Χρεμωνίδειος Πόλεμος

Πόλεμοι Αρχαίας Εποχής Αρχαία Εποχή
Πόλεμοι Μεσαιωνικής Εποχής Μεσαιωνική Εποχή
Πόλεμοι Νεότερης Εποχής Νεότερη Εποχή
Πόλεμοι Σύγχρονης Εποχής Σύγχρονη Εποχή
Πόλεμοι 3ης Χιλιετίας π.Χ. Πόλεμοι 2ης Χιλιετίας π.Χ. Πόλεμοι 1ης Χιλιετίας π.Χ. Πόλεμοι 1ης Χιλιετίας μ.Χ. Πόλεμοι 2ης Χιλιετίας μ.Χ. Πόλεμοι 3ης Χιλιετίας μ.Χ.

- Πόλεμος της Ελληνιστικής Εποχής (268 - 261 π.Χ.).
Ετυμολογία[]
Η ονομασία "Χρεμωνίδειος" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Χρεμωνίδης".
Χαρακτηριστικά[]
- Χρονική Περίοδος: Ελληνιστική Εποχή
- Χρονολογία: 268 – 261 π.Χ.
Εισαγωγή[]
Πρότυπο:Ancient Wars Ο Χρεμωνίδειος πόλεμος (268 ή 267 π.Χ. - 261 π.Χ.) έφερε αντιμέτωπους τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες με τον βασιλέα της Μακεδονίας Αντίγονο Β' τον Γονατά.
Τους δυο συμμάχους ενίσχυε ο Πτολεμαίος Β' ο Φιλάδελφος.
Παρακμή των ηγεμονιδών πόλεων της Αθήνας και της Σπάρτης[]
Η Σπάρτη και η Αθήνα επιθυμούσαν την αποκατάσταση την ανεξαρτησίας τους και την απαλλαγή τους από την μακεδονική κυριαρχία[1].
Ο σημαντικότερος υποστηρικτής του πολέμου εναντίον του Αντίγονου Β' του Γονατά στην Σπάρτη ήταν ο βασιλέας Αρεύς Α', ο οποίος είχε αποκτήσει μεγάλο κύρος ύστερα από την νίκη του κατά του Πύρρου και συμπεριφέρονταν ως απολυταρχικός μονάρχης. Ο έτερος βασιλέας Αρχίδαμος Δ' ύστερα από την ήττα του από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή (294 π.Χ.) ήταν πολιτικά απομονωμένος[2].
Ο αντιμακεδονικός συνασπισμός στην Αθήνα είχε αρχηγό τον στωικό Χρεμωνίδη και τον αδελφό του Γλαύκωνα.
Οι Αθηναίοι ήθελαν να απαλλαγούν από την φρουρά του Αντίγονου Β' του Γονατά που βρίσκονταν στον Πειραιά και να ανακτήσουν την πλήρη ανεξαρτησία τους[3]. Οι οπαδοί του Αντίγονου Γονατά στην Αθήνα δεν μπόρεσαν να διατηρήσουν την εξουσία και η πόλη προσχώρησε το 268 - 267 π.Χ. στον αντιμακεδονικό συνασπισμό που οργάνωσε ο Λακεδαιμόνιος βασιλέας[4].
Αθηναίοι και Σπαρτιάτες δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τον Αντίγονο Β' τον Γονατά χωρίς ισχυρή βοήθεια. Οι Αιτωλοί δεν ήταν διατεθημένοι να τους βοηθήσουν, ο Πτολεμαίος Β' ο Φιλάδελφος, όμως, ήταν.
