Ελευθερία
- Μία κατάσταση.
Ετυμολογία
Η ονομασία "Ελευθερία" σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "ειλεός" ή εναλλακτικά από την λέξη έλευση.
Από λέξη "ειλεός" προκύπτει η Ειλείθυια, θεά του τοκετού.
Στην λέξη αυτή προστέθηκε η κατάληξη -ρία, π.χ. όπως αντίστοιχα έγινε στις λέξεις
Εισαγωγή
Είναι το δικαίωμα να μην υφίσταται κανείς κανενός είδους καταναγκασμό.
Ιστορική Αναδρομή
Οι αρχαίοι λαοί δεν αντιμετώπιζαν με τον ίδιο τρόπο την έννοια της ελευθερίας. Την αρχαία εποχή όλοι οι άνθρωποι δεν ήταν ελεύθεροι. Υπήρχαν οι δούλοι που ήταν:
- ή αιχμάλωτοι πολέμου
- ή άνθρωποι χρεωμένοι, που, για να ξεπληρώσουν το χρέος τους, πωλούσαν το σώμα τους στο δανειστή.
Οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν κανένα δικαίωμα. Δεν μπορούσαν να ρυθμίσουν τη ζωή τους όπως ήθελαν, ήταν κτήματα των κυρίων τους. Οι κύριοι, που είχαν όλα τα δικαιώματα πάνω στους δούλους τους, τους θεωρούσαν "res" ( = πράγματα), δηλαδή ως όντα χωρίς καμία απολύτως βούληση.
Από την άλλη πλευρά, οι ελεύθεροι που εξουσίαζαν τη ζωή τους, ονομάζονταν πολίτες και είχαν το δικαίωμα να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους.
Οι διασημότερες δουλοκτητικές κοινωνίες ήταν αυτές της Σπάρτης και την Ρώμης.
Μία πτυχή της ελευθερίας και των ίσων δικαιωμάτων των ανθρώπων διακήρυξε ο Χριστός που πρώτος είπε ότι "όλοι οι άνθρωποι απέναντι στο Θεό είναι ίσοι".
Το Μεσαίωνα συναντάμε πάλι δούλους, ανθρώπους που καταπιέζονται από τους φεουδάρχες (σωματική καταπίεση) και από τον ανώτατο κλήρο (πνευματική καταπίεση). Ωστόσο άρχισε να γίνεται αντιληπτό πλέον ότι η αξία της ελευθερίας είναι τεράστια και δεν πρέπει να την εμπιστεύεται κανείς μόνο στην καλή διάθεση των αρχόντων. Έπρεπε η ελευθερία του ατόμου να κηρυχθεί επίσημα.
Το 1215 στην Αγγλία, επί της βασιλείας του Αγγλία|Ιωάννη του Ακτήμονα, αδελφού του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου, ο λαός εξεγείρεται και ο βασιλέας αναγκάζεται να υπογράψει τη "Μεγάλη Χάρτα", ένα είδος Συντάγματος μέσα στο οποίο, για πρώτη φορά, αναγνωρίζεται η ελευθερία του ατόμου.
Άλλη μεγάλη εξέγερση του λαού για τη συνταγματική κατοχύρωση της ελευθερίας και της ίσης αντιμετώπισης των ανθρώπων είναι η Γαλλική Επανάσταση, το 1789. Το σύνθημα της επανάστασης αυτής ήταν "Ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα".
Σύγχρονες απόψεις
Σήμερα, μετά από τόσα χρόνια αγώνων και θυσιών, οι άνθρωποι κατόρθωσαν και κατοχύρωσαν συνταγματικά την ελευθερία τους. Και πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, όταν λέμε ελευθερία, δεν εννοούμε την ασυλλόγιστη και χωρίς όρια ρύθμιση της ζωής μας, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι άλλοι, καθόσον ότι "η ελευθερία μας σταματά εκεί όπου αρχίζει ή ελευθερία του άλλου".
Δεν θεωρείται δέσμευση της ελευθερίας η υπακοή στους νόμους της πολιτείας.
Ελευθερία όμως είναι να έχουμε το δικαίωμα να εκφραζόμαστε ελεύθερα και να πράττουμε ελεύθερα.
Βασικές Ελευθερίες
Τα εθνικά Συντάγματα των περισσοτέρων κρατών διασφαλίζουν τις ατομικές και πολιτικές ελευθερίες των πολιτών. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
- Ελευθερία του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι.
