Μεντελέγιεφ εξήγησε ότι στα κενά αυτά θα έπρεπε να υπάρχουν κάποια στοιχεία, τα οποία δεν είχαν μέχρι τότε ανακαλυφθεί. Για τα στοιχεία αυτά προέβλεψε, μάλιστα, και το ατομικό τους βάρος. Για παράδειγμα, μεταξύ του ασβεστίου Ca (Ar = 40) και του Τιτανίου Ti (Ar = 48) ο Μεντελέγιεφ προέβλεψε ότι έπρεπε να υπάρχει ένα στοιχείο με ατομικό βάρος περίπου 44. Η ανακάλυψη του Σκάνδιου Sc με Ar = 45 το 1879 από τον Νίλσον επιβεβαίωσε τις προβλέψεις του πίνακα του Μεντελέγιεφ.
Έτσι με τον πίνακα αυτόν ο Μεντελέγιεφ προχώρησε στη διατύπωση του Περιοδικού Νόμου των χημικών στοιχείων σύμφωνα με τον οποίο οι χημικές ιδιότητες των στοιχείων είναι περιοδική συνάρτηση του ατομικού τους βάρους. Ωστόσο ο πίνακας του Μεντελέγιεφ περιείχε μερικές αποκλίσεις από τον νόμο αυτό καθώς το στοιχείο Ιώδιο Ι (Ar = 127) τοποθετήθηκε μετά το στοιχείο Τελλούριο Te (Ar = 127,6) έτσι ώστε τα στοιχεία αυτά να ανήκουν στις ομάδες με τις ίδιες χημικές ιδιότητες. Οι αποκλίσεις αυτές εξηγήθηκαν αργότερα το 1913 από τον Μόσλεϊ που επαναδιατύπωσε τον Περιοδικό Νόμο. Σύμφωνα με τον νόμο του Μόσλεϊ, που ισχύει μέχρι σήμερα, οι χημικές ιδιότητες των στοιχείων είναι περιοδική συνάρτηση του ατομικού τους αριθμού.
Στις μέρες τα χημικά στοιχεία που γνωρίζουμε είναι αρκετά περισσότερα από αυτά που έλαβε υπόψη του ο Μεντελέγιεφ. Κατά συνέπεια, ο σύγχρονος περιοδικός πίνακας διαφέρει από αυτόν που πρότεινε ο ρώσος χημικός, όσον αφορά στον αριθμό περιόδων και ομάδων. Παρόλ' αυτά, το επαναληπτικό μοτίβο που αναγνώρισε ο Μεντελέγιεφ εξακολουθεί να είναι αναγνωρίσιμο.
Χημικές Ομάδες Περιοδικού Πίνακα[]
Οι στήλες του περιοδικού συστήματος ονομάζονται ομάδες και περιέχουν στοιχεία με παρόμοιες χημικές ιδιότητες.
Τα στοιχεία κάθε ομάδας έχουν τον ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική τους στοιβάδα και στο γεγονός αυτό οφείλονται οι κοινές χημικές τους ιδιότητες.
Οι φυσικές ιδιότητες των στοιχείων κάθε ομάδας μεταβάλλονται ανάλογα με τον ατομικό τους αριθμό.
Εκτός από τον αύξοντα αριθμό που περιγράφει κάθε ομάδα, είναι γνωστή και η απαρίθμηση τους με λατινικούς αριθμούς συνοδευόμενους από το γράμμα Α ή Β.
Έτσι έχουμε τις επτά κύριες ομάδες του περιοδικού πίνακα, με το γράμμα Α (IA, IIA, IIIA, IVA, VA, VIA και VIIA), και τις επτά δευτερεύουσες, με το γράμμα Β (IB, IIB, IIIB, IVB, VB, VIB και VIIB). Υπάρχει μία μόνο ομάδα με τον λατινικό αριθμό οκτώ, VIII, ενώ στα ευγενή αέρια με αυτήν την απαρίθμηση των ομάδων, αποδίδεται ο αριθμός 0 (μηδέν). Επίσης συνηθίζεται τα ευγενή αέρια να απαριθμούνται ως VIIIA και η τρίστηλη όγδοη ομάδα (ομάδες 8, 9 και 10) να αποτελεί την VIIIB. Η αντιστοίχιση των δύο τρόπων απαρίθμησης φαίνεται παρακάτω:
- 1 → IA
- 2 → IIA
- 3 → IIIB
- 4 → IVB
- 5 → VB
- 6 → VIB
- 7 → VIIB
- 8 → VIII ή VIIIB
- 9 → VIII ή VIIIB
- 10 → VIII ή VIIIB
- 11 → IB
- 12 → IIB
- 13 → IIIA
- 14 → IVA
- 15 → VA
- 16 → VIA
- 17 → VIIA
- 18 → 0 ή VIIIA
Χημικές Περίοδοι Περιοδικού Πίνακα[]
Οι οριζόντιες σειρές του περιοδικού πίνακα ονομάζονται περίοδοι.
Τα στοιχεία της ίδιας περιόδου έχουν την ίδια εξωτερική στοιβάδα.
Σημειώσεις[]
O 27ετής τότε Tζον Νιούλαντς είχε επινοήσει μία πρώτη μορφή περιοδικού πίνακα από το 1865, όμως οι συνάδελφοί του δεν φάνηκε να έλαβαν υπόψη τους την πρότασή του.
Υποσημειώσεις[]
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
Βιβλιογραφία[]
Ιστογραφία[]
- Ομώνυμο άρθρο στην Βικιπαίδεια
- Ομώνυμο άρθρο στην Livepedia
- Periodic Table of the Elements - displays basic properties
- The Pictorial Periodic Table
- WebElements Periodic table
Κίνδυνοι Χρήσης |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)