Ο Πτολεμαίος Β' ο Φιλάδελφος. και η αδελφή και σύζυγός του Αρσινόη Β' η Φιλάδελφος (που επιθυμούσε να επανανθρονίσει στην Μακεδονία τον υιό της και έκπτωτο βασιλέα Πτολεμαίο Β' τον Νίο που είχε αποκτήσει από τον Λυσίμαχο) απειλούνταν από τον Αντίγονο Β' τον Γονατά ο οποίος μετά τη νίκη του επί των Γαλατών στη Λυσιμάχεια της Θράκης και τον θάνατο του Πύρρου απέκτησε μεγάλη δύναμη καταφέρνοντας να κυριαρχήσει στην κυρίως Ελλάδα[5]. Η Αρσινόη Β' όμως είχε ήδη αποθάνει πριν την έναρξη του πολέμου (είτε το 270 π.Χ.[6] είτε, σύμφωνα με άλλες πηγές τον Ιούλιο του 268 π.Χ., δύο μήνες πριν την έναρξη του πολέμου[7]).
Ο Αντίγονος Β' ο Γονατάς αφού επιβλήθηκε ως βασιλέας στην Μακεδονία έφερε υπό την επιρροή του την Θεσσαλία, όπου ανακηρύχθηκε "ηγεμών των Θεσσαλών".
Κατόπιν στράφηκε στην Πελοπόννησο.
Οι οπαδοί του με την υποστήριξή του επιβλήθηκαν ως "τύραννοι",
- ο Αριστόδαμος στην Μεγαλόπολη,
- ο Αριστότιμος στην Ήλιδα,
- ο Αρίστιππος στο Άργος,
- ο Τιμοκλείδας και ο Κλεινίας στην Σικυώνα και ύστερα από αυτούς ο Αβαντίδας.[8].
Ο Αντιγονίδης βασιλέας είχε υπό την άμεση κυριαρχία του την Εύβοια, τα Μέγαρα και την Αίγινα. Φρουρές υπήρχαν στην Κόρινθο, την Χαλκίδα και όπως προαναφέραμε, στον Πειραιά.
Η Κόρινθος ήταν η έδρα της διοίκησης όλων αυτών των περιοχών. Την θέση του διοικητή κατείχε ο ετεροθαλής αδελφός του Αντίγονου Β' του Γονατά, Κρατερός[9]. Στην Αθήνα ο Χρεμωνίδης και ο Γλαύκων κήρυξαν τον πόλεμο στον Αντίγονο Γονατά το έτος που ήταν επώνυμος άρχοντας ο Πειθίδημος (268/67 π.Χ.) με ψήφισμα [10]όπου γίνονταν αναφορά στους Μηδικούς πολέμους[11] . Στην αντιμακεδονική συμμαχία συμμετείχαν μερικές πόλεις της Αρκαδίας, οι Αχαιοί, οι Ηλείοι αφού προηγουμένως εξεδίωξαν τον Αριστότιμο, η Κρητική πόλη Γόρτυς και μερικές άλλες μικρότερες πόλεις της Κρήτης που είχαν καλές σχέσεις με τον βασιλέα της Σπάρτης[12] .
Τα πρώτα έτη του πολέμου[]
Ο πόλεμος άρχισε με την εισβολή του Αντίγονου Β' του Γονατά στην Αττική (268 π.Χ.[13] ή 267 π.Χ.[14] ).
Ενώ ο Αντιγονίδης βασιλέας έφθανε ανενόχλητος ως τα περίχωρα της Αθήνας και άρχιζε να πολιορκεί την πόλη, ο στόλος του κατέπλευσε στον λιμένα του Πειραιά που ελέγχονταν από την Μακεδονική φρουρά η οποία δεν είχε εξουδετερωθεί [15].
Λίγο αργότερα κατέπλευσε στο Σούνιο ο Αιγυπτιακός στόλος υπό τον Πάτροκλο. Ο Πάτροκλος οχυρώθηκε σε μία νησίδα δυτικά του Σουνίου ( η οποία ονομάστηκε Πατρόκλου Χάραξ[16]) και από εκεί έλεγχε τον Σαρωνικό κόλπο. Ορμητήρια επίσης εγκατέστησε στην τοποθεσία Κορησσία της Κέας, σε πολλά σημεία των ακτών της Αττικής, στην Κρήτη και στην Θήρα. Ωστόσο δεν μπόρεσε να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια[17][18].