- Ατομική ελευθερία (είναι η εξασφάλιση που παρέχει το Σύνταγμα στο άτομο για το ότι μπορεί να κινείται ελεύθερα, χωρίς να μπορεί κανείς να το περιορίσει ή να το φυλακίσει, εκτός όταν και όπως ο νόμος ορίζει. Επίσης καθοριστική είναι η ασφάλεια του ατόμου, που προστατεύεται από σειρά συνταγματικών εγγυήσεων. Στον ποινικό Κώδικα υπάρχει σειρά αδικημάτων που ορίζονται ως εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας. Αυτά είναι: η αρπαγή, η δουλεμπορία, η αρπαγή ανήλικων, η παράνομη κατακράτηση, η απαγωγή, η παράνομη βία, η απειλή, η διατάραξη οικογενειακής ειρήνης κ.ά.
- Ελευθερία της γνώμης και της σκέψης. Είναι το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να εξωτερικεύει ελεύθερα τις σκέψεις και στοχασμούς του.
- Ελευθερία της συγκέντρωσης και διαδήλωσης (χωρίς οπλισμό), για την διεκδίκηση ταξικών και άλλων δικαιωμάτων. Η συγκέντρωση μπορεί να γίνεται δημόσια ή σε κλειστό ή σε ανοικτό χώρο. Η συγκέντρωση πρέπει να γίνεται εν γνώσει της αστυνομίας και χωρίς να μπορεί να την απαγορεύσει, εκτός αν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια. Ακόμη τα άτομα έχουν την ελευθερία να συγκεντρώνονται σε ιδιωτικούς χώρους, χωρίς να είναι υποχρεωμένα να ειδοποιούν την αστυνομική διεύθυνση.
- Ελευθερία του τύπου. Αναγνωρίζεται ότι ο τύπος είναι ελεύθερος (ακόμη ότι ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να δημοσιεύσει ότι θέλει διαμέσου του τύπου) και απαγορεύεται η λογοκρισία ή οποιοδήποτε άλλο προληπτικό μέτρο, καθώς επίσης και η κατάσχεση οποιουδήποτε εντύπου πριν ή μετά την έκδοσή του. Επιτρέπεται όμως η κατάσχεση του εντύπου αν προσβάλλει τη θρησκεία ή τη δημόσια αιδώ, αν προσβάλλεται το πρόσωπο του ανώτατου άρχοντα, αν αποκαλύπτει κινήσεις του στρατού, σημαντικής στρατιωτικής σημασίας ή αν είναι στασιαστικό ή στρέφεται κατά της εθνικής ακεραιότητας.
- Οικονομική ελευθερία.
Είναι το δικαίωμα που έχει ο καθένας να δημιουργεί και να διευθύνει οποιανδήποτε εργασία. Έχει ακόμη την ελευθερία ο καθένας να είναι ιδιοκτήτης.
Τέλος το κράτος μέσα από το ίδιο το Σύνταγμα δίνει το δικαίωμα στον καθένα να αντισταθεί με κάθε μέσο σε όποιον προσπαθήσει να καταλύσει τις ελευθερίες του.
Εκτός αυτού, επίσημα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών υπέγραψε τη "Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου".
Ελληνική Ελευθερία
Οι Έλληνες έχουν αγωνισθεί επανειλημμένως για την ελευθερία τους. Μερικοί από αυτούς που καταγάφησαν στην ιστορία ήταν:
- η Ελληνική Επανάσταση του 1821.
- ο Ελληνο-ιταλικός Πόλεμος, όταν οι Έλληνες αντιτάχθηκαν στους Ιταλούς
- ο Ελληνο-Γερμανικός Πόλεμος κατά των Γερμανών ειβολέων και κατακτητών.
Ελευθερία και Λογοτεχνία
Την ελευθερία ως το μεγαλύτερο αγαθό την εξύμνησαν πολλοί ποιητές. Από τους Έλληνες συγγραφείς διακρίνονται:
- Ανδρέας Κάλβος "... κι αν έπεσεν ο πτερωθείς κι επνίγει θαλασσωμένος/ αφ' υψηλά όμως έπεσεν/ και απέθανεν ελεύθερος"
- Ρήγας Φεραίος "Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά 40 χρόνια σκλαβιά και φυλακή" και τέλος
- ο Διονύσιος Σολωμός "Ύμνος προς την Ελευθερία"
Υποσημειώσεις
Εσωτερική Αρθρογραφία
- Βαθμός Ελευθερίας
- Σύνταγμα
- Ισότητα
- Ανεξαρτησία
- Ανεξαρτησία Κινήσεων
Βιβλιογραφία
Ιστογραφία
 Κίνδυνοι Χρήσης
|
|---|
|
Αν και θα βρείτε εξακριβωμένες πληροφορίες "Οι πληροφορίες αυτές μπορεί πρόσφατα Πρέπει να λάβετε υπ' όψη ότι Επίσης, |
- Μην κάνετε χρήση του περιεχομένου της παρούσας εγκυκλοπαίδειας
αν διαφωνείτε με όσα αναγράφονται σε αυτήν
- Όχι, στις διαφημίσεις που περιέχουν απαράδεκτο περιεχόμενο (άσεμνες εικόνες, ροζ αγγελίες κλπ.)