Στην Αθήνα η Εκκλησία του Δήμου εξέλεξε ως στρατηγούς και αντιπροσώπους στο πολεμικό συμβούλιο των συμμάχων τους Κάλλιππο και Γλαύκωνα.
Ο στρατός του Αντίγονου Β' του Γονατά κατέκλυσε την ύπαιθρο της Αττικής.
Οι Αθηναίοι κατέφευγαν καταδιωκόμενοι σε παράκτια φρούρια.
Ο Πάτροκλος δεν επέτυχε να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στους Αθηναίους καθώς δεν μπορούσε να αποβιβάσει πεζικό στις ακτές της Αττικής (το σύνολο των δυνάμεων του αποτελούνταν από τους ναύτες του στόλου του που δεν είχαν μεγάλη μαχητική αξία ως πεζοί), ενώ ο στόλος του Αντίγονου Β' του Γονατά παρέμενε αγκυροβολημένος αποφεύγοντας να ναυμαχήσει. Έτσι ο Πάτροκλος περιορίζονταν να παρενοχλεί τους αντιπάλους του ώστε η πολιορκία της πόλης να μην γίνει ασφυκτική[19].
Ο Αρεύς, παρακινούμενος από τον Πάτροκλο, ηγήθηκε εκστρατείας για να βοηθήσει τους Αθηναίους (266 π.Χ.)[20] απέτυχε όμως να καταλάβει τον Ισθμό που κατέχονταν από δυνάμεις του Αντίγονου Β' του Γονατά [21]. Ο στρατός του Αντίγονου Β' του Γονατά κατέστρεφε την ύπαιθρο της Αττικής και επιτίθοταν στα οχυρά των αντιπάλων του. Μια τέτοια επίθεση απέκρουσε ο Επιχάρης στρατηγός του Ραμνούντα με την βοήθεια του στόλου του Πατρόκλου. Ο Επιχάρης είχε επιφορτιστεί με την προστασία των αγροτών που καλλιεργούσαν την γη και την ασφαλή μεταφορά της σοδείας του σίτου στην πόλη[22][23].
Οι επιχειρήσεις του πολέμου κατά τα δύο πρώτα έτη εξελίσσονταν με αυτόν τον τρόπο. Οι Αθηναίοι που κατείχαν το φρούριο της Ελευσίνας κατάφεραν πάντως το 266 π.Χ. να πραγματοποιήσουν ανενόχλητοι την πομπή της ειορτής των Μεγάλων Παναθηναίων[24].
Ο θανατος του Αρέως[]
Ο Πάτροκλος συνέχιζε να ζητά από τον Σπαρτιάτη βασιλέα να πλήξει μετωπικά τους αντιπάλους του προσεγγίζοντας την Αττική από την Ελευσίνα [25]. Οι προσπάθειες όμως που έκανε ο Αρεύς για να καταλάβει τον Ισθμό το 266 π.Χ. και το 265 π.Χ. απέτυχαν.
Έτσι αφού είχε πλέον εξαντλήσει όλα του τα εφόδια επέστρεψε άπρακτος στην Σπάρτη[26], ενώ ο στόλος του Πατρόκλου έφυγε για την Μικρά Ασία αφήνοντας τους Αθηναίους μόνους εναντίον του Αντίγονου[27].
Ο πόλεμος φάνηκε να λαμβάνει διαφορετική τροπή όταν στασίασαν οι Γαλάτες μισθοφόροι του Αντίγονου Β' του Γονατά που βρίσκονταν στα Μέγαρα. Ο βασιλέας, όμως, επενέβη έγκαιρα και κατέπνιξε την στάση κατασφάζοντας τους εξεγερμένους.
Ο Αρεύς Α' επιδιώκοντας να επωφεληθεί κινήθηκε και πάλι εναντίον των αντιπάλων του. Προσπάθησε να διέλθει από τον Ισθμό αλλά αναχαιτίσθηκε για τρίτη φορά. Στην επιστροφή, εμπλέχθηκε σε μάχη πλησίον της Κόρινθο, ο στρατός του ηττήθηκε και ο ίδιος φονεύθηκε (264 π.Χ.)[28].
Διάλυση του αντιμακεδονικού συνασπισμού· Πτολεμαϊκή παρέμβαση[]
Ο θάνατος του Αρέως έφερε την διάλυση του αντιμακεδονικού συνασπισμού.
Οι Αχαιοί διέλυσαν την συμμαχία τους με την Σπάρτη και οι Μαντινείς προσχώρησαν στο Αρκαδικό Κοινό. Ο Αντίγονος Β' ο Γονατάς ενίσχυσε τις θέσεις του στον Ισθμό τοποθετώντας φρουρά στο Όνεια Όρη[29] (Όνεια Όρη) που ξεκινούσε νότια της Κορίνθου και εκτείνονταν ως τον όρμο των Κεγχρεών[30][31].
Οι Μακεδονικές δυνάμεις από τα ορμητήρια τους στην περιοχή του Ισθμού πραγματοποιούσαν επιδρομές από ξηρά και θάλασσα στην Αττική[32]. Ο Πάτροκλος δεν επέτυχε να κάνει τίποτα αξιόλογο πέραν από την κατάληψη των Μεθάνων στα οποία έδωσε το όνομα της βασίλισσας Αρσινόης Β'[33].
Ο Αντίγονος Β' ο Γονατάς ήταν στην Αττική όταν ο βασιλέας των Μολοσσών Αλέξανδρος Β' εισέβαλε (ενδεχομένως, ύστερα από συνεννόηση με τον Πτολεμαίο Φιλάδελφο) στην Άνω Μακεδονία και κατέλαβε την χώρα, ύστερα από την προσχώρηση σε αυτόν τόσο ωρισμένων Μακεδονικών μονάδων (νοσταλγών του Πύρρου) αλλά και των κατοίκων της περιοχής (364 π.Χ.). Ωστόσω, ο πυρήνας της Μακεδονίας αντιστάθηκε επιτυχώς (η αντίσταση οργανώθηκε από τον διάδοχο Δημήτριο)
Ταυτόχρονα, ο Αλέξανδρος συμμάχησε με τους Αιτωλούς και τους Ευβοείς.
Έτσι η χερσαία οδός επικοινωνίας του Αντίγονου Β' του Γονατά με τις βάσεις του στον βορρά πρακτικά αποκόπηκε.
Απέμενε μόνο η θαλάσσια οδός, όμως, ο στόλος του Πατρόκλου ενισχύθηκε με νέα πλοία από τον Πτολεμαίο[34].
Ο Αντίγονος Β' αποφάσισε τελικά να πολεμήσει στην ξηρά. Επέστρεψε στην Μακεδονία και νίκησε τον Αλέξανδρο σε αποφασιστική μάχη στην περιοχή της Ελειμιώτιδος (262 π.Χ.).
Κατόπιν ο Μακεδονικός στρατός υπό την τυπική ηγεσία του γιου του Αντίγονου, του Δημητρίου του Αιτωλικού εισέβαλε στην Ήπειρο (262 π.Χ.) . Ο Αλέξανδρος κατέφυγε στην Ακαρνανία (262 π.Χ.) [35]. Κατάφερε τελικά να ανακτήσει το θρόνο του λίγο αργότερα (259 π.Χ.)[36].
Συντριβή Σπαρτιάτων και Αθηναίων[]
Ο νέος βασιλέας της Σπάρτης Ακρότατος, γιος του Αρέως επιτέθηκε εναντίον της Μαντίνειας. Ο Αριστόδαμος, όμως, οδήγησε τα στρατεύματα του Αρκαδικού Κοινού εναντίον του. Στην μάχη που δόθηκε ο Ακρότατος ηττήθηκε και φονεύθηκε (263 π.Χ.)[37].
Ο Αντίγονος Β' ο Γονατάς επιτέθηκε ξανά στην Αττική και το 263 π.Χ. άρχισε την συστηματική πολιορκία της πόλης. Οι Αθηναίοι που δεν ανέμεναν από πουθενά ενισχύσεις ζήτησαν ανακωχή. Στις διαπραγματεύσεις που έγιναν οι προτάσεις του Αντίγονου αρχικά απερρίφθησαν. Όταν όμως οι πολιορκημένοι, που υπέφεραν από σιτοδεία, κατάλαβαν ότι ο Αντίγονος θα άρχιζε ξανά τις εχθροπραξίες παραδόθηκαν (τέλος 262 π.Χ.)[38].
Σύμφωνα με μια διαφορετική αφήγηση η εισβολή του Αλέξανδρου στην Άνω Μακεδονία έγινε το 262 π.Χ.[39]. Ο Αντίγονος Β' ο Γονατάς που τότε ήταν στην Αττική έκανε ειρήνη με τους Αθηναίους και επέστρεψε στην Μακεδονία (φθινόπωρο του 262 π.Χ.). Ο Αντίγονος επέστρεψε στην Αττική το 261 π.Χ. αφού είχε αντιμετωπίσει με επιτυχία τον Αλέξανδρο. Εκεί οι εχθροπραξίες είχαν επαναληφθεί και η ειρήνη είχε αποδειχθεί μια απλή ανακωχή. Η πόλη παραδόθηκε τελικά την άνοιξη του ίδιου έτους[40].
Κατά την διάρκεια της πολιορκίας πυρπολήθηκε το ιερό άλσος και ο ναός του Ποσειδώνος Ιππίου κοντά στην Ακαδημία των Αθηνών που ήταν εγκατεστημένο το αρχηγείο του αθηναϊκού ιππικού[41].
Στην πόλη της Αθήνας εγκαταστάθηκε μακεδονική φρουρά (στον λοφο του Μουσείου). Το ίδιο έγινε στην Σαλαμίνα, στην Ελευσίνα και το Σούνιο και στα φρούρια της Αττικής, Ραμνούντα, Πάνακτο και Φυλή [42], ενώ γκρεμίστηκε ένα τμήμα των Μακρών Τειχών. Το δημοκρατικό πολίτευμα δεν καταλύθηκε, την εξουσία όμως ανέλαβαν οι οπαδοί του Αντίγονου Β' του Γονατά (όπως ο ομώνυμος εγγονός του Δημήτριου του Φαληρέως).
Ο ιστοριογράφος Φιλόχαρος εκτελέστηκε σύμφωνα με διαταγή του Αντίγονου Β' του Γονατά επειδή αλληλογραφούσε με τον Πτολεμαίο[43]. Ο Χρεμωνίδης και ο Γλαύκων κατέφυγαν στην Αίγυπτο όπου κατέλαβαν υψηλά αξιώματα στην διοίκηση της χώρας. Ύστερα από λίγα έτη ο Αθηναίος πολιτικός Μικίων τους κατέταξε στην ίδια κατηγορία με τον Αλκιβιάδη και τον Λεωσθένη[44].
Το τέλος του πολέμου[]
Ο στόλος του Πτολεμαίου Β' του Φιλάδελφου. ηττήθηκε στην Ναυμαχία της Κω το 261 π.Χ. ή 257 π.Χ. (άλλες πηγές χρονολογούν την ναυμαχία αυτή και το 255 π.Χ.[45]). Η ήττα αυτή που περιόρισε την επιρρόη του Πτολεμαίου στο Αιγαίο και έφερε την λήξη του πολέμου.[46].
Υποσημειώσεις[]
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 52
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261π.Χ.σελ.381
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 55-56
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261π.Χ.σελ.381
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 55
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261π.Χ.σελ.382
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.). σελ 55
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΓΟΝΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΩΣ ΕΛΛΑΔΑ.σελ.377
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 54
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276-261 B.C.) 3. The causes of Chremonidian War σελ.276-278
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261 π.Χ.σελ.382
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261π.Χ.σελ.381
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.). σελ 58
- ↑ LIVIUS Articles on Ancient HistoryAntigonus II Gonatas
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 58
- ↑ Perseus Digital Library Pausanias, Description of Greece.Αττικά.Paus. 1.1.1
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 58
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276-261 B.C.) 4. The Chremonidian War σελ.284
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 58
- ↑ Perseus Digital Library Pausanias, Description of Greece.Λακωνικά.Paus. 3.6.4
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267 - 261 π.Χ.σελ.382
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ. ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.). σελ 58
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276-261 B.C.) 4. The Chremonidian War σελ.283
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ. ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.). σελ 58
- ↑ Perseus Digital Library Pausanias, Description of Greece.Λακωνικά.Paus. 3.6.5
- ↑ Perseus Digital Library Pausanias, Description of Greece.Λακωνικά.Paus. 3.6.6
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 58
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261π.Χ.σελ.382
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276-261 B.C.) 4. The Chremonidian War σελ.282-283
- ↑ Xenophontis opera, ed. G.H. Schaefer TOMVS IV LIPSIAE 1811 ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΩΝ LIB. VII. CAP. I. ( σελ) 301
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.). σελ 58-59
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 59
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος – Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261 π.Χ.σελ.382
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 59
- ↑ Anemi Digital Library of Modern Greek Studies Ιουστίνος Επιτομή των Φιλιππικών του Πομπηίου Τρόγου Βιβλίο ΚΣΤ Κεφ. 2-3 .σελ. 413
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261 π.Χ. σελ.382
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.) .σελ 59
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 267-261 π.Χ. σελ.382
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276 - 261 B.C.) 4. The Chremonidian War σελ.285
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276-261 B.C.) 4. The Chremonidian War σελ.286
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 59
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276-261 B.C.) 4. The Chremonidian War σελ.286
- ↑ N.G.L.Hammond, F.W.Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C.PART TWO FROM THE BATTLE OF IPSUS TO THE DEATH OF ANTIGONUS DOSON. XII ANTIGONUS GONATAS: THE EARLY YEARS (276-261 B.C.) 4. The Chremonidian War σελ.287
- ↑ Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.).σελ 59
- ↑ LIVIUS Articles on Ancient HistoryAntigonus II Gonatas
- ↑ Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι .ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ. Χρεμωνίδιος πόλεμος 267-261π.Χ.σελ.414
Εσωτερική Αρθρογραφία[]
- πόλεμος
- Πόλεμοι Γης
- Δημητριακός Πόλεμος
- Μακεδονικοί Πόλεμοι
- Διαδόχειοι Πόλεμοι
- Ρωμαιο-Συριακός Πόλεμος
Βιβλιογραφία[]
- Green, Peter (1993). Alexander to Actium: the historical evolution of the Hellenistic age. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-520-08349-0.
- Ιστορία του Ελληνικού έθνους Τόμος Δ' Μέγας Αλέξανδρος –Ελληνιστικοί Χρόνοι Εκδοτική Αθηνών 1979
- Στρατιωτική Ιστορία ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΚΟΥ . ΧΡΕΜΩΝΙΔΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.Η τελευταία σθεναρή προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης της Αθήνας (268 π.Χ.) Εκδότης Σ. ΠΑΝΕΛΗΣ. Τεύχος 128 . 2007
- LIVIUS Articles on Ancient History Antigonus II Gonatas
- Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond, Frank William Walbank A History of Macedonia: 336-167 B.C. Oxford University Press, 1988
- Xenophontis opera, ed. G.H. Schaefer. TOMVS IV LIPSIAE 1811
- Perseus Digital Library Pausanias, Description of Greece
- Anemi Digital Library of Modern Greek Studies Ιουστίνος Επιτομή των Φιλιππικών του Πομπηίου Τρόγου νῦν πρῶτον ἐκ τοῦ λατινικοῦ εἰς τὴν αἰολοδωρικὴν ἑλληνικὴ διάλεκτον μεταγλωττισθεῖσα, καὶ ἐκδοθεῖσα παρὰ τοῦ ἀποπειρογράφου τῆς Ρουμουνίας, καὶ προσφωνηθεῖσα. Εν Λειψία: Παρά τω Τάουχνιτζ, 1817.
Ιστογραφία[]
![]() ![]() |
---|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν

- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)